หน้าหนังสือทั้งหมด

พระโยค - พระบิทุฎฐะฉบับแปล ภาค ๓ - หน้าที่ 107
109
พระโยค - พระบิทุฎฐะฉบับแปล ภาค ๓ - หน้าที่ 107
ประโยค: พระโยค - พระบิทุฎฐะฉบับแปล ภาค ๓ - หน้าที่ 107 พระศาสดา. อย่างนั้น วิสาขา. วิสาขา. พระเจ้าข้า หมอมนฉันบริ…
บทสนทนาระหว่างพระศาสดาและนางวิสาขาแสดงถึงการถวายทรัพย์เพื่อสร้างวิหารและการจัดการสิ่งต่าง ๆ โดยพระศาสดาได้ชี้แนะให้วิสาขารับบาตรของพระเถรที่มีฤทธิ์ และอำนาจของพระเถรนั้นก็ช่วยให้การทำงานสำเร็จลุล่วงอย
พระโยค ๓ - อนุภาพธรรมบท
210
พระโยค ๓ - อนุภาพธรรมบท
พระโยค ๓ - อนุภาพธรรมบท - หน้าที่ 207 เทส เม นิปโก อธิ บูรณ์ ปฏิจจา ปุณฑรี มาริส. ควู่ผู้นผู้นิว่า ! ท่าน…
บทนี้กล่าวถึงการสนทนาระหว่างพระสารีบุตรกับพระผู้มีพระภาค โดยเน้นที่ปัญญาของท่านที่เหนือกว่าผู้อื่นและการคำนวณเกี่ยวกับสภาวะต่างๆ เช่น ฝนและน้ำในมหาสมุทร พร้อมการยืนยันและการดำเนินการตามหลักธรรมที่ควรป
วิสุทธิมรรคแปล: การจำกัดอารมณ์ในพรหมวิหาร
68
วิสุทธิมรรคแปล: การจำกัดอารมณ์ในพรหมวิหาร
…วยเมตตา แผ่ไปตลอดทิศ ๑ " ดังนี้เป็นอาทินั้นท่านกล่าวด้วยอำนาจการจำกัด (เขตสัตว์เป็นอารมณ์ ) แท้จริง พระโยคาวจรผู้จำกัดเอาสัตว์ทั้งหลาย ในทิศ ๑ ภาวนา (เมตตา) ไปโดยลำดับ (หมู่) เช่น วัดหนึ่ง สองวัด (นั่นแหละ …
…ญของการไม่ขยายวิญญาณและอารมณ์ต่างๆ เพราะเป็นสภาวธรรมที่ไม่อาจควบคุมได้ และข้อควรระวังในทางปฏิบัติของพระโยคาวจร โดยเฉพาะในเรื่องของการเจริญสภาวธรรมในอารมณ์.
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
120
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…าจ สังเวช" สมฺมาปวตฺตสฺส อชุกุเปกฺขณตา เพ่งดูอยู่เฉยๆ ซึ่งจิตที่เป็นไป ๑. มหาฎีกาว่า อาหารประณีต ที่พระโยคีบริโภคแต่พอประมาณแล้ว ย่อม เป็นปัจจัยแห่งปัสสัทธิ เพราะทำให้เกิดกายลหุตาเป็นต้น ฤดูและอิริยาบถที่เป…
เนื้อหาเกี่ยวกับอิริยาบถที่เป็นที่น่ารื่นรมย์และการพัฒนาจิตเพื่อสร้างสมาธิ โดยมีการอธิบายถึงความสำคัญของการคบหาผู้มีจิตสงบ รวมถึงธรรม ๑๑ ประการที่เป็นแนวทางในการฝึกสมาธิและการควบคุมอารมณ์เพื่อการทำสมา
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การพิจารณาวิธีและอันตราย
213
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การพิจารณาวิธีและอันตราย
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 211 พิจารณาทางไปมา ดังนี้จนถึงอัปปนาวิธี ฝ่ายพระโยคีนั้นเรียนเอา วิธีทั้งปวงให้ดีแล้วจึงเข้าไปสู่เสนาสนะมีประการดังกล่าวมาก่อน แล้วแสวงหาอุทธุมาตกนิมิต…
ในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒ เรื่องที่สอนเกี่ยวกับการพิจารณาการเข้าสู่เสนาสนะของพระโยคี มีการกล่าวถึงอันตรายที่อาจเกิดขึ้นจากการไปเจอซากศพรวมถึงการเรียนรู้วิธีการต่าง ๆ อันเป็นส่วนสำคัญส…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: อรูปจิตและฌานในพุทธศาสนา
65
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: อรูปจิตและฌานในพุทธศาสนา
…็นอาทิฯ บรรดา ฌานที่เป็นบาท ฌานที่พิจารณา และอัธยาศัยบุคคลนั้น วิปัสสนา ที่เป็นวุฏฐานคามินีเป็นไปแก่พระโยคีผู้เข้าฌานใด ๆ ในบรรดาฌาน มีปฐมฌานเป็นต้น ออกจากฌานที่เข้านั้นแล้วพิจารณาสังขาร ฌาน นั้น ๆ ชื่อว่าฌ…
ในบทนี้กล่าวถึงการศึกษาจิตยอดเยี่ยมในอรูปภพ โดยระบุถึงอรูปจิตและวิเคราะห์ประเภทของจิตที่มีความแตกต่างกันออกไปตามภูมิและความแตกต่างแห่งชาติ ซึ่งนักปราชญ์หรือบัณฑิตสามารถแจกจิตออกไปได้หลากหลายประเภทและม
การดับทุกขินทรีย์ในฌาน
185
การดับทุกขินทรีย์ในฌาน
…ทุกข์นั้นอันปฏิปักขธรรม ( คือ สุข ) ยังมิได้กำจัด ( ให้สิ้น) ไป แต่ ว่าภายในอัปปนา สรรพางค์กาย ( ของพระโยคาวจร เป็นสภาพก้าว ๑. นานาวัชชนะ มหาฎีกาว่า อาวัชชนะอันแตกต่างจากอาวัชชนะทางอัปปนา หรือว่าเป็นอาวัชชน…
เนื้อหาเกี่ยวกับการดับทุกขินทรีย์ในฌาน การสร้างความเข้าใจในความดับสนิทที่เกิดขึ้นในฌานและการวิเคราะห์ทุกขินทรีย์ที่เกิดขึ้น เช่น โทมนัสสินทรีย์ สุขินทรีย์ และโสมนัสสินทรีย์ ที่ปรากฏในช่วงของการปฏิบัติ
การพัฒนาจิตผ่านอรูปฌานและกรรมฐานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
398
การพัฒนาจิตผ่านอรูปฌานและกรรมฐานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
0 ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 398 พระโยคาวจรทำปฐมฌานนั้นนั่นแลให้ชำนิชำนาญ ด้วยความมีวสี ทั้ง ๕ เหล่านี้ คือ อาวัชชนะ การคำนึง ๑ สมาปัชชนะ ก…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการฝึกปฐมฌานและการพัฒนาจิตผ่านอรูปฌานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยสามารถเข้าใจการตั้งมั่น การวิเคราะห์ และการทำบริกรรมที่นำไปสู่อรูปฌานที่แตกต่างกัน โดยมีการพิจารณาเชิงลึกเพื่อเข้าถึงองค
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อุเบกขา
173
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อุเบกขา
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 171 เพราะสงบระงับด้วย" แต่เมื่อ จ ศัพท์นั้นผนวกเอาวิตกวิจารรูปสม ศัพท์เข้ามา พึงทราบโยชนาดังนี้ว่า "เพราะปีติคลายไปด้วย เพราะ วิตกวิจารระงับไปยิ่งขึ้นอีก
…โยชน์ที่ทำให้เกิดความสงบและการมุ่งเน้นในการปฏิบัติธรรมเพื่อพัฒนาสภาวะจิตที่สูงขึ้น และความขวนขวายของพระโยคาวจรในเส้นทางการบรรลุญาณต่างๆ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การเข้าถึงฌานและนิวรณ์
145
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การเข้าถึงฌานและนิวรณ์
…ฌานที่ ๑" ดังนี้ บัณฑิตจึงเห็น ว่าเนื้อความแม้แห่งวิภังคปาฐะนั้นก็อย่างเดียวกันนี้ บทว่า วิหรติ คือ พระโยคาวจรเป็นผู้ได้ฌานมีประการดังกล่าวฉะนี้แล้ว ยังความ เคลื่อนไหวความเป็นไป ความรักษาไว้ ความสืบไป ความด…
บทความนี้สำรวจความหมายของคำว่า 'อุปสมฺปชฺช' ในวิภังคปาฐะที่เกี่ยวข้องกับการบรรลุฌานที่ ๑ โดยกล่าวถึงความสำคัญของการละนิวรณ์ ๕ ได้แก่ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ อุทธัจจกุกกุจจะ และวิจิกิจฉา ซึ่งมีความจำเ
การเจริญสมาธิและปัญญาในวิสุทธิมรรค
15
การเจริญสมาธิและปัญญาในวิสุทธิมรรค
…กไว้ ต่างหาก ว่ามรรคสมาธินั้นจะพึงเจริญอย่างนี้ๆ ส่วนว่าสมาธิอันเป็น โลกิยะนี้ใด โลกิยะสมาธินั้น อันพระโยคาวจรผู้ยังศีลทั้งหลายให้หมดจด โดยนัยที่กล่าวแล้ว ตั้งอยู่ในศีลอันบริสุทธิ์ดีแล้ว บรรดาปลิโพธ ๑๐ ประก…
บทนี้สื่อถึงการเข้าใจและเจริญสมาธิตามหลักของวิสุทธิมรรค โดยการเชื่อมโยงสมาธิกับการเจริญปัญญา ทั้งยังอธิบายถึงลักษณะเฉพาะของสมาธิที่ถูกต้องและผลกระทบต่อการเจริญธรรมในระดับต่างๆ ของผู้ปฏิบัติ เพื่อให้ได
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
95
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…แปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 93 ที่ (ดิน ) ที่เขาไถแล้วหรือในที่วงกลมแห่งลานนวดข้าว ย่อมเกิดขึ้น ได้แก่พระโยคาวจรผู้มี (ภาวนามัย) บุญ ผู้ถึงพร้อมด้วยอุปนิสัย (แห่งภาวนา) เห็นปานนั้น ดุจพระมัลลกเถระ ได้ยินว่า เ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงพระโยคาวจรที่มีความพร้อมในภาวนาและวิธีแต่งวงกสิณโดยใช้ดินที่ถูกต้องเพื่อไม่ให้เกิดโทษ ดินที่ใช้งานต้องมีสี…
การกำหนดดูในพระวิสุทธิมรรค
224
การกำหนดดูในพระวิสุทธิมรรค
…คอ ๑ ทีต่อสะเอว ๑ โดยช่อง ข้อว่าโดยช่อง คือหว่างมือ หว่างเท้า หว่างท้อง หว่างหู เป็นต้น ชื่อว่าช่อง พระโยคาวจรจึงกำหนดดูโดยช่องอย่างนั้นเถิด แม้ ความที่ในตาหลับก็ดี เหลือก็ดี แม้ความที่ปากหุบก็ดี อ้าก็ดี ก็…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการกำหนดดูสรีระตามพระวิสุทธิมรรค โดยแบ่งออกเป็นหลายพื้นที่ เช่น ทางมือขวา มือซ้าย เท้าขวา เท้าซ้าย และช่องต่างๆ เช่น หว่างมือ หว่างเท้า ซึ่งการกำหนดดูนี้ช่วยให้ผู้ปฏิบัติมีความตระห
การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย
129
การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย
…ุ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนคนฆ่าโค หรือลูกมือของคนฆ่าโคผู้ขยัน ฯลฯ วาโยธาตุ ดังนี้ ฉันนั้น ก็พระโยคาวจร เปรียบเหมือนคนฆ่าโค ความสำคัญว่าสัตว์ 120 DOU สมาธิ 7 : ส ม ถ ก ม มัฏฐาน 4 0 วิธี
ธาตุทั้ง 4 ประกอบขึ้นเป็นร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นหญิง ชาย สัตว์ หรือบุคคล เมื่อพิจารณาถึงธาตุดังกล่าว เราจะเห็นว่าเป็นเพียงรูปแบบที่เกิดจากกรรม การพิจารณาโดยย่อและพิสดารเป็นหนทางในการเข้าใจ โดยอุปมาคล้ายก
เสนาสนะสำหรับตนในวิสุทธิมรรค
84
เสนาสนะสำหรับตนในวิสุทธิมรรค
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - 1 เสนาสนะสำหรับตน ( ให้เขาพัก ) แล้ว (ตนเอง) ไปอยู่ที่โคนไม้ หรือไม่ก็ที่ลานหิน แม้วันรุ่งขึ้น (ต่อไป) ก็เป็นอยู่อย่างนั้นแหละ เพราะเช่นนี้ โอกาสสำหรับกรรมฐานก็จ
…ยเฉพาะในวิหาร ที่มักจะมีเสียงรบกวนจากผู้หญิงที่มาหาใบไม้อยู่ใกล้ๆ เป็นอันตรายต่อการปฏิบัติกรรมฐานของพระโยคี นอกจากนี้ ยังมีการกล่าวถึงการช่วยขวนขวายสิ่งของภายในวิหารที่มีตระพังน้ำดื่ม ซึ่งเป็นศูนย์กลางสำหรั…
วิธีการปฏิบัติในวาโยกสิณ
198
วิธีการปฏิบัติในวาโยกสิณ
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 196 พระโยคาวจร (ผู้เจริญวาโยกสิณ ) เห็นต้นอ้อยก็ดี กอไผ่ก็ดี ต้นไม้ก็ดี ที่มีใบหนาตั้งอยู่ (สูง) เพียงศีรษะ” ห…
…ียวซึ่งนำไปสู่นิมิตต่าง ๆ การปฏิบัตินี้มีความสำคัญสำหรับผู้ที่ต้องการเจริญวิชชาในทางธรรม ตามคำสอนของพระโยคาวจร.
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 418
418
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 418
…ิยฌานเป็นอาทิ ในขณะแห่งฌาน ฯ บทว่า ปทหนฺโต คือ กระทำบริกรรมอยู่ๆ แต่ บัณฑิตพึงเห็นว่า อุปจารภาวนาของพระโยคีนั้น จัดว่าสำเร็จแล้ว จำเดิมแต่ข่มความยินดีในธรรมมีวิตกเป็นต้นได้ ฯ บทว่า ยถาร คือ สมควรแก่อารมณ์มี…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการอธิบายเสนอในอภิธัมมัตถสังคหบาลีซึ่งเขียนถึงการออกทางจิตและความคล่องแคล่วในการพิจารณา โดยระบุถึงบทบาทของวิตกและฌาน รวมทั้งความสำคัญของอันตรายขององค์ที่หยาบที่อาจเกิดขึ้นในระยะต่าง
วิสุทธิมรรคและศีลสมบัติ
124
วิสุทธิมรรคและศีลสมบัติ
…วิเสสชื่อวิสุทธิมรรค อันข้าพเจ้าทำเพื่อประโยชน์แก่ความปราโมทย์แห่งสาธุชน ดงน ธุดงคนิเทศ เพราะเหตุที่พระโยคีผู้มีศีลอันสมาทานแล้ว ควรทำการสมา- ทานธุดงค์ (ต่อไป) ด้วยเมื่อทำอย่างนั้น ศีลของเธอมีมลทินอันล้าง แ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการทำให้ศีลผ่องแผ้ว โดยการเข้าใจโทษแห่งสีลวิบัติและอานิสงส์แห่งสีลสมบัติ ในวิสุทธิมรรคได้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของศีล สมาธิ และปัญญาในความเจริญทางจิตวิญญาณ ข้าพเจ้าตั้งใจทำปกรณ์นี้เพื่
วิสุทธิมรรค: การขยายปฏิภาคนิมิต
159
วิสุทธิมรรค: การขยายปฏิภาคนิมิต
…ล่าวว่า " จึงขยาย (ส่วน) ปฏิภาคนิมิตตามที่ได้ ไว้แล้ว " (ต่อไป ) นี้เป็นนัยในการขยายปฏิภาคนิมิตนั้น พระโยคีนั้น ไม่พึงขยายนิมิตนั้น โดยทำนองขยายบาตร (ดิน) ทำนองขยายขนม ทํานองขยายข้าว ทํานองขยายตัวแห่งเถาวัล…
เนื้อหาเกี่ยวกับการขยายปฏิภาคนิมิตในวิสุทธิมรรค โดยระบุแนวทางที่พระโยคีควรปฏิบัติตาม ในการขยายขนาดนิมิตที่กำหนดไว้โดยเปรียบเทียบกับการทำงานของชาวนาและภิกษุ การดำเนินการขย…
การทำอัปปนาโกศลในพระโยคาวจร
106
การทำอัปปนาโกศลในพระโยคาวจร
…ึงทำอัปปนาโกศล ๑๐ ประการ ให้ถึงพร้อม (ต่อไป) เถิด [มาติกาแห่งอัปปนาโกศล) นี้เป็นนัยในอัปปนาโกศลนั้น พระโยคาวจรพึงปรารถนาอัปปนา โกศล โดยอาการ ๑๐ คือ ดังนี้แล (๑) โดยทำวัตถุให้สละสลวย (๒) โดยทำอินทรีย์ให้ถึงค…
บทความนี้นำเสนอการทำอัปปนาโกศล 10 ประการที่พระโยคาวจรควรปฏิบัติเพื่อให้จิตใจมีสมาธิและสภาวะร่าเริง โดยมีการอธิบายถึงแต่ละอุปกรณ์ เช่น การทำวัตถุให้สล…