หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมะเกี่ยวกับความโกรธ
216
ธรรมะเกี่ยวกับความโกรธ
…ใหม่ๆ ที่มีแต่ความสดใส ทำความ สบายใจให้กับทุกผู้คน *ในคราวหนึ่งท่านพระอนุรุทธะผู้เป็นเลิศในด้านทิพย จักษุ พาภิกษุ ๕๐๐ รูป เดินทางไปเมืองกบิลพัสดุ์ ซึ่งเป็นบ้าน เกิดของท่านเอง หมู่ญาติของท่านต่างพากันมาถวาย…
ความโกรธเป็นสิ่งที่มีโทษทั้งต่อตนเองและคนอื่น เปรียบเหมือนไฟที่ลุกลามทำลาย ทุกข์ทรมานจิตใจ พระพุทธเจ้าแนะนำให้ฝึกฝนความอดทนเพื่อให้ได้ผลที่ดีคือความสุขและสันติในใจ การปล่อยวางความโกรธนำมาซึ่งจิตใจที่ส
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
137
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
… เท่านั้น ดังนี้ฯ [อธิบายวัตถุสังคหะ] การสงเคราะห์โดยการจำแนกวัตถุ และโดยอำนาจแห่งการ กำหนดจิต ที่มีจักษุเป็นต้นนั้นเป็นที่อาศัย ชื่อว่าวัตถุสังคหะฯ จักษุ เป็นต้น ที่ชื่อว่าวัตถุ เพราะอรรถว่า เป็นที่อยู่อา…
…ต้องเข้าใจถึงอานุภาพของจิตที่เกี่ยวข้องกับกามโลก ซึ่งตามที่อธิบายโดยอาจารย์ในบทนี้คือ วัตถุทั้ง ๓ มีจักษุเป็นต้น ซึ่งอาจไม่มีกับพวกพรหมที่มีการเจริญสติรวมทั้งการฟังธรรมเพื่อนำไปสู่ความเข้าใจสูงสุด
นิวรณ์และอารมณ์ในอภิธัมม์
321
นิวรณ์และอารมณ์ในอภิธัมม์
…ธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 321 อย่างนั้น ๆ อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่านิวรณ์ เพราะอรรถว่า ปิดกั้นปัญญา จักษุ ฯ กาม กล่าวคือความกำหนดอย่างแรงกล้าในกามคุณ ๕ นั่นเอง เป็นฉันทะ เพราะอรรถว่า พอใจด้วย ฉะนั้น จึงชื่…
บทความนี้กล่าวถึงนิวรณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นที่บทบาทของนิวรณ์ เช่น กามฉันทะและพยาบาท ในการปิดกั้นปัญญาและส่งผลต่อจิตใจ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงปัจจัยและสภาพที่ก่อให้
อุปาทานักขันธ์และอายตนะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
337
อุปาทานักขันธ์และอายตนะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…ยตนะ] จิตและเจตสิกมีทวารและอารมณ์นั้น ๆ ย่อมสืบต่อ คือย่อม พากเพียร ได้แก่ย่อมพยายามโดยกิจนั้น ๆ ที่จักษุและรูปเป็นต้นนี้ เพราะฉะนั้น จักขุและรูปเป็นต้นนี้ จึงชื่อว่าอายตนะ อนึ่ง จักษุ และรูปเป็นต้นนี้ ย่อ…
เนื้อหานี้พูดถึงอายตนะซึ่งประกอบด้วยจักษุและรูป และมีผลกระทบต่อวิญญาณ โดยการทำความเข้าใจกับอายตนะสามารถนำไปสู่การเข้าใจในธรรมชาติของสังขารและ…
วิสุทธิมคฺคสฺส: แนวทางการรู้แจ้ง
14
วิสุทธิมคฺคสฺส: แนวทางการรู้แจ้ง
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 14 วิสุทธิมคเค โอกาสรมตต์ จกฺขุวิญญาณาจีน ยถารห์ วัตถุทวารภาว์ สาธยมาน ตฏฺฐิติ ฯ วุตตมป์ เจติ ธมฺมเสนาปตินา ๆ เยน จกฺขุปปสาเทน รูปานิ
ในวิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว กล่าวถึงแนวทางการเข้าใจและปฏิบัติวิสุทธิของจักษุวิญญาณ โดยเน้นถึงความสำคัญของการรับรู้ผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ เช่น จักษุ โสต และฆาน โดยอธิบายถึงการรับ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การพิจารณาวิธีและอันตราย
213
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การพิจารณาวิธีและอันตราย
…ท่าอาบน้ำบ้าง ผ่านปลายนาบ้าง รูปอันเป็นวิภาค ( ข้าศึก แห่งพรหมจรรย์) ในที่ทั้งหลายนั้น จะมาสู่คลอง (จักษุ) หรือมิฉะนั้น ซาก ( ศพ ) นั้นเองจะเป็นวิภาค จริงอยู่ ซากสตรีย่อมเป็นวิภาค แห่งบุรุษ และซากบุรุษย่อม…
ในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒ เรื่องที่สอนเกี่ยวกับการพิจารณาการเข้าสู่เสนาสนะของพระโยคี มีการกล่าวถึงอันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากการไปเจอซากศพรวมถึงการเรียนรู้วิธีการต่าง ๆ อันเป็นส่วนสำคัญสู่การปฏิบัติและหล
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
225
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…อบว่า ในกาลใด เมื่อเธอลืมตาแลดูก็ดี หลับตานึกหน่วง ก็ดี นิมิต (ปรากฏ ) เป็นอย่างเดียวกันมาสู่คลอง ( จักษุ) ในกาลนั้น อุคคหนิมิต ชื่อว่าเป็นสิ่งที่เธอถือเอาได้อย่างดีแล้ว พระโยคาวจรนั้น ครั้นทำนิมิตนั้นให้เ…
ในบทนี้กล่าวถึงการวินิจฉัยเกี่ยวกับอุทธุมาตก์และการปฏิบัติของพระโยคีนที่เกี่ยวข้องกับนิมิตและการตั้งจิตบริกรรม เพื่อการเข้าถึงการปฏิบัติธรรมที่ดี ซึ่งมีการแนะนำวิธีการเพื่อให้สามารถถือเอานิมิตจากซากศพ
การศึกษาเกี่ยวกับอสุภและธรรมะ
246
การศึกษาเกี่ยวกับอสุภและธรรมะ
… มีกลิ่นเหม็น เปรียบ ประดุจซากศพ ( หรือมิฉะนั้น ) เปรียบเหมือน หลุมคูถ เป็นกายที่ท่านผู้มี ( ปัญญา) จักษุ ทั้งหลายติเตียนกัน (แต่ ) คนโง่ชมชอบนัก กายใดเล่ามีหนังสดปิดหุ้มไว้ ( แต่ว่า ) มีแผล ใหญ่ถึง 8 ช่อง…
กล่าวถึงความเข้าใจผิดของผู้คนที่ยึดติดในความงามของร่างกาย โดยวีบทที่กล่าวถึงว่าคนเฉลียวฉลาดควรเห็นกายว่ามีสภาพเน่าเหม็น แม้ในสภาวะดิบ ในขณะที่คนโง่กลับชื่นชมและหลงระเริงอยู่กับร่างกาย ผู้นั้นจึงไม่พ้น
ประวัติและการแสดงธรรมของพระผู้มีพระภาคเจ้า
132
ประวัติและการแสดงธรรมของพระผู้มีพระภาคเจ้า
…่ที่ไหน พระเถระก็เจริญอาโลกกสิณ ได้เห็นพระผู้มีพระภาคเจ้าทรงเข้าพรรษาอยู่ ณ ภพน์ดาวดึงส์นั้นด้วยทิพ จักษุ ครั้นเห็นแล้วจึงบอก (คนทั้งหลายนั้นให้ทราบ) เขาทั้งหลาย วอนพระมหาโมคคัลลานเถระ เพื่อ (ให้ทำอย่างไรใ…
ในช่วงเข้าพรรษาที่ดาวดึงส์ พระผู้มีพระภาคเจ้าประทานนยะแก่พระเถระตลอด ๓ เดือน โดยมีผู้ฟังถึง ๘๐ โกฏิ และนายจุลอนาถได้ช่วยเหลือคนกลุ่มนั้น พระอนุรุทธเจริญอาโลกกสิณเพื่อดูที่ประทับของพระผู้มีพระภาคเจ้า ข
วิสุทธิมรรคแปล: ความเห็นและจักษุในพุทธธรรม
213
วิสุทธิมรรคแปล: ความเห็นและจักษุในพุทธธรรม
…ทธิ อันภิกษุพุทธบุตรทั้งหลายย่อมเห็นจุติและอุปบาตนั้น ได้ทั้งสองเป็นแท้ เพราะเหตุนั้น จึงว่า "(ญาณ) จักษุนั้นจัดว่าหมด จด เพราะเป็นเหตุแห่งทิฏฐิวิสุทธิ์ ด้วยการเห็นทั้งจุติและอุปบาต" ดังนี้ (ญาณ) จักษุนั้น…
…ุคคลได้ล่วงไปจากความเห็นที่ผิด โดยเฉพาะเกี่ยวกับการจุติและอุปบาตของสัตว์ ซึ่งไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยจักษุของมนุษย์ แม้ด้วยทิพยจักษุ การเห็นที่แท้จริงจึงเป็นสิ่งที่เกิดจากการเข้าถึงทิฏฐิวิสุทธิ์ มีรายละเอีย…
วิทยามรรลบภาค ๓ ตอนที่ ๑๒
313
วิทยามรรลบภาค ๓ ตอนที่ ๑๒
…อมเกิดขึ้นในจาพวกเทพเป็นนิจ ในสกะเหล่านั้น กลุ่มรูปมีปริมาณรูป ๑๐ นี้ คือ สี กลิ่น รส โอชา อีกาธุ ๔ จักษุประสาท และชีวิต ชื่อจักษุสละสะ (๑๐ ทั้ง จักษุ) ทะกะที่เหลือก็พึงทราบโดยยกดับนี้ ๑. มหาฤก ว่า องฺค ส…
ในบทนี้เป็นการศึกษาเกี่ยวกับรูป ๑๐ และ ๑๓ ที่เกี่ยวข้องกับการเกิดของสัตว์ในกำเนิดที่แตกต่างกัน โดยวิจัยถึงอำนาจแห่งกาลที่มีผลต่อการเกิดของสัตว์ทั้งในกำเนิดสังเทศและโอปะตะ การวิเคราะห์นี้จะแบ่งออกเป็นก
วิถีธรรมชาติภาค ๓ ตอนที่ ๑
362
วิถีธรรมชาติภาค ๓ ตอนที่ ๑
…อารมณ์ ที่ ทั้ง หลาย รูป เป็น ดัง นั้น อันมี ประเภท ดัง ๑๐ ที่ สำคัญ ก่อน (นั่น) เป็น กุมุ ปาทาน มี จักษุ วิจิต ฯ ๑๐ เป็น ที่ รูป ปาทาน ดัง บาลว่า "ใน อุปาทานเหล่านั้น ทักษิณ ปาทาน เป็น อย่างไร? ความ เห็น …
เนื้อหานี้กล่าวถึง ปัจจัยที่เป็นต้นเหตุของการมีอารมณ์และทุกข์ โดยการเปรียบเทียบกับการยึดเอาอารมณ์และผลที่ตามมา ซึ่งนำไปสู่การเข้าใจเกี่ยวกับอุปาทาน ทั้งนี้ยังมีการพูดถึงชนิดและประเภทของอุปาทานที่เกิดจ
ความไม่เที่ยงในวิญญาณและปัจจัยแห่งชีวิต
46
ความไม่เที่ยงในวิญญาณและปัจจัยแห่งชีวิต
…ณทั้งที่เป็นอดีตอาณาคตและปัจจุบันไม่เที่ยง ฯลฯ" ชื่อสมุ สนญาณ ปัญญาในอันกำหนด (โดย) สังเขปเข้าสว่า "จักษุ ฯลฯ รามณะ ฯลฯ รวมถึงเป็นอดีตอาณาคตและปัจจุบันไม่เที่ยง ฯลฯ" ชื่อสมุ สนญาณ ปัญญาในอันกำหนด (โดย) สัง…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความไม่เที่ยงของวิญญาณที่มีทั้งอดีต อาณาคต และปัจจุบัน โดยนำเสนอว่าสิ่งเหล่านี้ล้วนเป็นของที่เปลี่ยนแปลงได้ด้วยปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลให้เกิดความเสื่อมสลายและดับไปตามกาลเวลา ยกตัวอย่างถ
วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมของนักศึกษาและการศึกษา
78
วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมของนักศึกษาและการศึกษา
…ตนะ (-มะตะนะ) น. เครื่องรู้และสิ่งรู้ เช่น ตาเป็นเครื่องรู้ รูปเป็นสิ่งรู้ ในพระพุทธศาสนา หมายถึง จักษุ โลหิต สาน ชิวหา กาย ใจ เรียกว่า อาบตนะภายใน เป็นเครื่องิดต่อกับอายตนะภายนอก คือ รูป เสียง กลิ่น ร…
บทความนี้สรุปเกี่ยวกับแนวคิดและความหมายของอาบตนะในพระพุทธศาสนา รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างเครื่องรู้และสิ่งรู้ และนำเสนอตัวอย่างการใช้คำศัพท์ในทางพระพุทธศาสนา เช่น อายตนะภายในและอายตนะภายนอก รวมถึงนิยาม
ปัจจัยมีกิเลสในหมวดก้องปัญญา
269
ปัจจัยมีกิเลสในหมวดก้องปัญญา
…u ควรจะตั้งใจ คงไว้ในสมาธิ ควรจะตั้งใจคงไว้ในสมาธิ ซึ่งเป็นแอกในสมาธิ ควรตั้งใจ ทำความรู้สึกในสมาธิ จักษุ จะเป็นแบบนั้น. (อ่านไม่สมบูรณ์)
เนื้อหานี้สำรวจปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อกิเลสในด้านปัญญา โดยเน้นความสำคัญของการรักษาสมาธิและจิตใจเพื่อเข้าใจและจัดการกับความทุกข์ นักพูดควรมีความเมตตาและทำความรู้สึกอย่างใกล้ชิดกับสมาธิ การตระหนักรู้ในสถา
หลักฐานธรรมกายในคัมภีร์ทูตโบราณ 1 ฉบับวิชาการ
118
หลักฐานธรรมกายในคัมภีร์ทูตโบราณ 1 ฉบับวิชาการ
… พระกิริยาพิละ โดยทรงแนะนำให้สาอุปกิลาเสที่เป็นอุปสรคในกรรมทำสมาธิและ ทรงสรุปว่า สมาธิ ทำให้เกิด “จักษุ” ซึ่งจะทำให้เห็น “รูป และแสงสว่าง” ได้ หากมีความเพียร ละอุปกิลาเสที่เป็นอุปสรคของสมาธิได้มาก ก็จะ…
…นของพระมงคลเทพมุนีที่รองรับคำสอนพระสัมมา สัมพุทธเจ้า โดยยกตัวอย่างเกี่ยวกับอัญาณทัศนะและวิธีการพัฒนาจักษุผ่านสมาธิ รวมถึงบทวิเคราะห์ที่รวบรวมข้อความเกี่ยวกับธรรมกายในวิจารณ์ ว่ามีพื้นฐานและการรับรู้มายาวนา…
หลักฐานธรรมกายในคัมภีร์พุทธโอวาท 1 ฉบับวิชาการ
358
หลักฐานธรรมกายในคัมภีร์พุทธโอวาท 1 ฉบับวิชาการ
…ะสัพพัญญูฤทธิ์ที่รู้แจ้งในสรรพลิง โดยภาพรวม ธรรมกายที่กล่าวถึงในคัมภีร์พระธรรมกายนี้ประกอบด้วยทั้ง จักษุ และฤทธิ์ เป็นทั้งความเห็น และความรู้แจ้งในเวลาเดียวกัน ในอรรถกถาบาลีมีกล่าวไว้ว่าหลายแห่งว่าธรรมกา…
…กข์ สมุทัย นิรโร คาถาธรรมกายยังชี้ให้เห็นฤทธิ์ในสีลลักษณ์และปฏิจจสมุปบาท โดยรวมธรรมกายประกอบด้วยทั้งจักษุและฤทธิ์ซึ่งสะท้อนถึงความรู้แจ้งและความเห็นในคราวเดียว ตามที่ระบุในอรรถกถาบาลีหลายแห่ง เช่น อรรถกถาพ…
นิพพานและดวงแก้วในพระพุทธศาสนา
242
นิพพานและดวงแก้วในพระพุทธศาสนา
…นดวงแก้วสีดวงในดอกมะเดื่อ มีนฤทธิ์ 4 ตัวเฝ้ามะเดื่อและคอรินคนทั้งเป็น95 ซึ่งสามารถเทียบได้กับอายตนะ จักษุ โสต ฆานะ และ ชิวหา96 ที่คอยชักพาให้มนุษย์หลงไปในวิชชาสงสาร ดวงแก้วนี้เป็นจุดมุ่งหมายของมนุษย์ที่มีอ…
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับนิพพาน ทำให้เห็นชัดถึงตำแหน่งและลักษณะของนิพพานในพระพุทธศาสนา การกล่าวถึงดวงแก้วที่เป็นสัญญลักษณ์ของจิตที่ปราศจากทุกข์ และวิธีการที่จะเข้าถึงนิพพานผ่านการปฏิบัติ โดดเด่นใน
หน้า19
12
คำ ผู้วาวาส ผู้วาสธรรม งามงคล งานบวงสรวง งานวัด จงกรม จริง จักษุ, จักขุ จักษุทวาร จากสมบูร จากะ คือความเสียสละเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ จาริก
การเข้าถึงอิสระและความสุขจากการพ้นกิเลส
19
การเข้าถึงอิสระและความสุขจากการพ้นกิเลส
…งความสุขที่แท้จริงทั้งหมดเลย และมีรัยบำจึง มองเห็นได้รอบตัวทุกทิศทุกทางในเวลาเดียวกัน มีญาณทัสสนะ มีจักษุ มีญาณ มีปัญญา วิชชา และแสงสว่าง จักษุ อุทะปิติ ญาณัง อุทะปาท ปัญญา วิชชา แสงสว่าง ร่วมประชุมอยู่ในท…
สามอย่างนี้ เป็นที่พึ่งที่ระลึกที่แท้จริง เนื่องจากผู้ที่พ้นจากกิเลสตัณหาจะมีอิสระและเป็นแหล่งกำเนิดแห่งความสุข มีการมองเห็นและความเข้าใจที่ชัดเจน สามารถสัมผัสถึงความรู้ในทางต่างๆ อย่างรอบด้าน เป็นการ