หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
207
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…นินทรีย์ กายินทริยานันตร์ วุตต์ ฯ ตตฺถ หิ จักขุนทรีย์ กายินทรีย์ มนินทรีย์ อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ สุขินทรีย์ อญฺญาตาวินทริยนติ วุตต์ ฯ วสน์ สมพชุฌน์ วโส ฯ วิภชน์ วิภาโค ฯ เตสํ อนุญาติ กายตนาน อนนุต…
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเฉพาะในส่วนของปริจเฉทที่ 7 ที่กล่าวถึงนิสสัยและความสัมพันธ์ต่าง ๆ ของอินทรียาน การจัดประเภทและการเข้าใจความหมายผ่านทางตัวอย่างที่หลากหลาย สืบค้นจาก
ความเข้าใจทางธรรมเกี่ยวกับธาตุ
146
ความเข้าใจทางธรรมเกี่ยวกับธาตุ
…อาศัยของปสาททั้ง 5 (จักขุปสาท โสตปสาท ฆานปสาท ชิวหาปสาท กายปสาท) อินทรีย์ (อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์) วิญญัติรูป 2 (กายวิญญัติ วจีวิญญัติ) ประกอบไปด้วยอิริยาบถทั้ง 4 และเกิดจากสมุฏฐานทั้ง 4 ครบบริบูรณ…
บทความนี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุต่างๆ ในชีวิตและระบบธรรมชาติ การแบ่งแยกธาตุภายในและภายนอก และความสัมพันธ์ระหว่างธาตุ การทำงานของธาตุต่างๆ ในการปฏิบัติและการเป็นอยู่ของสิ่งมีชีวิต ซึ่งรวมถึงบทบาทขอ
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
104
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
…ารเป็นตัวปรุงแต่ง สังขารขันธ์มีดังนี้ คือ ผัสสะ เจตนา วิตก วิจาร ปีติ ศรัทธา วิริยะ สติ สมาธิ ปัญญา ชีวิตินทรีย์ การละนิวรณ์ อโลภะ อโทสะ หิริ โอตตัปปะ ปัสสัทธิ ฉันทะ อธิโมกข์ อุเบกขา มนสิการ โลภะ โทสะ โมหะ มานะ ท…
สังขารขันธ์หมายถึงความคิดปรุงแต่ง โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ กุศลสังขาร (ความคิดดี), อกุศลสังขาร (ความคิดชั่ว), และอัพยากตสังขาร (เป็นกลาง) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างความรู้สึกนึกคิดของมนุษย์ ในขณะที่
ความเป็นใหญ่ในกายและใจ
159
ความเป็นใหญ่ในกายและใจ
…ุริสินทรีย์ ความเป็นใหญ่ของชาย มีหน้าที่ แสดงลักษณะอาการของผู้ชาย ได้แก่ ปุริสภาวรูป เป็นรูปธรรม 8. ชีวิตินทรีย์ ความเป็นใหญ่ของชีวิต มีหน้าที่ รักษารูปและนาม ได้แก่ ชีวิตรูป ชีวิตนาม เป็นทั้งรูปธรรมและนามธรรม 9.…
…ิ กายินทรีย์ที่มีหน้าที่รับความสัมผัส อิตถินทรีย์ที่แสดงอาการของหญิง ปุริสินทรีย์ที่แสดงอาการของชาย ชีวิตินทรีย์ที่รักษารูปและนาม มนินทรีย์ที่รู้สึกอารมณ์ รวมถึงอินทรีย์ที่เกี่ยวข้องกับสุขเวทนา ทุกขเวทนา โสมนัสเว…
อรูปชีวิตินทรีย์และความรู้สึกทางจิตใจ
163
อรูปชีวิตินทรีย์และความรู้สึกทางจิตใจ
อรูปชีวิตินทรีย์ คือ อายุ ความดำรงอยู่ ความเป็นไปอยู่ กิริยาที่เป็นไปอยู่ อาการที่สืบ เนื่องกันอยู่ ความประพฤติเป็นไ…
อรูปชีวิตินทรีย์คือส่วนที่เชื่อมโยงกับการดำรงอยู่ เช่น อายุ และการกระทำต่างๆ ในขณะที่สุขินทรีย์เกี่ยวข้องกับความสุขแ…
ตารางสรุปอินทรีย์
171
ตารางสรุปอินทรีย์
…กิริยาอาการหญิง ภาวรูป 8. ปุริสินทรีย์ ความเป็นชาย ปุริสภาวรูป ทรงไว้ลักษณะกิริยาอาการชาย ภาวรูป 9. ชีวิตินทรีย์ การรักษารูปและนาม ชีวิตรูปและชีวิตินทรีย์เจตสิก รักษารูปและนาม รูปและนาม 10. สุขินทรีย์ การเสวยความ…
ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต
ความรู้เกี่ยวกับอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา
174
ความรู้เกี่ยวกับอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา
…สูตร ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ 3 ประการนี้ 3 ประการเป็นไฉน คือ อิตถินทรีย์ 1 ปุริสินทรีย์ 1 ชีวิตินทรีย์ 1 อินทรีย์ 3 ประการนี้แล 992 สาเหตุที่นำอินทรีย์ทั้ง 3 ประการนี้ต่อจากอินทรีย์ทั้ง 6 ประการแรกนั้น …
บทความนี้กล่าวถึงการเข้าใจอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา ซึ่งประกอบด้วยอินทรีย์ 22 ชนิด และอธิบายถึงความสำคัญของอินทรีย์ทั้ง 6, 3 และ 5 ประการ โดยมีเนื้อหาที่สำคัญเกี่ยวกับการตระหนักถึงความเกิดและดับซึ่งนำไปส
ดวงอินทรีย์ทั้ง 5 และความสำคัญต่อการบรรลุธรรม
248
ดวงอินทรีย์ทั้ง 5 และความสำคัญต่อการบรรลุธรรม
…ินทรีย์ 5 ดวง คือ สุขินทรีย์ ความสุขเป็นใหญ่ มีลักษณะสัณฐานกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ข้างใน ชีวิตินทรีย์ ไปตามลำดับชั้นของอินทรีย์ ทุกขินทรีย์ ความทุกข์เป็นใหญ่ มีลักษณะสัณฐานเป็นดวงกลม สีดำ ๆ ขุ่นมัว ไม่…
บทความนี้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับดวงอินทรีย์ทั้ง 5 ดวง ได้แก่ สุขินทรีย์, ทุกขินทรีย์, โสมนัสสินทรีย์, โทมนัสสินทรีย์ และ อุเปกขินทรีย์ ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการกำหนดเวทนาในชีวิตมนุษย์ นอกจากนี้ยังมีดวงอินทร
ศึก ชิง ภพ
417
ศึก ชิง ภพ
…นไฟตะเกียง อาศัยน้ำมันชุบที่ได้จึงมีแสงสว่าง ถ้าน้ำมัน หมดไฟก็ดับลง รูปกายของเรานี้เหมือนกับตะเกียง ชีวิตินทรีย์ เหมือนน้ำมัน เพราะฉะนั้น เมื่อหมดบุญชีวิตินทรีย์ขาดก็สิ้นลมหายใจ ครั้นหมดลมวิญญาณก็ดับ ตาก็ไม่เห็น …
เนื้อหาเกี่ยวกับการเปรียบเทียบชีวิตกับตะเกียงที่มีน้ำมันเป็นชีวิต จนกระทั่งหมดบุญชีวิตินทรีย์ตายจากโลกนี้ไป วิญญาณไม่สามารถรู้สึกและสัมผัสได้ เมื่อจิตใจเศร้าหมองจึงต้องไต่สวนโดยพญายมราชถึงบาปบุ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
558
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ตตธมฺมา ชีวนฺติ ปวตฺตนฺติ อิติ ตสฺมา ติ ธมมชาติ ชีวิต ฯ ตเทว ติ เอว ชีวิต สห... อินทรีย์ อิติ ตสฺมา ชีวิตินทรีย์ ฯ อภิ.๑๐๐
เนื้อหานี้กล่าวถึงการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ซึ่งมุ่งเน้นที่การสำรวจภาวะจิตใจและการดำเนินชีวิตตามหลักธรรม โดยชูแนวคิดเกี่ยวกับความสำคัญของอารมณ์และการมีจิตวิญญาณที่เข้มแข็ง ทำให้เห็นถึงค
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
560
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 560 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 560 [๔๑๕] ต ชีวิตินทรีย์ อนุ...ลูกขณ์ อนุปาลน์ ลักขณ์ อสฺส ชีวิตสุชาติ อนุปาลนลักขณ์ กิติวาติ อาห อุปปลา- ตยาท ฯ ปิวตีติ อุป…
เนื้อหาในบทนี้เสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับอภิธรรมและชีวตินทรีย์ โดยชี้ให้เห็นถึงการอนุรักษ์ลักษณะต่าง ๆ และความสำคัญของการมีสติในกระบวนการอภิปรายเกี่ยวกับชีวิตและอนุปาล โดยยังมีการอธิบายถึงความเชื่อมโยงร
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
541
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 539 ปญฺจมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 539 อวิปรีโต อตฺโถ ปรมตฺโถ ๆ ชีวิตินทรียนติ รูปชีวิตินทรีย์ มุขยโต คริต นามชีวิตินทริยมปี คริต ฯ ตาม หิ นกเจ นามมุปิ นฎฐเมว โหติ ฯ ชีวิตญฺจ ติ อินทรียญชาติ ชีว…
บทนี้เน้นให้เห็นถึงความสำคัญของชีวิตินทรีย์และการทำความเข้าใจเกี่ยวกับปาณสัญญา พร้อมกับการวิเคราะห์ความหมายทั้งในเชิงปฏิบัติและปรัชญาเพื่อให้เก…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
150
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 150 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 150 กาลิกาย กิริยาย ตกาโลป คริโตติ อาห ผรณกาลโตติ 1 ผรณกาโล ผรณนฺติ อุตตรปทโลเป็น วา ผรณนฺติ วุ
…ะที่นำไปสู่ชีวิตที่มีความหมายและสามารถเข้าใจในแนวทางที่ลึกซึ้งได้ ว่าด้วยประเด็นต่างๆ เช่น มรณาภาว, ชีวิตินทรีย์ ฯลฯ ได้แสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการพัฒนาจิตใจและการมีสติในการดำรงชีวิต และวิเคราะห์การเกิดขึ้นของส…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา
206
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา
…สน....ทวย์ วุตต์ ฯ ตเม อุปาทินฺนธมฺมา อิมสฺส ชีวิตสฺส วเสน สมพนเธน ติฏฐนฺติ อิติ เอว...ตโต ตทนนุตร์ ชีวิตินทรีย์ วุตต์ ฯ สตฺต....ปญฺจก วุตต์ ฯ ตาหิ ปน เวทนาหิ วิสุทธิกามาน สตฺตาน....ทสฺสนฺตฺถ์ ตโต ตทนนุตร์ สุทธาท…
เนื้อหาในหน้าที่ 206 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา สำรวจวิธีการในการเข้าใจและใช้ประโยชน์จากอภิธมฺมในชีวิตประจำวัน เพื่อสร้างสรรค์การเข้าใจในธรรม โดยเน้นถึงบทบาทของอินทรีย์ในการดำรงชีวิตอย่างมีสติและการกระทำ
เจตสิก และ อภิธรรมในพระพุทธศาสนา
7
เจตสิก และ อภิธรรมในพระพุทธศาสนา
…โรธา จ เอกาลมแนวตฺถุกา เจโตยุตตา ทวิปญฺญาส ธมฺมา เจตสิกามตา ฯ กก ๆ ผสฺโส เวทนา สญฺญา เจตนา เอกคุคตา ชีวิตินทรีย์ มนสิกาโร เจติ สตฺติเม เจตสิกา สพฺพจิตฺตสาธารณา นาม ฯ วิตกโก วิจาโร อธิโมกโข วิริย์ ปีติ ฉินฺโท เจติ…
บทนี้เสนอความรู้เกี่ยวกับเจตสิกและอภิธรรมในพระพุทธศาสนา โดยแสดงรายละเอียดของเจตสิกประเภทต่าง ๆ รวมถึงธรรมที่เกี่ยวข้อง อภิธรรมตลอดจนลักษณะเจตสิกที่ส่งผลต่อจิตและการกระทำของบุคคล ให้ผู้เรียนเข้าใจความห
วิสุทธิมรรค: ความหมายของกายคตาสติและอานาปานสติ
249
วิสุทธิมรรค: ความหมายของกายคตาสติและอานาปานสติ
…อารมณ์ สติอันปรารภความตายเกิดขึ้น ชื่อ มรณานุสติ คำว่า มรณา นุสตินั่น เป็นคำเรียกสติอันมีความขาดแห่งชีวิตินทรีย์เป็นอารมณ์ สติชื่อกายคตา เพราะไปสู่รูปกายอันต่างโดยโกฏฐาสมีผมเป็นต้น หรือว่า เพราะไปในกาย เมื่อควรจะ…
เนื้อหานี้ได้อธิบายถึงคำว่า มรณานุสติ ซึ่งเป็นสติที่เกี่ยวกับความตาย รวมถึง กายคตาสติ ที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้สรีระ กายที่มีปฏิกูลเป็นอารมณ์ และ อานาปานสติ ที่เน้นการตระหนักรู้ในลมหายใจเข้าและออก นอก
วิสุทธิมรรค: การเข้าใจเวทนาใหม่และเก่า
71
วิสุทธิมรรค: การเข้าใจเวทนาใหม่และเก่า
… การบริโภคพอประมาณ ความเป็นไป กล่าวคือความดำเนินไปตลอด กาลนาน เพราะความไม่มีอันตรายที่จะเข้ามาตัดรอนชีวิตินทรีย์ หรือ จะบั่นทอนอิริยาบถ จักมีแก่เรา อนึ่งว่า จักมีแก่ร่างกายของเราที่มี ความเป็นไปเนื่องด้วยปัจจัยนี…
เนื้อหาในวิสุทธิมรรคนี้พูดถึงแนวทางในการเข้าใจเวทนาเก่าและใหม่ การใช้การบริโภคอย่างถูกต้องเพื่อกำจัดเวทนาเก่า การเสริมสร้างสุขภาพด้วยการเลือกสรรอาหารที่เป็นประโยชน์ ซึ่งเป็นแนวทางในการดำรงชีวิตที่มีคว
พระจันทปฏิทินฉบับแปลภาค 5 หน้าที่ 86
88
พระจันทปฏิทินฉบับแปลภาค 5 หน้าที่ 86
…่งอินทรีย์คือชีวิตของสัตว์ทั้งหลายไปสู่ สำนักราช ส่งไปสำนักพยาธิ ส่งไปสำนักมะเร็ง มะเร็งนั้นแล ติด (ชีวิตินทรีย์ของสัตว์ทั้งหลาย) ไป เหมือนบุคคลติดต้นไม้ด้วย ขวนะนั้น ในกลางบเทศกน เทนเป็นอันมาก บรรลุอธิผลทั้งหลา…
…ผลที่เกิดขึ้นในบริบทของพระธรรม โดยเฉพาะเรื่องอุโบสถกรรมที่สอดคล้องกับการบรรลุโศดาปิตติผล และบทบาทของชีวิตินทรีย์ที่เชื่อมโยงกับพระธรรมซึ่งมีความสำคัญต่อการเข้าใจในสภาวธรรม.
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
420
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ติ สัญญา ฯ อิตติ น โหตีติ เหตุ ฯ ตสฺสาติ ปสงฺโคติ สมพนฺโธ ๆ ตป...โคติ น โหติ กตฺตา ฯ [๒๗๐] กสฺมา รูปชีวิตินทรีย์ วุฒิ วุตต์ ฯ นน ต์ สหชาตป ปจฺจเยสุ คเหตุพุพนฺติ ปุจน์ สนธายาห์ รูปตยาทิ ฯ เอตฺถ ปัญจวิเธ อตฺถิปจฺจเ…
เอกสารนี้เป็นการวิเคราะห์อภิธรรมที่เกี่ยวข้องกับปัจจัยในชีวิต สร้างความเข้าใจที่ลึกซึ้งในแนวคิดและหลักธรรมของพระพุทธศาสนา โดยนำเสนอแนวคิดที่สำคัญเกี่ยวกับอุปปาทาและปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลต่อการเกิดเป็นชี
ลักษณะความสัมพันธ์ของอินทรีย์ในลำดับของเทศนา
172
ลักษณะความสัมพันธ์ของอินทรีย์ในลำดับของเทศนา
…นจึงทรงแสดงอิตถินทรีย์ และปุริสินทรีย์ 4. เพื่อให้ทราบว่า อัตภาพแม้ทั้ง 2 นั้นมีความเป็นไปเนื่องด้วยชีวิตินทรีย์ ถัดจากนั้น จึงทรงแสดงชีวิตินทรีย์ 5. ตราบใดที่ชีวิตินทรีย์นั้นยังเป็นไปอยู่ ตราบนั้นความไม่หยุดยั้ง…
บทความนี้สำรวจลักษณะความสัมพันธ์ของอินทรีย์ทั้ง 22 ในลำดับเทศนา โดยเริ่มจากการทำความเข้าใจเกี่ยวกับอัตภาพ ทั้งหญิงและชาย ไปจนถึงการศึกษาอิตถินทรีย์และปุริสินทรีย์. การแสดงความสัมพันธ์ของอินทรีย์ที่กล่