หน้าหนังสือทั้งหมด

ปีติและความสุขในสมาธิ
42
ปีติและความสุขในสมาธิ
…ขใดในขั้นโลกิยะจะเสมอเหมือนได้เลย คือ เป็นความสุขอย่างยิ่งที่เหนือกว่าความสุขทางโลกีย์ที่เกิดจากกิน กาม เกียรติ ซึ่งเป็นความสุขที่ ยังมีทุกข์เจือปนอยู่มาก เป็นความสุขที่มีเหยื่อล่อ เป็นความสุขที่เหมือนกั…
บทความนี้สำรวจความรู้สึกปีติห้าชนิดที่เกิดขึ้นในระหว่างการปฏิบัติสมาธิตามหลักพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะความปีติที่ซาบซ่านและความสุขที่เกิดจากอารมณ์ที่ตั้งมั่นในความสงบ ปีติทั้งห้าสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งในการ
การเข้าใจอนิจจังและการละสังโยชน์
47
การเข้าใจอนิจจังและการละสังโยชน์
…สงฆ์ เป็นต้น 3. สีลัพพตปรามาส คือ ความยึดมั่นในศีลและข้อวัตรปฏิบัติต่างๆ ที่นอกไปจากมรรคผลปฏิปทา 4. กามราคะ คือ ความกำหนัดยินดีในกามคุณต่างๆ 5. ปฏิฆะ คือ ความขัดเคืองใจ สังโยชน์เบื้องสูง หรือ อุทธัมภาคิย…
อนิจจังหมายถึงการที่ทุกอย่างมีการเปลี่ยนแปลงและไม่มีสิ่งใดถาวร โดยมนุษย์ต้องเรียนรู้เพื่อไม่ติดยึดกับอวัยวะหรือความรู้สึกที่เปลี่ยนแปลงได้ สังโยชน์คือกิเลสที่ผูกใจซึ่งมีอยู่ 10 อย่าง และการปฏิบัติวิปั
การละกิเลสและพระอริยบุคคลในพระพุทธศาสนา
48
การละกิเลสและพระอริยบุคคลในพระพุทธศาสนา
…าบาง 3. พระอนาคามี ผู้จะไม่กลับมาสู่โลกนี้อีก จะไปเกิดในชั้นสุทธาวาสพรหม ละสังโยชน์ได้อีก 2 ข้อ คือ กามราคะและปฏิฆะ 4. พระอรหันต์ ละสังโยชน์ได้สิ้นเชิง คือละสังโยชน์อีก 5 ข้อได้ คือ รูปราคะ อรูปราคะ มานะ…
ในพระพุทธศาสนา การละกิเลสมีลำดับขั้น โดยแบ่งออกเป็นการละแบบสมุจเฉทปหาน ปฏิปัสสัทธิปหาน และนิสสรณปหาน ซึ่งส่งผลต่อการพัฒนาตนจากปุถุชนไปสู่พระอริยบุคคล เช่น พระโสดาบัน พระสกทาคามี พระอนาคามี และพระอรหัน
การเกิดและจริตในพุทธศาสนา
98
การเกิดและจริตในพุทธศาสนา
…ตนั้น ปฐวีธาตุและอาโปธาตุมีกำลังมาก 4. ถ้าในขณะที่บำเพ็ญบุญกุศล มัวแต่ไปนึกถึงความเพลิดเพลินในเรื่องกามคุณ อารมณ์อันเป็น กามวิตก คิดในทางเกลียดชังปองร้ายผู้อื่นอันเป็นพยาบาทวิตก หรือคิดไปในทางเบียดเบียนท…
เนื้อหานี้ศึกษาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างบุญกุศลและจริตในพุทธศาสนา โดยการบำเพ็ญบุญที่ปราศจากความเข้าใจหรือมีอารมณ์ที่ไม่ดีจะก่อให้เกิดโมหจริตและวิตกจริต ส่วนการบำเพ็ญบุญด้วยศรัทธาและปัญญาจะส่งผลให้ม
จริตและสาเหตุแห่งการเกิดจริตต่างๆ
99
จริตและสาเหตุแห่งการเกิดจริตต่างๆ
…และ ธาตุ ลมมีกำลังมาก ธาตุดิน และธาตุน้ำ มีกำลังมาก ในขณะบำเพ็ญกุศลมัวแต่นึกถึงความเพลิดเพลินเรื่อง กามคุณ อารมณ์อันเป็นกามวิตก คิดในทางเกลียดชัง วิตกจริต ปองร้ายผู้อื่นอันเป็นพยาบาทวิตก หรือคิดไปในทาง เ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงจริตในมนุษย์ซึ่งมีสาเหตุมาจากกรรมในอดีตชาติ อธิบายถึงการเกิดจริตต่างๆ เช่น ราคจริต โทสจริต และโมหจริต พร้อมทั้งการบำเพ็ญกุศลที่มีผลต่อจริตในคน โดยระบุถึงพระรัตนตรัยและกรรมนำไปสู่จุติ
ความหมายและคุณสมบัติของพุทโธ
52
ความหมายและคุณสมบัติของพุทโธ
…นผู้เบิกบานด้วยพระอรหัตมัคคญาณเหมือนดอกบัวที่เบ่งบานเมื่อได้รับแสงอาทิตย์ 7. สิ้นจากอาสวะทั้ง 4 คือ กามาสวะ ภวาสวะ ทิฏฐาสวะ และอวิชชาสวะ 8. มีพระบวรพุทธสันดานปราศจากกิเลสทั้งปวง 9. มีพระบวรพุทธสันดานทรงพ…
บทเรียนนี้นำเสนอความหมายของคำว่า 'พุทโธ' ซึ่งถือเป็นผู้รู้ ผู้ตื่น และผู้เบิกบานที่ตรัสรู้อริยสัจ 4 มีพระบวรพุทธสันดานอันมีคุณสมบัติเช่น ฤทธิ์เอกทางธรรม มีความแจ้งในมรรคผลและสามารถทำให้สัตว์โลกตรัสรู้
พระปัญญาธิคุณและคุณธรรมของพระพุทธเจ้า
53
พระปัญญาธิคุณและคุณธรรมของพระพุทธเจ้า
…่อ เพียบพร้อม ด้วยมหาปุริสลักษณะ 32 อนุพยัญชนะ 80 (อนุพยัญชนะ คือ ลักษณะปลีกย่อยของพระ มหาบุรุษ) 5. กาม (ความปรารถนา) เมื่อทรงประสงค์สิ่งใดก็สำเร็จสมประสงค์ทุกประการ 6. ประโยชน์ ทรงใช้ความเพียรทั้งกลางวั…
พระพุทธเจ้าทรงมีมนุษย์ธรรมและอำนาจอันยิ่งใหญ่ 6 ประการ ซึ่งช่วยให้ทรงนำธรรมะที่ตรัสรู้มาอบรมสั่งสอนเวไนยสัตว์อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งยังมีปรีชาญาณและความสามารถที่ไม่มีใครเทียบได้ พระองค์ทรงใช้อำนาจเพื่
การทำจิตให้รู้เท่าทันอารมณ์
142
การทำจิตให้รู้เท่าทันอารมณ์
…มหลง ศรัทธา เมตตา สติ ปัญญา เป็นต้น * นิวรณ์ คือ ธรรมที่กั้นจิตไม่ให้บรรลุความดี มีอยู่ 5 อย่าง คือ กามฉันทะ (ความพอใจในกามคุณ5) พยาบาท (ความปองร้ายผู้อื่น) ถีนมิทธะ (ความหดหู่เซื่องซึม) อุทธัจจกุกุจจะ ค…
เนื้อหานี้สอนเกี่ยวกับการทำจิตให้รู้เท่าทันการเข้ามาและออกไปของอารมณ์ผ่านการสังเกตลมหายใจและการพัฒนาสมาธิ กอปรกับการเรียนรู้เพื่อความหลุดพ้นจากสภาวะอารมณ์ต่างๆ เช่น ความเฉื่อยชา ความฟุ้งซ่าน และความเศ
ความสำคัญของอุปสมานุสติในพระธรรมกาย
155
ความสำคัญของอุปสมานุสติในพระธรรมกาย
…รรดาสังขตะ อสังขตะทั้ง 2 อย่างนี้ ธรรมใด เป็นสภาพที่ย่ำยีความมัวเมาต่างๆ บรรเทาเสียซึ่งความกระหายใน กามคุณอารมณ์ ถอนเสียซึ่งความอาลัยในกามคุณอารมณ์ ตัดเสียซึ่ง การเวียนไปในวัฏฏะทั้ง 3 เป็นที่สิ้นสุดแห่งต…
เรื่องราวที่นำเสนอถึงการบรรยายเกี่ยวกับอุปสมานุสติที่ใช้ในการเข้าถึงพระธรรมกาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งการระลึกถึงความหมายที่ถูกต้องและการปฏิบัติเพื่อก้าวข้ามการเข้าถึงฌานสมาบัติ เช่น การยังคงใช้คำบริกรรมที่
แนวคิดและวัตถุประสงค์ในการเจริญอสุภกัมมัฏฐาน
12
แนวคิดและวัตถุประสงค์ในการเจริญอสุภกัมมัฏฐาน
…ระยสกุลบุตร และ พระมหาติสสเถระ ผู้ที่เจริญอสุภกัมมัฏฐานนี้ย่อมมีอานิสงส์หลายประการ เช่น ทำให้บรรเทา กามราคะลงได้ เห็นถึงความไม่เที่ยงของร่างกาย เป็นต้น อ สุภะ 1 0 DOU 3
…ง 10 ประการ ซึ่งสามารถใช้ร่างกายของตนหรือผู้อื่นได้ การปฏิบัตินี้มีอานิสงส์หลายประการ เช่น การบรรเทากามราคะและเห็นถึงความไม่เที่ยงของร่างกาย บุคคลที่ใช้วิธีนี้ได้แก่ พระมหากาล พระยสกุลบุตร เป็นต้น เพื่อส…
การบรรลุฌานและการแผ่เมตตาในกัมมัฏฐาน
61
การบรรลุฌานและการแผ่เมตตาในกัมมัฏฐาน
…ภาวนาตามขั้นตอนดังที่กล่าวมานี้ เป็นอันว่าผู้เจริญเมตตากัมมัฏฐาน ได้บรรลุถึงปฐมฌานอันละนิวรณ์ 5 คือ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ อุทธัจจะกุกกุจจะ วิจิกิจฉา และประกอบด้วยองค์ฌาน 5 คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกั…
การบรรลุฌานเริ่มต้นจากการเจริญเมตตาจนถึงอัปปนาสมาธิ เป้าหมายคือการเสริมสร้างสมาธิและขจัดนิวรณ์ 5 ด้วยการทำภาวนาอย่างต่อเนื่อง โดยมีการแผ่เมตตาไปยังทิศต่างๆ และทั่วโลกเพื่อสร้างความสงบและเชื่อมโยงกับทุ
การเจริญอาหาเรปฏิกูลสัญญาเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย
123
การเจริญอาหาเรปฏิกูลสัญญาเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย
…นาสมาธิได้ 4.5 อานิสงส์ของอาหาเรปฏิกูลสัญญา 1. ไม่ยินดีในรสอาหาร บริโภคเพียงเพื่อดำรงชีวิตอยู่ 2. ละกามคุณ 5 ได้ (กามคุณ 5 ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส) 3. เห็นความเกิดดับของรูปขันธ์ ความเกิดดับของรู…
ในคัมภีร์วิสุทธิมรรคได้อธิบายวิธีการเจริญอาหาเรปฏิกูลสัญญาเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย โดยเริ่มจากการพิจารณาความเป็นปฏิกูลของอาหารจนจิตสงบไปยังอุปจารสมาธิ จากนั้นน้อมอาหารเป็นบริกรรมนิมิตเพื่อเข้าถึงอัปป
ประเภทของกิเลสในพระพุทธศาสนา
33
ประเภทของกิเลสในพระพุทธศาสนา
…องอยู่ในกระแสจิต ทำให้วัฏฏะทุกข์ที่ยาวนานไม่มีกำหนด เจริญรุ่งเรืองไม่มีที่สิ้นสุด มี 4 อย่าง คือ 1. กามาสวะ ติดใจแสวงหากามคุณทั้ง 5 คือ รูป เสียง กลิ่น รส และการสัมผัส 2. ภวาสวะ ชอบใจยินดีในอัตภาพของตน ช…
บทนี้นำเสนอประเภทของกิเลสตามคัมภีร์อภิธัมมัตถสังคหะ ซึ่งแบ่งออกเป็น 9 หมวด โดยชี้แจงรายละเอียดของแต่ละประเภท ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, และประเภทอื่นๆ ที่มีผลต่อจิตใจและนำไปสู่ความทุกข์ สรุปเป็นหมวดต่างๆ รวม
โยคะและบทบาทในวัฏฏะ
34
โยคะและบทบาทในวัฏฏะ
3) โยคะ คือ เครื่องประกอบเหล่าสัตว์เข้าในวัฏฏะ ไม่ให้หลุดพ้นไปได้ มี 4 อย่าง คือ 1. กามโยคะ ตรึงให้ติดอยู่กับกามคุณ 2. ภวโยคะ ตรึงให้ติดอยู่กับความยินดีในอัตภาพของตน 3. ทิฏฐิโยคะ ตรึงให้ต…
…ามนี้สำรวจความหมายของโยคะในบริบทของวัฏฏะและการกระทำที่ทำให้มนุษย์ติดอยู่ในสภาวะเศร้าโศก การเข้าใจถึงกามโยคะ, ภวโยคะ, ทิฏฐิโยคะ, และอวิชชาโยคะ รวมถึงบทบาทของคันถะและอุปาทานในชีวิตประจำวัน ทำให้มีความยึดมั…
อวิชชาและอุปสรรคทางจิต
35
อวิชชาและอุปสรรคทางจิต
…ว้เพราะความไม่รู้ 7) อนุสัย คือ กิเลสที่นอนเนื่องอยู่ในขันธสันดานของสัตว์ทั้งหลาย มี 7 อย่าง คือ 1. กามราคานุสัย สันดานที่ชอบใจในกามคุณอารมณ์ 2. ภวราคานุสัย สันดานที่ชอบใจในอัตภาพของตนและชอบใจในรูปภพ อรู…
บทความนี้วิเคราะห์ถึงอวิชชาและอุปสรรคทางจิตที่มีผลต่อการเกิดทุกข์ในสัตว์ ทั้งนี้รวมถึงการจำแนกอนุสัยที่นำไปสู่อารมณ์ต่างๆ และการผูกพันของสังโยชน์ที่จะทำให้สัตว์ไม่หลุดพ้นจากวัฏทุกข์ อวิชชาเป็นอุปสรรคส
ธรรมชาติและต้นเหตุของความกำหนัด
38
ธรรมชาติและต้นเหตุของความกำหนัด
…ดในฐานะอันไม่ควร ความโลภเกินขนาด ความติดใจ กิริยาที่ติดใจ ความปรารถนา ความกระหยิ่มใจ ความปรารถนานัก กามตัณหา ภวตัณหา วิภวตัณหา ตัณหาในรูปภพ ตัณหาในอรูปภพ ตัณหาในนิโรธ (คือราคะที่สหรคต ด้วยอุจเฉททิฏฐิ) รู…
เนื้อหาเกี่ยวกับความกำหนัดและต้นเหตุของอารมณ์ต่าง ๆ รวมถึงความอยาก ความสยบ ความติดใจ และตัณหาที่เกิดขึ้นในชีวิตประจำวัน โดยอธิบายถึงธรรมชาติที่หลอกลวงและร้อยรัดจิตใจมนุษย์ ให้ความรู้เกี่ยวกับสาเหตุแห่
มิจฉาทิฏฐิ และการทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลส
44
มิจฉาทิฏฐิ และการทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลส
…มอ) อภิชฌา (เพ่งเล็งเอาของเขา) โลภะ (อยากได้ทางทุจริต) ปาปิจฉา (อยากได้โดยวิธีเลวๆ) มหิจฉา (มักมาก) กามฉันทะ (ชอบใจในกาม) โกธะ (เดือดดาล) 5. กามราคะ อุปนาทะ (ผูกโกรธ) 6. รูปราคะ 4. ปฏิฆะ มายา(เจ้าเล่ห์) …
บทความนี้สำรวจมิจฉาทิฏฐิและผลกระทบที่เกิดจากความเชื่อที่ผิด ทางศาสนาและจิตใจ ด้วยการอธิบายลักษณะของกิเลสต่างๆ เช่น โทสะและโลภะ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการบิดเบือนความจริงและผลกระทบที่เกิดขึ้นกับสังคมและบุคคล
ลักษณะของกิเลสในมนุษย์และภายหลังจากตาย
47
ลักษณะของกิเลสในมนุษย์และภายหลังจากตาย
…ิฏฐิ กิเลสในกายทิพย์ คือ โลภะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายรูปพรหม คือ ราคะ โทสะ โมหะ กิเลสในกายอรูปพรหม คือ กามราคานุสัย ปฏิฆานุสัย อวิชชานุสัย” จากการที่พระมงคลเทพมุนีได้กล่าวไว้ถึงลักษณะของกิเลสในกายต่าง ๆ จะเ…
บทความนี้สำรวจลักษณะของกิเลสในกายต่างๆ ผ่านการสอนของพระมงคลเทพมุนี โดยแบ่งแยกประเภทกิเลสตามระดับของกาย ทั้งกายมนุษย์ที่มีการแสดงตัวเป็นกิเลสหยาบที่สุด จนถึงกายนอกภพที่มีรายละเอียดในการครอบงำและอุปสรรค
สาเหตุแห่งความทุกข์จากกิเลส
50
สาเหตุแห่งความทุกข์จากกิเลส
…้านปัญญา ได้อธิบาย แสดงทุกข์โทษภัยของกิเลสโดยประการต่าง ๆ ไว้ในพระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย มหานิทเทส- กามสุตตนิทเทส ว่า พระภาวนาวิริยคุณ (เผด็จ ทัตตชีโว), คัมภีร์ปฏิรูปมนุษย์, กรุงเทพฯ: กรานิคอาร์ตพริ้นติ้…
เนื้อหากล่าวถึงการครอบงำของกิเลสที่ทำให้มนุษย์แสดงพฤติกรรมชั่วร้ายจากความโลภ ความโกรธ และโมหะ ซึ่งนำมาซึ่งทุกข์และความลำบากจากการเป็นทาสของตัณหาและกิเลส พระพุทธเจ้าสอนไว้ว่า ผู้มีจิตผ่องใสและปราศจากกิ
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลส
51
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกิเลส
…ย่อมเกิดขึ้นเพื่อมิใช่ ประโยชน์เกื้อกูล เพื่อทุกข์ เพื่อความอยู่ไม่ผาสุก..... ไม่ยินดีกุศล ยินดีแต่ กามคุณ ทำให้ขนลุก บาปวิตกในใจ ตั้งขึ้นแต่อัตภาพนี้แล้ว ผูกจิตไว้ เหมือนพวกเด็กผูกกาที่ข้อเท้าไว้ ฉะนั้น…
บทความนี้อธิบายถึงกิเลสซึ่งครอบงำจิตใจและเป็นอุปสรรคต่อความสุข เป็นอันตรายต่อการพัฒนาจิตที่บริสุทธิ์ โดยยกตัวอย่างการทำลายของกิเลส เช่น โลภะ, โทสะ, โมหะ ซึ่งทำให้ไม่เห็นความจริง คนเราต้องต่อสู้กับกิเล