หลักคำสอนและคัมภีร์ของศาสนาเชน : หน้า 120/481

ได้จัดพิมพ์เป็นหนังสือ 45 เล่ม โดยแบ่งแยกออกเป็นอังคะ 11 เล่ม เป็นฤทธิวาท 1 เล่ม เป็น อุปางคะ 11 เล่ม เป็นมูลสูตร 4 เล่ม เป็นเจตสูตร 6 เล่ม เป็นคูสิกะสูตร 2 เล่ม เป็นปกัณกะ 10 เล่ม ตามหลักฐานปรากฏว่าได้จารึกคัมภีร์อาคมะเป็นอักษรปรากฤตประมาณ 200 ปี ภายหลัง สมัยของพระมหาวีระผู้เป็นศาสนา ส่วนคำอธิบายคัมภีร์ที่เรียกว่า อรรถกถา และวรรณคดีของ เชนในสมัยต่อมา ล้วนเป็นภาษาสันสกฤต ซึ่งในปัจจุบันนี้คัมภีร์อาคมะมีการถ่ายทอดสู่ภาษา พื้นเมือง และภาษาอื่นมากมายพอสมควร 4.4 หลักคำสอนที่สำคัญ หลักคำสอนที่สำคัญของศาสนาเชน แบ่งออกเป็นหลักใหญ่ๆ ได้ 3 หลัก คือ 4.4.1 หลักธรรมขั้นพื้นฐาน ได้แก่ หลักอนุพรต 5 (ศีล 5) 1. อหิงสา การไม่เบียดเบียน ไม่ทำลายชีวิต อนุพรตข้อนี้ถือว่าเป็นยอดของศีล ธรรมศาสนาเชนเลยทีเดียว 2. สัตยะ พูดความจริง ไม่พูดเท็จ ไม่ว่าด้วยเหตุผลหรือข้ออ้างใด ๆ ไม่ได้ 3. อัสเตยะ ไม่ลักขโมย รวมทั้งไม่หลบเลี่ยงภาษีอากร ไม่ใช้หรือทำเงินปลอม และ ไม่โกงเครื่องชั่งตวง 4. พรหมจรยะ อย่างต่ำคือการไม่ประพฤติผิดในกาม 5. อปริครหะ การไม่โลภ ไม่ควรมีข้าวของมากเกินจำเป็น อนุพรตทั้ง 5 นี้ ถ้าเป็นนักบวชจะปฏิบัติเคร่งครัดมาก แต่ถ้าเป็นคฤหัสถ์ก็จะลด หย่อนผ่อนคลายลงพอสมควร กลุ่มดังนี้ สำหรับอนุพรตในข้อ 1 คือ อหิงสา มีรายละเอียดในการแบ่งชั้นของสัตว์ออกเป็น 5 1) กลุ่มที่มีประสาทหรืออินทรีย์ 5 ได้แก่ ประสาทตา ประสาทหู ประสาทจมูก ประสาทลิ้น และประสาทกาย ได้แก่ พวกเทวดา สัตว์นรก มนุษย์ และสัตว์อื่นๆ บางชนิด เช่น ลิง วัว ควาย ช้าง ม้า นกแก้ว นกพิราบ และงู ถือว่าพวกเหล่านี้มีพุทธิปัญญาอยู่ด้วย * ประทีป สาวาโย, สิบเอ็ดศาสนาของโลก, 2545 หน้า 113-115. ศาสนาเชน DOU 105