ขุ.ชา. : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 16 / 17

…ย่าประพฤติตัวเป็นเสี้ยนหนามกับเจ้านาย ผู้ประพฤติได้เช่นนี้ จึงสมควรอยู่ในวงราชการ ที่มา : วิธูรชาดก ขุ.ชา. ๒๘/๒๕๒๔

…โยชน์แก่มิตร สมานตฺตตาย ด้วยความ (๑) ที. ปา. ๑๑/๑๙๔. (๒) ขุ. ชา ทวาทส. ๒๗/๓๔๐ (๒) สํ. ส. ๑๕/๕๑. (๔) ขุ.ชา. นวก. ๒๘/๑๕๔. (๕) ที. ปา. ๑๑/๒๐๔.

บทความนี้ได้กล่าวถึงการแบ่งแยกลักษณะของมิตรจากคำสอนของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า โดยเน้นถึงความสำคัญของมิตรแท้ที่มอบความรัก เอื้อเฟื้อ และเกื้อกูลกันเมื่อประสบปัญหา ในขณะที่มิตรเทียมเป็นผู้ที่มีนิสัยที่ถือเอ

…ํ คจฺฉโต จสฺส คิมหาภิตตฺตานํ กุนนทีน ขาย วิย ปาโต ๑. ยุ. จารยมาโน ฯ ๒. สุริโยติ เวยย ฯ เอวมปริ ฯ ๓. ขุ.ชา. วีสติ. ๒๗/๔๖๕

บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับอนุสฺสติกมฺมฏฺฐานนิทฺเทโส โดยมุ่งเน้นการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างมรณะและการเกิดใหม่ รวมถึงการนำเสนอแนวคิดที่แสดงให้เห็นถึงความเชื่อมโยงระหว่างชีวิต การตาย และการเกิด

…ย์ ด้วยพรหมจรรย์อย่างต่ำ เกิดในเทวโลก ด้วยพรหมจรรย์อย่างกลาง และบริสุทธิ์ได้ ด้วยพรหมจรรย์อย่างสูง ขุ.ชา.(บาลี) ๒๗/๑๑/๒๕๙

…เขากล่าวว่ากว่าไกล ข้าแต่พระราชาธรรมของสิปบูช และธรรมของอสิปบูช นักปราชญ์พึ่งกล่าวว่า โลกลักษณ์นั้น ขุ.ชา. (ทั่วไป) มก. ๑๒/๒๕

บทความนี้สำรวจถึงคำสอนจากพระสัมมาสัมพุทธเจ้าผ่านการเปรียบเทียบที่ลึกซึ้งในพระธรรม โดยนำเสนอความเปลี่ยนแปลงและความไม่เที่ยงของสิ่งต่าง ๆ ที่มีอยู่ในชีวิต พร้อมกับการบรรยายถึงคุณค่าของธรรมที่ไม่สามารถทำ

…ดบริภาษผู้ นึ้งชื่อว่า ฉุดคุณด้วยเล็บ ชื่อว่า เคี้ยวกินกัดก่อนเหลี่ยม ด้วยชื่อว่า พยายามกลั่นกินไฟ. ขุ.ชา. (ไพริน) มค. ๑๒/๑๙ ๗.๓ คำว่า “หยาบ” คือ เสีย เป็นวาจาที่หยาบคาย เหมือนต้นไม้ที่เสียเป็นต้นไม้ที่ขร…

บทความนี้กล่าวถึงการใช้วาจาหยาบคายว่ามีผลเสียต่อบุคคลและสังคม รวมถึงการรักษาความลับที่เสมือนหนึ่งเป็นทรัพย์สมบัติที่มีค่า โดยเน้นถึงความสำคัญของการใช้คำพูดที่ดีและการไม่เปิดเผยความลับของผู้อื่น ซึ่งสา

…มี ภรรยาโน้นชื่อว่า เป็นภรรยา บุตรเหล่าใดไม่เลี้ยงบุตรดิบดูแกแล้ว บุตรเหล่านั้นไม่ชื่อว่า เป็นบุตร ขุ.ชา. (โพธิ) มค. ๒๑/๒๖ ๓.๖ คนผูสามารถแต่ไม่เลี้ยงมารดา หรือบิดาผู้แก่เก่าแต่ผ่านวัยหุนสาวไปแล้ว พึงรู้ว่…

เนื้อหาเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก สื่อถึงความสำคัญของบุตรและการจัดการกับความสำเร็จและความล้มเหลวของบุตรในสังคม บุตรที่ไม่ฟังและความหมายว่าควรเป็นอย่างไร นอกจากนี้ยังพูดถึงพระราชาที่ชนะและความสั

…ิณาเบญจกุลีก มีพระพุทธเจ้า เป็นตุง ซึ่งมีอยู่ในโลกนี้ ย่อมมี ผลมา เหมือนพิพิธที่วางลงในนาต ฉะนั้น. ขุ.ชา. (อรรถ) มก. ๙/๕๒ ๑.๖ ธรรมดานที่เป็นดี ย่อมก่อให้เกิดความมืดใดผู้เป็นเจ้าของ เพราะแม้หว่านข้าวลง ไปน…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของการเลือกทักษิณาทานและพระทักษิณาในพุทธศาสนา โดยแสดงถึงผลที่เกิดจากการให้ทาน ซึ่งมีความหมายว่าแม้ว่าจะให้ทานน้อย แต่ถ้าให้ด้วยความตั้งใจ ย่อมส่งผลดีมากเหมือนการหว่านเมล็ดพื

…ิ้น กระโดดโลดเต้นมีใจบิบบาน กระโดดลงในทอดเทียนดนองอาบน้ำ เหมือนพระยางค์ กระโดดลงในอปทุม ฉะนั้น. ขุ.ชา. (อรรถ) มก. ๕๔/๘๖๙ ๔.๒ เราจำเนอออกน้อยนอกด้วยหอก แล้วน้ำเนอหยันซึ่งมีหยาดเลือดไหล จุดยกดอกบัว พร้…

เนื้อหาในพระไตรปิฎกเกี่ยวกับอุปมาอุปไมยแสดงถึงความสำคัญของการให้และการดูแลช่วยเหลือผู้อื่น เปรียบเหมือนฝนที่ตกในพื้นที่ที่ต้องการน้ำ รวมถึงการยกตัวอย่างต่าง ๆ เพื่อแสดงถึงคุณค่าของการทำบุญและความสำเร็

…ประโยชน์ให้สำเร็จความสัจนั้น เพราะ วาสนพรหมเป็นผู้อยู่ในสัจจะ ย่อมข้ามพ้นฝังแห่งชาติจ และสมะได้ ขุ.ชา. (โภภิ) มก. ๒๑/๒๓๗

เนื้อหาแบ่งปันเกี่ยวกับความสำคัญของการทำดีและการปฏิบัติตามสัจจะ โดยยกตัวอย่างเรื่องช่างทำรถที่ใช้เวลาทำนาน แต่ในการหยุดนั้นย่อมมีความหมาย ฝ่ายผู้ที่ปฏิบัติตามความเป็นจริงย่อมได้ผลลัพธ์ที่ดีกว่า และพระ

…รัสใช้ ไม้พิ้งหวั่นไหวด้วยอำนาจฉันทราคติ เป็นดั่งดังตราชูนี้บุคคลประคองให้มั่นเสมอเที่ยงตรง นะนั้น. ขุ.ชา. (อรรถ) มก. ๔๕/๔๘ ๔. พระมหาวินาส ๔ ๔.๑ เปรียบเหมือนสระบัวน้ำใสและฉีด เย็น ขาว สะอาด มีท่าเรียบร้อย …

เนื้อหาต่อไปนี้กล่าวถึงอุปมาอุปไมยในพระไตรปิฎกเพื่อนำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับความดีและความเลวในชีวิต ในที่นี้ยกตัวอย่างภูมิธรรมที่มีความสำคัญในการบรรลุพระสัมโพธิญาณ พร้อมยกอุปมาอุปไมยต่างๆ เพื่อให้เห็น

…ล่านั้นในตน ผูทำกรรมย่อมได้รับผลดี ผูทำกรรมชั่วได้รับผลชั่ว บุคคลหวานพึงเช่นใด ย่อมได้รับผลเช่นนั้น ขุ.ชา. (ทั่วไป) มก. ๕๙/๘๙๙ ๘.๒ เปรียบเหมือนพืชทั้งหลายอันไม่ขาด ไม่เน่า ไม่เฝา ให้แก่ได้ มีรากฝอยอยู่ดี บ…

ในบทนี้ได้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับกุศโลมุทธรรม ซึ่งย้ำถึงความสำคัญของกรรมที่มนุษย์ทำว่า กุศลกรรมให้ผลดีในอนาคต ขณะที่อกุศลกรรมจะทำให้เกิดผลในทางลบ โดยการยกตัวอย่างเปรียบเทียบระหว่างพืชและการทำกรรมของคน

…แม้จะมีกำลังน้อย แต่ตั้งอยู่ในธรรม ผู้นี้ชื่อว่า เป็นญาติ เป็นเผ่าพันธ์ เป็นมิตร และเป็นหลายของเรา. ขุ.ชา. (โพธิ) มค. ๕/๙๔ www.kalyanamitra.org

บทความนี้กล่าวถึงอุปมาอุปเมจากพระไตรปิฎกที่นำเสนอประเภทและลักษณะของญาติ โดยมีการเปรียบเทียบและอธิบายถึงคุณค่าและประโยชน์ของการเป็นญาติและมิตรที่ดี ผ่านคำสอนที่ลึกซึ้งและมีความหมายในชีวิตประจำวัน โดยยก

…้ว เหมือนงูกลอกก่อตน หรืเหมือนต้นไม้อันเขียวอิ่ม ผลใตเหลืองทิ้ง จะนั่น วันนี้เราจะความเป็นพรานได้. ขุ.ชา. (โพธิ) มก. ๑๐/๕๕ ๒.๑๖ ภูผูท้หลาย พวกเธอจงปลดเปลื้องราขะ และโทษเสี ย เหมือนมะลิครือปล่อยดอกทั้งหลายท…

เนื้อหาในบทนี้นำเสนออุปมาอุปไมยที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าใช้สอนพระราหุลเกี่ยวกับการตระหนักถึงคุณค่าและการละความเห็นผิด โดยใช้ภาพเปรียบเทียบที่หลากหลาย เช่น ชายเลี้ยงหมา, นักลงสลาก, และการเลือกของมีค่า เป็

…ิตทั้งหลายยอดไม่กลับมือเอากิเลสทั้งหลายซึ่งจะแล้วออ อีกสิ่งนี้ยังไปแล้ว เป็นชนกับก่อนเขะที่ม ไปแล้ว ขุ.ชา. (โสรี) มก. ๕๔/๔๓๗

บทความนี้นำเสนออุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎก โดยแสดงถึงภัยที่มนุษย์ต้องเผชิญในชีวิต เช่น ความโกรธ, ความเห็นแก่ตัว, กามคุณ, และอุปสรรคอื่น ๆ ที่ทำให้จิตใจคับแค้น มุ่งหวังให้ผู้อ่านได้เข้าใจในความสำคัญของการ

…ห็นประโยชน์อื่นอันนั้น เมื่อฉนูม้วนไม่ใส่ บุคคลย่อมไม่เห็นประโยชน์อันนั้น และประโยชน์อันอื่น ฉะนั้น ขุ.ชา.(พุทธ) มก. ๗๙/๑๓๒ ๑.๒ ธรรมวรณะสลายย้อมมีรายบารมีธำรงไว้ ฉันใด กิเลสรูปปรมาณความเพียรดีจึงได้ตั้งตวรา…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของจิตที่ปราศจากธุลีและโทษของกิเลส โดยอุปมาอุปไมยจากพระไตรปิฎกเปรียบเทียบถึงการมีจิตที่ขุ่นมัว ซึ่งไม่อาจเห็นประโยชน์ที่แท้จริงได้ นอกจากนี้ยังพูดถึงธรรมวรณะและผลกระทบของกิเ

…๖ กิเลสเกิดขึ้นแม้คราเดียวด้วยอำนาจต้นหา และโลภะ ย่อมแก้หลุดได้ยาก เหมือน เต่าหลุดจากที่ผูกได้ยาก. ขุ.ชา. (อรรถ) มก. ๕๗/๒๙๙ ๒.๗ โลภ โทสะ และโมหะ เกิดขึ้นในตน ย่อมกำจัดบรุษจิตตลา ม เหมือนขุยไฝกำจัด ไม่ใช่ …

เนื้อหานี้ได้กล่าวถึงอุปมาอุปปลายจากพระไตรปิฎก โดยใช้เหมือนเปรียบในการอธิบายธรรมชาติต่าง ๆ ที่สามารถเห็นได้ในชีวิตประจำวัน อาทิ การเปรียบเทียบการติดบ่วงด้วยกิเลสที่อยู่ในจิตใจ การเข้าถึงทุกข์ และการรั

…ี้มิรนี (กรุงเทพมหานคร: หอสมุดแห่งชาติ กรมศิลปากร, 2523), คำนำ. 17 ม.อ. 14/130/309-318 (ไทย.มจร) 18 ขุ.ชา. 28/530/45-54 (ไทย.มจร) 19 กรมศิลปากร, โลกที่ปกครอง, 13-14.

บทความนี้ศึกษาเกี่ยวกับนรลกภูมิในไตรภูมิของพระพุทธศาสนา โดยแบ่งออกเป็น 5 หัวข้อหลัก เรื่องการพรรณาถึงสภาพของมนุษย์และชื่อของมนุษย์ภูมิที่แตกต่างกัน พร้อมเสนอข้อมูลทางพระพุทธศาสนา เช่น สภาพของตัวมนุษย์

…ยนสมณะ สิพราหมณ์ผู้มีศีล | เคยเบียดเบียนหรือคดามนิษฐสิพราหมณ์ผู้มีศีล __________________________ 31 ขุ.ชา. 28/541/246-273 (ไทย.มรรค) โดยผู้เขียนใช้เนินมรรคาชาดใน การศึกษาถือเป็นหลักเพราะปรากฏเนื้อหาของยมโลก…

บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับยมโลกและข้อมูลสำคัญเกี่ยวกับขุมยมโลกจำนวน 10 ขุม ซึ่งแต่ละขุมมีลักษณะเฉพาะ อีกทั้งยังมีการเปรียบเทียบกับพระไตรปิฎกและศึกษาจากเนินมรรคาชาด โดยยกตัวอย่างนรกสามขุม ได้แก่ โ

…ดียว เหมือนพระราชาทรงเบื้องหน้ายการปกครองแว่นแคว้นและเหมือนช้างมาตั้งคะ [เที่ยวไปตัวเดียว] ในป่า (ขุ.ชา. 59/1224/427 แปลม.มรรค, 27/18/303 แปลมจร) - พระวินัยสังค (สัญญา) 若不得善作, 獨行常勇健, 拾於郡國, 無事如野象. (T2…

บทความนี้เสนอแนวคิดทางพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับการดำเนินชีวิต โดยกล่าวถึงความสำคัญของเพื่อนร่วมทางที่มีธรรมอันงาม และการประพฤติธรรมโดยลำพังเมื่อไม่พบสหายที่มีปัญญา ส่งเสริมการเดินทางของชีวิตอย่างเด็ดเดี่ย