อุปปัชชเวทนียะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…วามตั้งใจ ซึ่งได้ความวิเศษ โดยนัยดังกล่าวแล้ว ทั้งเป็น เจตนาอำนวยวิบากให้ในอัตภาพเป็นลำดับไป ชื่อว่าอุปปัชชเวทนียะ (คือกรรมให้ผลในภพหน้า) ฯ ก็แล ชวนเจตนาที่ ๒ นั้น ให้ปฏิสนธิ ๆ බ เสียก่อนแล้ว จึงให้วิบากในปวัติกาล …

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เจตนาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งแยกความแตกต่างระหว่างเจตนาดวงแรกที่ไม่ได้ชื่อว่าเป็นตัวกรรมและเจตนาอุปปัชชเวทนียกรรม ซึ่งให้ผลในภพหน้า การทำความเข้าใจเกี่ยวกับเจตนาและกรรม

…ที่เห็นประจักษ์ ได้แก่ที่เป็นปัจจุบัน ฯ กรรมที่สัตว์จะต้องเกิด ต่อจากภพปัจจุบันแล้วจึงเสวยผล ชื่อว่าอุปปัชชเวทนียะ (คือกรรมให้ ผลต่อเมื่อเกิดแล้วในภพหน้า) ฯ กรรมที่สัตว์จึงเสวยผลในภพต่อ ๆ ไป คือในอัตภาพอื่น อัตภาพใ…

เนื้อหาว่าด้วยอธิบายกรรม ๔ ประเภทในอภิธรรม เช่น ทิฏฐธัมมเวทนียะ ซึ่งจัดอยู่ในกรรมที่ให้ผลในภพปัจจุบัน รวมถึงกรรมที่ออกผลในภพหน้าและในอัตภาพต่าง ๆ โดยนำเสนอการให้ผลของกรรมที่แตกต่างกัน ในการให้ผลตามเวล

…รม เป็นต้นนั้น กรรมอย่างหนึ่งให้ผล ในภพปัจจุบันแล้ว กรรมที่เหลือย่อมไม่ให้ผล กรรมอย่างหนึ่งให้ผลเป็นอุปปัชชเวทนียะให้ปฏิสนธิแล้ว กรรมอย่างหนึ่งให้เกิดในนรกด้วยอนันตริยกรรมหนึ่งแล้ว กรรมทั้งหลายที่เหลือย่อมไม่ให้ผล …

เนื้อหานี้อธิบายเรื่องอโหสิกรรมในพระพุทธศาสนา ว่าการกระทำกรรมแม้จะเป็นอกุศลกรรม แต่เมื่อเกินระยะเวลาในการให้ผลแล้วจะไม่มีโอกาสให้ผล ซึ่งเรียกว่าอโหสิกรรม เช่น กรณีองค์พระอรหันต์อาจกระทำกรรมไว้แต่ไม่ให