ข้อความต้นฉบับในหน้า
2. การวิเคราะห์จากกลุ่มหลักฐานทางบันทึกประวัติศาสตร์จีน
บันทึกประวัติศาสตร์จีนที่บันทึกช่วงเวลาและเรื่องราวเกี่ยวกับชาวฑ์ Kushan นั้นมีอยู่บ้างในที่นี้น่าอานนบันทึกที่มีเนื้อหาเหตุการณ์ต่าง ๆ ของชาวฑ์ Kushan ที่สามารถมานวิเคราะห์หาปีต่อปีนับจากองค์กรได้ ซึ่งพบใน Da Tang Xiyu Ji (大唐西域記, บันทึกพระเจ้าซังจัง) และใน Hou Han Shu (後漢書, บันทึกชาวฑ์ โอ่วอ๋ำ), และ San Guo Zhi (三國志, สามก๊ก) ดังนี้
2.1 Da Tang Xiyu Ji
บันทึกพระเจ้าซังจังนี้เป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางว่าเป็นบันทึกการเดินทางเยือนอินเดียของพระภิษุ Xuanzang (พระถังซัมจัง) ในปี ค.ศ. 629 - 645 ซึ่งมีข้อความบางตอนในบันทึกคำบอกเล่าเกี่ยวกับการเกิดของพระเจ้า Kanishka ว่า [พระเจ้า Kanishka จะมาขึ้นหลังปีพุทธรินทรภานที่ 400]24 หากใช้ฐานปีพุทธรินทรภานเทียบกับปี ค.ศ. 38625 ในการคำนวณจะหมายถึงพระจักร Kanishka เกิดขึ้นในปี ค.ศ. 386+399 = ค.ศ. 13 ซึ่งถือว่าเป็นตัวเลขที่อยู่ห่างจากกษัตริย์อื่น ๆ ที่มีฐานะเป็นชั้นสูงกว่ามาก ตัวอย่างเช่นจากศิลาจารึก Taxila พบว่าปี ค.ศ. 78 กษัตริย์ Kujula Kadphises ได้ครองราชย์อยู่ ดังนั้นจึงไม่มีความเป็นไปได้ที่พระเจ้า Kanishka ซึ่งเป็นหลานของกษัตริย์ Kujula Kadphises จะเกิดขึ้นในปี ค.ศ. 13 อีกทั้งนั้นก็เป็นเพียงคำพูดกล่าว
24 [邛城色迎王如來湿愛之後第四百年。君臨廣遠脩祿。不信罪輕毀弘法。]
【大唐西域記】大正新修大藏經 T51: 882a. Nakano (1978: 333-334)
25 เกี่ยวกับปีดับบัณฑิตปรินิพพาน นักวิชาการทั่วโลกได้มีอ้างอิงหลักฐานในการคำนวณที่แตกต่างกัน เอกสารทางสายใต้ฝ่ายเราจะคำนวณได้ปี BC. 483, BC. 484, BC. 485 เป็นต้น ส่วนเอกสารทางเหนือฝ่ายมายุทธจะคำนวณได้ปี BC. 383, BC. 386 เป็นต้น ซึ่งมีความแตกต่างกันราว 100 ปี ทั้งนี้จึงไม่อคอสมบูรณ์หรืออิงข้อมูลรับรอง