มโนธาต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 5 / 6

…ยายตนะเป็นปัจจัยโดยเป็นนักสยบอัญแห่งกาย-วิญญาณธาตุ และแห่งธรรมทั้งหลายที่สมปฏูญกับกายวิญญาณธาตุนั้น มโนธาตุและมนโนวิญญาณธาตูอาศัยรูปเป็นไป รูปนั้นเป็นปัจจัยโดยเป็นนักสยบอัญแห่งมโนธาตุแห่งมโนวิญญาณธาตุ และแห…

บทความนี้พูดถึงการสำรวจปรัชญาเกี่ยวกับจิตวิญญาณและปัจจัยที่เกิดขึ้นในโลก ปรัชญาได้รับการจัดระเบียบตามองค์ประกอบต่างๆ ของวิญญาณ โดยมีกรอบแนวความคิดในการวิวัฒนาการของธาตุต่างๆ ที่ส่งผลต่อการดำรงอยู่และป

…ผฏฐพพายตน์ กายวิญญาณ ธาตุยา ติสมปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถิปจฺจเยน ปัจจโย รูปายตน ฯเปฯ โผฏฺฐพฺพายตน์ มโนธาตุยา ติสมปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมาน ๑. อภิ, ป. ๔๐/๑๕๔ ฯ

บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายขันธ์ตามหลักของวิสุทธิมรรค ซึ่งเป็นการศึกษาเกี่ยวกับจิตใจและการดำรงอยู่ของขันธ์ โดยอ้างอิงจักรวาลขัดข้องในพุทธศาสนา ผ่านการใช้แนวคิดที่เป็นหลักฐานสนับสนุนถึงความสัมพันธ์ระหว่

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 140 วิสุทธิมคเค รูป นิสสาย มโนธาตุ จ มโนวิญญาณธาตุ จ ปวตฺตนฺติ ติ รูป มโนธาตุยา จ มโนวิญญาณธาตุยา จ ติสัมปยุตฺตกานญฺจ ธมฺมานํ อตฺถิปจ…

…อภิปรายถึงความสัมพันธ์ระหว่างธาตุต่างๆ ในความเป็นอยู่ของจิตและพฤติกรรม การอธิบายเกี่ยวกับรูป นิสสาย มโนธาตุ และมโนวิญญาณ รวมถึงการอภิปรายเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงและการเกิดขึ้นของธาตุเหล่านี้ในบริบทต่างๆ โดยใ…

…ณ กุสลวิปาก อกุสลวิปากนฺติ ทุวิธ โหติ ฯ ตถา โสตฆานชิวหากายวิญญาณานิ ฯ มโนวิญญาณ กุสลากุสลวิปากา เทว มโนธาตุโย ติสโส อเหตุกมโนวิญญาณ ธาตุโย อฏฐ สเหตุกาณ์ กามาวจรวิปากจิตตานี ปญฺจ รูปา วจรานิ จตฺตาริ อรูปาวจร…

บทนี้มีความสำคัญต่อการทำความเข้าใจในสภาวะของจิตและการทำงานของสติปัญญา โดยอธิบายการเกี่ยวพันระหว่างการเกิดและการดับ และการกระทำที่สัมพันธ์กับการดำรงอยู่ในสภาพที่แตกต่างกัน ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็นหมวดหมู่

…์ วิญญาณนฺติ เจ ฯ กามาวจร ปุญญาภิสังขารปัจจยา ตาว กุสลวิปากานิ ปญฺจ จกฺขุวิญญาณาที่น มโนวิญญาณ เอกา มโนธาตุ เทว มโนวิญญาณธาตุโย อฏฐ กามาวจรวิปากานีติ โสฬส ฯ ยถาห์ ฯ กามาวจรกุส กุสลสฺส กมฺมสฺส กตตฺตา อุปจิตต…

บทนี้อธิบายเกี่ยวกับวิญญาณและพฤติกรรมของวิญญาณในโลกิยวิปาก โดยมุ่งเน้น إلىการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างวิญญาณ, สังขารปัจจยา และการเกิดผลทางกรรม ในมุมมองของพุทธศาสนา โดยเฉพาะการวิเคราะห์ถึงการเชื่อมโยงขอ

…ัจจยา เอกวีสติวิธี วิญญาณ์ โหติ ฯ อปุญญาภิ สงฺขารปจฺจยา ปน อกุสลวิปากานิ ปญฺจ จกฺขุวิญญาณาที่น เอกา มโนธาตุ เอกา มโนวิญญาณธาตุติ เอว สตฺตวิธี วิญญาณ์ โหติ ฯ ยถาห์ ฯ อกุสลสฺส กมฺมสฺส กตตฺตา อุปจิตตฺตา วิปาก …

เนื้อหานี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคซึ่งเกี่ยวข้องกับการศึกษาและการพัฒนาปัญญาในธรรมะ โดยระบุถึงการแบ่งประเภทของวิญญาณและกรรมในรูปแบบต่าง ๆ พร้อมกับการแสดงถึงวิธีการเข้าถึงฌานเพื่อความสำเร็จทางจิตใจ อธิบายถึง

…ต ทวารารมฺมณวัตถุฏฺฐานาน นิยตกิจจาเนว จ.ภวนฺติ ฯ ตโต กุสลวิปากาน จกฺขุวิญญาณาที่นอนนุตรา กุสลวิปากา มโนธาตุ เตสเยว อารมณ์ อารภ หทยวัตถุ นิสสาย สมปฏิจฉนกิจจ์ สาธยมานา ปวตฺตติ ฯ ตถา อกุสลวิปากาน อนนตรา อกุสลว…

เนื้อหานี้อธิบายถึงการเกิดขึ้นของจิตวิญญาณและประสบการณ์ที่ได้จากการทำกรรมดีและกรรมชั่ว โดยมีการพูดถึงลักษณะและผลของกุสลวิปากและอกุสลวิปากในแง่ของสิ่งที่ทำให้เกิดการรับรู้และประสบการณ์ในชีวิตของมนุษย์

…ิยา น ปวตฺตติ ฯ ปวตฺติย์ ปน กุศลากุสลวิปากา ตาว เทว อเหตุกมโนวิญญาณธาตุโย ปัญจทวาเร กุสลากุศล- วิปากมโนธาตุนํ อนนตรา สนตีรณกิจจ์ ฉลุ ทฺวาเรส ปุพเพ วุฒิตนเยเนว ตทารมฺมณกิจจ์ อตฺตนา ทินุนปฏิสนธิโต อุทธ์ อสติ …

ในบทนี้นำเสนอความรู้เกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและการปฏิบัติที่เกี่ยวข้อง โดยกล่าวถึงแนวทางการปฏิบัติในระดับต่างๆ และการพิจารณาสถานะของวิญญาณในฐานะที่เกี่ยวข้องกับปัจจัยหลายๆ อย่างซึ่งประกอบขึ้นเป็นสังขาร บท

…อนล่าง รูปาธูเหมือน ไฟ่อนบน จักวิญญาณธาตุเหมือนไม้สไไฟ่อนล่าง รูปาธูเหมือนโศตราดูเป็นดิน กันนี้ ส่วนมโนธาตุพึงเห็นเหมือนปุจจร (ผู้นำ หน้า) และอนุร (ผู้นำหลัง)แห่งวิญญาณธาตุทั้งหลายมีบักญ วิญญาณธาตุเป็นต้น โ…

เนื้อหาในบทนี้สำรวจความซับซ้อนของวิญญาณมรณและการเชื่อมโยงกับธาตุต่างๆ ที่มีอยู่ในธรรมชาติ กล่าวถึงวิญญาณธาตุที่มีลักษณะเหมือนเสียงและสีซึ่งแสดงให้เห็นถึงการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นตามปัจจัยต่างๆ ที่เชื่

…ูป์ อารภ ปวตฺติ จิตต์ จกฺขุวิญญาณธาตุ นามาติ เอว เทว ปัญจวิญญาณานิ ปญฺจ วิญญาณธ ธาตุโย โหนฺติ ฯ ตีณ มโนธาตุจิตฺตานิ เอกา มโนธาตุ ฯ อฏฐสฏฐี มโนวิญญาณ ธาตุจิตฺตานิ มโนวิญญาณธาตุฯ สพฺพานปี เอกาสติ โลกิย จิตตาน…

เนื้อหาในบทความนี้กล่าวถึงธาตุวิญญาณและการรับรู้ตามแนวทางของพุทธศาสนา ซึ่งอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตใจและการรับรู้ผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ รวมถึงการจัดแบ่งธาตุต่างๆ ที่มีผลต่อจิตใจ และวิธีการทำความเ

…าตุปกฺจยา อิธ อิธ วา ขนฺธายตนธาตุปจฺจยา รุ่นพุภเว ขนฺธายตนธาตุโย น นิพฺพตฺตนฺติ ฯ ยเถว จกฺขุวิญญาณ์ มโนธาตุอนนุตร์ น เจว อาคติ นาปิ น นิพฺพตฺติ อนนตร์ ตเถว ปฏิสนธิมุติ วตฺตเต จิตฺตสนฺตติ ปุริม ภิชฺชตี จิตต์…

เนื้อหานี้เน้นเรื่องวิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว ที่ได้พูดถึงความสัมพันธ์ระหว่างอาการต่างๆ และการเข้าใจธรรมจากมุมมองของวิทยาการและความรู้ต่างๆ โดยเฉพาะการพิจารณาถึงนามรูปและพลังของจิตใจในการดำรงชี

…ธาตุ วิญญาณธาตุ ปฐวีกสิณ วิญญาณกสิณ เกสา ฯเปฯ มาถลุงค์ จกขายตน์ ธมฺมายตน์ จกฺขุธาตุ จกฺขุวิญญาณธาตุ มโนธาตุ มโนวิญญาณธาตุ จักขุนทรีย์ อญฺญาตาวินทรีย์ กามธาตุ รูปธาตุ อรูปธาตุ กามภโว รูปภโว อรูปภโว สญฺญาภโว …

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคซึ่งเป็นทางสู่การปลดปล่อยจากทุกข์ โดยมีการอธิบายถึงวิญญาณและธาตุต่างๆ เช่น จกฺขุ มโน และอื่นๆ สัมพันธ์กับการพัฒนาจิตให้สูงขึ้น ผ่านการเข้าถึงฌานและการประสบกับโลกุตตรธร

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 242 วิสุทธิมคเค มโนธาตุวชฺชา ทส กิริยา กุศลกิริยโต เทว อภิญญาจิตตานีติ ทวาส จิตตานี รูป อิริยาบถ วิญญูตติญา ชนยนฺติ ฯ วิปา…

เนื้อหาของวิสุทธิมคฺคสฺสจะแสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างมโนธาตุและการดำรงอยู่ของจิต รวมถึงการบรรยายถึงรูปแบบของความคิดและการมีอยู่ของรูปและวิญญาณในประเภทต่างๆ เช่…

…ตเมว รูป จกฺขุ มาภูติ ฯ ตาม ฆาฏิเต ทวิกฺขตต์ ภวงศ์ อุปปัชชิตวา นิรุชฺฌติ ฯ ตโต ตามเยว อารมุมเณ กิริยมโนธาตุ อาวชุชนกิจจ์ สาธยมานา อุปปชชติ ฯ ตทนนุตร์ ตเทว รูป สมฺปสุสมาน กุสลวิปาก วา อกุสลวิปาก วา จกฺขุวิญญ…

บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺส และมคฺคามคฺคญาณทัสสน รวมถึงความเข้าใจเกี่ยวกับอรูปการนิพฺพตฺติ และการเกิดของจิตตุปปาทในด้านความสัมพันธ์ของกรรมและภพต่างๆ เนื้อหาสำคัญได้แก่ การเกิดรูปจากญาณและกา

…ว ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - เวลาที่รูปารมณ์มาสู่คลองจักษุ เมื่อภวังคจิตเกิดดับไปสองขณะ มโนธาตุอันเป็นกิริยาให้สำเร็จอาวัชชนกิจ (กิจคือการนึกหน่วงอารมณ์) เกิดขึ้นแล้วดับไป แต่นั้นจักขุวิญญาณให้ส…

…ี่ยวข้องกับจิตและการควบคุมอารมณ์ โดยเฉพาะในเรื่องของการเกิดและดับของรูปารมณ์ผ่านกระบวนการของจักษุและมโนธาตุ พร้อมยกตัวอย่างการควบคุมการไม่สำรวมในจิต ตัวอย่างการไม่ระวังคล้ายกับการรักษาประตูพระนคร ซึ่งแม้มีก…

…่นั่น อนึ่ง ข้างในหัวใจนั้นมีหลุมขนาด เมล็ด ในบุนนาคได้ เป็นที่ขังอยู่แห่งโลหิตประมาณกึ่งซองมือ ซึ่งมโนธาตุ และมโนวิญญาณธาตุได้อาศัยเป็นไป ก็แลโลหิตนี้นั้น ของคนราค จริตเป็นสีแดง ของคนโทสจริตเป็นสีดำ ของคนโ…

ในบทนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับหัวใจ ซึ่งมีลักษณะและสีของโลหิตที่สัมพันธ์กับอารมณ์และจริตของบุคคล สรุปฝากบทวิเคราะห์ถึงโครงสร้างของหัวใจและบทบาทในร่างกาย โดยอธิบายถึงตำแหน่งและหน้าที่ของไตในสรีรวิทยา เ

…ุทนา โดยแตกออกเป็นจักวิเศษเอกาธ ธาตุ โลภัญญาณาธาตุ มานวิญญาณาธาตุ วิภาวะวิญญาณาธาตุ ถาม วิญญาณาธาตุ มโนธาตุและโมวิญญาณาธาตุ ดังกล่าวมานั้น และ ความที่วิญญาณนั้นเป็นของไม่เที่ยง เพราะมีความเป็นไปเนื่องอยู่ด้…

ในเนื้อหานี้มีการอธิบายเกี่ยวกับธาตุ ๑๙ และการที่มันเชื่อมโยงกับความรู้และวิญญาณ โดยเน้นถึงลักษณะและการแยกประเภทของธาตุต่าง ๆ ที่มีบทบาทสำคัญในชีวิตและสำนึกของบุคคล และการประกาศธาตุ ๑๙ โดยพระผู้พระภาค

…่า "ในสัญญาเหล่านั้น นานัตตสัญญา เป็นไฉน ? สัญญา คือ ความจำได้หมายรู้แห่งพระ โยคาวจร ผู้ประกอบไปด้วยมโนธาตุ หรือพร้อมไปด้วยมโนวิญญาณ ธาตุ แต่ไม่ได้เข้าสมาบัติ สัญญาเหล่านี้เรียกว่า นานัตตสัญญา" ดังนี้ สัญญา…

ในบทนี้ได้กล่าวถึงการเข้าใจธรรมชาติของอรูปฌานที่มีอาเนญชาและสันตวิโมกข์ โดยลักษณะของปฏิฆสัญญาที่ผ่านมา กล่าวถึงประสบการณ์ของอาฬารดาบสที่ไม่ได้ยินเสียงแม้มีเกวียนจำนวนมาก ผ่านความปรองดองในการพิจารณาสัญ

…รมณ์ (๕) มีรูป เป็นดังนั้นแลความดับดับ วิญญาณที่เหลือ เป็นอณูอารมณ์ เพราะ ในวิญญาณที่เป็นอณูตามนั้น มโนธาตุ เป็นไปในอารมณ์ มีรูป เป็นดังนั้น ๕ ในวิญญาณธาตุทั้งสอง เป็นไปในอารมณ์ ๖ และ ส่วนว่า ในวิญญาณที่เป็…

…ารมณ์และรูป รวมถึงการแบ่งประเภทของวิญญาณที่เกี่ยวข้องกับกุศลวิบากและอัพยากฤทธิวิญญาณ อธิบายถึงการใช้มโนธาตุในชีวิตและกิริยาที่สัมพันธ์กับอารมณ์ทั้ง ๖ ในวิญญาณ พร้อมทั้งการกำหนดคุณค่าและความเป็นไปได้ของวิญญา…

…กรณ์วิริยะภญาณจัดเป็นเหตุผล อันเหตุภิฬายังสังฆารามเหล่านี้สมควรกับ สังฆารามที่ประกอบด้วยกุลิสิงห์กมภมโนธาตุ และอันเหตุบุญธรรมาภาวะ ทั้งคู่ แต่ริยะ (ที่ประกอบ) ด้วยมโนภิญญาธาตุทั้งคู่เป็นอีกวิธีวิธี (วิธียิ่…

บทความนี้พูดถึงเหตุผลในการจัดสังฆารามที่ประกอบด้วยมโนภิญญาธาตุ และวิริยะ โดยชี้ให้เห็นถึงการเปรียบเทียบระหว่างประเภทของสังฆารามต่างๆ ทบทวนแนวทางการพิจารณาและการตีความตามพระอภิธรรมของพระพุทธเจ้า ว่าการ