หน้าหนังสือทั้งหมด

วิสุทธิมรรคแปล: การเข้าใจอุปาทานและทุกข์
192
วิสุทธิมรรคแปล: การเข้าใจอุปาทานและทุกข์
…ล ทั้งหมดไว้ในหยดน้ำหยดเดียว จึงได้ตรัสว่า "โดยย่อ อุปาทานนี้ ๕ เป็นทุกข์" ดังนี้ นี่เป็นวิบากชาติในอุปาทานขันธ์หลาย นี่เป็นนะในทุกนึกนึกเป็นอันดับแรก [ทุกสมุทยนึก] ส่วนในสมุทยนึก มีวิจินฉัยว่า คำว่า ยาย ตุณฺหา ค…
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ข้อความจากวิสุทธิมรรคเกี่ยวกับอุปาทานและทุกข์ พระพุทธเจ้าตรัสถึงการเข้าใจอุปาทานซึ่งส่งผลต่อความทุกข์ การตีความคำต่างๆ เช่น ตัณหา และการถอดถอนใหม่ในทางธรรม ความขัดแย้งในแนวค
หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโอวาท 1
23
หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโอวาท 1
…ั้น มีคำอธิบายดังนี้ บทว่า “ไม่มีความแก่” หมายเอา อนุปาทิเถสเนิพพานุทธบทว่า “แก้ไขอยู่” หมายเอา อุปาทานขันธ์ทั้ง 5 เข้้อมะ ทั้งอุปาทานขันธ์เหล่านั้นเสีย ควรแสงหานิพพานในภาวะที่ไม่รู้จักแก่... สิ่งที่น่าสนใจค…
…ระนิพพานที่ไม่มีความแก่ ซึ่งเป็นหลักธรรมที่มีความสำคัญในพระพุทธศาสนา เนื้อหานำเสนอการอธิบายเกี่ยวกับอุปาทานขันธ์ที่เสื่อมสลายตลอดเวลา และความเกี่ยวข้องกับความรู้เกี่ยวกับนิโรธในภาวะที่ใช้ความคิดในทางจิตใจ อ้างอิง…
วิสุทธิมรรคเปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
58
วิสุทธิมรรคเปล ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
…ญฺญา อทินจ์ว กุฏิรํทั้งหลาย อุปาทานัน ๕ ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีอเปลเปี้ยนไปเป็นธรรมดา อันนี้เป็นโทษในอุปาทานขันธ์ ๒. นับหลัง อทินวรรค ท่านวิเคราะห์เป็น ที ธาดา ในความสิ้น อาบนหน้ามีอร่อยยิ่ง ว. คือ ว่า ธาดา ในควา…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์อาการต่างๆ เช่น ริตโต, ติวุตโต, สุขฺโต และ อนุตโต ซึ่งแสดงถึงธรรมชาติของความว่าง ความไม่เที่ยง และความสุขในชีวิต โดยระบุกระบวนการคิดและการรับรู้วิธีต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับทุ
ความเข้าใจในความมั่นคงของโลกและจิต
19
ความเข้าใจในความมั่นคงของโลกและจิต
…ก อุดรติ อนาสวาณวามติ โลกุตตร มุกติตัติ. [อภ. วี. ปชมปิโรนท. น. ๖๓] "จิตใ ยอมข้ามขึ้นจากโลก คำว่าคืออุปาทานขันธ์ โดยเป็นจิตไม่อาสะ
เนื้อหานี้เสนอการวิเคราะห์ความหมายของโลกในแง่มุมของความต้องการในความมั่นคง พร้อมอธิบายหลักการของอุปาทานขันธ์ซึ่งส่งผลต่อจิตใจและการดำรงชีวิตตามหลักพระพุทธศาสนา การมีความรู้ความเข้าใจเหล่านี้จะช่วยให้ผู้คนสามา…
โลกุตตรธรรมและความเข้าใจในจิต
26
โลกุตตรธรรมและความเข้าใจในจิต
…ภาวนาติ (ติ จิตติ) โลกุตตะ มุกดิจิตติ. [อภิ วิ. ปรามปริเจนท. น. ๖๕] "จิตใดอ่อนบ่าขึ้นจากโลกกล่าวคืออุปาทานขันธ์ โดย ความที่ไม่มีอาสะ เพราะเหตุนี้นั้น จิตนันชื่อว่า โลกุตตระ คือ มัคคจิต" โยชนานา [๑/๒๐๕] ว่า โลภุ…
เนื้อหานี้อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและโลกุตตรธรรม โดยพิจารณาถึงจิตที่อ่อนบ่ายจากการติดยึดในอุปาทานขันธ์และความสำคัญของสมาธิและวิปัสสนาในการสร้างความดีให้แก่บุคคล เรื่องนี้ถูกชี้แจงโดยอ้างอิงถึงหลักธรรมดา…
หลักฐานธรรรมในคัมภีร์พระนิพนธ์ฉบับที่ 1
53
หลักฐานธรรรมในคัมภีร์พระนิพนธ์ฉบับที่ 1
…วถึงอนุปทีเสสนิพนธ์ ว่าไม่มีความแก่นกล่าวถึงนิพนธ์บททองอย่างว่าเป็นความเกษมจากโยคะ ซึ่งตรงกันข้ามกับอุปาทานขันธ์ 5 ซึ่งกำลังเสื่อมไป เป็นทุกข์ และสอนให้ข้ามขันธ์ 5 แสงหา พระนิพนธ์ เป็นหลักคำสอนที่ตรงกันในทุกกิริย…
เนื้อหานี้อธิบายถึงคัมภีร์พระนิพนธ์ฉบับที่ 1 ซึ่งประกอบด้วยคัมภีร์ประเภททินนาถและวาสิญญสูตร โดยเฉพาะในภาษาคาราวะ จากการศึกษาพบว่าเนื้อหามีความเกี่ยวข้องกับหลักคำสอนและแนวทางการเสริมสร้างการเห็นและการต
หลักฐานทางภายในคัมภีร์พระไตรปิฏก
245
หลักฐานทางภายในคัมภีร์พระไตรปิฏก
…ารแยกพินพานเป็นมิติต่างหากจากโลกันต์ โดยกล่าวถึงนิพพานธาตุว่าเป็นความเกษมจากโหยค่ะ ซึ่งตรงกันข้ามกับอุปาทานขันธ์ 5 ซึ่งกำลังเสื่อมไป เป็นทุกข์ และสอนให้ามพันขันธ์ 5 แฉงหาที่พระนิพพาน ในสภาวะอันสูงสุดเหนือโลกนั้น…
เนื้อหาในคัมภีร์พระไตรปิฏกว่าด้วยธรรมกายซึ่งมีฤทธิ์เข้าถึงได้ ตัวกายที่บรรลุธรรมให้เห็น เป็นการแยกโลกุตระออกจากโลกันต์ซึ่งเป็นทุกข์ การปฏิบัติเพื่อเห็นพระพุทธเจ้าสามารถเกิดขึ้นเมื่อมีใจจ่ออยู่กับพระอง
หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1
102
หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1
หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับวิชาการ ระดับที่ 1-4 จัดเป็นภายในระดับโลกะ ประกอบด้วยอุปาทานขันธ์ 5 ที่มีความละเอียดเข้าไปตามลำดับ มีเกสรในระดับที่ละเอียดลงไปตามลำดับ ดังนี้ เกสรสในกายมนุษย์ คือ อ…
เนื้อหานี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับกายธรรมในคัมภีร์พุทธโบราณ แบ่งแยกออกเป็นระดับต่างๆ ตั้งแต่ระดับกายมนุษย์ไปจนถึงกายธรรมที่มีการจัดอันดับเป็นระดับตามความรอบรู้ของธรรม สรุปว่าในแต่ละระดับมีการจัดแบ่งเ
หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ
104
หลักฐานธรรมาภายในคัมภีร์พุทธโบราณ
…รมขันธ์ ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นอสังขตะ ไม่มีปัจจัยปรุงแต่ง ซึ่งแตกต่างจากภายนุในระดับโลกะที่ยังประกอบด้วยอุปาทานขันธ์ 5 และจัดเป็นอสังขตธรรม ด้วยธรรมจักฌานและญาณพักนะของธรรมภายใน พระอรหันต์เห็นแจ้งและรู้แจ้งชัดเจนว่า…
บทความนี้วิเคราะห์ธรรมภายในในวิชาธรรมาภายที่แสดงถึงชีวิตของบุคคลในระดับต่างๆ เช่น โลกียะและโลกุตระ โดยเน้นถึงความสำคัญของการพัฒนาจิตให้บริสุทธิ์และการปฏิบัติธรรมอย่างต่อเนื่องเพื่อไม่ถอยกลับเป็นปุถุชน
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์ฑูตโบราณ 1 ฉบับวิชาการ
182
หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์ฑูตโบราณ 1 ฉบับวิชาการ
…นพระคัมภีร์กล่าวถึงการหน่ายในชั้น 5 แต่พระมงคลเทพมุนีกล่าวถึงการหน่ายในทุกข์ แต่ก็อุทิศอันเนื่องด้วยอุปาทานขันธ์ 5 นั่นเอง ความแตกต่างของสิ่งที่กล่าวในพระคัมภีร์กับสิ่งที่กล่าวไว้โดยพระมงคลเทพมูจึงเป็นเพียงเรื่อง…
บทความนี้สำรวจการสอนของพระมงคลเทพมุนีเกี่ยวกับความไม่เที่ยงของบุญขันธ์ทั้ง 5 และการหน่ายจากทุกข์ตามที่กล่าวในพระคัมภีร์ พร้อมย้ำว่าการเข้าใจคำสอนนี้สามารถนำไปสู่การปล่อยวางและจิตบริสุทธิ์ และเราต้องมี
การพิสูจน์ของวิญญาณและอาการของความทุกข์
122
การพิสูจน์ของวิญญาณและอาการของความทุกข์
… สำหรับวิจัย โดยความสำเร็จประโยชน์นั้นอีกบ้าง ข้อนี้คืออย่างไร คือ ข้อแรก โดยส่งเป พระโบายรจู้เห็นอุปาทานขันธ์ ๕ โดย ความเป็นบักข์ผู้ถือคาม (จ้องจะมาดาม) เป็นนั้นอยู่ ย่อมไม่เดือด ร้อนเพราะขันธ์ทั้งหลาย ส่วนโ…
…่ยั่งยืน ไม่มีแก่นแท้ โดยมีการอธิบายถึงความทุกข์และอนัตตา ซึ่งถูกนำเสนอผ่านการวิเคราะห์องค์ติกรูปและอุปาทานขันธ์ 5 การเข้าใจลักษณะของความทุกข์นี้ส่งผลให้ผู้มีปัญญาเห็นประโยชน์ในความรู้ดังกล่าว นอกจากนี้ยังมีการพู…
วิสัชกรรมเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๑๙
120
วิสัชกรรมเปล ภาค ๑ ตอนที่ ๑๑๙
…า" นี้ มันติพิพากษาทรง (ดังนี้) ว่า รูปปาถานั้นเปรียบเหมือนโรงพยาบาล เพราะเป็นที่อาศัยอยู่แห่งวิญญาณอุปาทานขันธ์อันเปรียบเหมือนคนไข้ โดยเป็นวิทุต (พื้นฐาน) เป็นทวารและเป็นอารมณ์ (แห่งวิญญาณนั้น) เวทนาอุปาทานขันธ์
…กรรมเปล โดยมีการเปรียบเทียบระหว่างรูปปาถานกับโรงพยาบาล เพื่อทำความเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างวิญญาณกับอุปาทานขันธ์ที่มีลักษณะคล้ายคนไข้ และการวิเคราะห์ถึงความทุกข์ที่เกิดจากเวทนาและสัญญา โดยมีการแบ่งประเภททุกข์ออกเ…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
56
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 56 วิสุทธิมคเค วิเสสโตติ ขนฺธานญฺจ อุปาทานกฺขนฺธานญฺจ วิเสสโต ๆ โก ปูน เตส วิเสโส ๆ เอตฺถ ขนฺธา ตาว อวิเสสโต วุตตา ฯ อุปาทานกฺขนฺธา สาส
…รรมชาติของความทุกข์และการหลุดพ้นจากสิ่งที่ยึดติดในขันธ์ต่างๆ ที่ปรากฏในชีวิต โดยระบุถึงขันธ์五 และการอุปาทานขันธ์อย่างละเอียดด รวมถึงการเปรียบเทียบระหว่างอุปาทานที่เป็นอนาสวาและสาสวา การทำความเข้าใจรูปขันธ์ และเวท…
การศึกษาอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
336
การศึกษาอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ตา (ที่กินข้าว กับข้าว พ่อครัว และผู้กิน) ฯ [อธิบายอุปทานขันธ์] ขันธ์ที่เป็นอารมณ์แก่อุปาทาน ชื่อว่าอุปาทานขันธ์ แต่ ขันธ์มีรูปเป็นต้นนั้น ที่ทรงถือเอาโดยความเป็นอารมณ์แห่งอุปาทาน มี ๕ เหมือนกัน เพราะฉะนั้น ท่านอ…
เนื้อหานี้อธิบายถึงพระธรรมที่เกี่ยวข้องกับขันธ์และอุปาทานขันธ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยเปรียบเทียบขันธ์กับโภชนะ เช่นกับข้าวที่ถูกปรุงแต่งเพื่อให้เกิดความพึงพอใจ ก…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 284
284
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 284
…ชื่อว่าสังขตะ เพราะถูกปัจจัยทั้งหลายปรุงแต่ง ฯ ที่ชื่ ที่ชื่อว่าโลกิยะ เพราะเกี่ยวข้องในโลก กล่าวคืออุปาทานขันธ์ ฯ ที่ชื่อว่ากามาวจร เพราะเป็นแดนที่กามตัณหาท่องเที่ยวไป ฯ ที่ชื่อว่าอนารัมมณะ เพราะ อรรถว่า ไม่มีอา…
เนื้อหานี้กล่าวถึงรูปธรรมจำแนกตามลักษณะต่าง ๆ เช่น อเหตุกะ, สปัจจยะ, สาสวะ และอัชฌัตติกรูป พร้อมการอธิบายเกี่ยวกับการเข้าใจในธรรมชาติของรูปตามหลักอภิธัมมะ โดยเน้นบทบาทของอารมณ์และการอิงอาศัยของจิตในกา
ธรรมะเพื่อประช
392
ธรรมะเพื่อประช
…กษมสําราญ ดิฉันได้ถอนความเศร้าโศกอันมีพระอรหัตผลเป็นที่สุด ได้หลุดพ้นแล้วจากทุกข์ เพราะดิฉันกำหนดรู้อุปาทานขันธ์ ๕ คลายความยึดมั่นถือมั่นในรูป เวทนา สัญญา สังขารและวิญญาณ อันเป็นที่ตั้งและเหตุเกิดแห่งความเศร้าโศก…
การฝึกวางใจและถอนความเศร้าโศกเป็นทางออกเพื่อลดทุกข์ โดยการเข้าใจธรรมชาติของขันธ์ ๕ และการดับทุกข์ด้วยการเจริญสมาธิ ณ ศูนย์กลางกาย การบรรลุพระนิพพานจะช่วยให้เกิดความสุขและความสงบอย่างแท้จริง การฝึกหัดแ
โพชฌงค์และอริยสัจในพระพุทธศาสนา
33
โพชฌงค์และอริยสัจในพระพุทธศาสนา
…ก ก็เป็นทุกข์ ความพลัดพลาดจากสิ่งที่รัก ก็เป็นทุกข์ ปรารถนาสิ่งใดไม่ได้ แม้อันนั้นก็เป็นทุกข์ โดยย่ออุปาทานขันธ์ทั้ง 5 เป็นทุกข์ 1 มัชฌิมนิกาย มัชฌิมปัณณาสก์, มก. เล่มที่ 17 ข้อ 144 หน้า 620 24 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก…
บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับโพชฌงค์ 7 อย่าง ซึ่งประกอบด้วย สติ ธัมมวิจยะ วิริยะ ปิติ ปัสสัทธิ สมาธิ และอุเบกขา หัวข้อแต่ละหัวข้อได้ชี้ให้เห็นความสำคัญและการประยุกต์ใช้อย่างเป็นระบบเพื่อให้รู้ชัดในจ
การเข้าถึงดวงและกายทิพย์ในมนุษย์
202
การเข้าถึงดวงและกายทิพย์ในมนุษย์
…้อมกันทั้ง 8 ประการ กล่าวคือ สัมมาทิฏฐิ อันได้แก่ปัญญานั้น ตรัสรู้อริยสัจทั้ง 4 ประการโดยรู้แจ้งว่า อุปาทานขันธ์ทั้ง 5 นั้น ชื่อทุกขอริยสัจ เพราะเป็นเหตุที่เกิดแห่งทุกข์ทั้งปวง รู้แจ้งว่า ตัณหาอันก่อให้เกิดอุปาทา…
เนื้อหานี้กล่าวถึงขั้นตอนการส่งใจและการเข้าถึงดวงและกายทิพย์ รวมถึงความสำคัญของศูนย์กลางกายฐานที่ 7 โดยการดำเนินใจในลักษณะเดียวกันที่ถูกต้องนั้นนำไปสู่การเข้าถึงกายละเอียด ไปจนถึงธรรมกาย และการเกิดของ
การใช้ปัญญาในการละอุปาทานและนิวรณ์
267
การใช้ปัญญาในการละอุปาทานและนิวรณ์
…ญญา ยกหม้อกรองน้ำด่างขึ้นมา คือ “จง ละนิวรณ์ 5 ประการ จงขุดมันเสีย” 12. คำว่า เต่า นั้น เป็นชื่อแห่งอุปาทานขันธ์ 5 ประการ คือ รูปูปาทานขันธ์ อุปาทานขันธ์คือรูป เวทนูปาทานขันธ์ อุปาทานขันธ์คือเวทนา สัญญูปาทานขันธ์…
บทความนี้อธิบายถึงการใช้ศัสตราหมายถึงปัญญาในการละอุปาทานขันธ์ 5 ประการ รวมถึงการจัดการกับนิวรณ์ 5 ประการ โดยยกตัวอย่างคำต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความรู้และการใช้ปัญ…
สวดมนต์ฉบับธรรมทายาท: ท่าวัตรเช้า
18
สวดมนต์ฉบับธรรมทายาท: ท่าวัตรเช้า
…งความยึดมั่นได้แก่สิ่งเหล่านี้ คือ ๑.รูป ๒.เวทนา ๓.สัญญา ๔.สังขาร ๕. วิญญาณ เพื่อให้สาวกกำหนดรอบรู้ อุปาทานขันธ์ทั้ง ๕ เหล่านี้เอง ดังนั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าเมื่อยังทรง พระชนม์อยู่ ย่อมทรงแนะนำสาวกทั้งหลายเช่นนี้…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าใจธรรมะในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายความหมายของทุกข์ที่เกิดจากความเกิด ความแก่ ความตาย รวมถึงการไม่เป็นไปตามสิ่งที่ปรารถนา อุปทานขันธ์ ๕ และการปฏิบัติตามคำสั่งสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ