พระโยค : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 22

…รั้ว คงหนาม น้ำหรือหล่มก็ตามอยู่ในระหว่างไซร้ ก็พึงปิดจมูกด้วยชายจีวร ไปเถิด นี้เป็นวัตร ในการไปแห่งพระโยคาวจร นั้น [วัตรเมื่อไปถึงที่อสุภแล้ว] ก็แลพระโยคาวจรผู้ไปถึง ( ที่อสุภ ) อย่างนี้แล้ว อย่าเพิ่งอสุภ …

บทนี้พูดถึงวิธีการของพระโยคาวจรเมื่อถึงที่อสุภ โดยแนะนำให้หลีกเลี่ยงการเดินทวนลมเพราะกลิ่นศพอาจกระทบจมูกทำให้เกิดความไม่สบายใจ …

…กรรมฐานให้ อุปมาเหมือนช้างใหญ่เดินไปในที่ป่ารก ย่อม แสดงทางที่มันไปเป็นช่องกว้าง ฉะนั้น เพราะฉะนั้น พระโยคาวจร จึงเข้าไปหาท่านผู้ให้กรรมฐาน ผู้เป็นกัลยาณมิตรอย่างนั้น ทำวัตรปฏิบัติต่อท่านแล้ว ถือเอากรรมฐาน …

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการให้กรรมฐานโดยภิกษุลัชชี ซึ่งเน้นการบรรลุผลจากการปฏิบัติและความรู้ที่ได้จากการศึกษาพระสูตร การกำหนดกรรมฐานในทางที่เหมาะสมและการทำวัตรปฏิบัติต่ออาจารย์ผู้ให้กรรมฐาน เพื่อเสริมสร

…ี้เป็นต้น บัณฑิตพึง ๕ (นำมากล่าว) ให้พิสดารเถิด [สอนตนนัยที่ ๒ - โกรธคือทำทุกข์ให้ตนเอง] แต่ถ้าเมื่อพระโยคาวจรนั้นพยายามอยู่ถึงอย่างนั้น ความอาฆาต ก็ยังเกิดขึ้นอยู่นั่นไซร้ ทีนี้เธอจึงโอวาทตนดังนี้ว่า "(๑) …

เนื้อหาเกี่ยวกับการเจริญเมตตา และการจัดการกับอาฆาตในพระพุทธศาสนา มีการอ้างอิงถึงอาฆาตปฏิวินัยสูตรในปัญจกนิบาต ซึ่งสอนให้เข้าใจว่าการอาฆาตมีแต่ทำให้ตนเองทุกข์ และการรักษาใจให้สงบเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้ป

…หล่านั้นทั้ง ๑๐ คือ ฝ่ายกุศลวิบาก ๕ ฝ่ายอกุศลวิบาก ๕ โดยประการทั้งปวง สัญญาเหล่านั้น ย่อมไม่มีแม้แก่พระโยคาวจรผู้บรรลุรูปาวจรฌาน มีปฐมฌานเป็นต้น เพราะในสมัย (ที่บรรลุฌาน) นั้น จิตย่อมไม่ เป็นไปทางทวารทั้ง ๕…

ในหน้าที่ 239 ของวิสุทธิมรรค ภาค ๒ ตอน ๑ มีการพูดถึงความหมายของสัญญาและทำให้เข้าใจว่าบุคคลผู้บรรลุฌานจะไม่มีสัญญาเหล่านั้น ซึ่งบางครั้งสามารถกล่าวถึงเพื่อสรรเสริญให้ผู้ปฏิบัติได้เข้าใจถึงคุณค่าในฌานนั

…แท้เขาเห็นแต่ความไม่มี โดยอาการ ว่า ที่นี่ว่างเปล่า เท่านั้น ฉะนั้น ก็แล ด้วยภาวนานุกรมเพียงเท่านี้ พระโยคาวจรนั้น เรียกว่า "ก้าวล่วงวิญญาณัญจายตนะโดยประการทั้งปวงแล้ว ทำในใจว่า 'นตฺถิ กิญจิ - ไม่มีสักหน่อย…

เนื้อหานี้กล่าวถึงนัยที่สำคัญของอัปปนาในบริบทของอากิญจัญญายตนะ โดยอธิบายว่าการเกิดขึ้นของอัปปนาจิตนั้นทำให้บัณฑิตเห็นความรู้สึกในอากาศ อย่างไรก็ดี เมื่อมนสิการว่า “ไม่มี” ความรู้สึกนั้นก็หายไป ทำให้เห

…ของแว่น ทั้ง ไม่ได้ใส่ใจถึงลักษณะของแว่นด้วย แต่ใช้ตามองดูพอดี เห็นแต่เงาหน้าของตนเองเท่านั้น ฉันใด พระโยคาวจรนี้ก็ฉันนั้น เพ่ง ดูปฐวีกสิณด้วยอาการพอดี ขวนขวายแต่ถือจะเอานิมิตเท่านั้น ไม่พะวงถึงสีและลักษณะ …

เนื้อหานี้กล่าวถึงการใช้กสิณในการเจริญสมาธิ ซึ่งประกอบด้วยการเริ่มต้นจากปฐวีกสิณและอาโปกสิณ ผู้ปฏิบัติควรทบทวนวิธีการพิจารณาและเพ่งดูสภาวะต่างๆ อย่างไม่ลำเอียง จนเกิดอุคคหนิมิตที่ชัดเจนและใจที่สงบ โดย

…ิ ได้พระรรถนา "คุณ" ของพระพุทธเจ้าทั้งเก่า ประการเป็นลำดับ เช่น ยกว่า araham และพรรณนาพระคุณดังนี้ พระโยคอ ย่อมระลึกเนื่อง ๆ ว่า พระผู้มีพระภาคพระองค์นั้น ทรงเป็นพระอรหันต์ ... เพราะความเป็นผู้ใกล้ชิด พระท…

บทความนี้กล่าวถึงการระลึกถึงคุณของพระพุทธเจ้าผ่านการปฏิบัติพุทธานุสติ ที่เน้นความสำคัญในการทำสมาธิ สามารถนำไปสู่การพัฒนาจิตใจและการหลุดพ้นจากความทุกข์ โดยการระลึกถึงคุณพระอรหันต์และความสำเร็จต่างๆ ของ

…ล่านั้นด้วย อย่างนี้แล้ว ควรทราบ ปกิณณกกถาในอสุภเหล่านั้นแหละอีกบ้าง ต่อ ไปนี้ ปกิณณกสถา อันที่จริง พระโยคาวจรผู้ได้บรรลุฌานในอสุภกรรมฐานเหล่านั้น ข้อใดข้อหนึ่ง ก็เป็นผู้ไม่มีความประพฤติละโมบ ดูดังว่าเป็นผู…

บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอสุภกรรมฐานและการประพฤติตามแนวทางในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในการเป็นผู้ละความโลภ ผ่านการบรรยายของพระมหาติสสเถระเกี่ยวกับความแตกต่างของนิมิตในอสุภกรรมฐาน ทั้งหมดนี้นำไปสู่การเ

…ะการฉะนี้ ทุติยฌานปฐวีกสิณอันละองค์ ๒ ประกอบ ด้วยองค์ ๗ งาม ๓ ประการ พร้อมไปด้วยลักษณะ ๑๐ ก็เป็นอัน พระโยคาวจรนั้นได้บรรลุแล้ว [แก้อรรถแห่งทุติยฌานปาฐะ ] ๒ ( แก้ วิตกฺกวิจารานํ วูปสมา ) ในปาฐะเหล่านั้น ปาฐะ…

บทความนี้กล่าวถึงการบรรลุทุติยฌานซึ่งมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากปฐมฌาน โดยพิสูจน์ให้เห็นว่าเมื่อวิตกและวิจารระงับไป จะเกิดปีติและสุขจากสมาธิแทน โดยอธิบายว่าธรรมทั้งหลายในปฐมฌานและทุติยฌานมีความแตกต่างก

…่งน้ำมูตรนั้น ส่วน (วิสภาคบริเฉท) ตัดตอนด้วยส่วนที่ผิดกับตน ก็เช่นเดียวกับผมนั่นแล [สรุป] ก็แล เมื่อพระโยคาวจรกำหนดโกฏฐาสทั้งหลาย มีผมเป็นอาทิ โดยสี สัณฐาน ทิศ โอกาส และตัดตอนอย่างนี้แล้ว มนสิการว่าปฏิกูล ๆ…

เนื้อหานี้พูดถึงการพิจารณาและการตัดตอนเกี่ยวกับน้ำมูตรในส่วนของกระเพาะของสัตว์ โดยมีการอธิบายถึงรายละเอียดต่าง ๆ ของโกฏฐาส โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทของการวิสาทธรรมและการพิจารณาร่างกายมนุษย์ ข้าพเจ้ากล่

ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 41 ปรากฏดีกว่า พระโยคีมนสิการ โกฏฐาสนั้นแหละ แล้ว ๆ เล่า ๆ ยัง อัปปนาให้เกิดขึ้นได้ ก็เหมือนในวันที่ ๓ ได้เต็มบาตร ในเรือ…

ในหนังสือที่อธิบายเกี่ยวกับพระโยคีและอัปปนา มีการกล่าวถึงอธิจิตตสูตรและความสำคัญของการมนสิการในขั้นตอนต่างๆ แสดงถึงความเข้าใจในอาการต…

…ในสุทธาวาส ๕ ชั้น ตามลำดับแห่งความกำหนดอินทรีย์มีศรัทธาเป็นต้น ที่มีความ แตกต่างกันฯ ประกอบความว่า "พระโยคาวจรเจริญฌานตามลำดับ ๆ แล้ว ย่อมเกิดขึ้นในชั้นอรูปภพทั้งหลายลำดับ" ฯ ก็บทว่า ยถากุกม คือตามลำดับแห่ง…

ในข้อความนี้มีการกล่าวถึงพระอนาคามีที่เกิดในสุทธาวาส ๕ ชั้น และการเจริญปัญจมฌานในภูมิแห่งฌานตามลำดับ ยกตัวอย่างถึงการเกิดในกามภพและการรักษาศีลเพื่อการตั้งใจมั่น นอกจากนี้ยังสอนถึงการกำหนดแน่นอนเกี่ยวก

…ไว้ด้วยหัวข้อ คือ จิต ตามพระบาลี ( นิกเขปบท ) ว่า สีเล ปติฏฺฐาย นโร สปญฺโญ จิตต์ ปญฺญฺจ ภาว นั้น อันพระโยคาวจรผู้ตั้งมั่นอยู่ในศีลนี้ ที่ผ่องแผ้วด้วยคุณทั้งหลาย มีความมักน้อยเป็นต้น อันตนทำให้ถึงพร้อมด้วยกา…

ในบทความนี้นำเสนอการอธิบายเกี่ยวกับสมาธิที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงไว้ในพระบาลี ซึ่งมีความสำคัญต่อการบำเพ็ญในทางโยคะ การตั้งมั่นในศีล และความพยายามบรรลุธรรมตามที่พระองค์ได้สอน. สาระสำคัญคือ การเข้าใจ

…ียวชอุ่ม ดูงาม มีน้ำเอิบอาบทั่วไป ท้องฟ้า ก็มีวลาหก อันงาม ท่านก็มีใจเบิกบานควรแก่งาน จงเพ่ง ฌาน ที่พระโยคาวจร ผู้มีใจดีเจริญแล้ว มี ความบากบั่น ในพระพุทธศาสนาเป็นอันดี จงบรรลุธรรมอันสูงสุด อันเป็นธรรม ขาวผ…

บทความนี้กล่าวถึงความงดงามของธรรมชาติ เช่น นกยูงที่มีหงอนและปีกสวยงาม พร้อมทั้งบรรยายถึงความสดใสของแผ่นดินที่มีหญ้าเขียวและน้ำเอิบอาบ การมีจิตใจเบิกบานจะช่วยให้ผู้ปฏิบัติธรรมสามารถเพ่งฌานและบรรลุธรรมส

…ด้รับอานิสงส์ต่าง ๆ แห่งฤทธิ์ เพื่อ ความเชี่ยวแห่งฤทธิ์ เพื่อความกล้าแห่งฤทธิ" ดังนี้ ก็เพราะเหตุที่พระโยคีเข้าสู่สุขสัญญา (ความกำหนดหมายอันไป ด้วยกันกับความสุขในฌาน) และลหุสัญญา (ความกำหนดหมายอันไป ด้วยกัน…

…ตถฌานที่เป็นอทุกขมสุขภูมิ โดยแต่ละภูมิมีความเกี่ยวข้องกับการเข้าถึงฤทธิ์และอานิสงส์ต่าง ๆ ผ่านการที่พระโยคีเข้าสู่สุขสัญญาและลหุสัญญา ทำให้เกิดความเบาและควรแก่การเข้าถึงฤทธิ์อย่างแท้จริง ฌานทั้ง ๔ แสดงถึงกา…

…งอกขึ้น เพราะ เหตุนั้นพระสงฆ์จึงชื่อว่าเป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาอื่นยิ่งกว่า แล [สังฆานุสสติฌาน] เมื่อพระโยคาวจรระลึกถึงพระสังฆคุณทั้งหลาย อันต่างโดยคุณ มีความเป็นผู้ปฏิบัติดีเป็นต้น ดังกล่าวมาฉะนี้อยู่ในสมัย…

ในบทความนี้กล่าวถึงบทบาทของพระสงฆ์ในฐานะผู้เพาะปลูกบุญและต้นแบบในการเข้าถึงความสุขของชาวโลก ว่าด้วยการระลึกถึงพระสังฆคุณเพื่อสร้างฌานและความเคารพในพระสงฆ์ ซึ่งนำไปสู่ความเจริญรุ่งเรืองในด้านจิตใจและศร

…นี้เรียกว่าธรรมวิเศษ ธรรม ๓ อย่างนี้ มิได้เป็นอารมณ์ของจิตดวงเดียวกัน แต่ธรรม อย่างนี้ จะเป็นสิ่งที่พระโยคีไม่รู้ก็หามิได้ จิตเล่าก็มิได้ถึงซึ่งความ ส่ายไป ปธาน (ความเพียร) เล่าก็ปรากฏ และพระโยคีนั้นก็ยัง က…

บทความนี้เน้นการอธิบายหลักการของความเพียรในพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงการฝึกกายและจิตเพื่อการละอุปกิเลสและการเข้าถึงธรรมวิเศษ ทั้งสามอย่าง ได้แก่ ปธาน ประโยค และธรรมวิเศษ จะช่วยให้ภิกษุสามารถพัฒนาตนเองได

…บรรลุทุตยฌานและตติยฌานในจตุกนัย และ (หรือ) ทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌาน ในปัญจกนัยตามลำดับ แท้ จริง พระโยคาวจรนั้นจะชื่อว่ามีใจสหรคตกับเมตตาแผ่ไปตลอดทิศ หนึ่งอยู่ ทิศที่ ๒ ก็อย่างนั้น ทิศที่ ๓ ก็อย่างนั้น ท…

บทความนี้กล่าวถึงการบรรลุฌานต่างๆ ในพระโยคาวจรซึ่งสามารถเข้าถึงปฐมฌานและพัฒนาสู่ทุตยฌานและตติยฌาน โดยการมีใจสหรคตกับเมตตาในการแผ่ไปทั่วทุกทิศ …

…รที่เป็นหนุ่ม ไม่ขวนขวายไม่ว่าในทางไร ๆ เพื่อบุตรที่ (ออกเรือนไป) ประกอบการงานส่วนตัวแล้ว ฉันใด แม้ พระโยคาวจรก็พึงเป็นผู้มีอัปปมัญญาเป็นวิหารธรรม ด้วยอำนาจเจริญ ธรรม ๔ มีเมตตาในสัตว์ปวงเป็นอาทิ ฉันนั้น เพร…

ในเนื้อหานี้พูดถึงการช่วยเหลือสัตว์ทั้งสี่ประเภทด้วยความเมตตาและกรุณา อุปมาเปรียบเทียบกับมารดาที่ปรารถนาความเจริญของบุตรแต่ละคน การปฏิบัติในทางเลือกที่เป็นประโยชน์ ให้กำลังใจและบำบัดทุกข์เป็นสิ่งสำคัญ

…ีอธิการได้สร้างไว้ก่อน เพียงแต่ได้เห็นอากาสที่ช่องต่างๆ มีช่องฝา เป็นต้น นิมิตก็เกิดขึ้นได้ ( ส่วน) พระโยคาวจรนอกนี้ (ที่ไม่มีบุญ ) พึงทำช่องขนาดคืบ 4 นิ้ว เข้าที่ (ฝา) โรงที่มุงมิดชิดหรือที่ (แผ่น )หนัง แล…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติของโยคาวจรในวิสุทธิมรรคว่า โยคาวจรที่ต้องการเรียนรู้เกี่ยวกับอากาสกสิณสามารถใช้ช่องต่างๆ ในการทำสมาธิได้ โดยการสร้างช่องที่เหมาะสมและใช้การภาวนาเป็นเครื่องช่วย อธิบายถึงการสร