ความอดทนและนิสัยดี : หน้า 59/68

ความอดทนนี้มีหลายระดับ ความอดทนในระดับสูงขึ้นยิ่งต้องอาศัยสติปัญญา ความรู้ ความเข้าใจในโลกและชีวิตที่ถูกต้อง อาศัยคุณภาพใจบริสุทธิ์ สะอาด จึงจะมีความอดทนระดับที่สูงขึ้นไปได้ ความอดทนทั้ง ๕ ระดับ ได้แก่ ๑. ความอดทนต่อความลำบากตรากตรำ ต่อสภาพดินฟ้าอากาศที่ไม่เอื้ออำนวย ๒. ความอดทนต่อทุกข์เขนขมจากโรคภัยไข้เจ็บที่เกิดขึ้นกับตัวเอง ต้องอาศัยความทรหดอดทนทนง้างกายและแฝงไว้ด้วยความรับผิดชอบต่อการงาน ๓. ความอดทนต่อการกระทบกระทั่ง ทนต่อความเจ็บปเจ็บใจ ทนต่อคนที่อยู่ร่วมกัน ความอดทนประการนี้นักหนาสาหัสสากันความอดทน ๒ ประการแรก ๔. ความอดทนต่ออำนาจกิเลสที่ยั่วยวนใจ อดทนต่อความลุ่มหลงในอยบุญ ความอดทนประกาศสุดท้ายนี้นักหนาสาหัสที่สุด คิดว่าระหว่างถูกด่า ไม่โมโห กููขาม แต่ไม่ยิ้ม อย่างไหนยากกว่ากัน นิสัยที่เป็นพื้นฐานของนิสัยดี ทั้งหมดในโลกนี้ จะเป็นคุณการแก่ผู้ประพฤติให้ประสบแต่ความสุข ความสำเร็จ ความสมปรารถนาในชีวิต นิสัยเหล่านี้จะได้มาจากไหน ไม่มีใครมอบให้แก่กันได้ ไม่อาจจะซื้อขายแลกเปลี่ยนกันอะไร แต่สืบดลำจะเกิดขึ้นได้จากการที่ผู้รู้ให้การอบรม แนะนำฝึกหัดให้เราได้ฝึกฝนด้วยตนเองให้แกร่งกล้าขึ้นมาเป็นลำดับ ๆ ผู้ใหญ่ผู้ปกครองก็มีหน้าที่อบรมบ่มนิสัย สร้างสิ่งแวดล้อมให้เด็ก ๆ เยาวชนลูกหลานมีโอกาสทำความดีบ่อย ๆ สม่ำเสมอ ไม่เปิดโอกาสให้ธนัสไม่ดี ธรรมชาตของนิสัยนั้น ถ้าอะไรที่เป็นนิสัยแล้ว เมื่อสถานการณ์และสิ่งแวดล้อมเอื้อต่ออย่างไร ก็อดไม่ได้ที่จะทำเช่นนั้นตามที่เคยทำ ถ้าไม่ได้ทำก็จะเกิดความไม่สบายใจ รู้สึก หดหู่ใจ ไม่ว่าจะเป็นนิสัยดีหรือไม่ดีตาม ถ้าจะเลิกนิสัยไม่ดีต้องปล่อยให้ดทำ ปล่อยให้ดูดหยิดไป อย่ายอมอ่อนข้อให้ ต้องห่างจากนิสัยนั้นไป ไม่ทำอีก บ่อย ๆ เข้านิสัยนั้นก็จะสาวลงไป ก็จะเลิกนิสัยนั้นไปได้ ถ้าเป็นนิสัยดี ก็ต้องสนับสนู อย่าหยุดทำ ให้โอกาสทำกันดีนี้บ่อย ๆ ใครมีนิสัยดี ๆ ต้องให้เกียรติเขา ยิ่งเถ่า เขาจะได้ทำต่อ ในที่สุดเขาจะได้นิสัย ๆ นั้นอย่างง่าการ ช่วยกันทำอย่างนี้แล้ว ก็จะได้มุนมนุษย์ต้นแบบความดีเดินให้เห็นบนโลกมนุษย์กันมาก ๆ