หน้าหนังสือทั้งหมด

วรรณคดีไทยและความหมายของคำ
179
วรรณคดีไทยและความหมายของคำ
…ามข้อที่ 5, "คำว่า 'อ.อรณา' ขึ้นต้นในวรรณคดีใด?" คำตอบคือ ข. วาระวิบูลย์. คำถามข้อที่ 6, "คำว่า 'อ.พระดำรัส' ขึ้นต้นในวรรณคดีใด?" คำตอบคือ ค. พระราชนิพนธ์. คำถามข้อที่ 7, "คำว่า 'ชินสีห์' เป็นคำเพราะมาจากอะ…
…คดีไทย เช่น 'นฤนาถ' ที่ปรากฏในตำราและเอกสารยุค นครวรรณ, 'อ.อรณา' ที่ปรากฏในวรรณกรรม วาระวิบูลย์, 'อ.พระดำรัส' ที่มีความเกี่ยวข้องกับพระราชนิพนธ์, และ 'ชินสีห์' ที่มีที่มาจากเสียง รวมไปถึงการใช้งานของคำว่า 'อ.…
การเจริญเมตตาและผลแห่งการบำเพ็ญบุญ
23
การเจริญเมตตาและผลแห่งการบำเพ็ญบุญ
…งศ์ของบัณฑิตทั้งหลาย จากนั้นก็ทรงประกาศอริยสัจสี่ ฝ่ายภิกษุผู้เลี้ยงดู บิดามารดาได้น้อมใจไปตามกระแส พระดำรัส ด้วยใจที่สงบนิ่ง ในที่สุดก็ได้บรรลุโสดาปัตติผล เป็นพระอริยบุคคลชั้นต้นในพระพุทธศาสนา เรื่องสุวรรณสา…
การเจริญเมตตาภาวนาเป็นการปฏิบัติที่ช่วยให้เรามีจิตใจสงบ และส่งผลดีต่อการใช้ชีวิต โดยเมื่อบุคคลมีเมตตาต่อผู้อื่น จะเป็นที่รักและได้รับการช่วยเหลือจากผู้อื่น นอกจากนั้น ยังนำไปสู่อานิสงส์ในครั้งต่อไป กา
พระรัชชธรรม ๔ และการบรรลุธรรม
470
พระรัชชธรรม ๔ และการบรรลุธรรม
…ารผู้ถึงที่สุดโลก ทรงทำโลกทั้งหลาย ให้ยินดี ด้วยพระรัศมี พระองค์ยังดอกปทุม คือ เวไนยสัตว์ให้บานด้วย พระดำรัส ทรงสมบูรณ์ด้วยเวสารัชชธรรม ๔ เป็นอุดมบุรุษ ละความกลัวและความยินดีได้เด็ดขาด ทรงถึงธรรมอันเกษม องอาจ…
พระพิชิตมารทรงทำให้โลกทั้งหลายมีความสุขด้วยพระรัศมีและพระดำรัส ที่ทำให้เวไนยสัตว์ได้บานในธรรมอันเกษม ทุกสิ่งถูกสร้างความกลัวและความยินดีให้หมดไป พระองค์ทรงสมบูรณ์…
ธรรมะเพื่อประชา
265
ธรรมะเพื่อประชา
…่งสมไว้ อีกทั้งความปรารถนาที่จะบรรลุมรรคผล นิพพาน ทำให้กุลบุตรท่านนี้ได้รู้เห็นไปตามความเป็นจริงตาม พระดำรัส เกิดกุศลศรัทธาตัดสินใจสละความสะดวกสบายใน ทางโลก ออกบวชเป็นพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนา และตั้งใจ บำเพ็ญสมณ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอานิสงส์จากการถวายทานให้กับพระสงฆ์ ซึ่งส่งผลให้ผู้ถวายทานมีความสุขและมั่งคั่งในทุกชาติและทุกภพ มีการพูดถึงการสร้างบารมีและการบรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ของกุลบุตรที่ได้ฟังธรรมจากพระพุทธเจ้
มหาสมบัติจักรพรรดิ: ธรรมะเพื่อประชา
18
มหาสมบัติจักรพรรดิ: ธรรมะเพื่อประชา
…งต้อนรับ แล้วใช้พระหัตถ์ขวาชูจักรขึ้นพร้อมกับ ตรัสว่า “จักรแก้วจงหมุนไปเถิด จักรแก้วจงพิชิตเถิด” จบ พระดำรัส จักรแก้วจะหมุนไปทางทิศตะวันออก พระเจ้ามหา สุทัสสนะพร้อมทั้งจาตุรงคเสนาจะเหาะขึ้นสู่อากาศ ด้วย อานุภ…
ในช่วงเวลาที่จักรรัตนะอุบัติขึ้น พระเจ้ามหาสุทัสสนะและขุนนางได้มีส่วนร่วมในการต้อนรับจักรแก้วที่ลอยมาในอากาศโดยมีประชาชนมองดูและเข้าใจผิดว่าเป็นดวงจันทร์สองดวง เมื่อพระเจ้าทรงขึ้นจักรแก้ว รัศมีจากมันก
ปัญญาบารมี หนทางการสร้างปัญญา
104
ปัญญาบารมี หนทางการสร้างปัญญา
…ยยู ที่ตรัสมาแล้ว นางนงรีภิไธกะได้กล่าว ประกาศแก่ชาวเมืองว่า “ชาวปัญจาจจะทั้งหลาย ท่านทั้งหลายฟัง พระดำรัส ของพระเจ้าจุลดิ่นนี้ พระองค์ทรงปกป้องมโสลบดัน สละพระชนม์สิขอสงส ได้ยาก พระเจ้าปัญจาจารงสละชีวิต…
ในเนื้อหานี้ กล่าวถึงการปฏิบัติตนและการสร้างปัญญาผ่านเรื่องราวของพระเจ้าจุลดิ่น และความสัมพันธ์กับมโสลบดัน ที่สร้างเกียรติคุณผ่านการปกป้องและการเสียสละ พระองค์ยังได้ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของปัญญาในชีว
หลักธรรมของนิภยพุทธติยะ
14
หลักธรรมของนิภยพุทธติยะ
…่างยิ่ง [ทั้ง 5 ประการนี้] ควรจะกล่าวว่า เป็นมรรคในระดับโลกุตตระ ที่แสนออกไป[10 จากโลเกยะ][11] [2] พระดำรัส ที่เหลือเป็นโลเกยะ [12] [3] มีว ตุต 5 ประการ] ในพระอรหันต์ (1) ถูกย่อยโดยผู้อื่น (2) มีความเม็ ือ …
บทความนี้สำรวจหลักธรรมของนิภยพุทธติยะ ซึ่งครอบคลุม 5 พระดำรัสของพระตถาคต ได้แก่ อนิจจา ทุกข์ สัญญา อนุตตา และนิพพาน ที่ถือเป็นมรรคในระดับโลกุตตระ นอกจากนี้ยังมีก…
ถึงพระรัตนตรัยและนิพพาน
113
ถึงพระรัตนตรัยและนิพพาน
…ะผลที่เราถึงสรณะ ทำให้บรรลุคุณวิเศษทั้งหลาย ขอท่านทั้งหลายจงดำเนินตามรอยบาทพระศาสดา หมั่นปฏิบัติ ตามพระดำรัสให้บริบูรณ์เถิด จงถึงสรณคมน์ รักษาศีล เพราะการ ถึงสรณคมน์ จะพาท่านทั้งหลายพ้นจากกองทุกข์” พระเถระได้…
เรื่องราวนี้เล่าถึงเด็กน้อยอายุ 7 ขวบที่บรรลุพระอรหัตด้วยอานุภาพแห่งบุญเก่า พระพุทธเจ้าทรงเห็นคุณของเขาจึงให้การอุปสมบทและส่งเสริมให้ทุกคนดำเนินตามรอยบาทพระศาสดา เพื่อพ้นจากทุกข์ บทสัมภาษณ์นี้เป็นเครื
วันมาฆบูชามหาสมาคม
65
วันมาฆบูชามหาสมาคม
…ิตร จะต้องมีขันติธรรมเป็นคุณธรรม เป็นผู้ที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าประทานการอุปสมบท ในเบื้องต้นก่อน สมดังพระดำรัสที่ว่า ขนฺตี ปรม ตโป ให้ในครั้งนั้น พระพุทธองค์ได้ทรงแสดงโอวาท ตีติกขา ซึ่งแปลว่า ความอดทนคือความอดก…
ในวันมาฆบูชาที่มีความสำคัญ วันเพ็ญขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๔ เป็นวันที่ประจวบเหมาะที่พระพุทธองค์ได้ประทานโอวาทแด่พระอรหันต์จำนวน ๑,๒๕๐ รูปเพื่อเผยแผ่หลักธรรมสำคัญของพระพุทธศาสนา การตั้งใจสูงส่งในการเผยแผ่ธรร
ความไม่ประมาทในพระพุทธศาสนา
82
ความไม่ประมาทในพระพุทธศาสนา
พระดำรัสนี้ถือว่าเป็นการสรุปหลักธรรมทั้งหมด ที่พระองค์ตรัสสอนมาตลอด 45 พรรษาให้เหลือ เพียงข้อเดียวคือ ความไม…
พระดำรัสเกี่ยวกับความไม่ประมาทเป็นหัวใจหลักในการสอนของพระพุทธเจ้าตลอด 45 ปี โดยเน้นให้ผู้ปฏิบัติไม่ประมาทในก…
พระสังฆคุณกับการทำบุญ
193
พระสังฆคุณกับการทำบุญ
…้าตรัสไว้ใน มหาปรินิพพานสูตรว่า “ก็ภิกษุเหล่านี้จึงอยู่โดยชอบ โลกจะไม่พึงว่างจากพระอรหันต์ทั้งหลาย” พระดำรัสนี้ ก็ยังไม่อาจระบุได้ชัดว่าปัจจุบันยังมีพระอรหันต์หรือไม่ เพราะยากที่จะรู้ว่าพระภิกษุแต่ละรูปปฏิบัต…
บทความนี้วิเคราะห์พระสังฆคุณ 9 ประการ โดยอธิบายว่าพระสงฆ์ควรได้รับการเคารพและทำบุญ เพราะเป็นแหล่งบุญที่ยิ่งใหญ่กว่าการทำบุญกับพระพุทธเจ้า นอกจากนี้ ยังมีการพูดถึงพระอริยสงฆ์ในปัจจุบันและความสำคัญของสั
ธรรมะเพื่อประชา: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ 10
411
ธรรมะเพื่อประชา: มโหสถบัณฑิต ตอนที่ 10
…สบอกมโหสถให้เลือกหาที่นั่งตามสมควร ด้วยความเป็นปราชญ์ของมโหสถที่ได้นัดแนะกับบิดาไว้ แล้ว เมื่อได้ยินพระดำรัส มโหสถชำเลืองดูทางบิดาทันที ท่าน เศรษฐีรีบลุกจากอาสนะ พลางเชื้อเชิญลูกชายให้มานั่งแทนที่ ของตน มโหสถ…
ในตอนนี้ของธรรมะเพื่อประชา มโหสถบัณฑิตได้รับการสั่งสอนเกี่ยวกับการเลือกอาสนะที่เหมาะสมในมหาสมาคม โดยเฉพาะเมื่อต้องมีพระราชาอยู่ในสถานที่นั้น การรู้จักที่นั่งที่สมควรสะท้อนถึงความรู้ความสามารถและศักดิ์
นิวรณ์และการเจริญภาวนา
116
นิวรณ์และการเจริญภาวนา
…ยสุข เมื่อมีสุข จิตย่อมตั้งมั่น เธอสงัดจากกาม สงัด จากอกุศลธรรม” 7.2 ละนิวรณ์ได้ ใจย่อมเป็นสมาธิ จากพระดำรัสที่ยกมานี้ ย่อมเห็นแล้วว่า แม้พระภิกษุที่บริบูรณ์ด้วยศีลทั้งปวง ด้วยอินทรียสังวร สติสัมปชัญญะและสันโ…
เนื้อหานี้พูดถึงนิวรณ์ 5 ประการที่เป็นอุปสรรคต่อการเจริญภาวนา สำหรับพระภิกษุที่ประพฤติปฏิบัติอย่างเคร่งครัด แม้จะมีศีลและสติปัญญา แต่หากยังไม่สามารถละนิวรณ์ได้ ก็ไม่สามารถสงัดจากกามและอกุศลธรรมได้ โดย
พระสารีบุตรและการเลิศด้วยปัญญา
23
พระสารีบุตรและการเลิศด้วยปัญญา
…่งแสดงธรรมในท่ามกลาง บริษัท ๔ ทอดพระเนตรเห็นปริพาชกเหล่านั้นแต่ไกลทีเดียว ตรัสเรียกภิกษุทั้งหลายด้วยพระดำรัสว่า “ภิกษุทั้งหลาย สองสหายนั่นกำลังมา คือโกลิตะ และอุปติสสะ ทั้งสอง นั่นจักเป็นคู่สาวกที่ดีเลิศของเร…
ในบทสนทนานี้ สัญชัยและสหายของเขาได้พูดคุยเกี่ยวกับพระเจ้าและการที่คนฉลาดจะไปหาพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ในขณะเดียวกัน สัญชัยรู้สึกถึงความว่างเมื่อต้องเผชิญกับการที่ประชาชนไม่เข้าใจธรรมะ จริงๆ แล้วเขาตัดสินใ
การประชุมทบทวนสิกขาบททุกกึ่งเดือน
194
การประชุมทบทวนสิกขาบททุกกึ่งเดือน
…สงฆ์จึงไปทำอุโบสถในสำนักภิกษุอาพาธนั้นแต่สงฆ์เป็น วรรค ไม่พึงทำอุโบสถเลย ถ้าขืนทำต้องอาบัติทุกกฏ จากพระดำรัสนี้แสดงให้เห็นว่า พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงให้ความสำคัญกับการ ประชุมฟังสวดพระปาฏิโมกข์มาก ทั้งนี้เพื่อใ…
การประชุมทบทวนสิกขาบทถูกกำหนดโดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ให้มีการฟังสวดพระปาฏิโมกข์ทุกกึ่งเดือน เพื่อตรวจสอบศีลและสร้างความสามัคคีในสงฆ์ การฟังสวดถูกกำหนดให้ภิกษุทุกคนมาฟังร่วมกัน และมีการควบคุมเพื่อป้องกั
ธรรมสาร ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
9
ธรรมสาร ปีที่ 5 ฉบับที่ 2
… na ptichannakarana p katam akasi.” (พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงยิ่งสดใให้เกิดขึ้นแก่ภิกษุหลายเหล่านี้ด้วยพระดำรัสว่า “ภิทฺทํ ทําหลายถ้าถอยงั้น เธอทั้งหลายจงฟัง” ดังนี้แล้ว ได้ทรงกระทำเหตุการณ์ที่ถูกภาพอื่นปกปิดไว้…
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการถ่ายทอดชาดกในพระไตรปิฎกบาลีและคัมภีร์หินยาน โดยเน้นไปที่บทสนทนาของพระพุทธเจ้าและวิธีการที่พระสาวกถ่ายทอดข้อธรรมให้เกิดการเข้าใจและเห็นภาพเหตุการณ์ในอดีตชาติโดยอิงจา
การสนทนาครั้งสุดท้ายกับพระพุทธเจ้า
144
การสนทนาครั้งสุดท้ายกับพระพุทธเจ้า
…างกับเรา เขาหวัง ความรู้จากเราเท่านั้น ไม่หวังรบกวนเรา เมื่อเราตอบสิ่งที่ถาม แล้ว เขาจะรู้ได้ทันที” พระดำรัสนี้แสดงถึงน้ำพระทัยแห่งความ เป็นพระบรมครูของพระองค์อย่างมหาศาล และยังเป็น เหตุการณ์ที่ซาบซึ้งใจแก่พุ…
ในช่วงท้ายของพระพุทธศาสนา สุภัททปริพาชกได้ทราบถึงการดับขันธปรินิพพานของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จึงรีบเข้าเฝ้าเพื่อถามข้อสงสัย พระอานนท์ห้ามไว้ถึงสามครั้ง ก่อนที่พระพุทธองค์จะมีรับสั่งให้อนุญาตให้เขาเข้าเฝ
สติปัฏฐาน 4 และ สัมมาสมาธิ
92
สติปัฏฐาน 4 และ สัมมาสมาธิ
…สมาธิแล้ว ก็ เท่ากับได้ปฏิบัติมรรคองค์อื่น ๆ ไปด้วย สัมมาสมาธิจึงเป็นศูนย์กลางขององค์มรรคทั้งปวง ดังพระดำรัส ที่ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลายก็ “สัมมาสมาธิ” ที่เป็นอริยะอันมีเหตุ มีองค์ประกอบคือสัมมาทิฏฐิ สัมมาสัง…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับสติปัฏฐาน 4 และความสำคัญของสัมมาสมาธิในอริยมรรคมีองค์ 8 ว่าการเจริญภาวนาและทำสมาธิสามารถช่วยให้จิตบริสุทธิ์จากกิเลส ส่งผลให้บรรลุถึงนิพพาน เมื่อปฏิบัติสัมมาสมาธิไปพร้อม ๆ กับอง
การปฏิบัติตนตามหลักธรรมจากพระพุทธเจ้า
113
การปฏิบัติตนตามหลักธรรมจากพระพุทธเจ้า
…รอบคอบ ทรงพิจารณาอย่างถี่ถ้วน ไม่ตัดสินใจอย่างหุนหันพลันแล่น ความรอบคอบของพระพุทธองค์ทรง แสดงออกมาในพระดำรัสดังนี้ “ดูก่อนจุนทะ แม้หากว่าสิ่งที่เป็นอดีต ไม่เป็นของจริง ไม่เป็นของแท้ ไม่ประกอบด้วยประโยชน์ ตถาค…
บทนี้กล่าวถึงความประพฤติของพระพุทธเจ้าเมื่อมีผู้ดูถูกเหยียดหยามพระองค์ และการตอบสนองอย่างชาญฉลาด ด้วยการสอนธรรมให้เข้าใจความหมายของความถ่อย ภายในเรื่องยังพูดถึงการยอมรับนิมนต์จากหญิงโสเภณีที่สะท้อนถึง
บทเรียนจากพาลบัณฑิตสูตร
48
บทเรียนจากพาลบัณฑิตสูตร
…าณความเจ็บปวดเหมือนก้อนหินเล็กๆ ก้อนหนึ่ง แต่ทุกข์ในมหานรก มีปริมาณมากเหมือนเขาพระสุเมรุทีเดียว” จากพระดำรัสนี้ เราจะเห็นได้ว่า การเสวยวิบากกรรมในนรกนั้น เป็นทุกข์ทรมานแสนสาหัส เพียงไร ทุกข์ในเมืองมนุษย์เทียบ…
ในพาลบัณฑิตสูตร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสเกี่ยวกับทุกข์ทรมานในนรก เมื่อเปรียบเทียบกับการถูกหอกแทง 300 เล่ม ทุกข์ในมหานรกมีมากกว่าเป็นร้อยเป็นพันเท่า การถูกทรมานในนรกเป็นทุกข์ที่ไม่สามารถเปรียบได้ ผลการก