หน้าหนังสือทั้งหมด

วิญญาณอุปทานและอุปาทานขันธ์ ๕
118
วิญญาณอุปทานและอุปาทานขันธ์ ๕
…นไปกับอาสวะ เป็นที่ตั้งแห่งอุปาทาน นี้ เรียกว่า วิญญาณอุปาทานนั้น คูณภิกษุทั้งหลาย เหล่านี้เรียกว่า อุปาทานขันธ์ ๕ ดังนี้ ก็แล้วในขันธ์ทั้งหลายนี้ ขันธ์ ๕ มีความเป็นต้น เป็นอาสวะ บ้างก็มี เป็นสาระบ้างก็มีฉันใด ร…
เนื้อหาพูดถึงวิญญาณอุปทานและอุปาทานขันธ์ ๕ ซึ่งมีความสำคัญในพระพุทธศาสนา การอธิบายขันธ์ที่เกี่ยวกับอาสวะและการจัดแบ่งให้เข้าใจอย่างชัดเจน ภา…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
315
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
… ในสัพพสังคหะ พึงทราบขันธ์ ๕ คือ รูปขันธ์ ๑ เวทนาขันธ์ ๑ สัญญาขันธ์ ๑ สังขารขันธ์ ๑ วิญญาณขันธ์ ๑ ฯ อุปาทานขันธ์ ๕ คือ รูปปทานขันธ์ ๑ เวทนูปาทานขันธ์ ๑ สัญญูปาทานขันธ์ ๑ สังขารรูปาทานขันธ์ ๑ วิญญาณูปาทาขันธ์ ๑ ฯ …
…เข้าใจในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่ธรรม ๓๓ ในโลกุตตรจิต รวมถึงขันธ์ ๕ อุปาทานขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ และธาตุ ๑๘ ซึ่งสำคัญต่อการศึกษาและเข้าใจอริยสัจ ๔ในพุทธศาสนา โดยหวังว่าจะช่วยให้ผู้อ่าน…
วิสุทธิมรรคเปล าก ด: บันทึกอุปาทานขันธ์
117
วิสุทธิมรรคเปล าก ด: บันทึกอุปาทานขันธ์
…้นธึและอุปาทานทั้งสอง นัน ก่อนอื่น บันทึกทั้งหลาย พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้โดยไม่มีอะไร แปลก (ส่วน) อุปาทานขันธ์4 ไว้ปลอก โดยความเป็นขันธ์ที่ เป็นไปบอดาะและเป็นที่ตั้งแห่งอุปาทาน ดังตรัสไว้ว่า "ดูกร ภิฤทธิ์ทั้งหล…
บทนี้พูดถึงความหมายของบันทึกต่างๆ ที่เกี่ยวกับอุปาทานขันธ์ 5 ซึ่งเป็นพื้นฐานของการศึกษาศาสตร์พุทธ โดยเฉพาะการทำความเข้าใจถึงขันธ์ทั้ง 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา…
องค์ประกอบของชีวิตในพระพุทธศาสนา
9
องค์ประกอบของชีวิตในพระพุทธศาสนา
…gates) ดังที่พระพุทธเจ้าตรัสไว้ใน สังยุตตนิติยา ขันธ์วารวรรคว่า "ิกุญทั้งหลาย เราจักแสดงขันธ์ 5 และอุปาทานขันธ์ 5 เธอทั้งหลายถามพง พันธ์ 5 เป็นไหน? รูป...เวทนา...สัญญา...สังขาร... วิญญาณ อันใดอันหนึ่ง ที่ทีเป็นด…
… รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ โดยพระพุทธเจ้าตรัสไว้ในสังยุตตนิติยา ขันธ์วารวรรคเกี่ยวกับธรรมะและอุปาทานขันธ์ 5 ที่เป็นที่ตั้งแห่งอุปาทานที่ผู้ปฏิบัติสามารถนำความรู้ไปใช้ในการพัฒนาจิตใจและการดำเนินชีวิตให้สอดค…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา – หน้า 316
316
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา – หน้า 316
…วทนา สัญญา เจตสิกที่เหลือ และวิญญาณ ตรัสเรียกว่า ขันธ์ ๕ ฯ อนึ่ง ธรรมที่เป็นไปในภูมิ ๓ ตรัสเรียกว่า อุปาทานขันธ์ ๕ พระนิพพานพ้น จากการสงเคราะห์เข้าในขันธ์ เพราะไม่มีการ จำแนก ฯ โดยความต่างแห่งทวารและอารมณ์ อายตนะ…
เนื้อหานี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับธรรม ๖๕ ที่สัมพันธ์กับเจตสิกและนิพพาน ในการศึกษาอุปาทานขันธ์ ๕ ร่วมกับการพิจารณาความสัมพันธ์ของทวารอารมณ์และธาตุที่มีอยู่ให้กว้างขวาง โดยชี้ให้เห็นถึงความแตกต่า…
การปฏิบัติอันเป็นสายกลางและอริยมรรค
23
การปฏิบัติอันเป็นสายกลางและอริยมรรค
…็เป็นทุกข์ ความพลัดพรากจากสิ่งอันเป็นที่รักก็เป็นทุกข์ ปรารถนาสิ่งใดไม่ได้สิ่งนั้นก็เป็นทุกข์โดยย่อ อุปาทานขันธ์ ๕ เป็นทุกข์
…ิของการเกิด แก่ เจ็บ ตายเป็นสิ่งที่นำพาความสุขและการหลุดพ้นจากทุกข์ เรียนรู้ที่จะปล่อยวางและเข้าใจในอุปาทานขันธ์ ๕ ว่าเป็นทุกข์และต้องมีการปล่อยวางเพื่อเข้าสู่การตรัสรู้โดยสมบูรณ์.
มิลินทิญา : ฉบับ
90
มิลินทิญา : ฉบับ
…สขผล ผลของการไม่ต้องศึกษาหือ หมายถึงพระอรหันต์ อนุสาวนีย์ คำสั่งสอน อุจเฉททุทุ สิมความเห็นว่าขาดสุข อุปาทานขันธ์ ๕ ความยึดมั่นถือมั่นในขันธ์ ๕ ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ อุปายาส ความคับแค้นใจ ความสิ้…
…เกี่ยวกับจริยัล และการพัฒนาความรู้และความเข้าใจในชีวิต เนื้อหามีความสำคัญต่อการทำความเข้าใจเกี่ยวกับอุปาทานขันธ์ ๕ และการพัฒนาจิตใจของบุคคลที่ต้องการบรรลุถึงนิพพาน โดยการปฏิบัติตามหลักอิทธิบาท ๔ และการมุ่งมั่นในก…
วิชาความรู้เบื้องต้น ตอนที่ ๑
369
วิชาความรู้เบื้องต้น ตอนที่ ๑
…การ ก็นี้คือจุดโวการเอง ก็แปลว่า ภาพ มีโวการ ๕ ปัญญา โวการแปลว่า ภาพมีโวการ ๕ ในภาพนั้นกามภาพ ได้แก่อุปาทานขันธ์ (ขันธ์มิใจครอง) ๕ รูปภาพ ก็อย่างนั้น อรูปภาพ ได้แก่อุปาทานขันธ์ ๕ สัญญา ได้แก่ปาทินันทร์ อรูปภาพ ได…
…ารศึกษาเกี่ยวกับสัญญาและการจำแนกรูปภาพเป็นประเภทต่าง ๆ เช่น เนวสัญญาและเอกโวการภาพ ซึ่งเกี่ยวข้องกับอุปาทานขันธ์ ๕ และแสดงถึงการเข้าใจในธรรมชาติของภาพ โดยให้ความสำคัญกับโวการภาพและปัญญาโวการในด้านการสอนวิชาความรู…
วิชาธรรมเวคปก ภาค ๓ ตอนที่ ๑๓
214
วิชาธรรมเวคปก ภาค ๓ ตอนที่ ๑๓
… ๓ โดยต่างแห่งปฏิสิ- ภาค คือภาพ ภาพ อรูปา เป็น ๔ โดยแยกตามอาหาร ๕ (ที่เป็นปัจจัย) เป็น ๕ โดยแตกเป็นอุปาทานขันธ์ ๕ ส่วนมุขี เป็นอย่างเดียว โดยเป็นบัณฑิตตะกะ (ผู้สงสารให้ หมุนไป) เป็น ๒ โดยเป็นสัมปุฏฐกิฐิฤาไม่สัมป…
…่างๆ ของนิธิฤทธิ์ และการถอดความหมายที่เกี่ยวข้องกับเหตุและผล รวมถึงการจำแนกประเภทต่างๆ เช่น นาม รูป อุปาทานขันธ์ และการสังเคราะห์ของบัณฑิต นอกจากนี้ยังมีการวินิจฉัยและวิเคราะห์ในกรณีต่างๆ เพื่อให้เห็นความสัมพันธ์…
วิถีธรรมแปล ภาค ๑ - ทุกข์และอุปาทานขันธ์
190
วิถีธรรมแปล ภาค ๑ - ทุกข์และอุปาทานขันธ์
…งที่ปรารถนา ว่าเป็น ทุกข์ นี่เป็นวิธีฉันในอจินตนาลทุกข์ [ปัญญูปาทานขันธ์ทุกข์] ส่วนในข้อว่า 'โดยย่อ อุปาทานขันธ์ ๕ เป็นทุกข์' นี้ มี วิจินฉว่า ทุกข์ตั้งแต่ชาติทุกข์มาจนใด ที่พระผู้มะภาคเจ้า ผู้ทรงตาดำ คุณครูไว้ใน…
บทความนี้สำรวจความเป็นมาของทุกข์และอุปาทานขันธ์ตามหลักพุทธศาสนา โดยพระอินเน้นว่าความไม่ดีที่ปรารถนาเป็นต้นเหตุของทุกข์ และนำเสนอความเข้าใจในทุกข์ตั…
วิถีมังกรแห่งภาค ๓ ตอนที่ ๑๗๐
171
วิถีมังกรแห่งภาค ๓ ตอนที่ ๑๗๐
…ากสิ่งที่รัก Both many ก็เป็นทุกข์ (อย่าง ๑) ความที่ปรารถนาอยู่ แค่ไม่ได้ ก็เป็นทุกข์อย่าง ๑ โดยย่อ อุปาทานขันธ์ ๕ เป็นทุกข์" ต้นหา ๓ ประการรั้วในเบื้องเหตุแห่งสุขว่า "ต้นหนาได้ มีการก่อ ภาพ (ใหม่) อีกเป็นปกติ ไป…
บทนี้พูดถึงความทุกข์ที่เกิดจากการมีและสูญเสียนั้น รวมถึงความความอยากที่ไม่ได้รับ และการตอบข้อสงสัยเกี่ยวกับพระพุทธธรรมว่าเพราะเหตุใดพระองค์ไม่ทรงอธิบายเรื่องพยัญในบางกรณี ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความซับซ้อน
วิสุทธิมรรคแปลก ค ต ตอน ๑
121
วิสุทธิมรรคแปลก ค ต ตอน ๑
…ไว้ กายวิญญาณที่เป็นวิบาก จึงเกิดขึ้นเป็นวิญญาณที่ร่วมไป (คุณเคล้ามไป) กับทุกๆ ดังนี้ อีกหนึ่งหนึ่ง อุปาทานขันธ์หลายๆ นั้น เปรียบเหมือนคุก และการลงโทษ โทษ เจ้าหน้าที่ลงโทษ นักโทษ และเหมือนภาชนะ โภชนะแ (ข้าว) กับข…
เนื้อหาเกี่ยวกับกรรมที่บุคคลทำและวิญญาณที่เกิดขึ้นตาม สภาพของอุปาทานขันธ์ซึ่งเปรียบเสมือนคุกที่ทำให้ประสบทุกข์ ในการชี้แจงโดยการใช้เปรียบเทียบกับสิ่งต่างๆ เช่น ข้าวและการปรุ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - โลก ๓ และการรู้จัก
267
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - โลก ๓ และการรู้จัก
…ือสัตว์ทั้งปวงตั้งอยู่ได้ด้วยอาหาร โลก๒ คือ นาม ๑ รูป ๑ โลก ๓ คือเวทนา ๓ โลก ๔ คืออาหาร 4 โลก ๕ คือ อุปาทานขันธ์ ๕ โลก ๖ คืออายตนะภายใน ๖ โลก ๗ คือ วิญญาณฐิติ ๓ โลก ๘ คือ โลกธรรม ๘ โลก ๕ คือ สัตตาวาส 8 โลก ๑๐ คือ…
ในบทความนี้ จะพาคุณไปทำความเข้าใจเกี่ยวกับโลก ๓ ตามที่พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ทรงรู้ โดยอธิบายถึงสัตว์ทั้งปวงที่ตั้งอยู่ด้วยอาหาร และวิธีการที่ผู้ปฏิบัติจะเห็นโลกในหลายมิติ รวมถึงการรู้ในอาคตสถานที่สามาร
เจาะลึกอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
24
เจาะลึกอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ิต และอรูปาวจรจิต ตามควรเช่น เดียวกัน ฯ จิตที่ชื่อว่า โลกุตตระ เพราะอรรถว่า ข้ามขึ้นจากโลก กล่าวคือ อุปาทานขันธ์ โดยที่ไม่มีอาสวะ ได้แก่มรรคจิต ฯ ส่วนผลจิต ชื่อว่า โลกุตตระ เพราะอรรถว่า ข้ามขึ้นแล้วจากโลกนั้น ๆ อ…
…ลต่อการเกิดผล จิตที่ถูกจำแนกออกเป็นกามาวจรจิตและโลกุตตระ โดยจิตต่างๆ จะมีการอธิบายถึงความสัมพันธ์กับอุปาทานขันธ์และว่าจิตประเภทไหนที่สามารถข้ามความลำบากในโลกไปได้ ในนี้ยังมีการอธิบายถึงโสภณจิตที่พ้นจากบาปจิตและอเ…
อุปาทานและกรรมภพในอภิธรรม
216
อุปาทานและกรรมภพในอภิธรรม
…และอกุศลกรรม อันจะนำไปสู่กามภพ รูปภพ อรูปภพ อุปปัตติภพ แปลว่า ภพคือภาวะที่เกิดขึ้น ปรากฏขึ้น ได้แก่ อุปาทานขันธ์ ซึ่งก็หมายถึง ภพทั้ง 3 นั้นเอง 11. ชาติ คือ ความเกิด ว่าโดยสมมติได้แก่ความเกิดของสัตว์ โดยปรมัตถ์ ไ…
…ุศลกรรมและอกุศลกรรมที่จะนำไปสู่กามภพ รูปภพ และอรูปภพ ขณะที่อุปปัตติภพคือภาวะที่เกิดขึ้นหรือปรากฏเป็นอุปาทานขันธ์ ซึ่งหมายถึงภพทั้ง 3 ได้แก่ การเกิดของขันธ์ 5 ที่เกิดขึ้นทุกขณะจิต การเกิดที่มีลักษณะเป็นตัวตนในภพภู…
การรู้และขันธ์ 5 ในพุทธศาสนา
105
การรู้และขันธ์ 5 ในพุทธศาสนา
… เป็นเหตุที่ทำให้เกิดความทุกข์แท้จริง เป็นทุกข์ที่ทำให้ต้องเวียนว่าย ตายเกิดในวัฏสงสาร ซึ่งเรียกว่า อุปาทานขันธ์ เป็นขันธ์ของปุถุชน หรือแม้แต่พระอริยเจ้าที่ยัง ไม่หมดกิเลสทั้งหมด ก็ยังมีอุปาทานขันธ์นี้อยู่ แต่เบา…
…าร และวิญญาณ โดยแบ่งขันธ์ออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ ขันธ์ที่ประกอบด้วยอุปาทาน และขันธ์ของปุถุชนที่ยังมีอุปาทานขันธ์ซึ่งเกี่ยวข้องกับกิเลส "อุปาทาน" ซึ่งมีผลกระทบต่อความทุกข์ในชีวิต
ความเข้าใจเกี่ยวกับขันธ์ 5
97
ความเข้าใจเกี่ยวกับขันธ์ 5
…ิด 1. ขันธ์ 5 หมายถึง กลุ่มแห่งรูปและนาม ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ มีทั้งขันธ์ที่เป็นอุปาทานขันธ์ ซึ่งทำให้เกิดความยึดมั่น ถือมั่น เป็นทุกข์ และที่ไม่เป็น อุปาทานขันธ์ 2. พระมงคลเทพมุนีสอนให้เห็นว่…
เนื้อหานี้กล่าวถึงขันธ์ 5 ซึ่งประกอบไปด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ที่เป็นภาระหนักในชีวิตของมนุษย์และเทวดา พระมงคลเทพมุนีได้สอนให้ปล่อยวางขันธ์ 5 เพื่อความบริสุทธิ์และสมบูรณ์ในการปฏิบัติธรรม
ทุกข์และอุปาทาน
157
ทุกข์และอุปาทาน
ทุกข์ทั้ง 12 ประการที่กล่าวมานี้สรุปเหลือประการเดียวคือ “อุปาทานขันธ์ 5 เป็นทุกข์” กล่าวคือ มนุษย์และสัตว์ทั้งหลายประกอบด้วยขันธ์ 5 ได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญ…
บทความนี้กล่าวถึงทุกข์ทั้ง 12 ประการที่สรุปเป็นอุปาทานขันธ์ 5 ซึ่งหมายถึงการถือมั่นในขันธ์ 5 ว่าเป็นของเรา ทำให้เกิดความทุกข์ หากไม่ถือมั่น จะไม่ทุกข์ เช่น ชีว…
อริยสัจ 4: ความจริงอันประเสริฐ
156
อริยสัจ 4: ความจริงอันประเสริฐ
…ัปปิเยหิสัมปโยคทุกข์ ปิเยหิวิปปโยคทุกข์ ยัมปิจฉังนลภติตัมปิทุกข์ ทุกข์ทั้ง 12 ประการนี้สรุปรวมลงใน “อุปาทานขันธ์ 5 เป็นทุกข์” 1 (1) ชาติทุกข์ หมายถึง ทุกข์เพราะการเกิด (2) ชราทุกข์ หมายถึง ทุกข์เพราะความแก่ (3) พ…
อริยสัจ 4 เป็นแก่นสารของพระพุทธศาสนา ประกอบด้วยความจริงเกี่ยวกับทุกข์และทางดับทุกข์ โดยแต่ละองค์ประกอบถูกระบุอย่างชัดเจน เช่น ทุกข์ที่มี 12 ชนิด เช่น ชาติทุกข์ ชราทุกข์ และมรณทุกข์ รวมไปถึงการตีความขอ
หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโอวาท 1
23
หลักฐานธรรมในคัมภีร์พุทธโอวาท 1
…ั้น มีคำอธิบายดังนี้ บทว่า “ไม่มีความแก่” หมายเอา อนุปาทิเถสเนิพพานุทธบทว่า “แก้ไขอยู่” หมายเอา อุปาทานขันธ์ทั้ง 5 เข้้อมะ ทั้งอุปาทานขันธ์เหล่านั้นเสีย ควรแสงหานิพพานในภาวะที่ไม่รู้จักแก่... สิ่งที่น่าสนใจค…
…ระนิพพานที่ไม่มีความแก่ ซึ่งเป็นหลักธรรมที่มีความสำคัญในพระพุทธศาสนา เนื้อหานำเสนอการอธิบายเกี่ยวกับอุปาทานขันธ์ที่เสื่อมสลายตลอดเวลา และความเกี่ยวข้องกับความรู้เกี่ยวกับนิโรธในภาวะที่ใช้ความคิดในทางจิตใจ อ้างอิง…