ปัญจกะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…อมไม่อาจเพื่อให้ศึกษาในทุกอย่าง ข้อว่า ธมมโต วิวฑุติ มีความว่า เพื่อให้สะเสียดิโดธรรม คือความเหตุ ในปัญจกะนี้ ปรับอาบัติทุกๆ บท. แม้นในปัญจกะซึ่งมีมณฑ์ตั้น ว่า "ไม่รู้จักอบัติ" ก็ปรับอาบัติทุกๆ บท. [๒๕๓] ใน…

บทนี้เปิดเผยถึงความสำคัญของปัญจกะและบทของพระธรรมจากพระผู้มีพระภาค ที่ได้อธิบายถึงการศึกษาเพื่อป้องกันอาบัติและการวิเคราะห์รวมถึงควาาม…

…ผู้อื่นหวังแห่งแล้ว อ... ต้องอาบัติปรากฏ" ดังนี้เป็นต้นในที่มาของ และได้ชี้แนะไว้ในบางแห่ง แสดงไว้ในปัญจกะเดี๋ยว. ในที่บางแห่ง แสดงไว้อย่างปัญจกะ รวมกับองค์ของอรรถทั้งหมดว่ามแล้วว่า "ฉากจากเรา" ด้วยอาการวาง…

ในหน้านี้กล่าวถึงความซับซ้อนของอรรถกถาในศาสนาพุทธ และการแปลความหมายของพระบาลีที่เกี่ยวข้องกับปัญจกะ โดยอธิบายถึงแนวคิดที่มีการตีความอย่างลึกซึ้งเกี่ยวกับอรรถที่สำเร็จได้ด้วยคำสอนในพระบาลี ซึ่งรวมถึงก…

…มณ์เดียวไซร้ สมาธินีเรียกว่า วิมังสาสมาธิ" อย่างนี้แล สมาธิเป็น ๔ โดยจำแนกตามอิทธิบาทที่เป็นอธิบดี (ปัญจกะ ( สมาธิหมวด ๕ )] พึงทราบฌาน ๕ เพราะแบ่ง (ทุติยฌานในจตุกนัย) เป็น ๒ โดยวิธีอย่างนี้ คือ ทุติยฌานที่ก…

บทความนี้นำเสนอการแบ่งประเภทของสมาธิในวิสุทธิมรรค เช่น ฉันทสมาธิ, วิริยสมาธิ และจิตตสมาธิ พร้อมทั้งอธิบายถึงความเศร้าหมองและความผ่องแผ้วแห่งสมาธิ รวมทั้งแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้องในวิภังค์เพื่อให้ผู้สนใ

…โยค - คติดต่อสมเด็จพระกุฎีอร ทรงถถพระวินัยมหาวร ดอน ๆ - หน้าที่ 79 ก็แก่ บรรณาปัญญะเหล่านี้ เฉพาะ ๓ ปัญจกะ มีค่าเป็นต้นว่า อาสานุน สีลูปธาน ๑ อุตตนา น อาสานุน ๑ อุตสตู ๙ ทรงทำการห้ามด้วยอำนาจแห่งกุฎีไม่สมคว…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงความสำคัญของพระวินัยมหาวร และการอุปสมบทโดยอำนาจของพระอุปชฌายา การรักษาศีลและการปกครองในบริษัทพระสงฆ์ โดยกล่าวถึงกฎและระเบียบที่เกี่ยวข้อง การไม่ประกอบด้วยกองธรรม 5 ของพระอฉะสะมิค

…า สุกิจิตติ ได้แต่ อาบัติด้านโดยชนิดในเพราะฑูลฉลากา และอาบัติในเพราะกาสงค์เป็นอทิ วินิจฉัยในวิสุทธิปัญจกะ พึงทราบดังนี้ :- ปวรณาทั้ง ๕ อย่าง พึงทราบดังนี้ :- บทว่า ค . สามีอิโย ได้แก่ สามีอิทธิฤมิ 6 เฉพาะใ…

เนื้อหาในบทความนี้นำเสนอวิสุทธิปัญจกะและการวินิจฉัยเกี่ยวกับปัญญาสมณ์ซึ่งรวมถึงอาบัติและอภิญญาต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องในพระวินัย สอนให้ทราบถึ…

…แม่ทั้งหมด. บทว่า ปราณ ได้แก่ ไม่รู้จักปราณ ๕ อย่าง. ปราณา- กรรมคล้ายกับอุจฺจิตคต [วิธีฉันในอปาสาทิกปัญจกะ] วิธีฉันในอปาสาทิกปัญจกะ พึงทราบดังนี้ :- อุคสกรรค มีฤายญ์จิตเป็นฉัน เรียกว่กรรมไม่น่าเลื่อนไส, อุค…

…โลกมนุษย์และการเรียนรู้เรื่องกรรมต่างๆ อาทิ อุปาสสานและอุปสลกผุม. นอกจากนี้ยังมีวิธีการฉันในอปาสาทิกปัญจกะ อธิบายความสำคัญของกรรมที่มีฤายญ์จิตเป็นฉัน.

…่งว่า อัตตลักษณะ ส่วนธริกษณะ พึงทราบด้วยคำาจากทรัพย์ที่เขาฝากไว้ ฉะนี้แล คำอธิบายมานี้ ชื่อว่า สาหติปัญจกะ. [บุพพลประโยคปัญจกะ มีอาหร ๕ อย่าง] บุพพลประโยคปัญจกะ เป็นในขน ? คือ บุพพลประโยคปัญจกะ มีอาหร แม้อื…

…วถึงกรณีของภิกษุที่ยืนอยู่ในค่านภาษี กรณีการส่งทรัพย์และความเกี่ยวข้องกับอัตตลักษณะ ความหมายของสาหติปัญจกะ และการติดตามภิกษุผู้ส่งทรัพย์ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงบุพพลประโยคปัญจกะที่ประกอบด้วยอาหร 5 อย่าง …

…ี กล่าวในกายคตาสติกรรมฐานนิเทศนั้นทุกอย่าง ตั้งต้นแต่สาธยายด้วย วาจา ซึ่งอาการทั้งหลาย มีอาการหมวดตจปัญจกะเป็นต้น ในอาการ ๓๒ ทั้งโดยอนุโลมและปฏิโลม ส่วนความแปลกกันมีดังนี้เท่านั้น คือ แม้มนสิการอาการทั้งหลา…

เนื้อหาในวิสุทธิมรรคพูดถึงการเจริญกรรมฐานแบบสสัมภารวิภัติ ซึ่งภิกษุต้องทำอุคคหโกศลและมนสิการโกศล โดยเน้นที่กายคตาสติกรรมฐาน นิเทศถึงอาการต่างๆ ของมนสิการส่วนต่างๆ เช่น ผมซึ่งมีการตั้งจิตไว้ในปฏิกูลและ

…่ามันขาว แต่เห็นในกาลที่มันมีสีเจือปน ก็พึงมนสิการโดยสีที่หนา (กว่า) ก็ใน ผมทั้งหลายฉันใด ในโกฏฐาสตจปัญจกะทั้งสิ้นก็ฉันนั้น ได้เห็นเทียว จึงถือเอานิมิต” ครั้นถือเอานิมิตอย่างนี้แล้วจึงกำหนดลักษณะโกฏ ฐาสทั้ง…

บทความนี้กล่าวถึงวิธีการพิจารณานิมิตในผม ซึ่งรวมถึงการถอนผมและการตรวจสอบลักษณะของโกฏฐาสตามสีและสัณฐาน . เนื้อหายังระบุถึงการพิจารณาความเป็นปฏิกูลของโกฏฐาสและการเลือกลักษณะซึ่งมีความสำคัญในการปฏิบัติธร

…หนัง) แล้วจึงว่าโดยปฏิโลมอีกว่า 'ตโจ ทนฺตา นขา โลมา เกสา (หนัง ฟัน เล็บ ขน ผม) ลำดับนั้นพึงว่าในวักกปัญจกะ (๕ ทั้งไต) ว่า "มิส นหารู อฏฐี อฏฐิมิสช์ วกกุก" (เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ไต) แล้วว่าโดยปฏิโ…

ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงการวิเคราะห์องค์ประกอบของร่างกายโดยยกตัวอย่างจากตำราโบราณ โดยมีการใช้คำซ้ำและวิธีการสาธยายที่เน้นถึงความสัมพันธ์ของส่วนต่าง ๆ นำเสนอในลำดับก่อนหลังและกลับหลัง เพื่อทำให้เข้าใจใน

…กอันเตวาสิกว่า "ชั้นแรก จงทำสาธยายด้วยวาจาก่อน" [วิธีสาธยาย] ก็แลเมื่อจะทำ พึงกำหนดเป็นตอน ๆ มีตอนตจปัญจกะ (๕ ทั้ง มหาฎีกาช่วยขยายความว่า เมื่อท่านพร่ำสาธยายกันอยู่ถึง ๔ เดือน ใคร่ครวญอาการนั้น ๆ ไปตามแนวที…

ในบทอธิบายนี้กล่าวถึงการทำสาธยายในกรรมฐานที่สำคัญในการฝึกฝน โดยเฉพาะเมื่อทำเกี่ยวกับพระไตรปิฎก พระโยคาวจรจะต้องสาธยายด้วยวาจาก่อน ในช่วงสี่เดือนของการฝึก เมื่อพระเถระทั้งสองได้รับการสั่งสอน ก็ได้ตั้งใ

…หนิมิต) ได้ ในกายคตาสติ อารมณ์ของกายคตาสตินั้น ถือเอาได้ทั้งทางดูและ ทางฟัง ดังนี้ คือ ส่วนที่เป็นตจปัญจกะ ๑ ถือเอาทางดู ส่วนที่เหลือ ถือเอาทางฟัง อานาปานสติ ถือเอาทางกระทบถูก วาโยกสิณ ถือเอาได้ทั้งทางเห็นแ…

ในบทนี้กล่าวถึงกรรมฐานต่าง ๆ และนิมิตในการดูและฟัง ข้อความบางช่วงชี้ให้เห็นถึงวิธีการปฏิบัติตามกรรมฐานและความสำคัญของการเข้าใจนิมิตเพื่อการทำสมาธิ โดยเฉพาะการวิเคราะห์นิมิตต่าง ๆ ที่ช่วยให้บรรลุผลในทา

…ย่าง โดยจัดเป็นปาริสุทธิ ศีลมีปริยันตปาริสุทธิศีลเป็นต้น สาธุชนพึงทราบด้วยประการดังกล่าว มาฉะนี้. [ ปัญจกะที่ ๒ ] ในปัญจกศีลที่ ๒ บัณฑิตพึงทราบเนื้อความด้วยอำนาจคุณมีการ ละเป็นต้น ซึ่งโทษทั้งหลายมีปาณาติบาต…

บทความนี้กล่าวถึงศีลที่บริสุทธิ์ในทางพุทธศาสนา โดยเฉพาะศีล 5 ซึ่งเป็นการงดเว้นจากการทำบาปและการกระทำที่ไม่ดี โดยมีการละเว้นจากปาณาติบาตเป็นอาทิ การปฏิบัติตามศีล 5 ถือเป็นแนวทางที่จะนำไปสู่สุคติและความ

…ปาฏิโมกข์สังวรศีล เป็นต้น พึงทราบด้วยประการดังกล่าวมาฉะนี้ ( ปัญจกศีล (ศีลหมวด ๕) ที่ ๑ อรรถาธิบายในปัญจกะที่ ๑ แห่งศีลส่วนที่เป็น ๕ อย่าง บัณฑิต พึงทราบโดยเป็นศีลของอนุปสัมบันเป็นต้น จริงอยู่ คำต่อไปนี้พระ…

ในบทนี้พูดถึงการบรรลุพระอรหัตของผู้ปฏิบัติธรรม ซึ่งเมื่อมีความดำริเต็มเปี่ยมแล้ว ก็จะเห็นถึงความสิ้นทุกข์ โดยเฉพาะการพิจารณาศีลในรูปแบบต่างๆ เช่น ปาริสุทธิศีล และแนวทางในการรักษาศีลนั้น ตามที่พระธรรมเ

…กล่าวแล้วในกายคตาสติ กัมมัฏฐานนั้นทุกอย่าง ตั้งต้นแต่สาธยายด้วยวาจา ซึ่งอาการทั้งหลาย มีอาการหมวด ตจปัญจกะ เป็นต้น ในอาการ 32 ทั้งโดยอนุโลมและปฏิโลม ส่วนความแตกต่างกัน คือ แม้พิจารณาอาการทั้งหลายมีผม เป็นต้…

ในร่างกายมนุษย์แบ่งออกเป็นธาตุ 4 ประเภท ได้แก่ ปฐวีธาตุซึ่งเป็นส่วนที่แข็งหรือกระด้าง, อาโปธาตุซึ่งเป็นน้ำ, เตโชธาตุซึ่งเกี่ยวข้องกับความร้อน, และ วาโยธาตุซึ่งเกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหว. การพิจารณาธาต

…ก กระดูก เอ็นเนื้อ หนัง ฟัน เล็บ ขน ผม ทั้งอนุโลมปฏิโลม 5 วัน : รวมเป็น 15 วัน ใน 2 หมวดรวมกัน มี ตจปัญจกะ และ วักกปัญจกะ ในคัมภีร์ท่านกล่าวว่า บุคคลที่ทำการเจริญกัมมัฏฐานนี้ มีอยู่ด้วยกัน 3 พวก คือ 1. ติกข…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเจริญกัมมัฏฐานแบ่งเป็น 2 หมวด รวมเป็น 15 วัน ซึ่งประกอบด้วยติกขบุคคล มัชฌิมบุคคล และมันทบุคคล โดยมีการปฏิบัติที่แตกต่างกันตามบารมี แนะนำนำให้ท่องบ่นโดยเฉพาะที่กล่าวถึงขน ผม เล็บ ฟัน

… 5 วัน : ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง, หนัง ฟัน เล็บ ขน ผม 1 ทั้งอนุโลมปฏิโลม 5 วัน : รวมเป็น 15 วัน ในหมวดตจปัญจกะ หมวดที่ 2 เนื้อ เอ็น กระดูก เยื่อในกระดูก ม้าม โดยอนุโลม 5 วัน ม้าม เยื่อในกระดูก กระดูก เอ็น เนื้อ…

การปฏิบัติที่แนะนำรวมถึงการท่องจำคำที่เกี่ยวข้องกับร่างกายต่างๆ ทั้ง 6 หมวด โดยจำเป็นใช้เวลา 5 เดือนและ 15 วันในการทำให้เกิดการตระหนักรู้ในจิตใจ เพื่อทำลายความสำคัญของร่างกาย และเปลี่ยนแปลงความคิดเกี่

ตจปัญจกะ เป็นต้น จนถึง ปัปผาสปัญจกะ หมวดที่ 4 อันตัง อันตคุณัง อุทริยัง กรีสัง มัตถลุงคัง โดยอนุโลม 5 วัน : …

บทความนี้ศึกษาเกี่ยวกับหมวดอาการต่าง ๆ ในทางการแพทย์ โดยแบ่งออกเป็น 6 หมวด เริ่มตั้งแต่ตจปัญจกะ จนถึงมุตตัง เนื้อหาได้อธิบายถึงวิธีการต่าง ๆ ในการจัดกลุ่มอาการ และการอนุโลม-ปฏิโลม รวมเป็น 15 วันใ…

… เกสา โลมา นขา ทันตา ตโจ, ตโจ ทันตา นขา โลมา เกสา ทั้งอนุโลม ปฏิโลม 5 วัน : รวมเป็น 15 วัน ในหมวด ตจปัญจกะ หมวดที่ 2 มังสัง นหารู อัฏฐิ อัฏฐิมิญชัง วักกัง โดยอนุโลม 5 วัน : วักกัง อัฏฐิมิญชัง อัฏฐิ นหารู มั…

การเจริญกายคตาสติกัมมัฏฐานนี้แนะนำให้ท่องด้วยวาจาทุกๆ คน เพื่อเพิ่มความสะดวกสบายในการพิจารณา โดยมีวิธีการในการบริกรรมแบ่งเป็นหลายหมวด ทั้ง อนุโลมและปฏิโลม เป็นการช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถพิจารณาสำเร็จได

…อกัน ดังนั้น ท่านจึงแนะนำให้แบ่งบริกรรมนั้นออกไปเป็น หมวดๆ มี 6 หมวดด้วยกัน คือ หมวดที่ 1 ชื่อว่า ตจปัญจกะ มีโกฏฐาสะ 5 ได้แก่ เกสา โลมา นขา ทนฺตา ตโจ หมวดที่ 2 ชื่อว่า วักกะปัญจกะ มีโกฏฐาสะ 5 ได้แก่ มิส นหา…

…ัยวะภายใน ซึ่งการจำและพิจารณาทั้งหมดนี้อาจแบ่งออกเป็น 6 หมวดเพื่อให้ง่ายต่อการบริกรรม เริ่มตั้งแต่ตจปัญจกะจนถึงมุตตฉักกะ เพื่อสร้างความเข้าใจลึกซึ้งในสั่งการและการดำรงชีวิตที่ดีขึ้น สามารถศึกษาเพิ่มได้ที่ d…