อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา: ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา
…ท อุปาทาน ฯ วุฏฐายาติ สมุมสนฺตสฺสาติ
ปเท ปุพพกาลกิริยา ฯ สงฺขาเรติ สมุมสนฺตสสาติ ปเท กมุม ฯ
ปาจเยหิ สังคมม กริยตีติ สงฺขาโร สงฺขตธมฺโม ฯ สมุมสน
ตสุชาติ ปวตฺตาติ ปเท สมปทาน ฯ วุฎฐา....ปสสนาติ
ปวดตาติ ปเท กต…
ในหน้า 515 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา มีการวิเคราะห์และอธิบายถึงคุณลักษณะและสถานะของจิตที่มีการเจริญสมาธิและสัมมาทิฏฐิ ปรากฏความทั้งภายในและภายนอกในกระบวนการของการเจริญจิตที่สามารถนำไปใช้ในการศึก