ทุกขินทรีย์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…นใหญ่ มีลักษณะสัณฐานกลม สีขาวใสสะอาดบริสุทธิ์ ซ้อนอยู่ข้างใน ชีวิตินทรีย์ ไปตามลำดับชั้นของอินทรีย์ ทุกขินทรีย์ ความทุกข์เป็นใหญ่ มีลักษณะสัณฐานเป็นดวงกลม สีดำ ๆ ขุ่นมัว ไม่ผ่องใส ซ้อนอยู่ข้างในของสุขินทรีย์เข้า…

บทความนี้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับดวงอินทรีย์ทั้ง 5 ดวง ได้แก่ สุขินทรีย์, ทุกขินทรีย์, โสมนัสสินทรีย์, โทมนัสสินทรีย์ และ อุเปกขินทรีย์ ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการกำหนดเวทนาในชีวิตมนุษย์ นอกจ…

…รรม 10. สุขินทรีย์ ความเป็นใหญ่เรื่องสุขเวทนา มีหน้าที่ สบาย ได้แก่ สุขเวทนาเจตสิก เป็น นามธรรม 11. ทุกขินทรีย์ ความเป็นใหญ่ทางทุกขเวทนา มีหน้าที่คือ ไม่สบาย ได้แก่ทุกขเวทนา เจตสิก เป็นนามธรรม 12. โสมนัสสินทรีย์…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอินทรีย์ต่าง ๆ และความเป็นใหญ่ในด้านต่าง ๆ อาทิ กายินทรีย์ที่มีหน้าที่รับความสัมผัส อิตถินทรีย์ที่แสดงอาการของหญิง ปุริสินทรีย์ที่แสดงอาการของชาย ชีวิตินทรีย์ที่รักษารูปและนาม

…แต่กายสัมผัส กิริยาเสวยอารมณ์ที่สบายเป็นสุขอันเกิดแต่กายสัมผัสได้แก่สุขเวทนา เจตสิก เป็นนามธรรม 11. ทุกขินทรีย์ มีหน้าที่ไม่สบาย คือ ความไม่สบายกาย ความทุกข์ทางกาย ความเสวยอารมณ์ที่ไม่สบาย สัมผัส ได้แก่ ทุกขเวทน…

…อายุ และการกระทำต่างๆ ในขณะที่สุขินทรีย์เกี่ยวข้องกับความสุขและความสบายทางกาย ทำให้เกิดสุขเวทนา ส่วนทุกขินทรีย์มีหน้าที่ในการรับรู้ความทุกข์ ผลกระทบที่เกิดขึ้นจากการสัมผัส อารมณ์ต่าง ๆ เช่น โสมนัสสินทรีย์ อยู่ที…

…ะนาม รูปและนาม 10. สุขินทรีย์ การเสวยความสุขกาย เวทนา-สุขสหค กายวิญญาณจิต1 | สบายกาย นามปรมัตถ์ 11. ทุกขินทรีย์ การเสวยความทุกข์กาย เวทนา ทุกขสหคตกายวิญญาณจิต 1 ทุกข์กาย นามปรมัตถ์ 12. โทมนัสสินทรีย์ | การเสวยคว…

ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต

…แม้มี ๓ อย่างดังพรรณนา มานี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงไว้ในอินทรีย์เทศนา โดย ๕ อย่าง คือ สุขินทรีย์ ทุกขินทรีย์ โสมนัสสินทรีย์ โทมนัสสินทรีย์ อุเบกขินทรีย์ ๑. นัย. สฬา. ๑๘/๒๖๘, ๒. สํ. สฬา. ๑๘/๒๕๕.

บทความนี้วิเคราะห์การสงเคราะห์เวทนาภายใต้แนวคิดของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยการจำแนกเวทนาออกเป็น 3 ประเภทคือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา นำเสนอคำสอนของพระผู้มีพระภาคเกี่ยวกับธรรมชาติของเวทนา และการเข้าถึงความเข

…มสำราญและความไม่สำราญที่เป็นไปทาง กาย และเป็นไปทางจิต จึงทรงแสดงเวทนาว่า สุขินทรีย์ โสมนัสสิน ทรีย์ ทุกขินทรีย์ โทมนัสสินทรีย์ ฯ แต่อุเบกขาทรงแสดงไว้อย่างเดียว เท่านั้นว่า อุเบกขินทรีย์ เพราะไม่มีความต่าง ๆ เหมื…

บทความนี้กล่าวถึงการจำแนกเวทนาตามหลักอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยพระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงแสดงความแตกต่างระหว่างสุขและทุกข์ ซึ่งแต่ละประเภทมีลักษณะเฉพาะด้วยการเสวนโผฏฐัพพารมณ์ที่น่าปรารถนาและไม่น่าปรารถนา ส

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 212 วิสุทธิมคเค วิหรติ เอตถุปปันน์ ทุกขินทรีย์ อปริเสส์ นิรุชฺฌติ กตฺถ จุปปันน โทมนสฺสินทรีย์ สุขินทรีย์ โสมนสุรินทรีย์ อปริเสส์ นิรุชฌติ อิธ ภิกฺ…

เนื้อหานี้พูดถึงความเข้าใจในศิลปะการปฏิบัติข้ามกฎแห่งอารมณ์ในฌาน โดยเฉพาะความหลุดพ้นจากทุกข์ เพื่อบรรลุถึงนิพพาน การวิเคราะห์เจตนาของจิตในอริยสัจสี่ และการกำหนดอารมณ์ให้มีประสิทธิภาพสูงสุดในการทำให้เก

ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ก็ทุกขินทรีย์เป็นไฉน ความทุกข์ทางกาย ความไม่สำราญทางกาย เวทนาอันเป็นทุกข์ไม่สำราญ เกิดแต่กายสัมผัสนี้ เรียกว่า ทุ…

เนื้อหานี้อธิบายถึงอินทรีย์ทั้ง 5 ในพระพุทธศาสนา โดยตั้งแต่ทุกขินทรีย์ที่เกิดจากความไม่สบายทางกาย ไปจนถึงโสมนัสสินทรีย์ที่เกิดจากความสบายใจ ปิดท้ายด้วยการอธิบายอุเบกขินทร…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 183 ฌานทีเดียวอย่างนี้ว่า" ก็ทุกขินทรีย์อันเกิดขึ้นแล้ว ย่อมดับไม่เหลือ ในที่ไหน ? ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุในธรรมวินัยนี้สงัดจากกา จากกามทั้งหลาย…

เนื้อหาเกี่ยวกับการดับทุกขินทรีย์ในฌาน การสร้างความเข้าใจในความดับสนิทที่เกิดขึ้นในฌานและการวิเคราะห์ทุกขินทรีย์ที่เกิดขึ้น เช่น โทมน…

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 184 ลงสู่ความสุขแล้ว เพราะความซาบซ่านแห่งปีติ อันทุกขินทรีย์ของผู้ที่ มีกายหยั่งลงสู่ความสุขแล้วย่อมเป็นอันดับด้วยดี เพราะทุกข์นั้นถูก ปฏิปักขธรรม ( คือสุข ) กำ…

ในบทนี้มีการอธิบายถึงความสำคัญของสินทรีย์ ณ ฌานแต่ละระดับ รวมถึงอุปจารและอัปปนา เพื่อแสดงถึงความเกิดและดับของความรู้สึกต่างๆ เช่น โทมนัส ปีติ และโสมนัส และการมีอยู่ของจิตใจในขณะที่มีกายหยั่งลงสู่ความส

…อบไว้) ในบาลี (ฌานนิโรธ) นั้น ๆ (ทุกข้อ) เป็นต้นว่า "เอตถุปฺปนฺนํ ทุกฺขินฺทฺริย์ อปริเสส์ นิรุชฺฌติ ทุกขินทรีย์ที่เกิด ขึ้นแล้วย่อมดับไปไม่เหลือในที่นี้" ด้วยประการฉะนี้แล ในอธิการนี้ นักปราชญ์กล่าว (อธิบายเป็นป…

ในเนื้อหานี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงอธิบายเกี่ยวกับอทุกขมสุขเวทนาในจตุตถฌาน โดยการทำอปริเสสศัพท์เป็นการรวมรวมเวทนาต่างๆ เพื่อให้ผู้ปฏิบัติสามารถกำหนดและจับได้ง่ายขึ้น โดยการเปรียบเทียบกับการจับโคที่ต้อง