หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ : หน้า 174/604

หลักฐานธรรมภายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับวิชาการ กล่าวว่า “แก้ไปอยู่น” หมายเอา อุปาทานขันธ์ทั้ง 5 เขาย้อมล้อม อุปาทานขันธ์เหล่านั้นเสื่อ ควรแสวงหานิพพานเป็นภาวะที่ไม่มีความแก่ “แผดเผาอยู่” คือ ถูกแผดเผาด้วยเหตุ 3 ประการ ควรแสวงหาความสิ้นไปของเหตุเหล่านั้น ในที่ไม่มีการแผดเผา ที่นี้ชื่อว่า “เกษจากโยค” ได้แก่นิพพานรต ทังสองอย่าง ข้อความที่มายงี้ กล่าวถึง อนุปาทิเสนพานตรว่าไม่มีความแก่ กล่าวถึงนิพพานรตทั้งสองประการว่าเป็นความเกษจากโยค ซึ่งตรงกันข้ามกับปทานขันธ์ 5 ซึ่งกำลังเสื่อม เป็นทุกข์ และสอนให้ข้ามพันธัน 5 แสงหา พระนิพพาน เป็นหลักคำสอนที่ตรงกันในพระพุทธศาสน่านิกายต่างๆ และในวิชาธรรมภาย ดังที่กล่าวไว้อย่างกันในปาสารสุตราบ้างว่า อิฐ ภิกขเว เอกะโจ ฯลฯ อตตนา ชราธโร ม สมาน โธรา ธมฺเม อานิว วิทิวา วิตร อุตตร โยคคุณ เนินิพพานะ ปริเยสิติ (มุง. 12/315/314) คำแปล: ภิกษุทั้งหลาย บางคนในโลกนี้ ฯลฯ ตนเอง มีความแก่เป็นธรรมดา ทราบชัดถึงโทษในสิ่งที่มีความแก่เป็น ธรรมดาแล้ว ย่อมแสงหาพระนิพพานที่ไม่มีความแก่ เกษจาก โยคะ หาธรรมอื่นยิ่งกว่านี้ได้ ในทำนองเดียวกัน พระมงคลเทพมุนีได้แสดงพระธรรมเทศนาเกี่ยวกับนิพพานว่า “สัตว์ทั้งหลายเมื่อไปถึงนิพพานแล้วก็พ้นจากเกิด แก่ เจ็บ ตาย”