หน้าหนังสือทั้งหมด

ข้อคิดเกี่ยวกับความเพียรและการศึกษาในพระพุทธศาสนา
73
ข้อคิดเกี่ยวกับความเพียรและการศึกษาในพระพุทธศาสนา
…งคา ยมุนา อิรวดี สวรร นที เป็นต้น แม่น้ำฝนจะตกลงมาจากอากาศ แต่ น้ำเหล่านั้นก็ไหลล้น ฝังไม่ได้ ฉันใด พระโยคาว จร ก็ไม่ควร แกลงล่วง ลิขาขบทร เพราะเห็นแก่ลาภ ยศ สักการะ สรรเสริญ ความ นิยม ถือ การไหว้ การบูชา ตลอ…
…มหาสมุทรจะมีน้ำที่เต็มไปด้วยสายน้ำจากแม่น้ำต่างๆ เช่น คงคา ยมุนา และอิรวดี แต่ก็ไม่เคยเต็มล้น ฉันใด พระโยคาวจร ก็ไม่ควรที่จะหยุดเรียนรู้ และควรหาความรู้ตลอดไป ดังนั้นเราควรมุ่งมั่นในการศึกษาอย่างต่อเนื่อง หาก…
วิจารณ์ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
182
วิจารณ์ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ)
ประโยคส- วิจารณ์ภาค ๓ ตอน ๒ (ตอนจบ) หน้า 182 (พิจารณา) คุ้งขวางภายนอกด้วยเหมือนกัน เพราะฉะนั้น พระโยคาว- วรรณนั้น จึงเห็นบันทึของผู้อื่นดี อนุปนัคาสังกขรทั้งหลายดีดี ว่า ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตาด้ว…
ในเนื้อหานี้ได้มีการพิจารณาถึงการยึดมั่นในสิ่งต่าง ๆ ทั้งภายในและภายนอก ตามแนวทางที่พระโยคาวรได้สอนไว้ว่า สิ่งเหล่านี้ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ และเป็นอนัตตา จึงควรมีการพิจารณาอย่างลึกซึ้ง นอกจากนี้…
การปฏิบัติกรรมฐานผ่านการนับลมหายใจ
48
การปฏิบัติกรรมฐานผ่านการนับลมหายใจ
…สติไว้ในอารมณ์ คือ ลมอัสสาสะ และปัสสาสะเท่านั้น." [อภิปรายเบื้องต้นท่านกลางและที่สุดลมหายใจเข้าออก] พระโยคาว และมันก็lica โดยการนับอย่างนั้นแล้ว พิงมันสิกระ โดยการตามผก. ก็ย้ำที่หยุดพักการนับ แล้วส่งสติไปตามล…
บทความนี้กล่าวถึงวิธีการปฏิบัติกรรมฐานผ่านการนับลมหายใจทั้งเข้าและออก ไม่ควรกำหนดลมหายใจอย่างรวดเร็ว แต่ควรส่งจิตเข้าไปพร้อมกับลมในการฝึกสมาธิ มีการอธิบายถึงการตั้งสติสำหรับลมอัสสาสะและปัสสาสะ โดยกระบ
การฟังคำสอนและการฝึกฝนในพระพุทธศาสนา
29
การฟังคำสอนและการฝึกฝนในพระพุทธศาสนา
ผู้พิยังลงสูความเพียร ๒๙ ประการที่ ๓ ธรรมดาโค ย่อมเต็มใจดื่มน้ำ ฉันใด พระโยคาว จ ก็ควรเต็มใจฟังคำสอนของพระอุปัชฌาย์ ฉันนั้น ประการที่ ๔ ธรรมดาโค่น เมื่อผู้ใดจงไป ก็ยอมนำตามที่ผ…
เนื้อหานี้พูดถึงลักษณะการฟังคำสอนของพระโยคาวจร เหมือนโคที่เต็มใจดื่มน้ำ และการยินดีรับคำสอนจากพระภิกษุ ไม่ว่าผู้สอนจะมีอายุน้อยหรือยิ่งใหญ่ก็ตาม…
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและอารมณ์
137
วิสุทธิมรรค: ปฐมฌานและอารมณ์
…นปักจิตลงไปในอารมณ์เป็นลักษณะ มีอันจรดไปทั่วๆ จรดไปรอบๆ เป็นกิจ จริงอย่างนั้น ด้วยองค์ คือ วิตกนั้น พระโยคาวจร ได้ชื่อว่าทำอารมณ์ให้เป็นสิ่งที่วิตกจรดไปทั่ว แล้ว ให้เป็นสิ่งที่วิตกจรดไปรอบแล้ว ดังนี้ วิตกนั้น…
การศึกษาในวิสุทธิมรรคนี้นำเสนอการเข้าใจองค์ประกอบของปฐมฌาน โดยเฉพาะความสำคัญของวิตกและวิจารที่มีบทบาทในการนำจิตเข้ามาในอารมณ์ต่าง ๆ วิตกหมายถึงความจรดจิตลงไปในอารมณ์ ขณะที่วิจารคือการตามฟื้นอารมณ์ให้ม
การเจริญวิปัสสนาและกรรมฐานในพระพุทธศาสนา
36
การเจริญวิปัสสนาและกรรมฐานในพระพุทธศาสนา
…ม ขัณฑ์ในอากาศ นั่งโดยบัลลังก์ ( ขัดสมาธิ ) ณ จัมมขัณฑ์นั้นบอกกรรมฐาน ให้มิใช่หรือ ? เพราะฉะนั้น ถ้าพระโยคาวจร ได้พระขีณาสพ ( เป็นผู้ให้กรรมฐาน ) ไซร้ การได้อย่างนี้ นั่นเป็นการดี ถ้าไม่ได้ไซร้ จึงถือเอา ( กร…
เนื้อหาเกี่ยวกับความสำคัญของการเจริญวิปัสสนาและการถือกรรมฐานในพระพุทธศาสนา โดยอ้างถึงพระขีณาสพซึ่งประกาศตน และพระอัสสคุตตเถระที่มีบทบาทในการให้กรรมฐานแก่ภิกษุ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการพิจารณาเลือกศึกษาใ
การบรรลุในปฐมฌานและวิธีทำสมาธิ
217
การบรรลุในปฐมฌานและวิธีทำสมาธิ
…ไว้ว่า " ทางนี้ตรงไปทิศตะวันออก หรือว่า ตรงไปทิศตะวันตก ทิศเหนือ ทิศใต้ หรือว่าตรงไปทิศเฉียง " อนึ่งพระโยคาวจร จึงกำหนดทางที่ (เดิน) ไปว่า " ตรงนี้ไปทางซ้าย ตรงนี้ไปทางขวา และในที่แห่งอสุภนั้น ตจปัญจกกรรมฐาน …
เนื้อหาเกี่ยวกับการบรรลุในปฐมฌานและการเตรียมตัวของภิกษุในการไปเยี่ยมป่าช้าเพื่อพัฒนาจิตใจ โดยยกตัวอย่างการปฏิบัติกรรมฐานด้วยการระลึกถึงหนทางและการทำสติให้มั่นคงขณะเดินทาง โดยเน้นความสำคัญของกรรมฐานและ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อาวาสและโคจรคาม
103
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - อาวาสและโคจรคาม
…ค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที 101 [อาวาส] พึงทราบวินิจฉัยในบทมาติกาเหล่านั้น ดังนี้ เมื่อพระโยคาวจร นั้นอยู่ในอาวาสใด นิมิตที่ยังไม่เกิดก็ไม่เกิดขึ้นก็ดีที่เกิดแล้วเสื่อม หายไปเสียก็ดี สติที่ยังไม่…
…ี่มีความเป็นสัปปายะและอสัปปายะมีบทบาทสำคัญในการบรรลุวิถีแห่งพระอรหัต โดยนำเสนอข้อคิดจากประสบการณ์ของพระโยคาวจรและพระอริยบุคคลในสถานที่ต่างๆ เพื่อทำความเข้าใจธรรมะของสภาวะสติและสมาธิในกระบวนการปฏิบัติแท้จริง
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
177
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…วิปัสสนา ญาณแล้ว ความวางเฉยอันใดในอันที่จะเฟ้นความไม่เที่ยงแห่ง สังขารทั้งหลายเป็นต้นย่อมเกิดขึ้นแก่พระโยคาวจรผู้ทำวิปัสสนา ฉันนั้น เหมือนกัน ความวางเฉย ( ในการเฟ้นสังขาร ) นี้ ชื่อว่าวิปัสสนูเบกขา ส่วนว่าเมื…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวางเฉยในภาวะต่าง ๆ ของพระโยคาวจรที่ทำวิปัสสนา โดยอธิบายการเกิดขึ้นของความวางเฉยในการค้นหาสังขาร และการยึดถือสังขารต่างๆ รวมถึงการแ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การสังฆานุสสติ
308
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การสังฆานุสสติ
…งอกขึ้น เพราะ เหตุนั้นพระสงฆ์จึงชื่อว่าเป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาอื่นยิ่งกว่า แล [สังฆานุสสติฌาน] เมื่อพระโยคาวจรระลึกถึงพระสังฆคุณทั้งหลาย อันต่างโดยคุณ มีความเป็นผู้ปฏิบัติดีเป็นต้น ดังกล่าวมาฉะนี้อยู่ในสมัยนั…
ในบทความนี้กล่าวถึงบทบาทของพระสงฆ์ในฐานะผู้เพาะปลูกบุญและต้นแบบในการเข้าถึงความสุขของชาวโลก ว่าด้วยการระลึกถึงพระสังฆคุณเพื่อสร้างฌานและความเคารพในพระสงฆ์ ซึ่งนำไปสู่ความเจริญรุ่งเรืองในด้านจิตใจและศร
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การเจริญฌานและการเกิดในพรหมโลก
196
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การเจริญฌานและการเกิดในพรหมโลก
…ัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 196 โดยทำนองตามที่กล่าวแล้ว ตามสมควร แก่การสมภพ ฯ [พระโยคาวจรเจริญฌานแล้วไปเกิดในชั้นพรหมโลก] ก็พระโยคาวจร เจริญปฐมฌานที่เป็นรูปาวจรกุศลได้อย่างเล็กน้อย แล้ว ย…
เนื้อหาที่กล่าวถึงพระโยคาวจรที่เจริญฌานในชั้นต่างๆ ของพรหม โดยเริ่มจากปฐมฌานจนถึงปัญจมฌาน ซึ่งแต่ละระดับจะนำไปสู่วิสัยโคตรที่แ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
421
อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…วามที่ปรจิตตวิชชานั้นมีปัจจุบันจิต โดยสันตติและอัทธานะเป็น อารมณ์ก่อนฯ ส่วนท่านอานันทาจารย์กล่าวว่า พระโยคาวจรออกจาก ฌานที่เป็นบาทแล้ว ไม่จำแนกอารมณ์เป็นปัจจุบันเป็นต้น ทำบริกรรม ว่า เราจะรู้จิตของคนนี้ ดังนี…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างจิตและอารมณ์ในอภิธัมมาฯ โดยเฉพาะในเรื่องของปรจิตตวิชชาที่ประกอบด้วยจิตในอดีต ปัจจุบัน และอนาคต การวิเคราะห์และการตีความจากพระอาจารย์หลายท่านเกี่ยวกับความหมายของจ
วิสุทธิมรรค: การข่มจิตและการเจริญสัมโพชฌงค์
117
วิสุทธิมรรค: การข่มจิตและการเจริญสัมโพชฌงค์
ตทธิมุตฺตตา ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 115 ความน้อมใจไปในปีตินั้น พระโยคาวจร เมื่อยังธรรมเหล่านั้นให้เกิดขึ้นด้วยอาการเหล่านี้ ดังกล่าวมา ชื่อว่าทำสัมโพชฌงค์ ๓ มีธัมมวิจยสัมโ…
ในประโยคที่ 8 ของวิสุทธิมรรค พระโยคาวจรได้อธิบายถึงการน้อมใจไปในปีติ และวิธีการข่มจิตในช่วงเวลาที่ควรจะข่ม โดยเฉพาะเมื่อจิตมีอาการฟุ้งซ่า…
วิสุทธิมรรค: การเจริญวิปัสสนาและกรรมฐาน
231
วิสุทธิมรรค: การเจริญวิปัสสนาและกรรมฐาน
…ธิบายข้อว่า อานิสสทสฺสาวีฯ เปฯ จิตติ อุปนิพนธติ บัดนี้ บัณฑิตพึงทราบอรรถาธิบายในอรรถกถาปาฐะข้อว่า " พระโยคาวจรนั้นเป็นผู้เห็นอานิสงส์อยู่โดยปกติมีความสำคัญ ( ใน อสุภ ) ว่าเป็นดังแก้ว เข้าไปตั้งความยำเกรงไว้ (…
…นี้กล่าวถึงการเจริญกรรมฐานและวิปัสสนาในวิสุทธิมรรค โดยเน้นความสำคัญของการเข้าใจและเห็นอานิสสงส์ ซึ่งพระโยคาวจรนั้นถือว่าเป็นผู้ที่เห็นความสำคัญของกรรมฐานอันยากจะได้ เพราะว่าเมื่อท่านได้อานิสงส์จากการปฏิบัติแล…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - ความสำคัญของกัลยาณมิตร
90
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - ความสำคัญของกัลยาณมิตร
…ช่ คนหนึ่งสองคนแล้ว"" [กลยาณมิตฺตานํ อลาโภ] ข้อว่า " วิหารที่หากัลยาณมิตร ไม่ได้ " ความว่าในวิหารใด พระโยคาวจร ไม่อาจหาอาจารย์หรือภิกษุปูนอาจารย์ก็ดี อุปัชฌาย์ หรือภิกษุปูนอุปัชฌาย์ก็ดีเป็นกัลยาณมิตรได้ ความไ…
ในบทความนี้เสนอเรื่องความสำคัญของการมีศาสนิกที่ดีในวิหารเพื่อส่งเสริมและสนับสนุนการปฏิบัติธรรม โดยกล่าวถึงโทษของวิหารที่ไม่มีการหากัลยาณมิตร รวมถึงการวิเคราะห์บทสนทนาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างพระเถร
การทำกสิณในพระพุทธศาสนา
200
การทำกสิณในพระพุทธศาสนา
… " กันนั้นแล ปีตกสิณ จบ [โลหิตกสิณ] นัยแม้ในโลหิตกสิณก็ดุจนัยนั้น สมคำ ( อรรถกถา ) ที่กล่าวไว้ว่า " พระโยคาวจรผู้จะขึ้นเอาโลหิตกสิณ ย่อมถือเอานิมิตในสีแดง ใน ดอกไม้บ้าง ในผ้าบ้าง ในธาตุสีบ้าง " ดังนี้ เพราะเห…
บทนี้กล่าวถึงการทำกสิณในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการสร้างนิมิตทั้งในสีเหลืองและสีแดงซึ่งมีความสำคัญในทางลัดสู่การเห็นอภิญญา พระพุทธศาสนาแนะนำให้ใช้ดอกไม้หรือผ้าสีต่างๆ เพื่อกระตุ้นการเกิดนิมิตและการทำสมาธ
การศึกษาเกี่ยวกับวสีในพระโยคาวจร
162
การศึกษาเกี่ยวกับวสีในพระโยคาวจร
…ค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 160 ช้านาญในการเข้า ชำนาญในการดำรงอยู่ ชำนาญในการออก ชำนาญในการพิจารณา ( ทบทวน) พระโยคาวจรนึกหน่วงเอาปฐมฌานได้ในสถานที่ๆ ต้องการ ใน กาลที่ต้องการ ในระยะ (ชวนวาร) ที่ต้องการ ความชักช้าแห่งก…
บทความนี้พูดถึงคำชี้แจงในวสี ๕ ของพระโยคาวจร ซึ่งได้แก่ อาวัชชนวสี สมาปัชชนวสี และวสีอื่นๆ โดยนำเสนอถึงความสำคัญของการเข้าและออกจากฌาน รวมถึงแ…
บทบวนนำการถวายพระธรรมกาย
52
บทบวนนำการถวายพระธรรมกาย
…ฺภาว ปิดฺเทนตน ปุนปุนอนุสรติพฺพ ฯ สุพฺพุทธฺภาวนา นาม กํ ฯ แปลความว่า พุทธลักษณะอันเป็นธรรมกายนี้ อันพระโยคาวาจรุกนุตร ผู้มีญาณ อันแข็งกล้า ซึ่งปรารถนาความเป็นสัพพัญญูภาวะ พึงระลึกถึงเนือง ๆ ซึ่งเราอาจเรียบบทบ…
บทความนี้ศึกษาเกี่ยวกับคาถาพระธรรมกายที่มีต้นกำเนิดในช่วงพุทธศักราช 1000 โดยมีความสำคัญในพระพุทธศาสนา แสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างพระธรรมกายและความเข้าใจในพุทธลักษณะต่างๆ คาถานี้มีความเชื่อมโยงกับอรรถกถ
การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย
129
การพิจารณาธาตุทั้ง 4 ในร่างกาย
…ุ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนคนฆ่าโค หรือลูกมือของคนฆ่าโคผู้ขยัน ฯลฯ วาโยธาตุ ดังนี้ ฉันนั้น ก็พระโยคาวจร เปรียบเหมือนคนฆ่าโค ความสำคัญว่าสัตว์ 120 DOU สมาธิ 7 : ส ม ถ ก ม มัฏฐาน 4 0 วิธี
ธาตุทั้ง 4 ประกอบขึ้นเป็นร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นหญิง ชาย สัตว์ หรือบุคคล เมื่อพิจารณาถึงธาตุดังกล่าว เราจะเห็นว่าเป็นเพียงรูปแบบที่เกิดจากกรรม การพิจารณาโดยย่อและพิสดารเป็นหนทางในการเข้าใจ โดยอุปมาคล้ายก
วิสุทธิมรรค: การสำรวจอสุภกรรมฐาน
240
วิสุทธิมรรค: การสำรวจอสุภกรรมฐาน
…ล่านั้นด้วย อย่างนี้แล้ว ควรทราบ ปกิณณกกถาในอสุภเหล่านั้นแหละอีกบ้าง ต่อ ไปนี้ ปกิณณกสถา อันที่จริง พระโยคาวจรผู้ได้บรรลุฌานในอสุภกรรมฐานเหล่านั้น ข้อใดข้อหนึ่ง ก็เป็นผู้ไม่มีความประพฤติละโมบ ดูดังว่าเป็นผู้ …
บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอสุภกรรมฐานและการประพฤติตามแนวทางในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในการเป็นผู้ละความโลภ ผ่านการบรรยายของพระมหาติสสเถระเกี่ยวกับความแตกต่างของนิมิตในอสุภกรรมฐาน ทั้งหมดนี้นำไปสู่การเ