ข่มจิต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…ีวิตทางโลก ฆราวาสธรรม ประกอบด้วยธรรมะ 4 ประการ คือ 1. สัจจะ แปลว่า จริง ตรง แท้ 2. ทมะ แปลว่า ฝึกตน ข่มจิต และรักษาใจ 3. ขันติ แปลว่า อดทน 4. จาคะ แปลว่า เสียสละ ความสำคัญของหลักธรรม 4 ประการ ที่มีต่อการสร้…

สัมมาทิฏฐิข้อ 10 เน้นความสำคัญของการปฏิบัติเรื่องราวทั้งในโลกนี้และโลกหน้า โดยมีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าซึ่งมีความสามารถในการรู้แจ้งแนวทางการดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง ผู้มีศรัทธาจะดำเนินชีวิตตามสัมมาทิฏฐิเบื้อ

5. จิตฺตนิคฺคโห ข่มจิตในเวลาควรข่ม คือถ้าเห็นว่าจิตใจฟุ้งซ่าน เพราะศรัทธา วิริยะ ปัญญากล้า ต้องข่มจิตไว้ด้วยการเจริญธรรมะ …

บทความนี้เสนอแนวทางการข่มจิตและการเจริญภาวนา วิธีการทำให้จิตใจสงบ รวมถึงการสร้างเสริมความเชื่อในการปฏิบัติธรรม และการเว้นจากบุคค…

…ทั้งปวง เพราะเหตุไร เพราะจิตมีสติเป็นที่ อาศัยไป และสติมีการรักษาเอาไว้ได้เป็นเครื่องปรากฏ การยกและ ข่มจิต เว้นสติเสีย หามีได้ไม่ " (๓) ความฉลาดในนิมิต ความฉลาดในการทำนิมิตแห่งจิตเตกัคคตามีปฐวีกสิณเป็นต้น ท…

เนื้อหาในวิสุทธิมรรคภาคนี้กล่าวถึงความสำคัญของสติที่มีต่อการรักษาจิตและการป้องกันความตกต่ำในอุทธัจจะและโกสัชชะ สติเปรียบได้ดั่งเกลือที่ต้องมีในอาหารเพื่อรักษารสชาติ และสามารถใช้เป็นอุปกรณ์ในการรักษาสม

…่ ประการที่ 3 สัจจะต่อการงาน ประการที่ 4 สัจจะต่อวาจา ประการที่ 5 สัจจะต่อบุคคล 2. ทมะ แปลว่า ฝึกตน ข่มจิต และรักษาใจ ทมะ แบ่งออกเป็น 4 ประเภท คือ 1. ทันต่อกิเลส 2. ทันคน 3. ทันโลก 4. ทันธรรมชาติ 3. ขันติ แ…

เนื้อหาเกี่ยวกับคุณสมบัติของสัจจะ แบ่งเป็น 5 ประการ ได้แก่ สัจจะต่อความดี หน้าที่ การงาน วาจา และบุคคล ด้านทมะ แบ่งออกเป็น 4 ประเภท เพื่อการควบคุมจิตใจ ขันติหมายถึงอดทน มี 4 ลักษณะในการรับมือกับความลำ

…ห้สละสลวย (๒) โดยทำอินทรีย์ให้ถึงความเสมอกัน (๓) โดยฉลาดในนิมิต (๔) โดย ยกจิตในสมัยที่ควรยก (๕) โดย ข่มจิตในสมัยที่ควรข่ม (๖)โดย ทำจิตให้ร่าเริงในสมัยที่ควรให้ร่าเริง (๒) โดย เพ่งดูจิตอยู่เฉยๆ ในสมัยที่ควรจ…

บทความนี้นำเสนอการทำอัปปนาโกศล 10 ประการที่พระโยคาวจรควรปฏิบัติเพื่อให้จิตใจมีสมาธิและสภาวะร่าเริง โดยมีการอธิบายถึงแต่ละอุปกรณ์ เช่น การทำวัตถุให้สละสลวย การทำอินทรีย์ให้ถึงความเสมอกัน และการหลีกจากบ

…ว่าทำสัมโพชฌงค์ ๓ มีธัมมวิจยสัมโพชฌงค์เป็นต้น ให้เจริญ พระโยคาวจรยกจิตในสมัยที่ควรยก อย่างนี้แล (๕) ข่มจิตในสมัยที่ควรข่ม ถามว่า " พระโยคาวจรข่มจิตในสมัยที่ควรข่มอย่างไร " วิสัชนา ว่า ในกาลใดจิตของเธอฟุ้งซ่…

ในประโยคที่ 8 ของวิสุทธิมรรค พระโยคาวจรได้อธิบายถึงการน้อมใจไปในปีติ และวิธีการข่มจิตในช่วงเวลาที่ควรจะข่ม โดยเฉพาะเมื่อจิตมีอาการฟุ้งซ่าน การเจริญสัมโพชฌงค์ในสมัยที่ไม่เหมาะสมอาจทำให้จ…

…- - หน้าที่ ดังกล่าวมาแล้ว ชื่อว่าทำสัมโพชฌงค์ ๓ มีปัสสัทธิสัมโพชฌงค์เป็นต้น ให้เจริญ พระโยคาวจรย่อมข่มจิตในสมัยที่ควรข่ม อย่างนี้แล (๖) ทำจิตให้ร่าเริงในสมัยที่ควรร่าเริง ៨ ถามว่า พระโยคาวจรทำจิตให้ร่าเริง…

บทความนี้พูดถึงการทำสัมโพชฌงค์ ๓ โดยระบุถึงการทำจิตให้ร่าเริงและการเพ่งดูจิตในเวลาที่เหมาะสม พระโยคาวจรมีวิธีในการบ่มเพาะจิตใจเพื่อสร้างความสำนึกรู้เรื่องทุกข์และความสุข ดูแลจิตด้วยการพิจารณาสังเวควัต

…ที่พระองค์ทรงสอน ก็แสดงไว้เสมอว่า จิตนั้นอยู่ภายใน มีได้อยู่นอกแต่โดยไกล ภิกษุทั้งหลาย คำใดที่ภิกษุข่มจิตไว้ดีแล้วในผัสสะตนะ 6 คำบั้น จิตย่อมดำรงอยู่ ย่อมตั้งมั่น สงนงในภายใน มีธรรม เอกผุดขึ้น จะนั่นแล (ส.…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการวางใจไว้ภายในตามพระไตรปิฎก โดยมีการชี้ให้เห็นว่าจิตนั้นควรตั้งอยู่ในความสงบและเป็นธรรมเพื่อบรรลุสมาธิและความเข้าใจตามคำสอนของพระพุทธองค์ ทั้งยังกล่าวถึงกรณีภิกษุที่จำเป

…คำสอนจากพระบรม ศาสดาว่า “ธรรมดาว่าจิตนี้ เที่ยวไปในอารมณ์ต่างๆ ชื่อว่า ความสวัสดี ย่อมไม่มีแก่ผู้ไม่ข่มจิต เพราะฉะนั้น ท่านจง ทําความเพียรในการข่มจิตด้วยโยนิโสมนสิการ เหมือนนาย หัตถาจารย์ ทำความพยายามในการข…

เรื่องราวนี้สะท้อนถึงความรักแท้ที่มารดามีต่อสามเณรและความตั้งใจแน่วแน่ในการบรรลุธรรมของท่าน สามเณรได้สัญญาไม่สึกและมุ่งมั่นบำเพ็ญเพียรจนกระทั่ง成เป็นพระอรหันต์และเป็นธรรมกถึกใหญ่ ท่านใช้ชีวิตที่ยาวนานใ

๑๒๘ อภิธาวถ ภทฺทนฺเต กสฺส อุชฺฌาปยาม เส อาทิตตา นี่หฎ์ ภัณฑ์ ปูน ฑยุหตุมิจฉสีติ ขอท่านทั้งหลายจงช่วยวิ่งเต้น ความเจริญจงมี แก่ท่าน ข้าพเจ้าจะปรับทุกข์แก่ใครเล่า ท่านเป็น ดุจภัณฑะซึ่งถูกนำออกจากเรือนที

เนื้อหานี้นำเสนอเกี่ยวกับการฝึกข่มจิตใจและการจัดการกับความปรารถนา โดยเปรียบเทียบจิตใจที่ต้องการบรรเทาความทุกข์เป็นเช่นเดียวกับช้างที่ต้อง…

…วกัน แล้วทำฌานจิตนั้นให้ อ่อนนุ่มนวลควรแก่งาน สามารถเข้าออกฌานจนคล่องแคล่วเชี่ยวชาญดีแล้ว จากนั้นให้ข่มจิตที่ คิดจองเวรในคนที่เป็นศัตรูให้เลือนหายกลายเป็นภาวะกลางๆ แล้วยกขึ้นสู่ภาวะความรักอย่าง ธรรมดา แล้วท…

ข้อความนี้เน้นการเจริญภาวนาเมตตาในทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นสำหรับตนเอง ผู้ที่รัก คนที่เป็นกลาง และศัตรู เพื่อให้เกิดความสุขในทุกคน ผ่านการทำฌานและการภาวนาอย่างต่อเนื่องสำหรับทุกสภาพบุคคล แม้ไม่จำเป็นต้อง

…ทำฌานจิตนั้นให้อ่อนนุ่มนวลควรแก่งาน สามารถเข้าฌานออกฌานได้อย่างคล่องแคล่ว เชี่ยวชาญดีแล้ว จากนั้นจึงข่มจิตที่มีสภาวะรักมากในคนที่รักมากนั้นให้ลดลงมาอยู่ในระดับ ที่รักอย่างธรรมดา แล้วเพียรภาวนาต่อไปด้วยบทภาว…

การเจริญเมตตาเริ่มต้นด้วยการแผ่เมตตาให้ตนเอง สู่บุคคลที่รักและเคารพ เพื่อเพิ่มพูนเมตตาภาวนา โดยระลึกถึงคุณงามความดีที่ทำให้เกิดความพอใจ เช่น การให้ทั้งวิทยาทานและธรรมทาน เมื่อเจริญเมตตาถึงผู้ที่รักแล้

…าดเครื่องนุ่มห่ม เครื่องใช้สอย ที่อยู่ และชำระร่างกายให้สะอาด 2. ต้องเข้าใจในการกำหนดลมหายใจ 3. ต้องข่มจิตในคราวที่จิตมีความฟุ้งซ่านรำคาญใจ 4. ต้องยกจิตในคราวที่จิตง่วงเหงา หรือ เกียจคร้านในการเจริญภาวนา 5.…

การฝึกสมาธิด้วยการกำหนดลมหายใจเข้าออกมีความสำคัญในทางพระพุทธศาสนา โดยมีการแบ่งประเภทสมาธิตามลักษณะการปฏิบัติ ได้แก่ ขณิกสมาธิ, อุปจารสมาธิ และอัปปนาสมาธิ พร้อมกับการระบุสิ่งที่เป็นสัปปายะและอสัปปายะที

…ลลตา ความฉลาดในนิมิต อินฺทฺริยสมตฺตปฏิปาทนตา ความปรับอินทรีย์ให้เสมอกัน สมเย จิตฺตสฺส นิคฺคหณตา ความข่มจิตในสมัยที่ควรข่ม สมเย จิตฺตสฺส ปคฺคหณตา ความยกจิตในสมัยที่ควรยก นิรสฺสาทสฺส จิตฺตสฺส ... ความทำจิตที่…

เนื้อหาเกี่ยวกับอิริยาบถที่เป็นที่น่ารื่นรมย์และการพัฒนาจิตเพื่อสร้างสมาธิ โดยมีการอธิบายถึงความสำคัญของการคบหาผู้มีจิตสงบ รวมถึงธรรม ๑๑ ประการที่เป็นแนวทางในการฝึกสมาธิและการควบคุมอารมณ์เพื่อการทำสมา

…มอกันแห่งวิริยะ ( กับสมาธิ ) ไว้ร่ำไป (คือ) จึงยกจิตซึ่ง มีความเพียร) ย่อหย่อนไปแม้หน่อยหนึ่งไว้ จึงข่มจิตอัน (มี ความเพียร ) ปรารภเกินไปลง ให้เป็นไปพอดี พึงเปลื้องจิตเสียจากความย่อหย่อน และความ ฟุ้งโดยประก…

เนื้อหาพูดถึงการปฏิบัติทางจิตที่สำคัญในวิสุทธิมรรค โดยการเน้นความสำคัญของความเพียร และการประกอบความสมดุลระหว่างวิริยะและสมาธิเพื่อที่จะไม่ละทิ้งความพยายาม ในการพัฒนาจิตใจและส่งเสริมสมาธิให้สามารถเข้าถ

ร่ำร่ง บ่นถึงใจ ด้วยสัมโมนียกก เล่ม ๑ ๔๓ ท่านทานบดีทั้งหลายได้ชื่อว่า เป็นผู้มีบุญวาสนา ประเสริฐที่ได้ฟังธรรม มีความศรัทธา คือ เชื่อในผลของทาน ข่มความตระหนี่ และดำรงชีวิตอยู่ด้วยความไม่ประมาท พากันม

บทความนี้กล่าวถึงคุณค่าของการทำบุญและการถวายสังฆทาน ซึ่งสะท้อนถึงความศรัทธาในผลของทานและการข่มจิตให้ห่างไกลจากความตระหนี่ พร้อมพิจารณาคุณสมบัติของบุญที่มีผลต่อชีวิตทั้งในโลกนี้และโลกหน้า การส่งเสริ…

…านจะต้องมีสัจจะ เป็นนิสัยที่ ๑ ๒) ทมะ แก้ปัญหาความโง่เขลา ไม่ทันคน ทันโลก ทันกิเลส ทมะ แปลว่า รู้จักข่มจิตข่มใจตัวเอง ในทางปฏิบัติ ทมะ หมายถึง ความกระตือรือร้นในการเคี่ยวเข็ญ ฝึกตนเอง อย่างไม่มีข้อแม้เงื่อน…

เนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาตนเองโดยยึดหลักสัจจะและทมะ เพื่อสร้างความรับผิดชอบทั้งในด้านคำพูดและการกระทำ โดยก้าวแรกในการฝึกคือการหาครูที่ดี ซึ่งจะช่วยให้การเรียนรู้มีประสิทธิภาพ การฟังคำสอน ปรับใช้ และปฏิ

… ก็ทะเลาะกันบ้าง เอียนกันบ้างเป็นธรรมดา เนื่องจากต่างฝ่ายต่างยังไม่หมดกิเลส มันก็ มีข้อบกพร่องก็ต้องข่มจิตข่มใจกันไป ๓) ขันติ ความอดทน เกิดเป็นคนต้องต้องอดทนต่ออะไร บ้าง? เรื่องที่ต้องพยายามอดทนให้ได้มีอยู่…

…คุณสมบัติที่จำเป็นในการเผชิญกับความลำบากทั้งในชีวิต และต่อปัญหาความเข้าใจผิดในครอบครัว ซึ่งต้องมีการข่มจิตข่มใจเพื่อให้มีความสงบสุข นอกจากนี้ยังพูดถึงการอดทนต่อการกระทบกระทั่งและต่อการยั่วยุจากสังคม เพื่อที…

… ครองเรือน ได้แก่ ๑) สัจจะ ซื่อตรงต่อกัน สามีภรรยาถ้าไม่ซื่อต่อกันจะอยู่กัน ได้อย่างไร ๒) ทมะ รู้จักข่มจิตข่มใจตัวเอง คนเรารักเท่ารัก พออยู่กัน นานๆ มันก็ชักเขียนกันเอง ไม่อย่างนั้นก็คงไม่หย่ากันหรอก แม้แต่…

บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการครองตนในชีวิตผู้ครองเรือน พร้อมแนะนำเรื่องบุญกิริยาวัตถุ ๑๐ ประการ และโอวาท ๓ ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า การแสดงความซื่อตรงในความรักและการข่มใจนั้นสำคัญในการอยู่ร่วมกันของคู่

…ุดตัวอย่างนี้ เราเป็นลูกศิษย์ท่านต้องทำตาม 2.3.2 การสร้าง “ทมะ” ให้เกิดขึ้นในตน ทมะ แปลว่า การรู้จักข่มจิตข่มใจตนเอง ทมะ หมายถึง ความรักในการฝึกฝนตนเอง ความกระตือรือร้นในการเคี่ยวเข็ญฝึกฝน ตนเองอย่างไม่มีข้…

การช่วยเหลือจุนเจือกันเป็นสิ่งสำคัญ เช่น ตัดเงินที่ไม่ต้องใช้ เพื่อช่วยเพื่อนในยามเดือดร้อน หรือเป็นตำรวจที่ทำงานอย่างมีกัลยาณมิตร ที่ไม่ใช้ความรุนแรง ฝึกฝนตนเองเป็นสิ่งจำเป็น เช่นเดียวกับที่พระสัมมาส