หน้าหนังสือทั้งหมด

เจโตปริยญาณและปุพเพนิวาสานุสสติญาณ
203
เจโตปริยญาณและปุพเพนิวาสานุสสติญาณ
…ากโทสะ ก็รู้ว่าจิตปราศจากโทสะ จิตมีโมหะ ก็รู้ว่าจิตมีโมหะ หรือจิตปราศจากโมหะ ก็รู้ว่าจิตปราศจากโมหะ จิตหดหู่ ก็รู้ว่าจิตหดหู่ หรือจิตฟุ้งซ่าน ก็รู้ว่าจิตฟุ้งซ่าน จิตเป็นมหรรคต ก็รู้ว่าจิต เป็นมหรรคต หรือจิตไม…
ภิกษุที่มีจิตเป็นสมาธิบริสุทธิ์สามารถกำหนดรู้ใจของสัตว์อื่นได้ โดยสามารถสังเกตจิตของบุคคล ว่ามีราคะ โทสะ โมหะ หรือไม่ ขณะเดียวกันยังสามารถระลึกชาติได้ในอดีตทั้งหลาย โดยมีความสามารถในการมองเห็นจิตใจและ
การพิจารณาจิตตามธรรมวินัย
31
การพิจารณาจิตตามธรรมวินัย
…า จิตปราศจากโทสะ หรือจิตมีโมหะ ก็รู้ชัดว่า จิตมีโมหะ หรือจิต ปราศจากโมหะ ก็รู้ชัดว่า จิตปราศจากโมหะ จิตหดหู่ ก็รู้ชัดว่า จิตหดหู่ หรือ จิตฟุ้งซ่าน ก็รู้ชัดว่า จิตฟุ้งซ่าน จิตเป็นมหัคคตะ ก็รู้ชัดว่า จิตเป็นมหั…
ในธรรมวินัยนี้ ภิกษุจำเป็นต้องรู้ชัดเกี่ยวกับสถานะของจิต ไม่ว่าจะเป็นราคะ โทสะ และโมหะ หรือสภาพอื่นๆ ผ่านการพิจารณาความจริงในจิตของตนเอง การรู้ชัดในนิวรณ์ 5 ประการ เช่น กามฉันทะ พยาบาท หรือวิจิกิจฉา ท
ความเข้าใจเกี่ยวกับถีนมิทธะและการแก้ไข
56
ความเข้าใจเกี่ยวกับถีนมิทธะและการแก้ไข
…สมาธิ 2. สาเหตุของจีนมิทธะ เกิดมาจากความไม่ยินดี ความเกียจคร้าน ความอ่อนเพลีย การกิน อาหารมากเกินไป จิตหดหู่ นอกจากนี้ยังมีสาเหตุมาจากที่พักผ่อนไม่เพียงพอ หรือทำงานหนัก มาตลอดทั้งวัน 3. วิธีแก้ไขถีนมิทธะมีหลา…
ถีนมิทธะ คืออาการง่วงเหงาหาวนอนที่เกิดจากหลายสาเหตุ เช่น ความเกียจคร้าน, อาการหดหู่, การพักผ่อนไม่เพียงพอ วิธีแก้ไขมีหลายประการ เช่น การใช้ความเพียร, การปรับเปลี่ยนอิริยาบถ, นึกถึงความสว่าง, การอยู่กล
การดูใจและการรู้จิต
152
การดูใจและการรู้จิต
…ิตปราศจากโทสะ จิตระคนด้วยโมหะ ก็ทราบชัดว่าจิตระคนด้วยโมหะ จิตปราศจากโมหะ ก็ทราบชัดว่าจิตปราศจากโมหะ จิตหดหู่ ก็ทราบชัดว่าจิตหดหู่ จิตฟุ้งซ่าน ก็ทราบชัดว่าจิตฟุ้งซ่าน จิตเป็นมหัคคตะ ก็ทราบว่าจิตเป็นมหัคคตะ (หม…
บทความนี้นำเสนอแนวคิดการดูใจตนเองตามหลักพุทธศาสนา ทำให้เข้าใจอารมณ์และสภาพจิตใจ อาทิ ราคะ โทสะ โมหะ การรู้จักดูใจตนเองช่วยในการพัฒนาและแก้ไขข้อบกพร่องภายใน เป็นการแสดงถึงความสำคัญของการมองตัวเองให้มาก
การวิเคราะห์จิตในวิสุทธิมรรค
178
การวิเคราะห์จิตในวิสุทธิมรรค
…ทั้งปวง จิตที่เหลือชื่อวีตโมหจิต (จิต ปราศจากโมหะ) ส่วนจิตที่ (ตก) ไปตามถีนมิทธ ชื่อว่า สังขิตตจิต (จิตหดหู่) จิตที่ (ตก) ไปตามอุทธัจจะ ชื่อว่า วิกขิตตจิต (จิตฟุ้งซ่าน) จิตที่เป็นรูปาวจรและอรูปาวจร ชื่อว่า มห…
บทความนี้อธิบายถึงประเภทของจิตตามที่กล่าวในวิสุทธิมรรค โดยเน้นถึงจิตที่มีอาการต่าง ๆ เช่น สโมหจิต ซึ่งเป็นจิตที่มีโมหะ ออกุศลจิต ๑๒ ดวงก็ถือเป็นสโมหจิต และแบ่งประเภทจิตที่แตกต่างกัน เช่น วีตโมหจิต, สั