จักษุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 3 / 5

…งหรือเทวดาชั้นดาวดึงส์มีอายุเท่านั้นเท่านี้ สภาวะภพภูมิเป็นเช่นนี้ ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะเห็นได้ด้วยมังสจักษุที่ เป็นตาเนื้อธรรมดานั้นไม่ได้ แต่สมณพราหมณ์ที่พอใจอยู่ใน เสนาสนะอันสงัด เป็นผู้ไม่ประมาทประกอบความ…

ในบทนี้ พระเถระอธิบายถึงความแตกต่างระหว่างคนที่มีมังสจักษุและคนที่มีทิพยจักษุ ว่าพระเจ้าปายาเปรียบเหมือนคนตาบอดที่ไม่เห็นความจริงเกี่ยวกับโลกหน้า และสงสัยว่าท…

…ย่อมเห็นบุคคลนั้น เบื้องหน้าแต่ตายเพราะกายแตกบังเกิดแล้วในหมู่มนุษย์ เสวยสุขเวทนาเป็นอันมาก ด้วยทิพยจักษุอันบริสุทธิ์ ล่วง จักษุของมนุษย์ ดูก่อนสารีบุตร เปรียบเหมือนต้นไม้เกิดในพื้นที่อันเสมอ

การฝึกฝนใจให้หยุดนิ่งเป็นหนทางสู่อายตนนิพพาน เพื่อเพิ่มความบริสุทธิ์ให้กับกาย วาจา ใจ และลดการเกิดขึ้นของทุกข์ในชีวิต พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สอนว่า การลงมือปฏิบัติจะนำไปสู่ความสุขและการหลีกเลี่ยงทุกข์

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 263 จตุตถปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 263 ต วิญญาณญชาติ อญฺญวิญญาณ์ จกฺขุวิญญาณ โต อญฺญ์ โสตวิญญาณาภิวิญญาณ ฯ สมาคมน์ สมงฺโค อญฺญวิญ

…องต่างๆ รวมถึงการเชื่อมโยงกับประสบการณ์ที่เกิดขึ้นในรูปแบบของการรับรู้และสัมผัสผ่านประสาทต่างๆ เช่น จักษุและโสต เพื่อให้เห็นภาพรวมในการทำงานของอำนาจรับรู้ที่เกี่ยวข้องกับวิญญาณ.

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 42 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 42 วิเสสน์ ฯ อตฺถิภาโวติ ทฏฺฐพฺโพติ กมฺม ๆ อาคมยุตฺติโย สรุปโต ญาเป็นโต อาห ตตฺถาตุยาทิ ฯ [๓๘]

เนื้อหาบทความนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา บริบทของกามรูปและการวิเคราะห์ธาตุที่เกี่ยวข้องกับชีวิต จักษุวิญญาณ และการเกิดขึ้นของรูปต่างๆ พร้อมกับกล่าวถึงเงื่อนไขที่นำไปสู่การเกิดของชีวิตและการดำรงอยู่ของม…

… เท่านั้น ดังนี้ฯ [อธิบายวัตถุสังคหะ] การสงเคราะห์โดยการจำแนกวัตถุ และโดยอำนาจแห่งการ กำหนดจิต ที่มีจักษุเป็นต้นนั้นเป็นที่อาศัย ชื่อว่าวัตถุสังคหะฯ จักษุ เป็นต้น ที่ชื่อว่าวัตถุ เพราะอรรถว่า เป็นที่อยู่อา…

…ต้องเข้าใจถึงอานุภาพของจิตที่เกี่ยวข้องกับกามโลก ซึ่งตามที่อธิบายโดยอาจารย์ในบทนี้คือ วัตถุทั้ง ๓ มีจักษุเป็นต้น ซึ่งอาจไม่มีกับพวกพรหมที่มีการเจริญสติรวมทั้งการฟังธรรมเพื่อนำไปสู่ความเข้าใจสูงสุด

…าแต่เกิด ฯ ในขณะที่เกิด พวกสัตว์ที่เป็นอัณฑชะ (เกิดในไข่) และชลาพุชะ (เกิดในครรภ์) ทั้งหมด เป็นผู้หาจักษุมิได้เลย แม้ก็จริง ถึงอย่างนั้น แม้ในกาล ที่ควรเกิดอวัยวะมีจักษุเป็นต้น สัตว์ผู้มีจักษุ อันกรรมที่ให…

ในบทนี้เนื้อหาเกี่ยวกับพระอนาคามีและพระอรหันต์ในชั้นสุทธาวาส โดยอาจารย์ได้กล่าวถึงสถานที่ต่าง ๆ ที่พระอริยเจ้าและผู้มิใช่พระอริยเจ้าได้รับการเกิดในแต่ละภพ รวมถึงการอธิบายการเกิดของสัตว์ที่มีอาการบกพร่

…ิ้ม และจะสัมผัส เป็นเหตุให้ผ่องใสตาม ลำดับ ฯ [อธิบายประสาทรูป] ය บรรดาประสาททั้ง ๕ เหล่านั้น จะกล่าวจักษุประสาทก่อน ๆ จักษุประสาทนั้น ซึมซาบเยื่อตา ๓ ชั้น ประดุจน้ำมันซึมซาบปุยนุ่นใน ประเทศที่เกิดสรีรสัณฐา…

เนื้อหาพูดถึงธาตุสี่ที่ประกอบสร้างสรีระมนุษย์ ได้แก่ ปฐวี, อาโป, เตโช, และวาโย ซึ่งแต่ละธาตุนั้นมีลักษณะของตนเอง ทว่าเมื่อรวมกันจะก่อให้เกิดและเสริมสร้างการดำรงอยู่ของชีวิต พร้อมกับการทำงานของประสาทรู

…ธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 321 อย่างนั้น ๆ อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่านิวรณ์ เพราะอรรถว่า ปิดกั้นปัญญา จักษุ ฯ กาม กล่าวคือความกำหนดอย่างแรงกล้าในกามคุณ ๕ นั่นเอง เป็นฉันทะ เพราะอรรถว่า พอใจด้วย ฉะนั้น จึงชื่…

บทความนี้กล่าวถึงนิวรณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นที่บทบาทของนิวรณ์ เช่น กามฉันทะและพยาบาท ในการปิดกั้นปัญญาและส่งผลต่อจิตใจ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงปัจจัยและสภาพที่ก่อให้

…ยตนะ] จิตและเจตสิกมีทวารและอารมณ์นั้น ๆ ย่อมสืบต่อ คือย่อม พากเพียร ได้แก่ย่อมพยายามโดยกิจนั้น ๆ ที่จักษุและรูปเป็นต้นนี้ เพราะฉะนั้น จักขุและรูปเป็นต้นนี้ จึงชื่อว่าอายตนะ อนึ่ง จักษุ และรูปเป็นต้นนี้ ย่อ…

เนื้อหานี้พูดถึงอายตนะซึ่งประกอบด้วยจักษุและรูป และมีผลกระทบต่อวิญญาณ โดยการทำความเข้าใจกับอายตนะสามารถนำไปสู่การเข้าใจในธรรมชาติของสังขารและ…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 338 อาทิว่า จกฺขวายตน์ ฯ จักษุนั้นด้วย เป็นอายตนะด้วย เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่าจักขวายตนะ ฯ แม้ในบทที่เหลือ ก็มีวิเคร วิเคราะห์อย่างน…

บทความนี้วิเคราะห์การแสดงลำดับอายตนะภายในและภายนอก โดยเน้นที่จักขวายตนะซึ่งมีอารมณ์เป็นสนิทัสสนะและสัปปฏิฆะ พระผู้มีพระภาคจึงยกจักขวายตนะขึ้นเป็นลำดับแรก อธิบายความแตกต่างระหว่างอายตนะภายในที่เห็นได้แ

…า - หน้าที่ 423 สามารถที่อยู่โดยเป็นอารมณ์ ในการสืบต่อสันตติชาติภพของตน ชื่อว่า ปุพเพนิวาสานุสสติ ๆ จักษุนั้นด้วย เป็นทิพย์ด้วย โดยนัยดังที่กล่าว แล้ว เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่าทิพยจักษุ ฯ ก็ทิพยจักษุนั้นแล บั…

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงความรู้เพื่อการสืบต่อสันตติชาติภพ รวมถึงการใช้ตาทิพย์ในญาณต่าง ๆ เช่น จุตูปปาตญาณ และการเจริญวิปัสสนากรรมฐาน ที่มีความเกี่ยวข้องกับอนิจจลักษณะและการเห็นสิ่งต่าง ๆ ใน

…เป็นอนัตตา เพราะอรรถว่า ไม่มีแก่นสาร คือเพราะไม่มี อัตตาที่เป็นสาระแก่สารเป็นต้น และโดยนัยมีอาทิว่า จักษุไม่เที่ยง ฯลฯ ใจ รูป ฯลฯ ธรรมทั้งหลาย จักขุวิญญาณ ฯลฯ มโน ๑. ฉบับพม่าและสีหลเป็น น อิจจ์ แปลว่า ไม่ค…

บทนี้กล่าวถึงการพิจารณาไตรลักษณ์ภายใต้หลักอภิธัมมาที่เกี่ยวข้องกับขันธ์และทวารต่าง ๆ โดยเฉพาะความไม่เที่ยงของธรรมในชีวิต รวมถึงการแสดงให้เห็นว่า รูปและธรรมต่าง ๆ ไม่มีความเที่ยงที่สามารถเข้าถึงได้ การ

…[ซีร น้ำนม ] ขาวเพียงดังสังข์, กาโก อิว สูโร-กากซูโร คนกล้า เพียงดังกา, ทิพพ์ อิว จกฺขุ = ทิพพจักขุ จักษุเพียงดังทิพย์ " สมาส ที่มีอุปมาอยู่หลัง เรียก " อุปมานุตตรปโท " มี อุ. อย่างนี้ " นโร สีโห อิว-นรสีโ…

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับวิเสสนะในบาลีไวยกรณ์ รวมถึงบทเฉพาะเช่น วิเสสโนภยบทและวิเสสโนปมบท โดยได้อธิบายตัวอย่างที่ชัดเจนและการประยุกต์ใช้ในประโยค นอกจากนี้ยังกล่าวถึงสัมภาวนบุพพบทที่มีความสำคัญในการแสดง

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 14 วิสุทธิมคเค โอกาสรมตต์ จกฺขุวิญญาณาจีน ยถารห์ วัตถุทวารภาว์ สาธยมาน ตฏฺฐิติ ฯ วุตตมป์ เจติ ธมฺมเสนาปตินา ๆ เยน จกฺขุปปสาเทน รูปานิ

ในวิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว กล่าวถึงแนวทางการเข้าใจและปฏิบัติวิสุทธิของจักษุวิญญาณ โดยเน้นถึงความสำคัญของการรับรู้ผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ เช่น จักษุ โสต และฆาน โดยอธิบายถึงการรับ…

…ิโอตตัปปะ นั่งเรียบร้อย ห่มเรียบร้อย มีกิริยาก้าวไป ถอย กลับ แล เหลียว คู่แขน เหยียดแขน น่าเลื่อมใส จักษุทอดลง ถึง พร้อมด้วยอิริยาบถ รักษาทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย รู้ประมาณใน โภชนะ ประกอบเนืองๆ ซึ่งชาคริยธรร…

บทความนี้เกี่ยวกับอนาจาระทางวาจาและอาจาระในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายว่าภิกษุที่มีความเคารพควรปฏิบัติตนอย่างไร ซึ่งรวมถึงการรักษาทวารในอินทรีย์และความเหมาะสมในพฤติกรรม ทั้งยังกล่าวถึงโคจรและคุณสมบัติของกั

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - หน้าที่ 43 นัยว่า "ภิกษุนั้นเห็นรูปด้วยจักษุ" ดังนี้เป็นอาทิ ในลำดับแห่งปาฏิ โมกขสังวรศีลนั้น พึงทราบวินิจฉัยในอินทรียสังวรศีลนั้นดังต่อไปนี้ :-…

บทที่กล่าวถึงการมองเห็นรูปด้วยจักษุในบริบทของปาฏิโมกขสังวรศีล และการวิเคราะห์เกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างจักษุกับวิญญาณ เป็นการศึกษาเกี…

…ท่าอาบน้ำบ้าง ผ่านปลายนาบ้าง รูปอันเป็นวิภาค ( ข้าศึก แห่งพรหมจรรย์) ในที่ทั้งหลายนั้น จะมาสู่คลอง (จักษุ) หรือมิฉะนั้น ซาก ( ศพ ) นั้นเองจะเป็นวิภาค จริงอยู่ ซากสตรีย่อมเป็นวิภาค แห่งบุรุษ และซากบุรุษย่อม…

ในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒ เรื่องที่สอนเกี่ยวกับการพิจารณาการเข้าสู่เสนาสนะของพระโยคี มีการกล่าวถึงอันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากการไปเจอซากศพรวมถึงการเรียนรู้วิธีการต่าง ๆ อันเป็นส่วนสำคัญสู่การปฏิบัติและหล

…อบว่า ในกาลใด เมื่อเธอลืมตาแลดูก็ดี หลับตานึกหน่วง ก็ดี นิมิต (ปรากฏ ) เป็นอย่างเดียวกันมาสู่คลอง ( จักษุ) ในกาลนั้น อุคคหนิมิต ชื่อว่าเป็นสิ่งที่เธอถือเอาได้อย่างดีแล้ว พระโยคาวจรนั้น ครั้นทำนิมิตนั้นให้เ…

ในบทนี้กล่าวถึงการวินิจฉัยเกี่ยวกับอุทธุมาตก์และการปฏิบัติของพระโยคีนที่เกี่ยวข้องกับนิมิตและการตั้งจิตบริกรรม เพื่อการเข้าถึงการปฏิบัติธรรมที่ดี ซึ่งมีการแนะนำวิธีการเพื่อให้สามารถถือเอานิมิตจากซากศพ

…งไปสู่สถานที่เห็นปานนั้น ถ้าอสุภนั้นแม้ ( ขาดเป็นท่อน) ตก ( เรีย) อยู่ต่างทิศกัน (แต่ ) มาสู่คลอง ( จักษุเดียวกัน ) ได้ด้วยอาวัชชนะเดียวไซร้ มาได้อย่างนี้ นั่นเป็นการดี หากไม่มา ก็อย่าจับ (เอามารวมกัน ) ด้…

บทความนี้กล่าวถึงกรรมฐานอสุภ โดยเสนอแนวทางการปฏิบัติที่เกี่ยวกับการมองเห็นอสุภในรูปลักษณะต่าง ๆ และการรวมรวบอสุภ โดยไม่ให้จับต้องด้วยตนเองเพื่อไม่ให้เกิดความชินในสัมผัส. มีการใช้ไม้เท้าในการเก็บอสุภ ห

… มีกลิ่นเหม็น เปรียบ ประดุจซากศพ ( หรือมิฉะนั้น ) เปรียบเหมือน หลุมคูถ เป็นกายที่ท่านผู้มี ( ปัญญา) จักษุ ทั้งหลายติเตียนกัน (แต่ ) คนโง่ชมชอบนัก กายใดเล่ามีหนังสดปิดหุ้มไว้ ( แต่ว่า ) มีแผล ใหญ่ถึง 8 ช่อง…

กล่าวถึงความเข้าใจผิดของผู้คนที่ยึดติดในความงามของร่างกาย โดยวีบทที่กล่าวถึงว่าคนเฉลียวฉลาดควรเห็นกายว่ามีสภาพเน่าเหม็น แม้ในสภาวะดิบ ในขณะที่คนโง่กลับชื่นชมและหลงระเริงอยู่กับร่างกาย ผู้นั้นจึงไม่พ้น