ปัญจวิญญาณ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

… หทยวัตถุโน จ ปฏิสนธิวิญญาเณน สรุปฺปนฺนสฺส ปุเรชาตกตาภาวโต วุตต์ 2 วัตถุน ปวตฺติยนฺติ ฯ ปัญจาลพนานิ ปัญจวิญญาณ วีถิยาติ จ อิท อารมฺมณปุเรชาตนิทเทเส อาคติ สนฺธาย วุตต์ ฯ ปญฺหาวาเร ปน เสกฺโข วา ปุถุชฺชโน วา จกฺขุ…

ในบทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์และตีความเกี่ยวกับอุปสรรคและปัจจัยที่ส่งผลต่อเจตนาในทางอภิธรรม รวมถึงการอภิปรายเกี่ยวกับนามรูป และการปฏิสนธิของวิญญาณที่มีอิทธิพลต่อการเกิดขึ้นของเจตนา นอกจากนี้ยังกล่าวถึ

…ปวัตินับแห่งวิถีจิตในมโนทวาร ในวิสัยปวัติสังคหะนี้ ก็บรรดาอารมณ์มีอนิฏฐารมณ์เป็นต้นนี้ ในอนิฏฐารมณ์ ปัญจวิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ สันตีรณะ และตทาลัมพนะ เป็นอกุศล วิบากเท่านั้น แม้ในทวารทั้งปวง ฯ ในอิฏฐารมณ์เป็นกุศลวิ…

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการศึกษาอภิธัมในส่วนของอัปปนาและความสัมพันธ์กับกุศลและอกุศล โดยเฉพาะการแบ่งประเภทอัปปนาตามที่เกี่ยวข้องกับบ่อนบุญและจิตวิญญาณ เช่น อัปปนาที่เกิดจากโสมนัสรวมถึงการวิเคราะห์หลักก

…ชอบใจปาน กลาง)ฯ จริงอยู่ ท่านอาจารย์จักแยกกล่าวอติอิฏฐารมณ์ไว้ต่างหาก ฯ สัมพันธ์ความว่า ในอิฏฐารมณ์ ปัญจวิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ สันตีรณะ และตทาลัมพนะ เป็นกุศลวิบาก ๆ แต่ในอิฏฐารมณ์สันตีรณะและ ตทาลัมพนะ สหรคตด้วยอุเ…

ข้อความนี้อธิบายเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่การเกิดของกิริยาชวนะในรูปแบบต่าง ๆ และวิเคราะห์ผลทั้ง ๓ ที่เกิดในวิถีสมาบัติ เช่น สุขปุญญมหา อัปปนา ของกิริยาชวนะที่สั

…คคลไม่พึงให้สำเร็จได้โดยประโยค (ความขวน ขวาย) ฯ ส่วนวิบากจิตเป็นเพียงการตกไป (ในรูปารมณ์เป็นต้น ของ ปัญจวิญญาณ) การรับและการพิจารณาเป็นของรู้ได้ยากทีเดียว ฯ ความ ที่ปัญจวิญญาณสัมปฏิจฉันนจิตและสันตีรณจิตเหล่านั้…

บทนี้กล่าวถึงความหมายของวิปากปัจจัยและอาหารปัจจัยในบริบทของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมุ่งเน้นถึงการเข้าใจธรรมชาติของจิตและกรรมที่ส่งผลต่อชีวิต การมีอาหารเป็นปัจจัยในการดำเนินชีวิต และบทบาทของกรรมที่เป็นเ

…โยติ ปทสฺส วิเสสน์ ฯ [๒๗๘] อญฺญ์ การณ์ ญาเป็นโต อธิเจตถาติอาทิมาห์ ฯ อปิจ อถวา เอตฺถ อวิตกฺกจิตเตสุ ปัญจวิญญาณ....อภิโรหนฺติ ฯ อปิชาติ นิปาโต อถวาติ สททตฺเถ วตฺตติ ฯ กสมา ฯ อภิธมฺมาวตารฎีกาย วุฒิตสฺส อถวาติ ปทส…

เนื้อหานี้นำเสนอการศึกษาอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาบนหน้าที่ 412 ซึ่งประกอบด้วยอรรถาธิบายถึงการเข้าใจธรรมะในรูปแบบต่างๆ และการพัฒนาจิตตภาวนา เนื้อหายังมีการพูดถึง สถานะและวัตถุของการศึกษาอภิธมฺม.ตลอดจนการวิเ

အေ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 330 แม้มีอยู่ในปัญจวิญญาณเหล่านั้น พระผู้มีพระภาคไม่ทรงยกขึ้นเป็น องค์ฌาน เพราะไม่มีอาการคือการเข้าไปเพ่ง เพราะปัญจวิญญาณเป็น…

ในบทนี้มีการอธิบายถึงการตรัสของพระผู้มีพระภาคเกี่ยวกับองฌานและปัญจวิญญาณ โดยมีการกล่าวถึงสมาธิและอาการต่างๆ ของจิต นอกจากนี้ยังนำเสนอความแตกต่างระหว่างอเหตุกจิตและจิตปกติ เ…

…หลาย เฉพาะด้วงหนึ่ง ๆ ตามสมควรแก่การประกอบ ฯ [อธิบายเจตสิกประกอบกับจิต] กามาวจรจิต ๔๔ ชื่อว่าเว้นทวิปัญจวิญญาณ เพราะอรรถว่า ทวิปัญจวิญญาณ ถูกกามาวจรจิต ๔๔ เหล่านี้เว้นเสีย เพราะไม่มีวิตก โดยสภาพ หรือว่ากามาวจรจ…

…มพันธ์ระหว่างเจตสิกกับจิต โดยเฉพาะเจตสิกที่ไม่สามารถแยกจากจิตได้ เช่น กามาวจรจิต ๔๔ ที่ถูกเว้นโดยทวิปัญจวิญญาณ และวิตกที่เกิดขึ้นในหญิงเหล่านั้น รวมถึงการอธิบายประเด็นต่างๆ เช่น วิจารย、อธิโมกข์、วิริยะ และปีติที…

…ิสนธิจิตทั้งคู่ (อุเบกขาสันตีรณจิต ๒), ธรรม (๒) เหล่านั้น เว้นปกิณณกเจตสิก ถึงการสงเคราะห์เข้าใน ทวิปัญจวิญญาณ ฯ ธรรมเหล่านั้นนั่นเอง ท่านประมวลเข้าไว้ฯ ใน อเหตุกจิต ๑๘ มีการประมวล โดยอาการ ๔ อย่างด้วยกัน ด้วยอ…

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์และศึกษาเกี่ยวกับอเหตุกจิต ๑๘ และเจตสิกที่เกี่ยวข้อง โดยใช้ธรรม ๑๒, ๑๑, ๑๐ และ ๒ เป็นฐานในการเข้าใจธรรมอย่างลึกซึ้งและช่วยให้ผู้ศึกษาสามารถทราบถึงความแตกต่างในการทำงานของเ

…อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 72 ในจิตได้เพียง ๕๕ คือ ในกามาวจรจิต เว้นทวิปัญจวิญญาณ (เสีย ๑๐ คงเหลือ ๔๔) และปฐมฌานจิต ๑๑ ส่วนวิจารเกิดในจิต ๖๖ คือ ในจิตที่วิตกเกิดเหล่านั้น (๕๕) และใน…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกาในหน้าที่ 72 เน้นการวิเคราะห์จิตและเจตสิกต่างๆ โดยมีการแบ่งประเภทจิตตามที่เห็นในตำรา ศึกษาเรื่องการเกิดของอารมณ์ภายในจิตที่สัมพันธ์กับวิจาร,

…เกิดแล้วด้วยสามารถแห่งความเป็นไปเนือง ๆ ในสันดานแห่งจิตมีวิตก ชื่อว่าความคุ้นเคยในอธิการนี้ ฯ อนึ่ง ปัญจวิญญาณแม้ไม่มีวิตก ก็ขึ้นสู่อารมณ์ได้ ด้วยกำลังแห่งวัตถุกับ อารมณ์กระทบกัน และทุติยฌานเป็นต้น ย่อมขึ้นสู่อ…

เนื้อหานี้พูดถึงการเข้าใจจิตและอารมณ์ โดยการเปรียบเทียบการเข้าถึงพระราชวังของชาวบ้านกับจิตที่สามารถขึ้นสู่อารมณ์ได้ถึงแม้ไม่มีวิตก นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความสำคัญของวิตกและวิจารในกระบวนการจิตภาวนา ซึ่ง

… เพราะอรรถว่า มีอารมณ์ ได้ทั้ง ๕ อย่างมีรูปเป็นต้น ฯ บทว่า เสสานิ ได้แก่กามาวจรวิบากจิต ๑๑ นอกจากทวิปัญจวิญญาณ และสัมปฏิจฉันนจิตฯ สองบทว่า สพฺพถาปิ กามาวจราลมุพนานิ ได้แก่จิตแม้ที่เกิดขึ้นโดยอาการแห่งจิตที่เป็น…

ในหน้าที่ 133 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา จะมีการกล่าวถึงการทำความเข้าใจในกรรมและกรรมนิมิต การอธิบายของสถานะกรรมว่าเป็นอะไรและมีอารมณ์อย่างไร ทั้งนี้ยังมีการจัดแบ่งประเภทของจิตและ

…นว่า ตัวแห่งลูกหินบดฯ นัยแม้ในฐานที่เหลือ ก็อย่างนี้ ฯ ที่ตั้งแห่งวิญญาณ ๕ มีการเห็น เป็นต้น ชื่อว่าปัญจวิญญาณฐาน ฯ สงเคราะห์สัมปฏิจฉันนะ เป็นต้น เข้าด้วย อาทิ ศัพท์ ฯ બૈં บรรดาฐาน ๑๐ เหล่านั้น ที่ระหว่าแห่งจุต…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงการทำงานของจิต โดยยกตัวอย่างถึงกิจที่เกิดขึ้นและการเคลื่อนที่ของจิต เช่น ชวนกิจ, ตทาลัมพนกิจ, และจุติกิจ ซึ่งอธิบายการเชื่อมโยงของฐานที่เกี่ยวข้องภายใต้หลักอภิธัมมาที่จำเป็นต่อการเ

…นชีวิตทรีย์ มี ๒ อย่าง ด้วยสามารถแห่งรูปและอรูป (รูปชีวิตนทรีย์และอรูปชีวิตนทรีย์) ฯ องค์ฌานไม่ได้ในปัญจวิญญาณ พละไม่ได้ในจำพวกอวิริยะ องค์มรรคไม่ได้ในจำพวกอเหตุกะ ฯ อนึ่ง เอกัคคตาในจิตที่สัมปยุตด้วยวิจิกิจฉา ไ…

บทความนี้กล่าวถึงโทมนัสสิทรีย์และพละ ๕ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยระบุถึงอิทธิพลของอินทรีย์ต่าง ๆ ที่มีต่อการเกิดญาณและชีวิต แต่ละองค์ของอินทรีย์มีบทบาทสำคัญต่อการฝึกจิตและการเข้าถึงอรหัตผล และสามารถแยก

…na*) ของอริยมรรค 4 ด้วยหนึ่ง[ขนฺฐ]ของอันตกิณปัญญา (antikaprajñā*) ที่ปรากฏขึ้น(abhisa-maya*) [2] ในปัญจวิญญาณภาย (pañcavijñānakāya*) มีทั้งคะและวิภาคะ36 [3] รูปและอุปภาพต้องอาศัยญาณ 6(saḍvijñānakāya)37 [4] อ…

…ดถึงความแตกต่างของลักษณะของอริยมรรค 4 โดยใช้หลักการและวิธีการในพระพุทธศาสนา ซึ่งสำรวจข้อมูลเกี่ยวกับปัญจวิญญาณและลักษณะของญาณ 6 ในการทำความเข้าใจ ธรรมลักษณะ เพิ่มการวิเคราะห์จากการศึกษาและหลักสูตรต่างๆ ที่เกี่ย…

… อภินิปาตาติอาทิ ฯ อภิ...เลยยาว ๆ ชวนปุ...ยาว เนส์ จกฺขุวิญญาณาจีน รูปาทิ....ตา ปณฺฑิเตน วิญญายติ ฯ ปัญจวิญญาณาห์ รูปาที่สุ อภินิปาตน์ อภินิปาโต ๆ อภินิปาโต จ สมุปฏิจฉนุนญฺจ สนฺตีรณญจ อภิ...รณ์ ๆ อภินิ...รณ์ มต…

บทนี้เจาะลึกถึงความเชื่อมโยงระหว่างอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาและการทำงานของปัญญาโดยทบทวนถึงปัญจวิญญาณและความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนในแต่ละกรณี นำเสนอการไตร่ตรองถึงการเกิดขึ้นและการทำงานของอุปาทานที่อยู่ในใจ…

…ิ ฯ นิรุสสาโห เอว สนฺตภาโว นิรุสสา....ภาโว ๆ เอวสทฺโท กิเลสรูปสมสนฺตภาว์ นิวตฺตติ ฯ ภวงศ์ อาทิ เยส์ ปัญจวิญญาณาที่น Q. ฏีกาย นิรุสสาหสนฺตานสนฺตภาวโตติ ปาโจ ทิสสติ ฯ อญฺญตฺถ ปน โยชนาปาฐสทิโสว ฯ อภิ.๒๔๓

บทความนี้นำเสนอความเข้าใจในอภิธรรมนิยามต่างๆ โดยเน้นที่การเข้าใจวิธีการทำงานของวิปาก หรือผลของการกระทำ รวมไปถึงแนวคิดเกี่ยวกับจิตตาภิสังขรณ์และผลที่เกิดขึ้นจากการกระทำของกลุ่มต่างๆ. อภิธมฺมหรือปัญจิกา

…์ จาติ อ....กา” ฯ เหตุกโต วีรโห เหตุการโห ๆ เหตุ ปจฺฉโม ยสฺมี มคฺคงเค ต เหตุปจฺฉิม ๆ หิสทฺโท ทฬห์ ฯ ปัญจวิญญาณานนติ อภินปาต มตฺตตตาติ ภาวโยโค ฯ วิตกการเหนาติ อภินิปาตมตฺตตฺตาติ ตติยาวิเสสน์ ฯ อารมุมเณสูติ อภินิ…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์และระบุลักษณะของจิต 16 ประเภทในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเฉพาะในด้านวิริยาธรรมและพลังจิต ประกอบด้วยความรู้และความเข้าใจในมิติต่างๆ ของจิตและการปฏิบัติธรรมเพื่อให้เข้าถึงกา

…น้า 221 อาจริเยน วุตต์ ฯ อาจริเยน ปน กิมตถ์ มนสิกสฺวา ปญฺจ- วิญญาณสูติอาทิ วุตฺตนฺติ ปุจน์ สนธายาห์ ปัญจวิญญาณานนติอาทิ ฯ ปญฺจวิ...ภาเวน ภควตา น อุทธฏาน ฯ หิ สจจ์ วิตกกปัจฉิม ฌานงค์ ภควตา วุตติ ฯ ทวิปญ...วเสน น…

เนื้อหาในหน้าที่ 221 จะกล่าวถึงหลักการและเทคนิคในการเข้าใจอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยอธิบายถึงการใช้ปัญญาในการวิเคราะห์จิตและการจัดการกับอารมณ์ เช่น อุเบกขาเหมือนในการจัดการทุกข์และสุข พร้อมทั้งการเข้าถึ

…ห่งปฏิสนธิจิต ภวังค์ และจุติ ชื่อว่าทวารวินิมุตจิต (จิตพ้นจากทวาร)ฯ บรรดาจิตเหล่านั้น จิต ๓๖ คือ ทวิปัญจวิญญาณ และมหัคคตชวนะ โลกุตตรชวนจิต ชื่อว่าเอกทวาริกจิต (จิตที่เป็นไปในทวารเดียว) ตามสมควร ฯ ส่วน มโนธาตุ ๓…

บทความนี้นำเสนอรายละเอียดเกี่ยวกับทวารทั้งห้าตามอภิธัมมัตถสังคหะ ได้แก่ จักขุทวาร, โสตทวาร, มานทวาร, ชิวหาทวาร, กายทวาร, และมโนทวาร โดยอธิบายถึงการเกิดของจิต ๔๖ ภายใต้ปัญจทวารและทวารวินิมุตจิตที่มีงาน

…วารเป็นต้น และเพราะไม่เป็นไปด้วย อำนาจแห่งการรับอารมณ์อื่นจากภวังค์ กล่าวคือมโนทวาร ฯ จิต ๓๖ คือ ทวิปัญจวิญญาณ เพราะเกิดขึ้นในมโนทวารของตน ๆ และเพราะไม่เป็นไปด้วย ชวนจิต ๒๖ เพราะเกิดขึ้นในมโนทวารเท่านั้น ชื่อว่…

เนื้อหาในหน้าที่ 127 นี้กล่าวถึงการเกิดขึ้นของจิตในจักขุทวารและทวารอื่นๆ โดยระบุถึงจิต ๔๖, ปัญจทวาราวัชชนะ และการเชื่อมโยงระหว่างจิตกับอารมณ์ที่เกิดขึ้นในทวารต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงอนุรูป, กุ