หน้าหนังสือทั้งหมด

อิตถินทรีย์และปุริสินทรีย์: ความเข้าใจในเพศและชีวิต
162
อิตถินทรีย์และปุริสินทรีย์: ความเข้าใจในเพศและชีวิต
…17 ขณะจิตแล้ว ปุริสภาวรูปก็บังเกิดขึ้นในสันดาน ครั้นปุริสภาวรูป บังเกิด ก็กลายเป็นบุรุษในตอนนั้น 8. ปุริสินทรีย์ มีหน้าที่แสดงลักษณะของทรวดทรงชาย เครื่องหมายให้รู้ว่าชาย กิริยาอาการชาย ภาวะ ของชาย ได้แก่ ปุริสภาว…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับอิตถินทรีย์และปุริสินทรีย์ ซึ่งแสดงถึงลักษณะของทรวดทรงและกิริยาอาการของเพศหญิงและเพศชาย โดยอิตถินทรีย์เป็นรูปธรรมที่ทำให้สามาร…
ความเข้าใจทางธรรมเกี่ยวกับธาตุ
146
ความเข้าใจทางธรรมเกี่ยวกับธาตุ
…ลายนี้เป็นที่อาศัยของปสาททั้ง 5 (จักขุปสาท โสตปสาท ฆานปสาท ชิวหาปสาท กายปสาท) อินทรีย์ (อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์) วิญญัติรูป 2 (กายวิญญัติ วจีวิญญัติ) ประกอบไปด้วยอิริยาบถทั้ง 4 และเกิดจากสมุฏฐานทั้ง…
บทความนี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุต่างๆ ในชีวิตและระบบธรรมชาติ การแบ่งแยกธาตุภายในและภายนอก และความสัมพันธ์ระหว่างธาตุ การทำงานของธาตุต่างๆ ในการปฏิบัติและการเป็นอยู่ของสิ่งมีชีวิต ซึ่งรวมถึงบทบาทขอ
ความเป็นใหญ่ในกายและใจ
159
ความเป็นใหญ่ในกายและใจ
… ความเป็นใหญ่ของหญิง มีหน้าที่แสดงลักษณะกิริยาอาการต่าง ๆ ของหญิง ได้แก่ อิตถีภาวรูป เป็นรูปธรรม 7. ปุริสินทรีย์ ความเป็นใหญ่ของชาย มีหน้าที่ แสดงลักษณะอาการของผู้ชาย ได้แก่ ปุริสภาวรูป เป็นรูปธรรม 8. ชีวิตินทรีย…
…และความเป็นใหญ่ในด้านต่าง ๆ อาทิ กายินทรีย์ที่มีหน้าที่รับความสัมผัส อิตถินทรีย์ที่แสดงอาการของหญิง ปุริสินทรีย์ที่แสดงอาการของชาย ชีวิตินทรีย์ที่รักษารูปและนาม มนินทรีย์ที่รู้สึกอารมณ์ รวมถึงอินทรีย์ที่เกี่ยวข้อ…
ตารางสรุปอินทรีย์
171
ตารางสรุปอินทรีย์
…หมด ขารมณ์ นามปรมัตถ์ 7. อิตถินทรีย์ ความเป็นหญิง อิตถีภาวรูป ทรงไว้ลักษณะกิริยาอาการหญิง ภาวรูป 8. ปุริสินทรีย์ ความเป็นชาย ปุริสภาวรูป ทรงไว้ลักษณะกิริยาอาการชาย ภาวรูป 9. ชีวิตินทรีย์ การรักษารูปและนาม ชีวิตรู…
ตารางสรุปอินทรีย์ 22 ประการที่เกี่ยวกับการรับรู้และอารมณ์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต
ความรู้เกี่ยวกับอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา
174
ความรู้เกี่ยวกับอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา
…ว้ในชีวิตินทรียสูตร ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย อินทรีย์ 3 ประการนี้ 3 ประการเป็นไฉน คือ อิตถินทรีย์ 1 ปุริสินทรีย์ 1 ชีวิตินทรีย์ 1 อินทรีย์ 3 ประการนี้แล 992 สาเหตุที่นำอินทรีย์ทั้ง 3 ประการนี้ต่อจากอินทรีย์ทั้ง 6…
บทความนี้กล่าวถึงการเข้าใจอินทรีย์ในพระพุทธศาสนา ซึ่งประกอบด้วยอินทรีย์ 22 ชนิด และอธิบายถึงความสำคัญของอินทรีย์ทั้ง 6, 3 และ 5 ประการ โดยมีเนื้อหาที่สำคัญเกี่ยวกับการตระหนักถึงความเกิดและดับซึ่งนำไปส
ดวงอินทรีย์ในมนุษย์
247
ดวงอินทรีย์ในมนุษย์
…่ละส่วนทำงานแยกส่วนกันไม่ได้ จมูก หมวดที่ 2 มีดวงอินทรีย์ 3 ดวง คือ อิตถินทรีย์ สภาพของหญิงเป็นใหญ่ ปุริสินทรีย์ สภาพของชายเป็นใหญ่ ชีวิตินทรีย์ ความเป็นอยู่เป็นใหญ่ ทั้ง 3 มีลักษณะเป็นดวงกลมสีขาว ใส สะอาดบริสุทธ…
บทความนี้เจาะลึกถึงดวงอินทรีย์ 6 ดวง และ 3 ดวงในมนุษย์ที่มีบทบาทสำคัญในการควบคุมประสาทสัมผัสต่าง ๆ เช่น ตา หู ลิ้น กาย และใจ โดยอธิบายลักษณะของดวงอินทรีย์ที่แสดงถึงเพศชายและเพศหญิง รวมถึงบทบาทของชีวิต
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
207
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…ยวิภงฺเค ปน มนินทรีย์ กายินทริยานันตร์ วุตต์ ฯ ตตฺถ หิ จักขุนทรีย์ กายินทรีย์ มนินทรีย์ อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ สุขินทรีย์ อญฺญาตาวินทริยนติ วุตต์ ฯ วสน์ สมพชุฌน์ วโส ฯ วิภชน์ วิภาโค ฯ เตสํ อนุญาติ …
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเฉพาะในส่วนของปริจเฉทที่ 7 ที่กล่าวถึงนิสสัยและความสัมพันธ์ต่าง ๆ ของอินทรียาน การจัดประเภทและการเข้าใจความหมายผ่านทางตัวอย่างที่หลากหลาย สืบค้นจาก
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
230
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…วิจาโรปิติ ทวิฌานงค์ ฯ สมมาวาจกมฺมนฺตาชีวา สมมาทิฏฐิติ จตุมคองค์ ฯ จกฺขุโสตฆานชิวหากายินทรีย์ อิตถี ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรียนฺติ อฏฺฐินทรีย์ ฯ หิริโอตฺตปปอหิริก อโนตฺตปปนฺติ จตุพล ฯ ฉนฺทาธิปตีติ เอโก ฯ กพฬิกาโร ผ…
บทนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเน้นถึงการวิเคราะห์และประยุกต์ใช้ปัญญาเข้าใจหลักธรรมต่าง ๆ ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาจิตใจให้เข้าถึงความสุขและการรู้แจ้งในชีวิต อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา นั้นมีความสำ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
41
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…มิจฉาสมาธิ จ ฯ พาวีสตินทริยานิ จกฺขุนทรีย์ โสตินทรีย์ ฆานินทรีย์ ชิวหินทรีย์ กายินทรีย์ อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ มนินทรีย์ สุขินทรีย์ ทุกฺขินทรีย์ โสมนสฺสินทรีย์ โทมนสฺสินฺทฺริย์ อุเปกขินฺทริย์ สทฺธิ…
เนื้อหาดังกล่าวประกอบด้วยการวิเคราะห์อภิธรรมและความสำคัญของการปฏิบัติธรรมในชีวิตประจำวัน โดยนำเสนอในรูปแบบที่ให้ความเข้าใจง่าย เช่น การเจริญสติ การมีความตั้งใจที่ถูกต้อง และการพัฒนาปัญญา นอกจากนี้ยังม
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
311
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
… ฯ อินทรีย์ ๒๒ คือ จักขุนทรีย์ ๑ โสตินทรีย์ ๑ ฆานินทรีย์ ๑ ชิวหินทรีย์ ๑ กายินทรีย์ ๑ อิตถินทรีย์ ๑ ปุริสินทรีย์ ๑ ชีวิตนทรีย์ ๑ มนิทรีย์ ๑ สุขินทรีย์ ๑ ทุกข์ทรีย์ ๑ โสมนัสสินทรีย์ ๑ 0 0
ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของวัตถุธรรมและแนวคิดต่างๆ รวม
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
385
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…นั้น เป็นปัจจัยโดยเป็นกัมมปัจจัยและ อุปนิสสยปัจจัย ไม่ใช่โดยเป็นอาหารปัจจัย ฯ ถามว่า อิตถินทรีย์และ ปุริสินทรีย์ ท่านอาจารย์ไม่ถือเอาในคำเป็นต้นว่า ประสาท ๕ ดังนี้ ดอกหรือ ? แก้ว่า ไม่ได้ถือเอาจริงๆ ความที่อิตถิน…
เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของอิตถินทรีย์และปุริสินทรีย์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเน้นว่าทั้งสองอย่างนี้ไม่ได้ถือเป็นปัจจัยที่แท้จริงในแง่ของการเป็นอาหารปัจจ…
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
11
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…ตฺตย ปทฏฺฐานาฯ મૈં อุปาทายรูป จตุวีสติวิธี จกฺขุ โสต ฆาน ชิวหา กาโย รูป สทฺโท คนฺโธ รโส อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ หทยวัตถุ กายวิญญัตติ วจีวิญญาติ อากาศธาตุ รูปสฺส ลหุตา รูปสฺส มุทุตา รูปสฺส กมุมญญตา ร…
บทความนี้เกี่ยวกับ วิสุทธิมคฺคสฺส ซึ่งเป็นบทหนึ่งในพระธรรม ที่กล่าวถึงการจำแนกและอธิบายลักษณะของธาตุต่างๆในชีวิต ได้แก่ รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร, และวิญญาณ โดยประกอบด้วยธาตุทั้งสี่: ดิน, น้ำ, ไฟ, และ
ศิลปะแห่งการเข้าใจรูปธรรมและนามธรรม
15
ศิลปะแห่งการเข้าใจรูปธรรมและนามธรรม
…ภาวลักขณ์ อิตถินทรีย์ อิตถีติ ปกาสน รส อิตถีลิงค นิมิตตกุตตากปปาน กรณภาวปจฺจุปฏฐาน ฯ ปุริสภาวลักขณ์ ปุริสินทรีย์ ปุริโสติ ปกาสนรส ปุริสสิงคนิมิตตกุตตากปปาน กรณ ภาวปัจจุปฏฺฐานํ ฯ ตทุกยมปี กายปสาโท วิย สกลสรีร์ พยา…
เนื้อหาพูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างรูปและนาม การวิเคราะห์ความเข้าใจในสิ่งต่าง ๆ ผ่านการสัมผัสทั้งห้านามธรรม เช่น โสตวิญญาณ, ฆานวิญญาณ ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการเข้าใจและศึกษาลักษณะของตัวตนและการดำรงอยู่ในโลก
วิสุทธิมรรคและการพัฒนาปัญญา
72
วิสุทธิมรรคและการพัฒนาปัญญา
…นีติ พาวีสตินทริยานิ จักขุนทรีย์ โสตินทรีย์ ฆานินทรีย์ ชิวหินทรีย์ กายินทรีย์ มนินทรีย์ อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ ชีวิตินทรีย์ สุขินทรีย์ ทุกฺขินทรีย์ โสมนสฺสินทรีย์ โทมนสฺสินทรีย์ อุเปกขินทรีย์ สุทธินทรีย์ วิริยิ…
เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวข้องกับวิสุทธิมรรค ซึ่งพูดถึงการพัฒนาและการเจริญเติบโตของปัญญาและธาตุสำคัญของชีวิต การพัฒนาทางจิตวิญญาณ การสร้างความเข้าใจในลักษณะต่างๆ และการผสมผสานของอารมณ์ รวมถึงการทำความเข้าใจ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ธาตุภายในและภายนอก
71
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - ธาตุภายในและภายนอก
… ก็คืออายาตนะภายใน 6 มีจักษุเป็นต้น วิญญัติ ๒ คือ กาย วิญญัติ วจีวิญญาติ อินทรีย์ ๓ คือ อิตถินทรีย์ ปุริสินทรีย์ และชีวิตทรีย์ แต่ถ้า วิญญาณวัตถุ หมายเอา หทยวัตถุ (คือหัวใจ) ตามที่เกิดอาจารย์ว่า อินทรีย์ก็เป็น ๘ …
มีการกล่าวถึงความแตกต่างระหว่างธาตุภายในและภายนอก โดยเฉพาะความสัมพันธ์ระหว่างปฐวีธาตุและความเป็นปัจจัยช่วยกันของธาตุต่างๆ ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญในการทำความเข้าใจเกี่ยวกับวิญญาณวัตถุรวมถึงอินทรีย์ทั้งหลา