หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
259
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ย ปวตฺตตีติ วิตกโก อปปนา ฯ ตถาหิ โส อปปนา พฺยปุปนาติ นิททิฏโฐ ฯ ตปปมุขตาวเสน สพฺเพปิ มหคฺคตานุตฺตรชุฌานธัมมา อัปปนาติ วุจจนฺติ ฯ ปริกมุมสฺส นิมิตต์ อารมฺมณฑิตาติ ปริกมุมนิมิตต์ กสิณมณฑลาทิ ฯ ตเทว จกฺขุนา…
เนื้อหานี้ครอบคลุมการศึกษาและวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมไปถึงรายละเอียดด้านการภาวนาและการใช้เครื่องมือในการพัฒนาจิตใจ โดยอธิบายถึงขั้นตอนและวิธีการสอนที่สอดคล้องกันกับมโนธรรมและแนวทางการปฏิบัติ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
264
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ิพฺพตฺตตฺตา ภาวนามย์ ฯ สมปุปิตนฺติ สฏฐ อปฺปิติ ฯ ตโต ปฏฐายาติ ปฏิภาคนิมิตตุปฺปตฺติโต ปฏฐาย ๆ ปญฺจสุ ฌานเคสุ เอเกการมุมเณ อุปฺปนฺนาวชุชนานนุตร์ จตุปญฺจชวนกติปยภวงฺคโต ปร์ อคนตวา อปราปร์ ฌานงคา วชฺชนสมตฺถต…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการศึกษาอภิธรรมและการปฏิบัติธรรมตามแนวทางที่ถูกต้อง โดยยกตัวอย่างถึงการทำฌานและการปฏิบัติอย่างมีระเบียบแบบแผนเพื่อให้ได้ผลทางจิตวิญญาณ มีการวิเคราะห์วิธีการต่างๆ เช่น การใช้การ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 55
55
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 55
… ปริตตารมณ์ ทุกขาปฏิปท์ ทนุธาภิญญ์ ปริตต์ อป มาณารมฺมณ์ ดังนี้ จึงรวมเป็นนวกนัย ๒๕ ดังนี้ ฯ วิบากที่ฌาน พิเศษให้เกิดขึ้นแล้ว เป็นเช่นกับฌานนั้นๆ โดยส่วนเดียวกัน เพราะ เหตุนั้น พระผู้มีพระภาคจึงตรัสจำแนกว…
…ธศาสนา เช่น การเข้าใจอารมณ์และปฏิปทาที่ส่งผลต่อการบรรลุธรรม รวมถึงการแสดงออกของจิตในระดับต่างๆ เช่น ฌาน โดยมีความสำคัญในการศึกษาถึงการเชื่อมโยงระหว่างนัยทางธรรมและวิบากที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติของผู้ฝึกฝน…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: อรูปจิตและฌานในพุทธศาสนา
65
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: อรูปจิตและฌานในพุทธศาสนา
…คือตามที่กล่าวมาแล้ว ฯ อีกอย่างหนึ่ง บัณฑิต แจกจิตออกไปเป็น ๑๒๑ คือ ๑๐๐ เกินไป ๒๐ เลยไป ๑ ฯ [ว่าด้วยฌานประกอบในโลกุตตรจิต] ชื่อว่าปฐมฌานโสดาปัตติมรรคจิต เพราะอรรถว่า โสดา ปัตติมรรคจิตนั้น และเป็นปฐมฌาน เ…
…ิตออกไปได้หลากหลายประเภทและมีการจำแนกจิตออกเป็น ๑๒๑ ได้แก่ ๑๐๐ เกินไป ๒๐ เลยไป ๑. นอกจากนี้ยังพูดถึงฌานที่เชื่อมโยงกับโลกุตตรจิต โดยเฉพาะฌานระดับปฐมซึ่งจะปรากฏในมรรคทั้ง ๔ ดังนั้น ฌานจึงมีบทบาทสำคัญในการ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - ความเข้าใจในฌานและจิต
68
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - ความเข้าใจในฌานและจิต
…และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 68 ฉันใด แม้อนุตตรจิต (โลกุตตรจิต) ท่านก็ถือเอาโดยชื่อว่า "ปฐม- ฌานโสดาปัตติมรรคจิต" ฉันนั้น ๆ ถึงแม้อรูปฌาน บัณฑิตก็ถือเอา ในปัญจมฌาน (ฌานที่ ๕) เพราะอรูปฌานมีองค์เสม…
ข้อความนี้กล่าวถึงการตีความฌานทั้งรูปและอรูปในเชิงอภิธัมม โดยเน้นถึงความหมายของอนุตตรจิตและการแบ่งแยกในความต่างของฌานต่างๆ โดยเฉพา…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - ความปริเฉทที่ ๒
81
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - ความปริเฉทที่ ๒
…ทที่ ๒ [ข้อความเบื้องต้น] ท่านพระอนุรุทธาจารย์ ครั้นจำแนกจิตโดยประเภทแห่งภูมิ ชาติ สัมประโยค สังขาร ฌาน อารมณ์ และมรรค ตามควรอย่างนี้ก่อน แล้ว เพราะบัดนี้มาถึงวิภาคแห่งเจตสิกเข้าโดยลำดับ เพื่อจะเริ่มตั้ง…
เนื้อหาในหน้าที่ 81 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา พรรณนาถึงการจำแนกจิตตามประเภทต่าง ๆ รวมถึงการอธิบายลักษณะของเจตสิก โดยเริ่มตั้งแต่ลักษณะของเจตสิกที่มีความเกิดและความดับในที่เดียวก
การศึกษาอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
378
การศึกษาอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…้น ท่านอาจารย์ทำใน ใจ ดังนี้ จึงได้กล่าวคำมีอาทิว่า จิตตเจตสิกา ธมฺมา อญฺญมญฺญ์ ดังนี้ฯ คำว่า เหตุชุฌานงฺคมคฺคงฺคามิ สหชาตานํ นามรูปานํ ความว่า เหตุ ฌาน และมรรค ทั้ง ๓ นี้ ย่อมเป็นปัจจัยแก่รูปที่มีกรรม เ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเฉพาะการศึกษาเกี่ยวกับอาเสวนะและมรรค โดยอาจารย์ธรรมปาลเถระได้กล่าวถึงปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลต่อการเกิดขึ้นของรูปธรรมและจิต โดยอธิบายถึงควา
การศึกษาอภิธรรมในสันดาน
381
การศึกษาอภิธรรมในสันดาน
…พนูปนิสัยนั้น เป็นไป แล้วด้วยอำนาจแห่งการทำทาน ศีล อุโบสถกรรม กุศลกรรมที่ทำไว้ใน ก่อน และสั่งสมมาดี ฌาน โคตรภู โวทาน และมรรคเป็นต้น ให้หนักแน่นแล้วพิจารณาโดยนัยเป็นต้นว่า บุคคลให้ทานสมาทานศีล กระทำอุโบสถ…
บทความนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างกุศลธรรมและอกุศลธรรมในบริบทของอภิธรรม โดยให้ความสำคัญกับธรรมชาติของปัจจัยที่ส่งผลต่อจิตใจและการกระทำ กุศลและอกุศลธรรมมีบทบาทสำคัญในลักษณะการพัฒนาที่เป็นไปตามสันดานของบ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
382
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ู้อาศัยศรัทธาเป็นต้นของกัลยาณมิตรแล้วกระทำกุศลฯ บัณฑิตพึงเห็น คำตามสมควรอย่างนี้ คือ ทาน ศีล อุโบสถ ฌาน อภิญญา วิปัสสนา และมรรคภาวนาก็ดี ธรรมมีราคะชั้นสูง ๆ ขึ้นไปเป็นต้น อันเป็นเหตุ แห่งธรรมมีราคะเป็นต้…
ในข้อความนี้ อาจารย์ได้นำเสนอความสัมพันธ์ระหว่างราคะ ศรัทธา และธรรมที่มีอิทธิพลต่อการอบรมในธรรมะ มีการกล่าวถึงธรรมที่เป็นนิสัยแก่กุศลธรรมทั้งภายในและภายนอก พร้อมกับความสำคัญของการเลือกทำความดีเช่นทาน
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - การวิเคราะห์นิมิต
417
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - การวิเคราะห์นิมิต
…บทว่า ตโต ปฏฐาย คือ ตั้งแต่ปฏิภาคนิมิคเกิด ฯ [อธิบายความต่างกันแห่งวสีทั้ง ๕] ความสามารถคำนึงถึงองค์ฌานต่อเนื่องกันไม่เลยไปจากชวนะ ๔-๕ ชวนะและภวังค์เล็กน้อย (ภวังค์ทั้ง ๒) ในลำดับแห่งอาวัช- นะที่เกิดขึ้น…
…คนิมิตและคุณสมบัติต่างๆ ของวสีในการดำรงอยู่ภายในอารมณ์ทั้ง ๕ โดยวิเคราะห์ความแตกต่างของนิมิตรและองค์ฌาน รวมถึงวิธีการเข้าไปยังระดับฌานอย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งในกระบวนการนี้จะเห็นถึงความสามารถในการจัดการกั…
บาลีไวยกรณ์: วจีวิภาค, สมาส และตัทธิต
31
บาลีไวยกรณ์: วจีวิภาค, สมาส และตัทธิต
…จฉายนะ 0 ๒ ค ๒ ค โมคคลลิยา อปจฺจ โมคคลุลายโน เหล่ากอ แห่งนาง โมคคัลลี ชื่อโมคคัลลายนะ. ๒ ศัพท์ที่ลง ฌาน ปัจจัย อย่างนี้ กจจาโน, วจฉาโน, โมคคลลาโน, วิเคราะห์และคำแปล เหมือนใน ฌายน ปัจจัย
เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยกรณ์ที่มุ่งเน้นการวิเคราะห์คำ โดยแบ่งประโยคต่าง ๆ ตามโครงสร้างและการใช้ปัจจัย เพื่อให้เห็นถึงลักษณะเฉพาะของแต่ละคำ ได้แก่ วสิฎฐะ โคตมะ วสุเทวะ กิจจา โมคคลลา พร้อมทั้งคำแปลและการ
วิสุทธิมคฺคสฺส: การวิเคราะห์และเข้าใจ
3
วิสุทธิมคฺคสฺส: การวิเคราะห์และเข้าใจ
…ห์ ฯ สพฺเพ สังขารา อนิจจาติ ยทา ปญฺญาย ปสฺสติ อถ นิพฺพินฺทติ ทุกฺเข เอส มคฺโค วิสุทฺธิยาติ ฯ กตุถจิ ฌานปญฺญาวเสน ฯ ยถาห์ ฯ นตฺถิ ฌาน อปุญฺญสฺส นตฺถิ ปญฺญา อายิโน ยมหิ ฌานญฺจ ปญฺญา จ ส เว นิพพานสนฺติเกติ …
เนื้อหาในวิสุทธิมคฺคพูดถึงการล่วงพ้นจากมลทินและการเข้าสู่นิพพานผ่านมรรคซึ่งนำไปสู่การเข้าใจท่านที่มีความบริสุทธิ์ด้วยการฝึกฝนจิตใจและการพัฒนาปัญญา พิจารณาจากสังขารที่ไม่เที่ยง มีสติและการปฏิบัติเพื่อใ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
157
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 157 ปฐวีกสิณนิทฺเทโส ฌาน อุปสมฺปชฺช วิหรตีติ ฯ ตตฺถ เยน อดีตภเวปิ สาสเน วา อิสิปพฺพชฺชาย วา ปพฺพชิตวา ปฐวีกสิณ จตุกฺกปญฺจกชุ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติและหลักการทางจิตวิญญาณของปฐวีกสิณในบริบทของฌานและการบรรลุอรหัตตผล วิสุทธิมคฺคสฺสอธิบายถึงการใช้สมาธิในการเข้าถึงและปลดปล่อยสัมผัสต่างๆ อันมีอิทธิพ…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
178
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
…อวกาโร อาเนตวา วุจจติ เอว วตฺตพฺโพ น หิ สักกา อิโต อญฺเญหิปิ นีวรณสงขาเตหิ อกุสเลหิ ธมฺเมหิ อวิวิจจ ฌาน อุปสมฺปชฺช วิหริ ตสฺมา วิวิจฺเจว กาเมหิ วิวิจฺเจว อกุสเลหิ ธมฺเมหีติ เอว์ ปททวเยปี เอส ทฏฺฐพฺโพ ฯ ป…
เนื้อหาในบทนี้พูดถึงการวิเคราะห์และการแยกแยะของรูปแบบต่างๆ ในวิสุทธิมคฺค โดยเฉพาะการมีวิเวกจากกาม และการจัดการกับอกุสลธรรม เพื่อให้เกิดการบรรลุธรรมได้อย่างแท้จริง การวิจารณ์เรื่องกามในด้านต่างๆ ได้มีก
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
179
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
…โทเยว กาโมติ อธิปเปโต ฯ โส จ อกุศลปริยาปนโนปิ สมาโน ตตฺถ กตเม กามา ฉนฺโท กาโมติอาทินา” นเยน วิภงฺเค ฌานปฏิปักขโต วิสุ วุตฺโต ฯ กิเลสกามตฺตา วา ปุริมปเท วุตฺโต อกุศลปริยาปนฺนตฺตา ทุติยปเทฯ อเนกเภทโต จสฺส …
…และการเสริมสร้างความเข้าใจในหลักธรรมที่จัดเพื่อพัฒนาความสงบสุขในจิตใจ เทคนิคและแนวทางการเข้าถึงระดับฌาน ภัยที่เกิดจากกิเลส และการฝึกให้มีสติระมัดระวังต่อการเกิดอารมณ์ที่ไม่ดี เพื่อนำไปสู่การหลุดพ้นจากควา…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
182
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…(ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 182 วิสุทธิมคเค อิมินา จ วิจาเรน สห ปวตฺตติ รุกฺโข วิย ปุปเผน จ ผเลน ชาติ อิท ฌาน สวิตกก สวิจารนุติ วุจจติ ฯ วิภงฺเค ปน อิมินา จ วิตกเกน อิมินา จ วิจาเรน อุเปโต โหติ สมเปโตติ อาทินา…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุลนี้สำรวจแนวคิดสำคัญเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและบทบาทของเจตนาในช่วงที่เกี่ยวข้องกับการหลุดพ้นจากการเกิดในทุกภพภาวะ โดยพูดถึงการเข้าถึงจิตและวิเวกขนาดนั้น รวมถึงอธิบายถึงปีติที
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
186
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสุล
… หน้าที่ 186 วิสุทธิมคเค ปญจน์ นิวรณาน ปหานวเสน ปญฺจงควิปปหินตา เวทิตพฺพาติฯ น หิ เอเตสุ อปฺปที่เนส ฌาน์ อุปปชชติ เป็นเสตานิ ปหานคานีติ วุจฺจนฺติ ฯ กิญจาปิ หิ ฌานกฺขเณ อญฺเญปิ อกุสลา ธมฺมา ปรียนติ ตถาปิ …
บทความนี้เจาะลึกถึงวิสุทธิมคฺคและแนวความคิดเรื่องฌานในด้านต่างๆ เช่น ปัญญา การควบคุมจิต และการปฏิบัติในหลักธรรม ข้อต่างๆ ที่เกี่ยวกับฌานและผลที่เกิดขึ้น…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
190
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…ตา เต ธมมา เอกรสา โหนติ เอกรสเจน ภาวนาติ ตสฺมา ญาณกิจจภูตา สมุปห์สนา ปริโยสานนฺติวุตตา ฯ อิทานิ ปฐม ฌาน อธิคต์ โหติ ปฐวีกสิณนฺติ เอตฺถ ฯ คณนานุปุพฺพตา ปฐม ฯ ปฐม อุปปันนนฺติปี ปฐมฯ อารมฺมณ ๑. ยุ. ปริโยทาป…
บทความนี้เสนอความเข้าใจในวิสุทธิมคฺคและการนำไปใช้ในชีวิตประจำวัน โดยเจาะลึกถึงการฝึกจิตด้วยอุเปกขาและสมาธิ พร้อมทั้งสอดคล้องหลักการทางพุทธศาสนา เช่น การลดละกิเลสและการเข้าถึงพุทธภูมิที่สูงขึ้น จุดมุ่ง
ปฐวีกสิณนิทเทโส
195
ปฐวีกสิณนิทเทโส
… นิมิตฺเต ปตฺตปฐมชฌาเนน อาทิกมุมิเกน สมาปชุชนพหุเลน ภวิตพฺพ์ น ปจจเวกขณพหุเลน ฯ ปัจจเวกขณพหุลสฺส หิ ฌานงคาน กูลาน ทุพพลาน หุตวา อุปฏฐหนฺติ ฯ อถสฺส ตานิ เอวํ อุปฏฐิตตฺตา อุปริ อุสสุกุกนาย ปัจจยติ น อาปชฺช…
ในเนื้อหานี้พูดถึงวิสุทธิมคฺคสฺสและการวิเคราะห์อำนาจของฌาน โดยมีตัวอย่างจากอภิธัมมัตถสังคหะที่พรรณนาเกี่ยวกับประสบการณ์ของผู้มีสมาธิ และการดำรงอยู่ของเขาท่ามก…
ปฐวีกสิณนิทฺเทโส และการทำสมาธิ
199
ปฐวีกสิณนิทฺเทโส และการทำสมาธิ
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 199 ปฐวีกสิณนิทฺเทโส ปฐมฌานโต ปเรส ทุติยฌานาทีน อธิคโม โหติ ที่ปนต วิตกฺกวิจาราณ์ รูปสมาติ เอว วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพิ ฯ อชฺฌตฺตนฺต…
…เน้นถึงสมาธิที่เกิดจากการฝึกฝนและการอุทิศตนเพื่อการบรรลุเป้าหมายทางจิตใจในระดับที่สูงขึ้น เช่น ทุติยฌานที่ไม่เพียงแต่สร้างสมาธิ แต่ยังส่งเสริมการรู้สึกตัวที่มีประสิทธิภาพ. ข้อความนี้มั่นใจว่าการเข้าใจในแ…