พระโยค : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 15

… 5 แห่งเต่า นั้นเป็นประจําดิ องค์ 5 แห่งเต่า ได้แก่ ประการที่ 1 ธรรมดาเต่าอาศัยอยู่ในนํ้า ฉันใด พระโยคาวจร ก็ครองอยู่ด้วยความเมตตา ฉันนั้น ประการที่ 2 ธรรมดาเต่าเมื่อโผล่ขึ้นจากนํ้า ย่อมชูศรีษะมองดูสิ…

บทความนี้กล่าวถึงการเปรียบเทียบคุณธรรมจากเต่ากับการดำเนินชีวิตของพระโยคาวจร ซึ่งยุติธรรมและมีใจที่เมตตา เต่าช่วยสอนให้เรารู้จักความลึกซึ้งในจิตใจของเราเมื่อต้องเผชิญกับอุป…

… เป็นประกายใด องค์ ๓ แห่งแก้วมณี ได้แก่ ประกายที่ ๑ ธรรมดาแก้วมณี ย่อมเป็นของบริสุทธิ์แท้จริง ฉันใด พระโยคาวจรคร้าประกอบอาชีพด้วยความบริสุทธิ์อย่างแท้จริง ฉันนั้น ประกายที่ ๒ ธรรมดาแก้วมณี ย่อมไม่มีสิ่งใดเจ…

…หาพูดถึงแก้วมณีที่มีหลักการสามประการในการดำเนินชีวิตอย่างบริสุทธิ์ ประการแรก คือ ความบริสุทธิ์แท้ที่พระโยคาวจรต้องรักษา ประการที่สอง คือ การไม่อยู่ร่วมกับเพื่อนที่ไม่ดี และประการสุดท้ายคือ การอยู่เคียงข้างก…

…ัญญา : ฉบับ ประการที่ 2 ธรรมดาของเครื่องเรือที่ขัดช่อง ย่อมกันเรือไว้ในน้ำอันล็กตั้ง ๑๐๐ ศอก ฉันใด พระโยคาวจร ก็ไม่ควรอยู่ใน เครื่องยึดเหนี่ยว คือ ลาก ยศ ลักษณะ การกราบให้ผู้อบ ควร พิจารณาแต่ปัจจัยที่ช่วยป…

…ึงความสำคัญของการมีสติและการไม่ยึดติดกับลาภยศ โดยเปรียบเทียบกับเครื่องเรือที่ไม่ควรอยู่ในลากสักการะ พระโยคาวจรต้องมีสติในทุกกิจกรรม ไม่ว่าจะเป็นการนั่ง นอน ยืน เดิน หรือการพูด พุทธศาสนาเน้นการพัฒนาจิตใจให้ม…

… ฉันนั่น ประกาศที่ 2 ธรรมดาแผ่นดินย่อมปราศจากเครื่องประดับ ตกแต่ง มือย่ำแต่เพียงกลิ่นของตนเองฉันใด พระโยคาวจรควรปราศจากเครื่องประดับตกแต่ง ควรหน้างในไว้ด้วยกลิ่นศิลแห่งตนฉันนั้น ประกาศที่ 3 ธรรมดาแผ่นดินย…

มฺิlanปัญฺฐ แสดงให้เห็นถึงหลักการที่พระโยคาวจรควรปฏิบัติ โดยยกตัวอย่างการที่แผ่นดินปราศจากเครื่องประดับ และสถานะที่มั่นคงที่รอบข้างไม่อึกทึก โ…

…ก็ไม่ไหวด้วยนินทาสรรเสริญ ฉันนั้น ประการที่ ๒ ธรรมดาภูเขา ย่อมเป็นของแข็ง ไม่เจือปนกับ สิ่งใด ฉันใด พระโยคาวจร ก็รมีใจเข้ม แข็งในสิ่งทั้งปวง ไม่ลูกคลี กับกิเลสใด ฉันนั้น ข้อสมกับพระพุทธพจน์ ว่า ผู้ที่ไม่ลูก…

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของความเพียรและความมั่นคงในชีวิตตามแนวทางพระพุทธศาสนา โดยนำเสนอเปรียบเทียบการไม่หวั่นไหวของภูเขากับการไม่หวั่นไหวของบัณฑิตที่ไม่คล้อยตามนินทาสรรเสริญ ความแข็งแกร่งของใจเปรียบเสมื

… เป็นประการใด องค์ ๕ แห่งมหาสมุทร ได้แก่ ประการที่ ๑ ธรรมดามหาสมุทรย่อมไม่อยู่ร่วม กับชายฝั่ง ฉันใด พระโยคาวจร ก็ไม่ควรอยู่ร่วมกับราษฎร โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ มักขะ(ความหลงเหลือคุณท่าน) ปลาา อิสสนา (ความวิริย…

เนื้อหานี้กล่าวถึงหลักธรรมของพระนาคเสนซึ่งเปรียบเปรยกับคุณสมบัติของมหาสมุทร โดยระบุถึง 3 ประการที่แสดงให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างธรรมะและมลทินทางศีลธรรม ทั้งการรักษาคุณธรรม, การอยู่ร่วมกับสหายที่ดี แ

…งคา ยมุนา อิรวดี สวรร นที เป็นต้น แม่น้ำฝนจะตกลงมาจากอากาศ แต่ น้ำเหล่านั้นก็ไหลล้น ฝังไม่ได้ ฉันใด พระโยคาว จร ก็ไม่ควร แกลงล่วง ลิขาขบทร เพราะเห็นแก่ลาภ ยศ สักการะ สรรเสริญ ความ นิยม ถือ การไหว้ การบูชา ต…

…มหาสมุทรจะมีน้ำที่เต็มไปด้วยสายน้ำจากแม่น้ำต่างๆ เช่น คงคา ยมุนา และอิรวดี แต่ก็ไม่เคยเต็มล้น ฉันใด พระโยคาวจร ก็ไม่ควรที่จะหยุดเรียนรู้ และควรหาความรู้ตลอดไป ดังนั้นเราควรมุ่งมั่นในการศึกษาอย่างต่อเนื่อง ห…

…งแจงตลอดในรูปธรรมและนามธรรมได้แล้ว ถ้ามีณิดเป็นพึ่ง จัดธรรมเป็นพึ่ง ด้วยประกา "นะ" และมัชฌิมคำว่า "พระโยคาวาจรัสว่าธรรมกายดั่งอยู่ในหยี่ประเทศแห่งสรรพภูมิ ทำให้หมุนดั่งว่าหนูน้อย ท่านจงตั้งใจเจริญพระวิสาสน…

เนื้อหาเกี่ยวกับคัมภีร์มูลมัฐฐเป็นหลักฐานสำคัญที่แนะแนวทางในการเจริญสมาธิภาวนา รวมถึงการใช้คาถาแก้อาการผิดปกติต่างๆ นอกจากนี้ยังมีหลักฐานต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับธรรมกาย ซึ่งเน้นความสำคัญของการปฏิบัติธรร

…ของแว่น ทั้ง ไม่ได้ใส่ใจถึงลักษณะของแว่นด้วย แต่ใช้ตามองดูพอดี เห็นแต่เงาหน้าของตนเองเท่านั้น ฉันใด พระโยคาวจรนี้ก็ฉันนั้น เพ่ง ดูปฐวีกสิณด้วยอาการพอดี ขวนขวายแต่ถือจะเอานิมิตเท่านั้น ไม่พะวงถึงสีและลักษณะ …

เนื้อหานี้กล่าวถึงการใช้กสิณในการเจริญสมาธิ ซึ่งประกอบด้วยการเริ่มต้นจากปฐวีกสิณและอาโปกสิณ ผู้ปฏิบัติควรทบทวนวิธีการพิจารณาและเพ่งดูสภาวะต่างๆ อย่างไม่ลำเอียง จนเกิดอุคคหนิมิตที่ชัดเจนและใจที่สงบ โดย

…ป หรือเย็นเกินไปก็จะไม่สุกปลั่ง จะทำเป็นเครื่องประดับอันใดก็มิได้ การปฏิบัติตามหลัก สีติภาวสูตรนั้น พระโยคีบุคคลต้องปฏิบัติตามข้อธรรม 6 ประการ เพื่อทำให้แจ้งซึ่งพระนิพพานที่เรียกว่า สีติภาวะ ความเยือกเย็นอย…

บทความนี้พูดถึงการปฏิบัติตามหลักอธิจิตตสูตร โดยเน้นการพิจารณานิมิตทั้งสาม ได้แก่ สมาธินิมิต, ปัคคหนิมิต, และอุเบกขานิมิต เพื่อให้เกิดสมาธิที่มีพลังและเบาใจในการปฏิบัติ หากมีนิมิตใดมากหรือน้อยเกินไปอาจ

เพราะฉะนั้นพระโยคาวจรจึงให้สัทธินทรีย์นั้นเสื่อมไป โดยพิจารณาถึงสภาวธรรม หรือโดยไม่ใส่ใจถึง โดยทำนองที่เมื่อใส่ใจถึง …

…ดงให้เห็นว่าศรัทธาและปัญญาควรมีความสมดุลกัน เพื่อที่จะไม่เกิดความเข้าใจผิดหรือหลงไปทางที่ไม่ถูกต้อง พระโยคาวจรได้ชี้ให้เห็นถึงตัวอย่างของพระวักกลิ เถระและพระโสณเถระ เพื่อให้ผู้ดำเนินการภาวนาได้มีแนวทางในการ…

…ที่ดิ้นรน กลับกลอก อันบุคคลรักษาได้ ยาก ห้ามได้ยาก ให้ตรง ดุจช่างศรดัดลูกศรให้ตรงฉะนั้น จิตนี้ (อัน พระโยคาวจรยกขึ้นจากอาลัย คือกามคุณ ๕ แล้ว ซัดไปในวิปัสสนา กัมมัฏฐาน) เพื่อละบ่วงมาร ย่อมดิ้นรน ดุจปลาอันพร…

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของการฝึกฝนจิตใจให้มีความมั่นคงและควบคุมได้ สิ่งนี้มีความยากลำบากเหมือนกับการควบคุมปลาในน้ำ โดยพระเมฆิยเถระได้เสนอมุมมองเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมเพื่อให้จิตใจหลุดพ้นจากความวุ่นวาย

…...จึงตั้งสติเที่ยวไปในบ้าน เหมือนกับบุรุษผู้ไม่ได้สวมรองเท้า ตั้งสติเที่ยวไปในถิ่นที่มีหนาม ฉะนั้น พระโยคี...เมื่อตามระลึกถึงวิปัสสนา ที่ปรารภแล้วในกาลก่อน ไม่ทอดทิ้งวัตรสําหรับภาวนาวิธีเหล่า นั้นเสีย ถึงเ…

พระปาราสริยเถระเสนอแนวทางการตั้งสติและการปฏิบัติตนในวิถีทางของพระโยคี เมื่อเขาเดินทางในสถานที่ที่มีหนามก็เช่นเดียวกับการเดินด้วยความระมัดระวังและไม่ทอดทิ้งการภาวนาเพื่อ…

…กรรมอื่น นอกจากรรมผู้ให้เกิดปฏิสนธิ ฯ เพราะ ฉะนั้นและ พระผู้มีพระภาคจึงได้ตรัสไว้ในคัมภีร์ปัฏฐานว่า พระโยคี ย่อมเห็นอเหตุขันธ์แจ่มแจ้งโดยความเป็นสภาพไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็น

เนื้อหาในหลักพระอภิธรรมเกี่ยวกับชวนะทั้งกุศลและอกุศล ที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดตทาลัมพนะ โดยชวนะที่ผสมด้วยอุเบกขา การวิเคราะห์สถานะที่ไม่เปลี่ยนแปลงของชวนะต่อการเข้าใจว่าตทารมณ์อาจแปรผันได้ อันส่งผลกระท

…ัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 196 โดยทำนองตามที่กล่าวแล้ว ตามสมควร แก่การสมภพ ฯ [พระโยคาวจรเจริญฌานแล้วไปเกิดในชั้นพรหมโลก] ก็พระโยคาวจร เจริญปฐมฌานที่เป็นรูปาวจรกุศลได้อย่างเล็กน้อย แล้ว…

เนื้อหาที่กล่าวถึงพระโยคาวจรที่เจริญฌานในชั้นต่างๆ ของพรหม โดยเริ่มจากปฐมฌานจนถึงปัญจมฌาน ซึ่งแต่ละระดับจะนำไปสู่วิสัยโคตรที…

…ในสุทธาวาส ๕ ชั้น ตามลำดับแห่งความกำหนดอินทรีย์มีศรัทธาเป็นต้น ที่มีความ แตกต่างกันฯ ประกอบความว่า "พระโยคาวจรเจริญฌานตามลำดับ ๆ แล้ว ย่อมเกิดขึ้นในชั้นอรูปภพทั้งหลายลำดับ" ฯ ก็บทว่า ยถากุกม คือตามลำดับแห่ง…

ในข้อความนี้มีการกล่าวถึงพระอนาคามีที่เกิดในสุทธาวาส ๕ ชั้น และการเจริญปัญจมฌานในภูมิแห่งฌานตามลำดับ ยกตัวอย่างถึงการเกิดในกามภพและการรักษาศีลเพื่อการตั้งใจมั่น นอกจากนี้ยังสอนถึงการกำหนดแน่นอนเกี่ยวก

…อธิบายโพชฌงค์ ๗] บุคคลผู้ชื่อว่าโพธิ เพราะอรรถว่า ตรัสรู้ ฯ อีกอย่างหนึ่ง จำเดิม แต่เริ่ม มวิปัสสนา พระโยคาวจรย่อมตรัสรู้ คือย่อมแทงตลอดสัจจะ ๑. ในทีอื่น ไม่มี ฯ

เนื้อหานี้เจาะลึกเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยอธิบายความสำคัญของการเห็นจิตและธรรมจากลักษณะต่างๆ ผ่านจิตตานุปัสสนาและธัมมานุปัสสนา รวมถึงการอธิบายสัมมัปปธานและอิทธิบาทที่เกี

…่ อุปจารสมาธิและอัปปนาสมาธิ ปรารภปฏิภาคนิมิต ในกรรมฐาน ๒๒ นั้น เป็นไป ๆ คืออย่างไร ๆ คือว่า ก็เมื่อ พระโยคาวจร ผู้อาทิกัมมิกะถือเอานิมิตในกสิณมีมณฑลแห่งปฐวีกสิฯ เป็นต้น อารมณ์นั้น ท่านเรียกว่า ปริกรรมนิมิต …

บทความนี้สำรวจความแตกต่างในการภาวนาผ่านกรรมฐาน ๔๐ โดยเน้นที่นิมิตและผลลัพธ์การทำสมาธิ อธิบายถึงการสำเร็จในการฝึกจิตผ่านประสบการณ์ที่ได้จากนิมิตต่างๆ เช่น ปริกรรมนิมิตและอุคคหนิมิต พร้อมทั้งบทบาทของอุป

0 ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 398 พระโยคาวจรทำปฐมฌานนั้นนั่นแลให้ชำนิชำนาญ ด้วยความมีวสี ทั้ง ๕ เหล่านี้ คือ อาวัชชนะ การคำนึง ๑ สมาปัชชนะ ก…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการฝึกปฐมฌานและการพัฒนาจิตผ่านอรูปฌานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยสามารถเข้าใจการตั้งมั่น การวิเคราะห์ และการทำบริกรรมที่นำไปสู่อรูปฌานที่แตกต่างกัน โดยมีการพิจารณาเชิงลึกเพื่อเข้าถึงองค

…กรรมนิมิต ได้แก่ดวงกสิณเป็นต้น ฯ บริกรรม นิมิตนั้นนั่นแล ชื่อว่าอุคคหนิมิต เพราะอรรถว่า เป็นนิมิตอันพระโยคี พึงเรียนเอาด้วยใจ เหมือนเห็นด้วยจักษุ หรือเป็นนิมิตของพระโยคี ผู้เรียนนิมิตฯ นิมิตที่เว้นจากโทษแห่…

เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับบริกรรมนิมิตและกสิณชนิดต่าง ๆ ในบริบทของการปฏิบัติธรรม โดยเน้นที่อุคคหนิมิตและปฏิภาคนิมิตว่ามีความสำคัญต่อการภาวนาอย่างไร ซึ่งแสดงถึงความสามารถในการมองเห็นและการยึดถือในจิตวิญ