หน้าหนังสือทั้งหมด

การรับรู้ทางประสาทสัมผัสและอายตนะ
129
การรับรู้ทางประสาทสัมผัสและอายตนะ
…เลี้ยง แวดล้อมด้วย สี กลิ่น รส โอชา เป็นที่ตั้งและเป็นทางเดินของการรับรู้ทางจมูก (ฆานวิญญาณธาตุ) 4. ประสาทลิ้น มีลิ้นเป็นโครงสร้างใหญ่ บริเวณลิ้นตรงที่ประสาทลิ้นตั้งอยู่มีลักษณะ คล้ายกลีบอุบล (บัวสาย) อยู่ตรงกล…
เนื้อหาพูดถึงการรับรู้ทางประสาทสัมผัสทั้งห้าคือ ตา หู จมูก ลิ้น และกาย ที่ได้รับการสนับสนุนจากธาตุทั้งสี่ ได้แก่ ปฐวี อาโป เตโช และวาโย ที่ช่วยให้ชีวิตดำเนินไปอย่างมีความหมาย โดยการสัมผัสกับสิ่งเร้าภา
หลักคำสอนและคัมภีร์ของศาสนาเชน
120
หลักคำสอนและคัมภีร์ของศาสนาเชน
…นการแบ่งชั้นของสัตว์ออกเป็น 5 1) กลุ่มที่มีประสาทหรืออินทรีย์ 5 ได้แก่ ประสาทตา ประสาทหู ประสาทจมูก ประสาทลิ้น และประสาทกาย ได้แก่ พวกเทวดา สัตว์นรก มนุษย์ และสัตว์อื่นๆ บางชนิด เช่น ลิง วัว ควาย ช้าง ม้า นกแก้…
บทความนี้กล่าวถึงการจัดพิมพ์หนังสือของศาสนาเชน รวม 45 เล่ม แบ่งออกเป็นหลายหมวดหมู่ และการจารึกคัมภีร์อาคมะในอักษรปรากฤต นอกจากนี้ยังอธิบายถึงหลักคำสอนสำคัญ 3 หลัก ในที่นี้เน้นที่อนุพรต 5 ข้อ โดยเฉพาะห
อวัยวะรับรู้และการรับรู้ในมนุษย์
101
อวัยวะรับรู้และการรับรู้ในมนุษย์
…ูตรูปทั้ง 4 ตามกรรมในอดีต และตั้งอยู่ในที่ที่มีวาโยธาตุมากกว่า เรียกว่า ฆานปสาท 4. ชิวหาปสาทรูป คือ ประสาทลิ้นเป็นอวัยวะรู้รส เมื่อรสชาติต่าง ๆ กระทบกับอวัยวะ นี้ จะเกิดชิวหาวิญญาณขึ้น ชิวหาปสาทมีลักษณะคล้ายดอก…
…ับรู้ที่สำคัญในมนุษย์ซึ่งรวมถึงประสาทหู (โสตปสาท) ที่ฟังเสียง, ประสาทจมูก (ฆานปสาท) ที่รับรู้กลิ่น, ประสาทลิ้น (ชิวหาปสาท) ที่รู้รสชาติ, และประสาทกาย (กายปสาท) ที่สัมผัสด้วยความรู้สึก ความรู้สึกเหล่านี้เกิดขึ้น…
ธาตุกระทบและธาตุรับในพุทธศาสนา
146
ธาตุกระทบและธาตุรับในพุทธศาสนา
…ได้แก่ 1. จักขุธาตุ คือ ประสาทตา 2. โสตธาตุ คือ ประสาทหู 3. ฆานธาตุ คือ ประสาทจมูก 4. ชิวหาธาตุ คือ ประสาทลิ้น 5. กายธาตุ คือ ประสาทกาย 6. มโนธาตุ คือ ใจที่รับอารมณ์และพิจารณาอารมณ์ทวารทั้ง 5 ธาตุรู้ 6 ธาตุ ได้…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับธาตุกระทบ 6 ประเภท ได้แก่ รูปธาตุ, สัททธาตุ, คันธธาตุ, รสธาตุ, โผฏฐัพพธาตุ และ ธัมมธาตุ ซึ่งช่วยให้เข้าใจการสัมผัสโลก สิ่งที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้ถูกจำแนกเป็นธาตุรับ 6 ประเภท
องค์ธาตุแห่งประสาทสัมผัส
150
องค์ธาตุแห่งประสาทสัมผัส
…บประทานอาหารเข้าไป รสก็จะปรากฏที่นั่น ชิวหาธาตุมีสภาพแตกสลายอยู่เสมอ เมื่อรสอาศัยน้ำเป็นสื่อไปกระทบ ประสาทลิ้น เมื่อประสาทลิ้นรับรสแล้วก็จะแตกดับไป กรรมเป็นปัจจัยให้ประสาทลิ้นเกิดขึ้น 5. กายธาตุ เป็นรูปธรรม มีห…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับองค์ธาตุทั้งห้าของประสาทสัมผัส ได้แก่ จักขุธาตุ (ตา), โสตธาตุ (หู), ฆานธาตุ (จมูก), ชิวหาธาตุ (ลิ้น), และกายธาตุ (กาย) ซึ่งแต่ละองค์ธาตุมีลักษณะแตกสลายอยู่เสมอและทำหน้าที่ในการ
ความหมายและลักษณะของสมาธิ
118
ความหมายและลักษณะของสมาธิ
…ผ่าน ประสาทสัมผัสทั้ง 5 คือรับรูปผ่านประสาทตา รับเสียงผ่านประสาทหู รับกลิ่นผ่านประสาทจมูก รับรส ผ่านประสาทลิ้น รับสัมผัสผ่านประสาทกาย และรับธรรมารมณ์ที่มากระทบใจ “ดวงจำ” เป็นเนื้อใจชั้นที่สอง ซ้อนอยู่ข้างในดวงเ…
บทความนี้นำเสนอความหมายของสมาธิที่มีความหลากหลาย รวมถึงอาการของใจและลักษณะของใจที่เป็นดวงกลมใส การปฏิบัติภาวนาในการเข้าถึงธรรมกายเพื่อการเห็นความบริสุทธิ์ของใจ ทำให้เกิดกำลังใจและความสุข การอธิบายเกี่
กลไกการทำงานของใจตามคำสอนของหลวงปู่วัดปากน้ำ
58
กลไกการทำงานของใจตามคำสอนของหลวงปู่วัดปากน้ำ
…ิน เมื่อมีกลิ่นมากระทบจมูก ประสาทจมูกก็ส่งต่อไปให้ใจ ใจก็รับไว้เรียกว่า ได้กลิ่น เมื่อรสมากระทบลิ้น ประสาทลิ้นก็ส่งต่อไปให้ใจ ใจรับเอาไว้เรียกว่า ลิ้มรส เมื่อมีสิ่งใดมากระทบร่างกาย ประสาทกายก็ส่งต่อไปให้ใจ ใจรั…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับกลไกการทำงานของใจที่ปรากฏในคำสอนของหลวงปู่วัดปากน้ำ ซึ่งแบ่งเป็น 4 ขั้นตอน ได้แก่ การเห็น การได้ยิน การได้กลิ่น และการลิ้มรส โดยเมื่อสิ่งต่าง ๆ กระทบประสาทสัมผัสจะส่งต่อให้ใจรั
ทำความเข้าใจชั้นในของใจ
29
ทำความเข้าใจชั้นในของใจ
…บเอาไว้คือเห็น มีกลิ่นมากระทบจมูก ประสาทจมูกก็ส่งให้ใจ ใจรับเอาไว้คือได้กลิ่น มีรส อาหารมากระทบลิ้น ประสาทลิ้นส่งให้ใจๆ รับเอาไว้ เรียกว่าลิ้มรส มีวัตถุมากระทบกาย ประสาทกาย ส่งให้ใจสัมผัส นี่คือคำว่ารับเอาไว้ เ…
บทความนี้เป็นการศึกษาเกี่ยวกับการทำงานของใจที่มี 4 ชั้น โดยชั้นแรกทำหน้าที่รับเสียง, ภาพ, กลิ่น, รส และสัมผัสต่างๆ ขณะที่ชั้นที่สองทำหน้าที่จำและบันทึกข้อมูลที่เข้ามา โดยจะมีการเปรียบเทียบกับวีดีโอและ
ดวงใจและการเข้าถึงธรรมกาย
213
ดวงใจและการเข้าถึงธรรมกาย
… ผ่านประสาทสัมผัสทั้ง ๕ คือรับรูปผ่านประสาทตา รับเสียงผ่านประสาทหู รับกลิ่นผ่าน ประสาทจมูก รับรสผ่านประสาทลิ้น รับสัมผัสผ่านประสาทกาย และรับธรรมารมณ์ที่มากระทบใจ “ดวง” เป็นเนื้อใจชั้นที่สอง ช้อนอยู่ข้างในดวงเห็…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับดวงใจของคนเรา โดยมีเส้นผ่าศูนย์กลางเท่ากับกระบอกตา ตั้งอยู่ที่ศูนย์กลางกายฐานที่ ๗ แบ่งเป็น ๔ ชั้น ได้แก่ ดวงเห็น, ดวงจ๋า, ดวงคิด และดวงรู้ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ดวงเห็นทำหน้าที่ร
สมาธิคืออะไร
17
สมาธิคืออะไร
…ที่ละเอียดมาก เรียกว่า ประสาท มีอยู่ 5 ส่วน ด้วยกันคือ ประสาทตาใช้ดู ประสาทหูใช้ฟัง ประสาทจมูกใช้ดม ประสาทลิ้นใช้ลิ้มรส ประสาท กายใช้สัมผัส 1.1.2 ใจ ดวงใจ คือธาตุกายสิทธิ์ชนิดหนึ่ง ซึ่งครองอยู่ในร่างกายคนที่ยัง…
สมาธิไม่ใช่เรื่องของฤาษีหรือเฉพาะนักบวช แต่เป็นการฝึกจิตใจที่สำคัญสำหรับทุกคน ทั้งผู้ที่ครองเรือนและผู้ที่นับถือศาสนาอื่น การปฏิบัติสมาธิเน้นการลงมือทำ และสามารถสอบถามจากผู้รู้เมื่อมีข้อสงสัย โดยมีควา
ความหมายของเวทนาและสัญญาขันธ์
103
ความหมายของเวทนาและสัญญาขันธ์
…บายใจ ถ้าเหม็นก็เกิดความทุกข์ หรือมีกลิ่น นิด ๆ หน่อย ๆ จึงไม่ได้รู้สึกอะไร เฉยๆ เมื่อรสมากระทบลิ้น ประสาทลิ้นก็ส่งไปให้ใจ ใจก็รับเอาไว้ เรียกว่า ลิ้มรส เมื่อลิ้มรสก็ เกิดเวทนาขึ้นทันที ถ้าอร่อยสุขเวทนาก็เกิดทั…
เนื้อหานี้อธิบายถึงเวทนาสามประเภท ได้แก่ สุขเวทนา (ความสบายใจ), ทุกขเวทนา (ความทุกข์ใจ), และ อทุกขมสุขเวทนา (ความรู้สึกเฉยๆ) โดยเฉพาะการที่เวทนาเกิดขึ้นจากการที่มีวัตถุภายนอก เช่น รูป เสียง กลิ่น รส ส
สัททธาตุ คันธธาตุ และรสธาตุในพระพุทธศาสนา
148
สัททธาตุ คันธธาตุ และรสธาตุในพระพุทธศาสนา
…กษณะเหมือนยางเหนียวอยู่ในอาหารทุกชนิด เมื่อบริโภค อาหารเข้าไปผสมกับน้ำลาย เป็นต้น รสก็สามารถกระทบกับประสาทลิ้นทำให้การลิ้มรสรู้มีขึ้นได้ รสธาตุมีอาการแตกสลายอยู่เสมอ บรรดารสทั้งหลายไม่ว่าเปรี้ยว หวาน มัน เค็ม เ…
บทความนี้กล่าวถึงสัททธาตุ คันธธาตุ และรสธาตุซึ่งเป็นรูปธรรมในการกระทบโสตธาตุ จมูก และลิ้นตามลำดับ โดยมีความสำคัญต่อการรับรู้ผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ สัททธาตุเป็นคลื่นที่กระทบโสตธาตุทำให้เกิดการรับรู้เสีย