มโนธาต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 2 / 6

…ิ นิยเมต ยา วิภูตมาลมพนนติอาทิ วุตต์ ฯ เอตถาติ มโนทวาร ฯ เอกจิตตาฬิส ปญจทวาราเวณิการ์ ทวิปญฺจวิญญาณ มโนธาตุตฺตยวเสน เตรสจิตตาน ตตฺถ อปปวตฺตนโต ๆ ปริตฺต ชวนนโย ฯ બૈ ધ્વ วิภูตาวิภูตเภโท นตฺถิ อารมฺมณสฺส วิภูต…

ในหน้าที่นี่มีการอภิปรายเกี่ยวกับอภิธรรมอย่างละเอียด โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องมโนทวาริกจิตฺตาและการอธิบายเรื่องอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับเวลา ทั้งในอดีตและอนาคต รวมถึงการชี้ให้เห็นถึงวิธีการตีความในบริบทของ

…ิญญาณธาตุนี้ รูปายตนะ สังทายตนะ คันธายตนะ สายตนะ โผฏฐัพพายตนะ เป็นปัจจัยโดยเป็นปัจจัยแป็นปัจจัยแห่ง มโนธาตุ มโนธาตุและมโนวิญญาณธาตุอาศัยเป็นไปเป็นไป รูปนั้น (คือหัองวัตถุ) เป็นปัจจัยโดยเป็นปัจจัยแป็นมงมโนธา…

เนื้อหานี้กล่าวถึงวิญญาณธาตุและปัจจัยต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง ทั้งสังทายตนะ คันธายตนะ และมโนธาตุ ซึ่งมีส่วนสำคัญในการดำเนินชีวิตและการประพฤติตามหลักธรรมในพุทธศาสนา การศึกษาปัจจัยเหล่านี้ช่วยให้เร…

…ั้นมีหลุมขนาดจุเมล็ดบุนนาคได้ เป็นที่ขังโลหิตประมาณกึ่งซองมือ เรียกว่าน้ำเลี้ยงหทัย เป็นที่อาศัยเกิดมโนธาตุและมโนวิญญาณธาตุ โลหิตนั้นของคนราคจริตเป็นสีแดง ของคน โทสจริตเป็นสีดำ ของคนโมหจริตเป็นสีคล้ายน้ำล้า…

บทความนี้กล่าวถึงลักษณะของหัวใจและตับในมนุษย์ โดยทำการเปรียบเทียบรูปร่างต่างๆ ตามประเภทของผู้มีปัญญา และผลกระทบต่อร่างกาย สรุปความหมายของน้ำเลี้ยงหทัยและการจัดเรียงของอวัยวะภายใน ในความสัมพันธ์กับจิตใ

…ความดังอยู่เหมือนกันย่อมกระทบจักษุได้ ครั้งจักษุนันถูก กระทบแล้ว วังวนเกิดขึ้นดับไป 2 วาระ ต่อกันภายมโนธาต ญ่ง อวชนกิให้สึริตเกิดขึ้นในอารมณ์นันนั่นแหละ ลำดับนั้น จักญ- วิญญาณเป็นกุศลวิบา หรือ อุทธกวิบา ก็ต…

ในบทนี้กล่าวถึงความซับซ้อนของการเกิดและดับของอรูปซึ่งเป็นจิตใจ 15 ประเภท ตามหลักธรรมในพุทธศาสนา โดยการเกิดของจิตเกิดจากอำนาจแห่งความคิดเห็นและการสัมผัสกับอารมณ์ ซึ่งอธิบายการทำงานของจักษุและการเกิดรู้

…ฏฺฐพฺพายตน กายวิญญาณธาตุยา ติสมปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมาน ปุเรชาตปัจุจเยน ปจฺจโย รูปสททคนธรส โผฏฺฐพฺพายตน์ มโนธาตุยา ย์ รูป นิสสาย มโนธาตุ จ มโนวิญญาณธาตุ จ ปวตฺตนฺติ ติ รูป มโนธาตุยา ติสมปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมาน ปุเรช…

เนื้อหานี้อธิบายถึงวิสุทธิมคฺคและความสำคัญของปัญญาในเส้นทางสู่การบรรลุธรรม โดยบรรยายถึงความสัมพันธ์ระหว่างปัญญากับการปฏิบัติธรรม เช่น อุปปาเทติ สมาบัติ และการจัดการกับอุปนิสัยต่างๆ ซึ่งนำไปสู่การเข้าใ

…สเหตุกญฺจ ฯ ตตฺถ อโลภาทิวิปากเหตุวิรหิต อเหตุกฯ ต์ จกฺขุวิญญาณ์ โสตฆานชิวหากายวิญญาณ์ สมปฏิจฉนกิจจา มโนธาตุ สนฺตีรณาท

เนื้อหานี้พูดถึงความเข้าใจในการเกิดขึ้นและการทำงานของจิต รวมถึงอารมณ์ต่างๆ ที่มีผลต่อบุคคล เช่น อกุสลจิตต์ กุสลวิญญาณ และรูปแบบการเกิดขึ้นของความเพลิดเพลิน และการดูแลจิตใจในสภาวะต่างๆ โดยยกตัวอย่างสถา

…นุสารณีว่า ในเวลาที่พวกพรหมหน่วงเหนี่ยวอนิฏฐารมณ์เป็นกามาวจร ความเกิด ขึ้นแห่งจักขุวิญญาณ โสตวิญญาณ มโนธาตุ และสันตีรณะที่เป็น อกุศลวิบาก ย่อมมีแม้ในสุคตินั้น (ในรูปาวจรภูมินั้น) ฯ การจำแนก จิตเป็นไปด้วยอำน…

ในบทนี้อธิบายถึงการเกิดขึ้นของวิญญาณในทวารต่าง ๆ และการจำแนกจิตตามภูมิความเป็นไปของมัน รวมถึงการดำเนินไปของจิตในแต่ละภพที่ไม่มีการหยุดพัก ซึ่งอาจารย์ได้ชี้ให้เห็นถึงการทำงานของจิตที่อยู่ใกล้เคียงกับคว

…่าง คือ ธรรม ๑๒ มีในหมื่นจิต ธรรม ๑๑ มีใน โวฏฐัพพนจิต และสุขสันตีรณจิต ธรรม ๑๐ มีในจิต ๕ ด้วยสามารถ มโนธาตุ ๓ และเหตุกปฏิสนธิทั้งคู่ ธรรม ๑ มีในทวิปัญจวิญญาณ ฯ บทว่า เตตฺติวิธสงฺคหา ความว่า การสงเคราะห์ (กา…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา เน้นการประมวลธรรมและการรวมกลุ่มประเภทต่างๆ ของจิตตามอภิธรรม ที่กล่าวถึงการแสดงความแตกต่างของจิตในบริบทต่างๆ โดยแบ่งอย่างชัดเจนตามคุณลักษ

6. มโนธาตุ เป็นนามธรรม ที่น้อมไปหาอารมณ์ทั้ง 5 คือ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส มีหน้าที่รับอารมณ์ และพิจารณาอาร…

มโนธาตุเป็นนามธรรมที่น้อมไปหาอารมณ์ทั้ง 5 รับและพิจารณาอารมณ์ทางทวารทั้งห้า โดยมีองค์ธรรมประกอบด้วย อเหตุก…

…นธาตุ คือ ธาตุได้กลิ่น หรือธาตุรับกลิ่น ชิวหาธาตุ คือ ธาตุรับรส กายธาตุ คือ ธาตุรับสิ่งสัมผัสทางกาย มโนธาตุ คือ ธาตุสำหรับรับอารมณ์ทางใจ 2. ธาตุกระทบ ได้แก่ รูปธาตุ คือ ธาตุของรูป สี สัณฐาน สัททธาตุ คือ ธาต…

…8 แบ่งออกเป็น 3 หมวด ได้แก่ ธาตุรับ ซึ่งรวมถึง จักขุธาตุ, โสตธาตุ, มานธาตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ, และ มโนธาตุ ที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้ทางกายและใจ ธาตุกระทบ ซึ่งมีรูปธาตุ, สัททธาตุ, คันธธาตุ, รสธาตุ, โผฏฐัพพธ…

…ทธรักษาหรือเมล็ดโพธิ์ เมล็ดไทร ซึ่งทำหน้าที่น้อมไปสู่อารมณ์ และที่ตรงกลางมโนทวารนี้เองเป็นที่ตั้งของมโนธาตุ มี ลักษณะสัณฐานกลมใส สะอาดบริสุทธิ์ยิ่งไปกว่า เล็กกว่ามนายตนะ ซ้อนอยู่ข้างในสำหรับรู้ บ ท ที่ 11 ว…

เนื้อหานี้ละเอียดเกี่ยวกับทวารในร่างกายมนุษย์ โดยแบ่งตามประเภท เช่น ฆานทวารที่รับกลิ่น มีลักษณะคล้ายกวางหรือปีกใส สะอาด อีกทั้งยังมีชิวหาทวารที่รับรสและกระจายอยู่ทั่วลิ้น กายทวารที่เห็นทั่วกาย ทำหน้าท

…ูป์ อารภ ปวตฺติ จิตต์ จกฺขุวิญญาณธาตุ นามาติ เอว เทว ปัญจวิญญาณานิ ปญฺจ วิญญาณธ ธาตุโย โหนฺติ ฯ ตีณ มโนธาตุจิตฺตานิ เอกา มโนธาตุ ฯ อฏฐสฏฐี มโนวิญญาณ ธาตุจิตฺตานิ มโนวิญญาณธาตุฯ สพฺพานปี เอกาสติ โลกิย จิตตาน…

เนื้อหาในบทความนี้กล่าวถึงธาตุวิญญาณและการรับรู้ตามแนวทางของพุทธศาสนา ซึ่งอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตใจและการรับรู้ผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ รวมถึงการจัดแบ่งธาตุต่างๆ ที่มีผลต่อจิตใจ และวิธีการทำความเ

…จฺจเยน สิทธิ์ นานตฺต์ อก วาว วิภตฺโต ฯ มาติกานิกเขเป ปูน เตส์ จกฺขุวิญญาณธาตุ ติสมฺปยุตฺตกา จ ธมฺมา มโนธาตุยา ติสมปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อนตฺตรปจุจเยน ปจฺจโยติอาทินา” นเยน อนนุตรสฺส ปุริมา ปุริมา กุสลา ธมฺมา …

บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺสและอุปนิสสยปจฺจเยน โดยนำเสนอความเชื่อมโยงระหว่างธรรมและการเกิดขึ้นของจิต โดยมีการอธิบายว่าจิตเกิดขึ้นตามอุปนิสสยที่มีอยู่ และวิเคราะห์ปัจจัยที่ทำให้เกิดการตั

…มาโน วัย วภูฏิเสนโห ทีปสิ น จ อนุปาลนปวตฺตนฐปนานุภาววิรหิต ยถาวุตตกฺขเณ ตสฺส ตสฺส สาธนโตติ ทฏฺฐพฺพฯ มโนธาตุมโนวิญญาณธาตูน นิสสัยลักขณ์ หทยวัตถุ ตาเยว ธาตูน อาธารณรส์ อุพพาหนปัจจุปัฏฐาน ฯ หทยสุส อนฺโต กาย- ค…

ในเนื้อหานี้ วิเคราะห์เกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺส โดยเฉพาะการเจาะลึกถึงมโนธาตุและอาการของธาตุต่าง ๆ เช่น อาการวิกฤต่าง ๆ ของกายและจิตรวมถึงการทำงานของวิญญาณ นอกเหนือจากการศึกษาเ…

…ิยา น ปวตฺตติ ฯ ปวตฺติย์ ปน กุศลากุสลวิปากา ตาว เทว อเหตุกมโนวิญญาณธาตุโย ปัญจทวาเร กุสลากุศล- วิปากมโนธาตุนํ อนนตรา สนตีรณกิจจ์ ฉลุ ทฺวาเรส ปุพเพ วุฒิตนเยเนว ตทารมฺมณกิจจ์ อตฺตนา ทินุนปฏิสนธิโต อุทธ์ อสติ …

ในบทนี้นำเสนอความรู้เกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและการปฏิบัติที่เกี่ยวข้อง โดยกล่าวถึงแนวทางการปฏิบัติในระดับต่างๆ และการพิจารณาสถานะของวิญญาณในฐานะที่เกี่ยวข้องกับปัจจัยหลายๆ อย่างซึ่งประกอบขึ้นเป็นสังขาร บท

…ภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 275 สิ้น เหมือนกายินทรีย์ฯ ดวงหทัยนั่นแล เป็นที่อยู่ด้วย เพราะเป็นที่ อาศัยแห่งมโนธาตุและมโนวิญญาณธาตุ เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่าหทัย วัตถุฯ จริงอย่างนั้น หทัยวัตถุนั้น มีความเป็นที่อาศัยแห…

เนื้อหาได้บรรยายถึงความสัมพันธ์ระหว่างหทัยวัตถุและธาตุ โดยเฉพาะมโนธาตุและมโนวิญญาณธาตุ นอกจากนี้ยังอธิบายว่าหทัยวัตถุมีความสำคัญเป็นที่อาศัยแห่งธาตุทั้งคู่ และบทบาทของธา…

…ถวิภาวินิยา หน้า 92 ทวาทสาติ ญาเป็นโต อาห ตถาตุยาที่ ๆ ตถาติ อิมินา ปเทน อญฺญ...สติ อาจริโย ๆ [๑๑๘] มโนธาตุติ ปทสฺส วจนตฺถิ ญาเป็นโต อาห มโนตยาที่ ฯ มโนวิญญาณธาตุยา วิสิฎฐมนนกิจจาโยคโต วัย วิส...ธาตุ อิติ ต…

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ความคิดและจิตใจตามหลักอภิธรรม รวมถึงการบรรยายถึงมโนธาตุและบทบาทของมันในปัญญาและการรับรู้ การทำความเข้าใจในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาถือเป็นเครื่องมือที่สำคัญสำห…

…าวิเสสน์ ฯ รูป...ติยาติ อภาวาติ ปเท สมพนฺโธ ฯ อภาวโตติ น สวิชฺชนฺตีติ ปเท เหตุ [๒๕๖] ปญฺจวิญญาณธาตุ มโนธาตุ มโนวิญญาณธาตุติ ติณณ์ ปทาน วจนตฺถิ ญาเป็นโต อาห ปญฺญาติ อาทิ ฯ ปญฺจ จ ตานิ วิญญาณานิ จาติ ปญฺจวิญญ…

เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ที่ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างรูปและความไม่มีรูป รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับวิญญาณและธาตุ โดยมีการพูดถึงการปฏิบัติและการวิเคราะห์ที่อิงจากเหตุและปัจจัยต่

…ตติ ฯ มนนมตตาติ ธาตุติ ปทสฺส วิเสสน์ ฯ ธาตุ...ธาตุติ ปททวย ลิงคตฺโถ ฯ มนน์ วิชานน์ มโน มโน เอว ธาตุ มโนธาตุ ฯ เอเตสโม โลเปติ อการสฺโส ฯ [๒๕๘] มโนเยว...ธาตุ จ อิติ ตสฺมา มโน...ธาตุ ฯ เอวสทฺโท อวธารณปุพฺพกมุม…

บทเรียนในหนังสืออภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา นี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างวิญญาณและธาตุ โดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับการทำงานของธาตุต่างๆ และวิญญาณในแง่มุมที่ลึกซึ้ง เพื่อให้เข้าใจถึงการดำรงอยู่และปฏิสัมพันธ์ของพระอ

…ยายตนะเป็นปัจจัยโดยเป็นนักสยบอัญแห่งกาย-วิญญาณธาตุ และแห่งธรรมทั้งหลายที่สมปฏูญกับกายวิญญาณธาตุนั้น มโนธาตุและมนโนวิญญาณธาตูอาศัยรูปเป็นไป รูปนั้นเป็นปัจจัยโดยเป็นนักสยบอัญแห่งมโนธาตุแห่งมโนวิญญาณธาตุ และแห…

บทความนี้พูดถึงการสำรวจปรัชญาเกี่ยวกับจิตวิญญาณและปัจจัยที่เกิดขึ้นในโลก ปรัชญาได้รับการจัดระเบียบตามองค์ประกอบต่างๆ ของวิญญาณ โดยมีกรอบแนวความคิดในการวิวัฒนาการของธาตุต่างๆ ที่ส่งผลต่อการดำรงอยู่และป