มโนธาต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…งคงรูปและอิฐิอบให้เกิดได้ (แต่) ไม่ยัง วิญญูติให้เกิด จิต ๔๘ คือ วงฺจกิจ ๑๐ ในกามาวจิจ ๕ ในปาวจิจ มโนธาต ๓ อุกฺกสติ ๑๒ อุปจารณวิญญูติฝ่ามือ เป็นโสมาสกวต ๑ ยงูงปอย่างเดียวให้เกิด ไม่ยังอุปจารวิญญูติให้เกิ…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงการแยกประเภทจิตและการเกิดของรูป อิฐิอบ และวิญญูติ โดยอธิบายถึงลักษณะต่างๆ ของจิต เช่น กามาวจิจ, ปัญจวิญญูติ รวมถึงการกำหนดรูปแบบและความสัมพันธ์ระหว่างจิตแต่ละประเภท การสำรวจจิตเป็น

…สน ปวตฺติ เวทิตพฺพา ฯ จกฺขุวิญญาณธาตุยา อุปปัชชิตวา นิรุทธสมนตรา อุปปชชติ จิตต์ มโน มานส์ ฯเปฯ ตชชา มโนธาตุติอาทิวจนโต” ปน จกฺขุวิญญาณาทีน อนนุตรา เตสญฺเญว วิสัย สมปฏิจฉมานา กุสลวิปากานนุตร์ กุสลวิปากา อกุส…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการทำงานของวิญญาณในมโนกรรมซึ่งแสดงถึงการเกิดและการดับของจิตและอารมณ์ต่าง ๆ ขึ้นอยู่กับการกระทำที่มีเหตุก่อสร้างใจและการตอบสนองของวิญญาณในกระบวนการรับรู้สภาพแวดล้อม โดยเฉพาะการแยกแยะร

…เอกจิตตาฬิส จิตตานี ปวตฺตนฺติ ฯ ปญฺจทวาเร อาเวนิกานิ ปัจเจกานิ ปัญจทวาราเวณิกา ฯ ทวิปัญจวิญญาณานิ จ มโนธาตุตตย์ จ ทวิปญฺจวิญญาณ มโนธาตุตตย์ ทวีปญจ...ตฺตยสุส วโส ทวิปญจ...วโส ฯ อภิ.๑๔๒

บทนี้พูดถึงแนวคิดและแนวทางในการทำความเข้าใจเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยเฉพาะในส่วนที่เกี่ยวข้องกับมโนทวาริกจิตและการทำงานต่างๆ ของมัน ผ่านการอธิบายความสำคัญของอารมณ์และการตอบสนองในทางจิตใจ นอกจาก

…ฺส กุชุฌสิ ก็ ธมฺมายตนสฺส กุชุฌสิ ก วา จกฺขุธาตุยา กรุฌสิ กี รูปธาตุยา กี จกฺขุวิญญาณธาตุยา ฯเปฯ ก็ มโนธาตุยา กี ธมมธาตุยา * มโนวิญญาณธาตุยาติ ๆ เอวญหิ ธาตุวินิพโภค กโรโต อาร์คเค สาสปสฺส วิย อากาเส จิตฺตกมฺ…

บทความนี้กล่าวถึงการศึกษาเรื่องธาตุและวิธีการที่รูปแบบการรับรู้ทำงานในบริบทของธรรมะ โดยเฉพาะในพระพุทธศาสนา เนื้อหาจะพูดถึงธาตุและการสัมผัสทางอารมณ์ โดยมีกล่าวถึงมิติที่ลึกซึ้งและซับซ้อนของความหมายของก

…ที่นี่ ปน อนุกุกเมน ปญฺจวิญญาณานํ อารมฺมณานิ โหนติ ตสฺมา ปญฺจวิญญาณธาตุโย รูปธาตุอาทีน กเมน วุตตา ฯ มโนธาตุ ปน ปญฺจวิญญาณาน อารมฺมณานิ คณฺหาติ ตสฺมา มโนธาตุ ตโต ปริ วุตตา ฯ ธมฺมธาตุ จ มโนวิญญาณธาตุยา อารมฺม…

บทที่สำรวจการเกิดขึ้นและความสัมพันธ์ของธาตุต่างๆ รวมถึงการตีความหลักของอริยสัจ โดยมีการนำเสนอความหมายของวิญญาณและธาตุในทางพุทธศาสนาอย่างละเอียด โดยเฉพาะการเชื่อมโยงกับทุกข์และอริยภูมิ เชื่อมโยงความเข้

…โยชนา ฯ ตถาติ อิมินา อญฺญสมาเน ปจฺจามสติ ฯ มโนวิญญาณธาตุยา วัย วิสิฎฐมนนกิจจาโยคโต มนนมตฺตา” ธาตุติ มโนธาตุ ฯ อเหตุก ปฏิสนธิยุคเลติ อุเปกฺขาสนฺตีรณทวเยฯ ทวาทส หสนจิตฺเต เอกาทส โวฏฺฐพฺพนสุขสนตีรเณสุ ทส มโนธา…

เนื้อหานี้ตรวจสอบแนวคิดเกี่ยวกับอภิธรรมและทุกข์ในจิตใจ โดยวิพากษ์วิจารณ์ถึงอุเปกขาและบทบาทของอธิโมกฺขในกระบวนการคิด สอดแทรกความเข้าใจในพระไตรปิฎกเน้นที่การประวัติศาสตร์ทางจิตใจและการแยกแยะอาการทางจิตข

…วง ย่อมเป็นไปในมโนทวาร เพราะจิต ๑๓ ดวง ซึ่งเป็นแผนกหนึ่งต่างหากในปัญจทวาร ด้วยอำนาจ ทวิปัญจวิญญาณและมโนธาตุทั้ง ๓ ไม่เป็นไปในมโนทวารนั้น ๆ ปริตตชวนนัย (นัยที่ท่านกล่าวไว้ในปริตตชวนะ) จบ 1 9 [อธิบายอัปปนาชวน…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับการวิเคราะห์จิตในมโนทวาร โดยเฉพาะการแยกประเภทจิตที่เกี่ยวข้องกับชวนะในสภาวะอัปปนา อธิบายถึงจิตทั้ง 4 ดวงในกระบวนการอัปปนา รวมถึงบริกรรมและความสัมพันธ์ของชวนะในบรรดาจิตต่างๆ นอกจากนี

…ค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 131 ปญฺญาภูมินิทฺเทโส จกฺขุวิญญาณานนตรา มโนธาตุ มโนธาตุอนนุตรา มโนวิญญาณ ธาตุติอาทิจิตตนิยโม โส ยสฺมา ปุริมปริมจิตตวเสเนว อิชุมติ น อญฺญา ตสฺมา อต…

…ี่ยวกับธาตุต่าง ๆ ในทางพุทธศาสนา อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและธาตุ โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของมโนธาตุและวิญญาณ นอกจากนี้ยังมีการพูดคุยเกี่ยวกับหลักธรรมที่เกี่ยวข้องกับจิตและการเกิดของจิตธรรมฐานเพื่อให…

ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 455 ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 455 วิเสสน์ ปุพเพ เยฮุยเยน โหติ ฯ วิเสสนวิเสสยาน ยเถาจนตฺตา กวจิ วิเสสนปร์ โหติตยาธิปปาโย ๆ [๓๒๐]

…ทธศาสนิต่าง ๆ ที่สำคัญ กล่าวถึงการศึกษาเกี่ยวกับอากาสานนฺตเมว และการอธิบายวิธีการพิจารณาความสำคัญของมโนธาตุและธาตุต่าง ๆ ในการพัฒนาจิตใจและมโนธรรม รวมถึงการอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างธรรมะต่าง ๆ ในบริบทของ…

…ที่ 350 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 350 จิตตสุชาติ อเหตุก็ กริยา เอว อเหตุก็ กริยาเหตุก็ มโน เอว ธาตุ มโนธาตุ มโนธาตุ จ ต จิตฺตญฺจาติ มโนธาตุจิตต์ กริยาเหตุกญฺจ ติ มโนธาตุจิตตญชาติ กริ...จิตต์ ฯ [๒๓๓] อาวชุชน…

…่ยวกับอภิธรรมนั้นเกี่ยวข้องกับจิตและมโน โดยการศึกษาอย่างลึกซึ้งถึงจิตตสุชาติและกิจกรรมที่เกิดขึ้นจากมโนธาตุ เช่น กริยาและการมีสติในกิจกรรมต่างๆ นอกจากนี้ ยังมีการสำรวจเกี่ยวกับทวารและการตอบสนองของจิตต่อโลกภ…

…รา จาติ ปญจ...จราน ๆ เตวีสติกามาวจรวิปากญฺจ ปฐมมคโค จ ปญฺจทสรูปาวจรญฺจ ปฏิฆทวยญจ อรูปวิปาโก จ กริยา มโนธาตุ จ หสนญฺจ เตวีสติ...หสนาน เตสํ วโส เตวีส... วโส ฯ นพพีสติ จ ตานิ ปริตฺตชวนาน จาติ นพพี...วน์ ฯ อฏฺฐ…

ในหน้าที่ 420 และ 520 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา จะมีการศึกษาเรื่องกามภเว รูปภเว และอรูปภูเว การวิเคราะห์วิปาก และการแสดงออกทางจิตใจที่เกี่ยวข้อง ซึ่งมีรายละเอียดเกี่ยวกับประเภทต่าง ๆ และกระบวนการที่เกี่

…มาตวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสงฺคหฎีกา - หน้าที่ 79 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 80 ทวาราวชฺชนํ กริยาเหตุกมโนธาตุจิตต์ ฯ อาวชุชนสฺส อนนุตร- ปจอยภูติ ภวงคจิตต์ มโนทวาร วีถีจิตตานมปวตฺติมุขภาวโต ฯ ตามี ทิฏฐสุตมุตาท…

บทความนี้สำรวจเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งเกี่ยวกับการวิเคราะห์จิตและเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่มีผลต่อการดำเนินชีวิต การศึกษาได้อธิบายถึงการตัดสินใจของจิตและการเกิดปฏิกิริยาที่เกิดจากเหตุการณ์ต่าง ๆ พ

…ุทนา โดยแตกออกเป็นจักวิเศษเอกาธ ธาตุ โลภัญญาณาธาตุ มานวิญญาณาธาตุ วิภาวะวิญญาณาธาตุ ถาม วิญญาณาธาตุ มโนธาตุและโมวิญญาณาธาตุ ดังกล่าวมานั้น และ ความที่วิญญาณนั้นเป็นของไม่เที่ยง เพราะมีความเป็นไปเนื่องอยู่ด้…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับธาตุ ๑๙ และการที่มันเชื่อมโยงกับความรู้และวิญญาณ โดยเน้นถึงลักษณะและการแยกประเภทของธาตุต่าง ๆ ที่มีบทบาทสำคัญในชีวิตและสำนึกของบุคคล และการประกาศธาตุ ๑๙ โดยพระผู้พระภาค

…ความดังอยู่เหมือนกันย่อมกระทบจักษุได้ ครั้งจักษุนันถูก กระทบแล้ว วังวนเกิดขึ้นดับไป 2 วาระ ต่อกันภายมโนธาต ญ่ง อวชนกิให้สึริตเกิดขึ้นในอารมณ์นันนั่นแหละ ลำดับนั้น จักญ- วิญญาณเป็นกุศลวิบา หรือ อุทธกวิบา ก็ต…

ในบทนี้กล่าวถึงความซับซ้อนของการเกิดและดับของอรูปซึ่งเป็นจิตใจ 15 ประเภท ตามหลักธรรมในพุทธศาสนา โดยการเกิดของจิตเกิดจากอำนาจแห่งความคิดเห็นและการสัมผัสกับอารมณ์ ซึ่งอธิบายการทำงานของจักษุและการเกิดรู้

…ัจจยา เอกวีสติวิธี วิญญาณ์ โหติ ฯ อปุญญาภิ สงฺขารปจฺจยา ปน อกุสลวิปากานิ ปญฺจ จกฺขุวิญญาณาที่น เอกา มโนธาตุ เอกา มโนวิญญาณธาตุติ เอว สตฺตวิธี วิญญาณ์ โหติ ฯ ยถาห์ ฯ อกุสลสฺส กมฺมสฺส กตตฺตา อุปจิตตฺตา วิปาก …

เนื้อหานี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคซึ่งเกี่ยวข้องกับการศึกษาและการพัฒนาปัญญาในธรรมะ โดยระบุถึงการแบ่งประเภทของวิญญาณและกรรมในรูปแบบต่าง ๆ พร้อมกับการแสดงถึงวิธีการเข้าถึงฌานเพื่อความสำเร็จทางจิตใจ อธิบายถึง

…ธาตุ 10. ชิวหาธาตุ 16. ชิวหาวิญญาณธาตุ 5. โผฏฐัพพธาตุ 11. กายธาตุ 17. กายวิญญาณธาตุ 6. ธัมมธาตุ 12. มโนธาตุ 18. มโนวิญญาณธาตุ 7.4 ลักษณะของธาตุ 18 7.4.1 ธาตุกระทบ 6 ธาตุ ได้แก่ 1. รูปธาตุ มีหน้าที่กระทบตา อ…

เบื้องต้นของการศึกษาในเรื่องธาตุกระทบ พบว่าอายตนะภายนอกและอายตนะภายในมีการกระทบกันซึ่งเกิดจากการรับรู้ทางประสาทต่างๆ รวมถึงจักขุวิญญาณธาตุและธาตุสัมผัสทั้ง 6 ซึ่งส่งผลต่อการสร้างบาปและบุญในชีวิตประจำว

…ธาตุ คือ ประสาทหู 3. ฆานธาตุ คือ ประสาทจมูก 4. ชิวหาธาตุ คือ ประสาทลิ้น 5. กายธาตุ คือ ประสาทกาย 6. มโนธาตุ คือ ใจที่รับอารมณ์และพิจารณาอารมณ์ทวารทั้ง 5 ธาตุรู้ 6 ธาตุ ได้แก่ 1. จักขุวิญญาณธาตุ คือ ธาตุที่เ…

…งกับการรับรู้ถูกจำแนกเป็นธาตุรับ 6 ประเภท รวมถึงจักขุธาตุ, โสตธาตุ, ฆานธาตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ และ มโนธาตุ โดยธาตุรับเหล่านี้เกี่ยวข้องกับการรับรู้การรับรู้สิ่งต่าง ๆ ผ่านประสาทสัมผัสที่มีอยู่ นอกจากนี้ยัง…

…ตเมว รูป จกฺขุ มาภูติ ฯ ตาม ฆาฏิเต ทวิกฺขตต์ ภวงศ์ อุปปัชชิตวา นิรุชฺฌติ ฯ ตโต ตามเยว อารมุมเณ กิริยมโนธาตุ อาวชุชนกิจจ์ สาธยมานา อุปปชชติ ฯ ตทนนุตร์ ตเทว รูป สมฺปสุสมาน กุสลวิปาก วา อกุสลวิปาก วา จกฺขุวิญญ…

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺส และมคฺคามคฺคญาณทัสสน รวมถึงความเข้าใจเกี่ยวกับอรูปการนิพฺพตฺติ และการเกิดของจิตตุปปาทในด้านความสัมพันธ์ของกรรมและภพต่างๆ เนื้อหาสำคัญได้แก่ การเกิดรูปจากญาณและกา

…สฺส ภาโว ฌานยุคภาโว ๆ ปจฺฉา ชาโต ปัจฉิโม ฯ วิตกโก ปจฺฉโม ยาม ฌาน เค ติ วิตกกปัจฉิม ๆ หิสทฺโท ทฬห์ ฯ มโนธาตุน ติก มโนธาตุตติก ฯ สนตีรณาน ติก สนตีรณตติก ฯ ทวิปญฺจวิญญาณ์ จ มโนธาตุตติกญจ สนตีรณฤติกญฺจ ทวิ....ก…

เนื้อหาในหน้าที่ 221 จะกล่าวถึงหลักการและเทคนิคในการเข้าใจอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยอธิบายถึงการใช้ปัญญาในการวิเคราะห์จิตและการจัดการกับอารมณ์ เช่น อุเบกขาเหมือนในการจัดการทุกข์และสุข พร้อมทั้งการเข้าถึ

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 107 - เพราะมีอารมณ์แตกต่างกันทีเดียว ฯ อธิโมกข์ไม่มีการเกิดในวิจิกิจฉาจิต ซึ่งมีสภาพเป็นไป ๒ อย่าง เพราะเป็นไปโดยอาการคือ ตัดสินอารมณ์

…การต่างๆ และท่านอาจารย์ได้เสนอข้อคิดเห็นเกี่ยวกับองค์ประกอบของธาตุในจิต ซึ่งรวมถึงอัญญสมานาเจตสิกและมโนธาตุ การศึกษาในแนวทางนี้ช่วยให้เห็นถึงการทำงานของจิตใต้สำนึกตามหลักอภิธัมมาที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้น