หน้าหนังสือทั้งหมด

การปฏิบัติกรรมฐานและสมาธิ
220
การปฏิบัติกรรมฐานและสมาธิ
…5 ประการ คัมภีร์ได้บรรยายลักษณะอาการของปีติ ดังนี้อย่างชัดเจน 26 เมื่อได้ปีติแล้วผู้ปฏิบัติจึงได้ถึงอุปจารสมาธิ ในขั้นนี้สมาธิของผู้ปฏิบัตจะมั่นคงแน่ใสไม่หวั่นไหวไม่ฟุ้งไปกับอารมณ์ร้าย ถึงขนาดที่ “แม้นท่านผู้อื่…
…ยบูชาพร้อมกับการนับลูกประคำ การนำบทบาและการตั้งใจในการทำสมาธิเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้เกิดปีติและเข้าถึงอุปจารสมาธิ การปฏิบัตินั้นต้องมั่นคงและมุ่งมั่น แม้ว่าจะพบอุปสรรคต่างๆ ความสำเร็จจากการปฏิบัตินั้นสามารถนำไปสู่…
การวิเคราะห์คัมภีร์พุทธโญวรณและพระมงคลเทพมุนี
125
การวิเคราะห์คัมภีร์พุทธโญวรณและพระมงคลเทพมุนี
…ระการหนีคือคัมภีร์สูฎลกัมมฐานนี้ แสดงเฉพาะสมาธิฐาน ซึ่งให้ผลต่างๆ แก่ผู้ปฏิบัติเกริ่มตั้งแต่คฤหัสมติอุปจารสมาธิ อุปปนสมาธิ รูปานททั้งสิบถึงขั้นอรปปลมานทั้งสี่ 33 พระวิชัย วิชโย และคณะ:2555. รวมพระธรรมเทศนาพระมงค…
งานวิจัยนี้แบ่งการบรรยายเป็น 2 ขั้นตอนคือ การค้นพบจากคัมภีร์ในประเด็นการปฏิบัติสมาธิภาวนาและการวิเคราะห์เปรียบเทียบกับหลักปฏิบัติของพระมงคลเทพมุนี (สด จนขทโล) ได้พบว่าการภาวนาในคัมภีร์สูฎลกัมมฐานเป็นห
วิสุทธิมรรค: การวิเคราะห์ธาตุต่างๆ
56
วิสุทธิมรรค: การวิเคราะห์ธาตุต่างๆ
…ษณะทีร้อยในโกฏฐาส ๖ นั้นแหละว่า ธาตุไฟ เมื่อพระโยคาวจรนั้นกำหนดไปอย่างนั้น ธาตุทั้งหลายย่อมจะ ปรากฏ อุปจารสมาธิย่อมจะเกิดขึ้นแก่เธอผู้อาวัชชนาการไป มนสิการ ไปซึ่งธาตุทั้งหลายนั้นแล้ว ๆ เล่าๆ โดยนัยที่กล่าวแล้วนั…
…ามหลักอนุญาตในวิสุทธิมรรค โดยจำแนกธาตุลม ธาตุดิน ธาตุน้ำ และธาตุไฟ ผ่านการพิจารณาในโกฏฐาส และการเกิดอุปจารสมาธิในการปฏิบัติธรรม โดยให้ผู้ปฏิบัติได้เรียนรู้การวิเคราะห์ธาตุเหล่านี้เพื่อให้รู้เห็นและเข้าใจในสภาพธร…
วิสุทธิมรรคแปล: การรักษานิมิตและการบรรลุอัปปนา
102
วิสุทธิมรรคแปล: การรักษานิมิตและการบรรลุอัปปนา
…่นั่งแล้ว จึงยืนอยู่ทั้งวันก็ได้ฉะนั้นแล ในสมาธิ ๒ อย่างนั้น อันการทำปฏิภาคนิมิตที่เกิดขึ้นพร้อมกับ อุปจารสมาธินั้นให้เกิดขึ้นได้เป็นการยากยิ่ง เพราะฉะนั้น ถ้าพระ โยคาวจรอาจทำนิมิตนั้นให้เจริญ (จน) บรรลุอัปปนา โ…
ในบทนี้กล่าวถึงวิธีการรักษานิมิตและการบรรลุอัปปนาให้อธิบายชัดเจน โดยเสนอแนวทางการปฏิบัติที่พระโยคาวจรควรทำเพื่อให้นิมิตเกิดและคงอยู่ได้อย่างมั่นคง การรักษานิมิตมีความสำคัญเนื่องจากช่วยในการเจริญสมาธิแ
เอกัคคตาในตติยฌานและจตุตถฌาน
8
เอกัคคตาในตติยฌานและจตุตถฌาน
…ับสุข ) เอกัคคตาในฌาน สุดท้าย (ทั้ง ๒ นัย) จัดเป็นอุเปกขาสหคตสมาธิ (สมาธิประกอบพร้อม กับอุเบกขา) แต่อุปจารสมาธิ ย่อมสหรคตด้วยปีติสุขบ้าง สหรคต ด้วยอุเบกขาบ้าง อย่างนี้แล สมาธิเป็น ๓ โดยจัดตามธรรมที่สหรคต มีปีติส…
เอกัคคตาในตติยฌานและจตุตถฌาน แสดงถึงสมาธิที่ประกอบด้วยสุขและอุเบกขา แบ่งออกเป็นประเภทต่างๆ ตามคุณภาพ รวมทั้งการบำเพ็ญสมาธิจากปฐมสมันนาหารจนถึงอุปจารแห่งฌาน โดยมีสมาธิแบบต่างๆ เช่น ปริตตสมาธิ, มหัคคตสม
ความสำคัญของเมตตาในชีวิต
93
ความสำคัญของเมตตาในชีวิต
…ัวของแม่โคเท่านั้น ก็ม้วนพับเหมือนกับใบตาล ท่านได้อธิบายว่า ที่เป็นอย่างนั้นไม่ใช่ เป็นเพราะกำลังของอุปจารสมาธิหรืออัปปนาสมาธิเลยแต่เป็นเพราะความรักที่มีต่อลูกอันมีกำลัง รุนแรงอย่างเดียว เมตตามีอานุภาพอันยิ่งใหญ…
การเจริญเมตตาทำให้ชีวิตมีความสุขและปลอดภัย โดยที่เทวดาย่อมคุ้มครอง ผู้ที่มีเมตตาชัดเจนจะไม่ต้องรับอันตรายจากไฟ ยาพิษ หรืออาวุธ เช่น เหตุการณ์ของแม่โคนมที่มีแม่ลูกทำให้หอกไม่สามารถทำร้ายได้และคนที่มีเม
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - กายคตาสติและการเจริญธรรม
26
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - กายคตาสติและการเจริญธรรม
…พ ตรัสโดยเป็นสมาธิ ๑. ม. อุ. ๑๔/๒๐๔ ๒. มหาฎีกาช่วยอธิบายว่า ธาตุมนสิการกรรมฐาน ให้สำเร็จได้เพียงชั้นอุปจารสมาธิก็จริงแล แต่ทว่า สัมมสนวาร ในกรรมฐานนั้นมีกำลังยิ่งนัก (สาติสย) เพราะฉะนั้นจึงว่าธาตุมนสิการบรรพ ตรั…
บทนี้กล่าวถึงการเจริญกายคตาสติในวิสุทธิมรรค แบ่งเป็น ๑๔ บรรพ อาทิ อานาปานบรรพ อิริยาบถบรรพ และจตุสัมปชัญญบรรพ ทั้งนี้ กายคตาสติช่วยให้ภิกษุเจริญการปฏิบัติธรรมเพื่อผลดีในชีวิต นอกจากนี้ยังมีการอธิบายสม
การจำแนกธาตุในพระศาสนา
30
การจำแนกธาตุในพระศาสนา
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 30 ของธาตุนั้น ๆ) โดยสสัมภารวิภัติ (จำแนกโกฏฐาสแห่งธาตุนั้น ๆ ออก กำหนดอาการไปทีละอย่าง) โดยสลักขณสังเขป (สังเขป โกฏฐาสทั้งหลายเข้าเป็นหมู่ ๆ ตามลักษณะขอ
…่งทั้งสองวิธีนี้เป็นเครื่องมือในการทำความเข้าใจลักษณะและการทำงานของธาตุต่างๆ ต่อการบรรลุจิตตภาวนาและอุปจารสมาธิ ตลอดจนการสะสมธาตุเพื่อให้เห็นถึงความเชื่อมโยงในธรรมชาติ โดยการศึกษาเหล่านี้ช่วยให้ภิกษุเข้าถึงการปฏ…
ศึกษาเกี่ยวกับสิกขาบทของภิษิก
43
ศึกษาเกี่ยวกับสิกขาบทของภิษิก
…ี่น่าภูมิใจยิ่ง, อันกิเลสไม่บังต้อง เพราะเป็นศีลที่ค้นหาและฏิฐิจับต้องไม่ได้, เป็นไปเพื่อสมาธิ เพราะอุปจารสมาธิหรืออัปปนาสมาธิให้เป็นไปพร้อม."
บทความนี้กล่าวถึงอัตตาของสิกขาบทของภิษิก ซึ่งมีความสำคัญในการรักษาศีลและการทำสมาธิ โดยใช้การเปรียบเปรยเพื่ออธิบายถึงการทำลายศีล และเน้นย้ำถึงคุณค่าของศีลที่ไม่ทำลายที่พระผู้ปรารถนาได้ทรงตรัสไว้ การปฏิ
สุขในชีวิต: หลับและตื่นอย่างมีความสุข
57
สุขในชีวิต: หลับและตื่นอย่างมีความสุข
…ราะว่าไม่มีความโกรธกับใคร ไม่เป็นพิษเป็นภัยกับใคร มีแต่ความปรารถนาดีกับทุกๆ คนในโลก จิตจึงสำเร็จเป็นอุปจารสมาธิ หรืออัปปนาสมาธิได้เร็ว 9. มุขวณฺโณ วิปฺปสีทติ สีหน้าผู้นั้นย่อมผ่องใส คือ หน้าตามีผิวพรรณวรรณะ เปล่…
บทความนี้กล่าวถึงการมีสุขในชีวิต โดยแบ่งเป็นการหลับอย่างสนิทและตื่นอย่างสดชื่น พร้อมอธิบายถึงความฝันดีที่ไม่เป็นอันตราย การเป็นที่รักของมนุษย์และอมนุษย์ รวมถึงการได้รับการคุ้มครองจากเทวดา สรุปว่าการมี
การแผ่เมตตาและความสำคัญของบุคคลในชีวิต
41
การแผ่เมตตาและความสำคัญของบุคคลในชีวิต
…เจาะจง 3. คนที่ตายไปแล้ว การแผ่เมตตาให้คนที่ตายไปแล้ว นำมาเป็นอารมณ์กัมมัฏฐาน ไม่ได้เพราะไม่สามารถทำอุปจารสมาธิและอัปปนาสมาธิให้เกิดขึ้นได้เลย จึงเป็นการแผ่เมตตาที่ ไร้ประโยชน์ ดังตัวอย่างของภิกษุหนุ่มรูปหนึ่ง ท…
บทความนี้นำเสนอถึงการแผ่เมตตาให้กับบุคคลประเภทต่างๆ โดยเน้นว่าบางกลุ่มไม่ควรได้รับการแผ่เมตตา เช่น คนที่ไม่รัก คนที่รักมากเกินไป คนที่ไม่รักไม่ชัง และศัตรู รวมถึงปัญหาในการแผ่เมตตาให้กับผู้ที่เสียชีวิ
อารมณ์และสิ่งประหารในพรหมวิหาร 4
38
อารมณ์และสิ่งประหารในพรหมวิหาร 4
…ผ่เมตตานั้น ในระยะต้นๆ จะกระทำได้เฉพาะคนที่รักที่ชอบใจธรรมดา คือ ในประเภท ที่ 1 แต่เมื่อปฏิบัติไปถึงอุปจารสมาธิตใจในขณะนั้นจะสามารถแผ่เมตตาได้ทั่วไปในสัตว์ทั้งหลายทั้งหมด แม้ในผู้ที่เป็นศัตรู ผู้ที่ไม่ชอบ เกลียด…
การเจริญพรหมวิหาร 4 ประกอบด้วยเมตตา, กรุณา, มุทิตา, และอุเบกขา โดยแต่ละอย่างมีอารมณ์และสิ่งประหารที่ช่วยลดละความโกรธ ความเบียดเบียน ความริษยา และความลำเอียง เมื่อปฏิบัติถูกต้องจะสามารถแผ่เมตตาได้อย่าง
การเจริญภาวนาในป่า
138
การเจริญภาวนาในป่า
…ราะไม่ได้อารมณ์ที่เคยชิน ก็ไม่อาจตัดเชือกคือสติ หนีไปได้ ย่อมจะต้องหมอบอิงอารมณ์กัมมัฏฐาน และเข้าถึงอุปจารสมาธิ และอัปปนาสมาธิ ได้ในที่สุด 2. อีกเหตุผลหนึ่ง เพราะอานาปานสติ เป็นยอดแห่งกัมมัฏฐานที่ทำให้บรรลุคุณวิ…
บทความนี้กล่าวถึงแนวทางการเลือกสถานที่เพื่อการเจริญอานาปานสติ โดยเสนอให้เลือกเสนาะสนะที่เป็นป่า โคนไม้ หรือเรือนว่าง ซึ่งเป็นที่สงัด ปราศจากสิ่งรบกวน ทำให้การฝึกสมาธิง่ายขึ้น เหตุผลที่แนะนำมี 3 ประการ
การระลึกถึงความตายและความหมายของกาย
82
การระลึกถึงความตายและความหมายของกาย
…่า “ความตายจะต้องมี แก่เราแน่ ดุจมีแก่สัตว์วิเศษทั้งหลายเหล่านั้น” ดังนี้ กัมมัฏฐานก็จะถึงในระดับของอุปจารสมาธิ นักปฏิบัติพึงระลึกถึงความตายโดยเปรียบเทียบ ดังที่กล่าวมานี้ 3.4.4 กายพหุสาธารณโต ระลึกโดยร่างกายเป็…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการระลึกถึงความเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและการเปรียบเทียบกับความตายที่ไม่มีใครหนีพ้น สำรวจความตายที่แผ่ถึงแม้พระอรหันต์ และการที่ร่างกายเป็นที่อยู่อาศัยของชีวิตต่างๆ โดยเฉพาะกิมิชาติ
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธบารมี 1
219
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธบารมี 1
…บการณ์ภายในอื่นๆ ในระหว่างการ ปฏิบติ คือจะได้เห็นปิติธรรม 5 ประการ ได้เห็นอุคคหิมิต ปฏิกิฬนิมิต เกิดอุปจารสมาธิ อัปปนสมาธิและฌานทั้ง 4 อภิญญาทั้ง 5 สมาบัติทั้ง 8 ประการ11 ดังนั้นในบทสวดอธิษฐานก่อนการเจริญนานา จึ…
คัมภีร์พุทธบารมี 1 กล่าวถึงผลจากการปฏิบัติญาณธรรมที่สามารถนำไปสู่การเข้าถึงญาณและอรหันต์ โดยเป็นภาพรวมของการปฏิบัติสมาธิและประสบการณ์ภายในต่างๆ ผู้ปฏิบัติจำเป็นต้องรักษาศีลและบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ก่อน
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 55
55
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 55
…คาวจรนั้น ผู้มีมนสิการเป็น ไปอย่างนี้ เมื่อเธออาวัชนาการไป มนสิการไปซึ่งธาตุเหล่านั้น แล้ว ๆ เล่า ๆ อุปจารสมาธิย่อมจะเกิดขึ้น โดยนัยที่กล่าวมาแล้วนั่นแล แต่เมื่อพระโยคาพจรผู้ใดเจริญไปอย่างนั้น กรรมฐานยังไม่ สำเร…
เนื้อหานี้อธิบายถึงร่างกายและธาตุต่างๆ ที่มีอยู่ในนั้น ซึ่งไม่มีความคิดและเป็นอัพยากฤต เพื่อให้พระโยคาวจรเจริญกรรมฐานได้อย่างถูกต้อง โดยใช้การกำหนดลักษณะของธาตุทั้งสี่ในโกฏฐาสเพื่อช่วยในการฝึกปฏิบัติ
ประโชค-พระธีปปิปฏิทินถวายแปล ภาค ๑ หน้า ที่ 37
39
ประโชค-พระธีปปิปฏิทินถวายแปล ภาค ๑ หน้า ที่ 37
…กเสี้ยนน้อย เราได้เร่งบรรดาม "น" บทว่า สมาธิ เป็นต้น ความว่า บุคคลนี้น้อยไม่มรรสุภมิ ด้วยสามารถแห่งอุปจารสมาธิ และอัปปนามสมาธิ หรือด้วยสามารถแห่ง มรรคนผล ในกลางวันหรือในกลางคืน องบทว่า ยศ ดูเถิด ความว่า อุดสรรม…
บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับการสร้างศรัทธาและสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงลักษณะของบุคคลที่มีความเลื่อมใสในกิรญและการว่ายน้ำทางความคิดเพื่อบรรลุสมาธิ รวมถึงวิธีการสร้างอิทธิพลในชีวิตเกี่ยวกับความ
อารมณ์และผลของสมถกัมมัฏฐาน
40
อารมณ์และผลของสมถกัมมัฏฐาน
…้น จากสมาธิในระดับต้นที่เป็น ขณิกสมาธิ เมื่อได้หมั่นฝึกจิตบ่อยๆ จิตก็จะตั้งมั่นมากขึ้น จนกระทั่งเป็นอุปจารสมาธิแล้ว ถ้าหากไม่เลิกล้มกลางคัน หมั่น ประคองรักษาสมาธิที่ได้นั้นไว้ ในที่สุดจิตก็ย่อมถึงความสงบตั้งมั่น…
การเจริญสมถกัมมัฏฐานต้องรักษาจิตให้มีอารมณ์เดียว อารมณ์ของสมถะทำให้จิตสงบ มี 40 วิธีแบ่งเป็น 7 หมวด โดยการปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง จะทำให้จิตเกิดสมาธิ ส่งผลให้กิเลสสงบ โดยมีองค์ฌาน 5 ที่ช่วยข่มนิวรณ์ 5 จ
การทำสมาธิที่ถูกวิธีและผลลัพธ์
71
การทำสมาธิที่ถูกวิธีและผลลัพธ์
…นภาพจะไม่เกิด การที่กลุ่มควันสีขาวเกิดขึ้นมา นี่เข้าถึงขณิกสมาธิ ต่อไปมันจะเริ่มแนบแน่นเรื่อยๆ ต่อไปอุปจารสมาธิ อัปปนาสมาธิแน่นลงไป ที่นี้จะทำให้แน่น เราก็ดูเฉยๆ ดูเรื่อยไป เดี๋ยวก็เปลี่ยนไป จนกระทั่งใจหยุดนิ่ง …
การทำสมาธิเป็นเรื่องสำคัญที่ช่วยให้จิตใจหยุดนิ่งและเข้าถึงภาวะที่ลึกซึ้ง หลวงพ่อวัดปากน้ำได้สอนวิธีการทำสมาธิที่ถูกต้อง เช่น การใช้ภาพที่เกิดขึ้นขณะนั่งสมาธิเพื่อสังเกตจิตใจ การปฏิบัติตามวิธีการนี้นำไ
ความรักและการแผ่เมตตา
46
ความรักและการแผ่เมตตา
…้น 3) คนที่ตายไปแล้ว การแผ่เมตตาให้คนที่ตายไปแล้ว นำมาเป็นอารมณ์ในการทำสมาธิไม่ได้ เพราะ ไม่สามารถทำอุปจารสมาธิ อัปปนาสมาธิ ให้เกิด จึงเป็นการแผ่เมตตาที่ไร้ประโยชน์ 2. กำหนดคนที่ควรแผ่เมตตาให้ก่อน คือ 1) ควรแผ่เ…
บทความนี้สำรวจสองประเภทของความรัก ความรักประเภทแรกเป็นความรักแบบไม่มีเงื่อนไข โดยไม่มีการยึดถือในความสัมพันธ์ ขณะที่ประเภทที่สองมีการยึดถือซึ่งอาจนำไปสู่ความทุกข์หากต้องแยกห่างจากบุคคลนั้น การแผ่เมตตา