นีวรณ์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

ประโยค - อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์ - หน้าที่ 102 ส่วนคำว่า นีวรณ์ ซึ่งแปลว่า ธรรมชาติอันกั้น (จิตไม่ให้บรรลุความ ดี) นั้น แม้จะแยกเป็น นิวรณ (สสกฤต เป็น นิส+วฦ ธาตุใ…

ในบทนี้ได้อธิบายเกี่ยวกับคำว่า 'นีวรณ์' ซึ่งหมายถึงธรรมชาติอันกั้นที่ทำให้จิตไม่สามารถบรรลุความดี รวมถึงการเรียนรู้เกี่ยวกับอุปสัคที่นำหน้…

…ชนา ฯ ન จสทฺโท วากยารมฺโภ ฯ นว จ อฏฺฐ จ นวฏฐ ฯ ตตฺถ อาสโวฆโยคคนถอุปาทานนีวรณานุสยส์โยชนกิเลสวเสน นว นีวรณ์ วชฺชิตวา เสสา อฏฺฐ นวกิจ ฯ กิสมิญจิ โปตฺถเก นวธาติปี ฯ ติ น ยุตต์ ฯ สงฺคหียนตีติ สงฺคหา เย ธมฺมา ๆ …

หน้าที่ 190 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยารวบรวมแนวคิดเกี่ยวกับความโลภและวิธีการที่จะเข้าใจธรรมในแง่มุมต่างๆ โดยมุ่งที่จะอธิบายถึงการระบุธรรมะในด้านต่างๆ เช่น โลภทิฏฐิและความรู้ของผู้ปฏิบัติ นอกจากนี้ ยังกล่

…อรูป ตตฺถ เทสิต อิติ เจ นตฺถิ ต ตตฺถ อวิเสเสน ปาฐโต ฯ สกฺกา หิ อนุมาตุ๊ ย มิทธ์ รูปนติ จินติต ตมฺปิ นีวรณ์ มิทธ ภาวโต อิตร์ วิย ฯ สมฺปโยคาภิธานา จ น ต์ รูปนิติ นิจฉโย อรูปีนญฺหิ ขนฺธานํ สมฺปโยโค ปวุจฺจติ ฯ …

เนื้อหาในหน้าที่ 103-104 ของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี เน้นการส่งเสริมและวิเคราะห์แนวคิดต่างๆ ในอภิธรรม พร้อมทั้งนำเสนอขนบธรรมเนียมและการตีความเชิงลึกเกี่ยวกับอภิธรรม โดยมีการยกแนวคิดเชิงปรัชญา และแสดงให้เห็

…าน ความยึดมั่นศีลพรต ๑ อัตตวาทูปาทาน ความยึดมั่นวาทะว่าตน ๑ ฯ นิวรณ์ (ธรรมเครื่องกั้น) 5 คือ กามฉันนนีวรณ์ ธรรม เครื่องกั้นคือความพอใจในกาม ๑ พยาบาทนิวรณ์ ธรรมเครื่องกั้นคือ พยาบาท ๑ ถีนมิทธนีวรณ์ ธรรมเครื่…

ข้อความให้ความรู้เกี่ยวกับกิเลสต่าง ๆ ที่มีผลต่อจิตใจ เช่น โอฆะที่แบ่งออกเป็น 4 ประเภท, โยคะ 4 ประเภท, คันถะ 4 ประเภท และอุปาทาน 4 ประเภท รวมถึงนิวรณ์ 5 ประเภทที่ขัดขวางการรบกวนจิตใจ ทำให้เกิดความไม่ส

…กล่าวไว้ ๕ อย่าง คือ อาสวะ โอฆะ โยคะ และคันถะ มีอย่างละ ๓ โดยวัตถุธรรม อุปาทานท่านกล่าว ไว้ ๒ อย่าง นีวรณ์ ควรมี ๘ อย่าง อนุสัยมี เพียง 5 อย่าง สัญโญชน์กล่าวไว้ 8 อย่าง กิเลสกล่าวไว้ ๑๐ อย่าง ฯ [มิสสกสังคหะ…

ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของวัตถุธรรมและแนวคิดต่างๆ รวม

…า พอใจด้วย ฉะนั้น จึงชื่อว่ากามฉันทะ ฯ กามฉันทะนั้นนั่นและ เป็นนิวรณ์ เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่ากามฉันท นีวรณ์ ฯ สภาพที่ชื่อว่าพยาบาท เพราะอรรถว่า เป็นเหตุวิบัติ คือพินาศ แห่งจิต ได้แก่โทสะ ๕ อย่าง ด้วยมีอาฆาตว…

บทความนี้กล่าวถึงนิวรณ์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นที่บทบาทของนิวรณ์ เช่น กามฉันทะและพยาบาท ในการปิดกั้นปัญญาและส่งผลต่อจิตใจ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงปัจจัยและสภาพที่ก่อให้

… ๑. พูดอย่างนี้ ท่านเรียกว่า ผเลน เหตุทัสสนะ (แสดงเหตุด้วยผล) ๒. มหาฎีกาว่า อุปกิเลส ในที่นี้หมายเอานีวรณ์ ละโดยวิกขัมภนปหาน วิตก หมายถึงมิจฉาวิตก มีกามวิตกเป็นต้น

บทความนี้เน้นการอธิบายหลักการของความเพียรในพระพุทธศาสนา โดยกล่าวถึงการฝึกกายและจิตเพื่อการละอุปกิเลสและการเข้าถึงธรรมวิเศษ ทั้งสามอย่าง ได้แก่ ปธาน ประโยค และธรรมวิเศษ จะช่วยให้ภิกษุสามารถพัฒนาตนเองได

…ูกทาง) จริงอยู่ สำหรับพระโยคาวจรลางท่าน (ที่อินทรีย์กล้า) ยังมนสิการให้เป็นไป อย่างนั้นเท่านั้นแหละ นีวรณ์ทั้งหลายจะรำงับลง สติอันมีความตาย เป็นอารมณ์จะตั้งมั่น กรรมฐานถึงอุปจารทีเดียวก็เป็นได้ [ผู้อินทรีย์…

…การระลึกถึงความตายในพระโยคาวจร โดยเฉพาะในบริบทของกรรมฐานและการทำสมาธิซึ่งช่วยทำให้จิตใจตั้งมั่นและลดนีวรณ์ นอกจากนี้ยังมีการแนะนำอาการที่สามารถนำไปสู่ความเข้าใจในการปฏิบัติธรรมได้ดีขึ้น เช่น การมีสติและการเ…

…้น เป็นกรรมเตรียมการ หรือเป็นกรรม เบื้องต้นแห่งภาวนา ชื่อว่าบริกรรมภาวนา ณ กามาวจรภาวนาจำเดิม แต่ข่มนีวรณ์ได้ มีโคตรภูญาณเป็นที่สุด ชื่อว่าอุปจารภาวนา เพราะ เที่ยวไปใกล้อัปปนา อุจอุปจารบ้านเป็นฉะนั้น ๆ ภาวน…

บทความนี้กล่าวถึงการแบ่งประเภทของจริตในอภิธัมมัตถ รวมถึงการภาวนาในแต่ละระดับ โดยชี้ให้เห็นถึงกรรมเตรียมการและอุปจารภาวนา วิตกอัปปนาที่สำคัญในชีวิตและการฝึกจิตตามหลักพระพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังอธิบายถึงค

…ที่พระผู้มีพระภาคตรัสไว้ อุปาทานก็ตรัสไว้ ๒ อย่าง เช่นนั้น (คือโดยวัตถุ) ด้วยอำนาจแห่งตัณหาและทิฏฐิ นีวรณ์มี 4 เพราะแยกถนะและมิทธะ อุทธัจจะและกุกกุจจะ ออกเป็นแผนกหนึ่งๆ อนุสัย มีเพียง 5 เท่านั้น เพราะรวมกาม…

…ภิธรรมของพุทธศาสนา โดยอธิบายความหมาย และความสัมพันธ์ของอนุสัยกับกิเลส รวมถึงลักษณะต่าง ๆ ของอาสวะและนีวรณ์ เห็นถึงความสำคัญของการเข้าใจธรรมชาติของจิตและสิ่งที่ผูกมัดสัตว์ไว้ในวัฏฏะ การทำให้จิตเป็นอิสระจากกิ…

…ียกว่า 'เราจักตั้งจิตมั่นหายใจออกหายใจเข้า" ข้อว่า วิโมจย์ จิตต์ นั้น ความว่า ภิกษุเปลื้องปลดจิตจาก นีวรณ์ทั้งหลายด้วยปฐมฌาน เปลื้องปลดจิตจากวิตกวิจารด้วยทุติยฌาน เปลื้องปลดจิตจากปีติด้วยตติยฌาน เปลื้องปลดจ…

…่งมุ่งเน้นการพิจารณาที่ทำให้จิตใจอยู่ในอารมณ์เดียวกัน โดยอธิบายถึงการตั้งจิตให้มั่นและการปลดปล่อยจากนีวรณ์ต่างๆ ผ่านการบำเพ็ญฌาน มีการยกตัวอย่างและความหมายของคำต่าง ๆ ที่ใช้ในกระบวนการปฏิบัติอย่างชัดเจน รวม…

…กขันธ์ ชื่อว่า อัตตวาทะ ฯ อัตตวาทะนั่นแล เป็นอุปาทาน เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่า อัตต วาทุปาทาน ฯ [อธิบายนีวรณ์] ธรรมที่ชื่อว่านีวรณ์ เพราะอรรถว่า กางกั้นกุศลจิตที่จะเกิดขึ้น ด้วยอำนาจแห่งฌานเป็นต้น คือไม่ให้กุศ…

…ห้เห็นถึงการมีอยู่ของความเลวในการยึดติด และความสำคัญของการสร้างความบริสุทธิ์ใจในทางศีลธรรม. โดยเฉพาะนีวรณ์ที่เป็นอุปกรณ์ในการขัดขวางการเกิดขึ้นของกุศลจิต ผ่านการวิเคราะห์เกี่ยวกับอัตตาและขันธ์.

…สหรคตด้วยปฏิฆะนั้น ก็ไม่มีแม้ในรูปโลก เพราะ ไม่มีปฏิฆะ ซึ่งไม่มีการกำหนดว่าเป็นนิวรณ์ (ไม่มีฐานะเป็นนีวรณ์) ฯ จะพึงกล่าวไปทำไมในอรูปฯ แม้ปฐมมรรคย่อมไม่เกิดขึ้น เพราะความ ไม่เกิดขึ้นแห่งสาวกทั้งหลาย โดยความไ…

ในหน้าที่ 138 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาธรรมและแนวคิดเกี่ยวกับวิญญาณและธาตุ ทั้งในรูปโลกและอรูปโลก อธิบายว่าวิญญาณและธาตุเป็นความรู้ที่มิใช่สัตว์และชีวิต โดยมีการเชื่อมโยงและควา

…ิอาทินยปปวตฺตนวิวิธอาฆาตวัตถุปทฏฺฐานตาย นววิโธ อฏฐานโกเปน สห ทสวิโธ วา โทโส ฯ โสเยว นีวรณนฺติ พยาปาทนีวรณ์ ฯ ถีนมิทธเมว นิวรณ์ ถีนมิทธนีวรณ์ ฯ ตถา อุทธัจจกุกกุจจนีวรณ์ ฯ กสฺมา ปเนเต ภินนธมฺมา เทว เทว เอเกกน…

บทความนี้สำรวจคำอธิบายเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา รวมถึงการอธิบายลักษณะของอุปาทานและความสัมพันธ์ระหว่างจิตและอารมณ์ต่าง ๆ การเข้าใจในคำอธิบายเหล่านี้จะช่วยให้ผู้ปฏิบัติเข้าถึงการปฏิบัติได้ดียิ่งขึ้

…าโร อุปาทานา กามูปาทาน ทิฏฐปาทาน ศีลพฺพตูปาทาน อตฺตวาทูปาทานญฺจ ฯ ฉ นิวรณานิ กามจุฉันทนิวรณ์ พยา ปาทนีวรณ์ ถีนมิทธนีวรณ์ อุทธัจจกุกกุจจนีวรณ์ วิจิกิจฉานิวรณ์ อวิชชานีวรณญจ ฯ สตฺต อนุสยา กามราคานุสโย ภวราคาน…

บทนี้ครอบคลุมเรื่องอภิธมฺมตฺถสงฺคหซึ่งสำรวจคำศัพท์และแนวคิดสำคัญที่เกี่ยวข้องกับอุปาทานา รวมถึงความเข้าใจเกี่ยวกับนิวรณาที่มีผลต่อการปฏิบัติในชีวิตประจำวัน วิธีที่มนุษย์สร้างการยึดมั่นในความปรารถนาและ

… ฯ จิตตสุชาติ วิโสธาติ กมฺม ฯ วินี...นาติ วิโสธนาติ ตติยาวิเสสน์ ฯ วิคต์ นิวรณ์ เอตสุมา จิตฺตโตติ วินีวรณ์ ฯ วินีวรณสุส ภาโว วินี...โว ๆ อาปาทิยเต อาปาทน์ ฯ วินีวรณภาวสฺส อาปาทน์ วิ...ทน์ ฯ วินีว...ทนสฺส วโ…

เนื้อหาในบทนี้เน้นการวิเคราะห์อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยเฉพาะเกี่ยวกับจิตตวิสุทธิ์และสีลาที่บริสุทธิ์ การอ้างอิงถึงหลักการและเหตุผลในลักษณะต่าง ๆ เกี่ยวข้องกับคุณสมบัติของจิตและธรรมที่ช่วยเสริมส

…เอเต วิเสสน์ ฯ เทว เทวติ วุตตาติ กมฺม ๆ เอเกกนีวรณภาเวนาติ วุตตาติ ตติยาวิเสสน์ ฯ เอเกา นิวรณ์ เอเกกนีวรณ์ ฯ เอเก... ณสฺส ภาโว เอเกก....ภาโว ๆ อิติ สรุป ฯ ปุจฉาติ อภิ.๒๑๗

ในส่วนนี้พูดถึงการวิเคราะห์อภิธมฺมและทฤษฎีเกี่ยวกับอโสการนิวรณ์ โดยมีการอธิบายรายละเอียดเกี่ยวกับการเจาะจงในที่ต่างๆ สาระสำคัญมีการเสนอแบบแผนและวิธีการศึกษาที่เกี่ยวข้องกับการระบุคุณลักษณะและทฤษฎีธรรม

… เหตุ ฯ วิอาปุพฺโพ ปท วินาสาย ฯ วิสรุช... ฯ อนตฺถ เม...นววิโธ วา โทโส โสเยว นิวรณ์ อิติ ตสฺมา พยาปาทนีวรณ์ ฯ อนตฺถมเม อารีติ อาทิ ยสฺส โส อนตฺถ....อาทิ ฯ อน....ทิ จ โส นโย จาติ อ...โย ฯ อน... นเยน ปวตฺตานํ …

เนื้อหาในหน้าที่ 178 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยานำเสนอข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการเข้าใจในเรื่องของราโคและการจัดแบ่งประโยชน์ในรูปแบบต่างๆ เริ่มต้นจากการบรรยายเกี่ยวกับคำศัพท์และอธิบายถึงความหมายของแต่ละคำ พร้อม

…) ว่า 'อนนต์ อนนฺต์ - ไม่มีที่สุด ไม่มีที่สุด, เมื่อเธอยังจิตให้ท่องไปในนิมิตนั้น เนือง ๆ อย่างนั้น นีวรณ์ทั้งหลายจะรำงับลง สติจะตั้งมั่น จิตจะเป็น สมาธิชั้นอุปจาร เธอต้องเสพเจริญทำให้มาก ซึ่งนิมิตนั้นเนือง…

ในบทนี้นำเสนอวิธีการเข้าถึงวิญญาณัญจายตนะและการใช้ใจในการนึกและตรึกตาม โดยเน้นการทำให้สติแน่นแฟ้นและการลดนิวรณ์ ทำให้จิตเป็นสมาธิอุปจาร และเข้าถึงการเจริญนิมิตที่เป็นธรรมชาติที่แผ่อยู่ทั่วอากาศ การเจร

…ติ มิทธ์ น จ รูป เนว รูป์ อิติ นิจฉโย นิจฉัยน์ โหติ ฯ สมฺปยุชฺชนํ สมฺปโยโค ๆ อภิธัยเต อภิธาน ถีนมิทธนีวรณ์ อวิชชานีวรเณน นีวรณญฺเจว นีวรณสมปยุตตญชาติ กกน ฯ สมุปโยคสฺส อภิธาน กกน สมป...ธาน ๆ จสทฺโท น เกวล มิ…

หนังสือในหน้า 599 กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาและการวิเคราะห์ปริจเฉทต่างๆ รวมถึงคำอธิบายที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับแนวคิดต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับนามธรรมและอภาวะต่าง ๆ โดยยกตัวอย่างและหลักการเพื่อให้เข้าใจอย่าง