หน้าหนังสือทั้งหมด

พระโยค - พระบิทุฎฐะฉบับแปล ภาค ๓ - หน้าที่ 107
109
พระโยค - พระบิทุฎฐะฉบับแปล ภาค ๓ - หน้าที่ 107
ประโยค: พระโยค - พระบิทุฎฐะฉบับแปล ภาค ๓ - หน้าที่ 107 พระศาสดา. อย่างนั้น วิสาขา. วิสาขา. พระเจ้าข้า หมอมนฉันบริ…
บทสนทนาระหว่างพระศาสดาและนางวิสาขาแสดงถึงการถวายทรัพย์เพื่อสร้างวิหารและการจัดการสิ่งต่าง ๆ โดยพระศาสดาได้ชี้แนะให้วิสาขารับบาตรของพระเถรที่มีฤทธิ์ และอำนาจของพระเถรนั้นก็ช่วยให้การทำงานสำเร็จลุล่วงอย
พระโยค ๓ - อนุภาพธรรมบท
210
พระโยค ๓ - อนุภาพธรรมบท
พระโยค ๓ - อนุภาพธรรมบท - หน้าที่ 207 เทส เม นิปโก อธิ บูรณ์ ปฏิจจา ปุณฑรี มาริส. ควู่ผู้นผู้นิว่า ! ท่าน…
บทนี้กล่าวถึงการสนทนาระหว่างพระสารีบุตรกับพระผู้มีพระภาค โดยเน้นที่ปัญญาของท่านที่เหนือกว่าผู้อื่นและการคำนวณเกี่ยวกับสภาวะต่างๆ เช่น ฝนและน้ำในมหาสมุทร พร้อมการยืนยันและการดำเนินการตามหลักธรรมที่ควรป
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
82
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ารที่หากัลยามิตร ไม่ได้ วิหารที่ประกอบด้วยโทษ ๑๘ ประการนี้อย่างใดอย่างหนึ่ง ชื่อว่า วิหารไม่เหมาะสม พระโยคีไม่ควรอยู่ในวิหารนั้น เพราะเหตุไร [มหนตต ] ก่อนอื่น ในวิหารใหญ่ ภิกษุมากด้วยกันมีฉันทะต่างๆ กัน รวม…
เนื้อหาเกี่ยวกับการสำรวจความเป็นวิหารและหลักการพิจารณาการอยู่ในวิหารที่เหมาะสมและไม่เหมาะสมสำหรับพระโยคี รวมถึงข้อพิจารณาเกี่ยวกับการทำวัตรและการเตรียมตัวสำหรับการบิณฑบาตในโคจรคาม ซึ่งเน้นถึงความสำคัญของ…
สมาธิและฌานในพุทธศาสนา
11
สมาธิและฌานในพุทธศาสนา
…นสมาธิใดเป็นไปในอารมณ์ที่ไม่ขยายตัว สมาธินี้ จัดเป็น ปริตตารมณ์ (มีอารมณ์แคบสั้น ) สมาธิใดเชี่ยว อันพระโยคาวจร อบรมดีแล้ว อาจเป็นปัจจัยแห่งฌานเบื้องสูงได้ สมาธินี้จัดเป็น อัปปมาณ (มีอานุภาพหาประมาณมิได้) อน…
บทนี้สำรวจความหมายของสมาธิในพุทธศาสนา แบ่งสมาธิเป็น 4 ประเภทตามอานุภาพและอารมณ์ ได้แก่ ปริตตปริตตารมณ์, ปริตตอัปปมาณารมณ์, อัปปมาณปริตตารมณ์ และอัปปมาณอัปปมาณารมณ์ โดยระบุว่าคุณสมบัติของสมาธิแต่ละประเ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
94
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ว้มั่นในอารมณ์ (คือนิมิตที่ขึ้นดี) นั้น เธอสงัด จากกามทั้งหลายทีเดียว ฯลฯ เข้าถึงปฐมฌานอยู่" ดังนี้ พระโยคาวจรผู้ใดเคยบวชในพระศาสนาหรือว่าบวชเป็นฤษี ทำ จตุกฌาน หรือ ปัญจกฌานในปฐวีกสิณ ให้เกิดมาแล้วแม้ในอดีต…
เนื้อหาเกี่ยวกับการจำแนกรูปแบบนิมิตในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในพระมหาฎีกาที่ระบุถึงนิมิตที่เกี่ยวกับดินที่มีที่สุด ทั้งนี้จะต้องมีการระบุขนาดและลักษณะที่ถูกต้องเพื่อให้เกิดความชัดเจนในจิตใจของผู
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อาการปฏิกูล
223
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อาการปฏิกูล
…กล่าวไว้ในอรรถกถามัชฌิมนิกายว่า " สตรีแม้ ( ตายจน) ขึ้นพองแล้วก็ยังยึดจิตบุรุษไว้อยู่ เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรจึงถือเอา นิมิตโดยอาการ 5 แต่ในร่างที่เป็นเพศเดียวกันเถิด [ถือ โดยอาการ ๕ เพิ่มเติม] ฝ่ายว่ากุลบ…
บทความนี้ให้การอธิบายเกี่ยวกับการทำความเข้าใจอาการปฏิกูลซึ่งเป็นปัจจัยทำให้จิตแกว่งไปมา ข้อมูลจากอรรถกถามัชฌิมนิกายเบื้องต้นและข้อควรปฏิบัติในการถือเอานิมิตโดยอาการ ๕ โดยเฉพาะกับผู้ที่มีประสบการณ์ในกร
องค์ประกอบของมนุษย์: กายและใจ
507
องค์ประกอบของมนุษย์: กายและใจ
…ญา ย่อมทำจิตที่ดิ้นรน กลับกลอก อันบุคคล รักษาได้ยาก ห้ามได้ยาก ให้ตรง ดุจช่างศรดัดลูกศรให้ตรง จิตที่พระโยคาวจรยกขึ้น จากอาลัยคือกามคุณ ๕ แล้วซัดไป
ในมนุษย์ ประกอบด้วยกายและใจ กายเป็นรูปธรรมที่มีความไม่เที่ยง ส่วนใจเป็นนามธรรมและสามารถฝึกฝนได้ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าสอนว่า ผู้มีปัญญาสามารถควบคุมจิตใจให้มีความตรงและมั่นคงได้ ซึ่งสามารถช่วยให้บุคคลพัฒน
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การเข้าฌาน
158
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การเข้าฌาน
…านที่สะอาดดี (เสด็จอยู่ในอุทยานนั้นนาน ) ฉะนั้น เพราะเหตุนั้น พระโบราณจารย์ ทั้งหลายจึงกล่าวไว้ว่า "พระโยคาวจรจึงถ่ายถอนเสียซึ่งฉันทะในกาม ทั้งหลาย ซึ่งปฏิฆะ ซึ่งอุทธัจจะ ( กุกกุจจะ ) และ ( ถีนะ ) มิทธะ ครบ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าฌานที่เกิดจากการทำลายอุปกิเลสทั้งห้าซึ่งขัดขวางสมาธิ โดยเปรียบเปรยถึงการเสด็จเข้าอุทยานที่สะอาด และการมีจิตใจเย็นและมีความผาสุกในการปฏิบัติธรรม การขยายปฏิภาคนิมิตซึ่งเป็นขั้นตอน
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
212
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ั้นแล เป็นชื่อ แห่งนิมิตอันอาศัยอสุภมีอุทธุมาตกอสุภเป็นอาทิเหล่านี้เกิดขึ้นก็ได้ เป็น ชื่อแห่งฌานอันพระโยคาวจร ได้ในนิมิตทั้งหลายก็ได้ [วิธีเรียนอุทธุมาตกอสุภกรรมฐาน] ในอสุภ ๑๐ นั้น พระโยคีผู้ใคร่จะยังอุทธุ…
บทนี้นำเสนอการทำความเข้าใจเกี่ยวกับคำศัพท์ทางพระพุทธศาสนา เช่น ปุฬวกอสุภและอัฏฐิกอสุภ รวมถึงวิธีการเรียนอุทธุมาตกอสุภกรรมฐาน โดยอธิบายถึงนิมิตและขั้นตอนการทำสมาธิเพื่อให้ผู้ปฏิบัติสามารถพัฒนาตนเองในทา
วิสุทธิมรรค: การภาวนาในเตโชและวาโยกสิณ
197
วิสุทธิมรรค: การภาวนาในเตโชและวาโยกสิณ
…มพลแดงที่วางไว้ในอากาศ และดุจพัดใบตาลสีทองดุจเสาทอง ฉะนั้น พร้อมกับความปรากฏแห่งปฏิภาคนิมิตนั้นแหละ พระโยคาวจร นั้นก็จะบรรลุอุปจารฌาน และจตุตกฌาน ปัญจกฌาน โดยนัยที่กล่าว แล้วนั้นแล เตโชกสิณ จบ [วาโยกสิณ] พร…
…วนการทำสมาธิ อธิบายถึงการปรากฏแห่งอุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิตที่มีลักษณะเฉพาะ การภาวนาในระดับต่าง ๆ ของพระโยคาวจร เมื่อทำการภาวนาอย่างถูกต้อง นิมิตทั่วไปรวมถึงผลและประโยชน์จะปรากฏชัดเจน และทำให้บรรลุฌานแบบต่าง…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
183
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 181 ครั้นเมื่อพระโยคาวจรนั้นออกจากตติยฌานแล้ว มีสติสัม ปชัญญะปัจจเวกขณ์องค์ฌานทั้งหลายอยู่ สุขกล่าวคือ โสมนัสเวทนา เจตสิ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการบรรลุถึงจตุตถฌานซึ่งเป็นการเข้าใจบริสุทธิ์ของจิต โดยการทำสมาธิและการฝึกปฏิบัติภาวนา เพื่อให้เกิดความอุเบกขาและความสงบ การค้นคว้าจิตวิญญาณผ่านการสัมผัสที่ละเอียดและการละความรู้สึกท
การเข้าถึงฌานที่ ๓ ในวิสุทธิมรรค
172
การเข้าถึงฌานที่ ๓ ในวิสุทธิมรรค
… ดวงที่เหลือเป็นกามาวจรจิตโดยนัยที่กล่าวแล้ว (ในตอน แก้ปฐมฌาน ) นั้นแล ก็ด้วยภาวนานุกรมเพียงเท่านี้ พระโยคาวจรนั้น เพราะปีติคลาย ไปด้วย เธอเป็นผู้วางเฉยอยู่ด้วย มีสติสัมปชัญญะด้วย เสวยสุข ด้วยกายด้วย ซึ่งพร…
บทความนี้กล่าวถึงการเข้าถึงฌานที่ ๓ ในวิสุทธิมรรค โดยระบุว่าพระโยคาวจรสามารถบรรลุฌานนี้ได้ด้วยการปล่อยวางปีติและมีสติสัมปชัญญะ มีความสุขในกาย ซึ่งสอดคล้องกับคำสอนของพ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อาหารแห่งสมาธิสัมโพชฌงค์
119
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อาหารแห่งสมาธิสัมโพชฌงค์
…ต็มที่แห่งอุเบกขา สัมโพชฌงค์ที่เกิดแล้วบ้าง " ดังนี้ [แก้อรรถปาฐะบางบท] มนสิการอันเป็นไปโดยกิริยาที่พระโยคีกำหนดอาการอันเคยเป็น เหตุเกิดขึ้นแห่งธรรมทั้ง ๓ มีปัสสัทธิเป็นต้นได้แล้วยังธรรมทั้ง ๓ นั้น ให้เกิดข…
เนื้อหาว่าสิ่งที่เป็นอาหารเพื่อการเกิดขึ้นแห่งสมาธิสัมโพชฌงค์และอุเบกขาสัมโพชฌงค์นั้นควรให้ความสำคัญแก่ตรรกะและธรรมต่างๆ โดยการทำโยนิโสมนสิการให้มาก ยังมีแนวทางในการเข้าใจธรรมทั้ง ๓ เพื่อให้เกิดปัสสัท
การระลึกถึงพระคุณของพระพุทธเจ้า
5
การระลึกถึงพระคุณของพระพุทธเจ้า
…ิ ได้พระรรถนา "คุณ" ของพระพุทธเจ้าทั้งเก่า ประการเป็นลำดับ เช่น ยกว่า araham และพรรณนาพระคุณดังนี้ พระโยคอ ย่อมระลึกเนื่อง ๆ ว่า พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น ทรงเป็นพระอรหันต์ ... เพราะความเป็นผู้ใกล้ชิด พระท…
บทความนี้กล่าวถึงการระลึกถึงคุณของพระพุทธเจ้าผ่านการปฏิบัติพุทธานุสติ ที่เน้นความสำคัญในการทำสมาธิ สามารถนำไปสู่การพัฒนาจิตใจและการหลุดพ้นจากความทุกข์ โดยการระลึกถึงคุณพระอรหันต์และความสำเร็จต่างๆ ของ
การปฏิบัติสมาธิและวิริยะตามหลักอธิจิตตสูตร
128
การปฏิบัติสมาธิและวิริยะตามหลักอธิจิตตสูตร
…ป หรือเย็นเกินไปก็จะไม่สุกปลั่ง จะทำเป็นเครื่องประดับอันใดก็มิได้ การปฏิบัติตามหลัก สีติภาวสูตรนั้น พระโยคีบุคคลต้องปฏิบัติตามข้อธรรม 6 ประการ เพื่อทำให้แจ้งซึ่งพระนิพพานที่เรียกว่า สีติภาวะ ความเยือกเย็นอย…
บทความนี้พูดถึงการปฏิบัติตามหลักอธิจิตตสูตร โดยเน้นการพิจารณานิมิตทั้งสาม ได้แก่ สมาธินิมิต, ปัคคหนิมิต, และอุเบกขานิมิต เพื่อให้เกิดสมาธิที่มีพลังและเบาใจในการปฏิบัติ หากมีนิมิตใดมากหรือน้อยเกินไปอาจ
ความเข้าใจในกรรมฐาน ๔๐ และนิมิตในงานภาวนา
397
ความเข้าใจในกรรมฐาน ๔๐ และนิมิตในงานภาวนา
…่ อุปจารสมาธิและอัปปนาสมาธิ ปรารภปฏิภาคนิมิต ในกรรมฐาน ๒๒ นั้น เป็นไป ๆ คืออย่างไร ๆ คือว่า ก็เมื่อ พระโยคาวจร ผู้อาทิกัมมิกะถือเอานิมิตในกสิณมีมณฑลแห่งปฐวีกสิฯ เป็นต้น อารมณ์นั้น ท่านเรียกว่า ปริกรรมนิมิต …
บทความนี้สำรวจความแตกต่างในการภาวนาผ่านกรรมฐาน ๔๐ โดยเน้นที่นิมิตและผลลัพธ์การทำสมาธิ อธิบายถึงการสำเร็จในการฝึกจิตผ่านประสบการณ์ที่ได้จากนิมิตต่างๆ เช่น ปริกรรมนิมิตและอุคคหนิมิต พร้อมทั้งบทบาทของอุป
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและอารมณ์
137
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและอารมณ์
…นปักจิตลงไปในอารมณ์เป็นลักษณะ มีอันจรดไปทั่วๆ จรดไปรอบๆ เป็นกิจ จริงอย่างนั้น ด้วยองค์ คือ วิตกนั้น พระโยคาวจร ได้ชื่อว่าทำอารมณ์ให้เป็นสิ่งที่วิตกจรดไปทั่ว แล้ว ให้เป็นสิ่งที่วิตกจรดไปรอบแล้ว ดังนี้ วิตกนั…
การศึกษาในวิสุทธิมรรคนี้นำเสนอการเข้าใจองค์ประกอบของปฐมฌาน โดยเฉพาะความสำคัญของวิตกและวิจารที่มีบทบาทในการนำจิตเข้ามาในอารมณ์ต่าง ๆ วิตกหมายถึงความจรดจิตลงไปในอารมณ์ ขณะที่วิจารคือการตามฟื้นอารมณ์ให้ม
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
416
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…มลำดับที่เป็น ไปแล้วตามนัยที่กล่าวไว้อย่างนี้ในเวลาใด ๆ สองบทว่า มโนทวารสุส อาปาถมาคต์ ความว่า เมื่อพระโยคีหลับตาเสีย หรือไปในที่อื่นมนสิการ อยู่ นิมิตเป็นเหมือนดวงกสิณทีเดียว มาสู่คลองแห่งชวนะที่เป็นไปใน ม…
ในเนื้อหานี้อธิบายถึงวิธีการภาวนาที่ต้องประกอบไปด้วยองค์ประกอบที่จำเป็น ทั้งการตัดปลิโพธ การปลงผล การทำดวงกสิณ และการตั้งจิตให้มั่นอยู่ที่ลมหายใจ รวมถึงการกำหนดนิมิตในอารมณ์ โดยมีการกล่าวถึงความต่างขอ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
66
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
…ย ได้แก่นั่งหรือห่ม คำว่า ยาวเทว เป็นคำนิยมกำหนดเขตแดนแห่งประโยชน์ จริงอยู่ ประโยชน์ ในการใช้จีวรของพระโยคีก็มีเท่านี้เอง นี้คืออะไร คือประโยชน์ว่า เพื่อจะบำบัดหนาวเป็นต้น หายิ่งไปกว่านี้ไม่ คำว่าความหนาว ไ…
เนื้อหาได้แสดงการใช้จีวรเพื่อบำบัดความหนาวและคุณประโยชน์ในการใช้จีวรของพระโยคี เพื่อไม่ให้เกิดอาพาธและตั้งใจทำความเพียร โดยความหนาวและความร้อนเป็นปัจจัยที่ต้องพิจารณา และต้องการ…
วิสุทธิมรรคแปล: การเจริญอสุภนิมิตและการขยายจิต
67
วิสุทธิมรรคแปล: การเจริญอสุภนิมิตและการขยายจิต
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 65 ว่านั้น ไม่ผิดดอก เพราะพระโยคาวจรลางท่าน ถือเอานิมิตในอุทธุ มาตกอสุภ หรือ....ในอัฏฐิกอสุภก็ตามที่ใหญ่ ลางท่านก็ถือเอา นิมิตในอสุภ…
ในเนื้อหาได้อธิบายถึงแนวทางการเจริญอสุภนิมิตและผลของการขยายจิต โดยเปรียบเทียบกับกรรมฐานอื่นๆ และเตือนว่าการขยายอสุภนิมิตมากไปอาจไม่มีอานิสงส์ อธิบายถึงข้อควรระวังในการฝึก โดยเฉพาะในการเจริญอานาปานสติแ