หน้าหนังสือทั้งหมด

กฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย
107
กฎเกณฑ์การเรียงประโยคในภาษาไทย
…ใช้ปัจจัยในอัพยยศัพท์ ไม่ต้องมีนามกำกับ ใช้สรรพนาม ต้องมีนามกำกับ ทั้งนี้ มียกเว้น เช่น ในวิชาฉันท์ ภาษามคธ ซึ่งถูกบังคับคณะ ให้ต้องใส่นามกำกับ และในปกรณ์ต่างๆ ก็มีหลงอยู่บ้าง แต่ถือเป็น แบบไม่ได้ เพราะมีไม่…
…ะเอียด พร้อมแบบมีหลงอยู่ในบางกรณี ซึ่งผู้เรียนควรเข้าใจหลักการและข้อยกเว้นที่สำคัญเช่นในวิชาฉันท์และภาษามคธ เพื่อให้การเรียงประโยคเป็นไปตามมาตรฐานและดูสมบูรณ์ยิ่งขึ้น
หลักการแต่งภาษาไทยเป็นมคธ
315
หลักการแต่งภาษาไทยเป็นมคธ
หลักการแต่งไทยเป็นมคธ ป.ธ.๙ ๒๙๙ เมื่อแต่งเป็นภาษามคธ ก็จะต้องให้ได้ลักษณะถูกต้องสํานวนมคธ คือ ยึดภาษามคธเป็นหลัก เมื่อแปลกลับมาเป็นภาษาไทย ก็จะต้องให้ได…
การแต่งภาษาไทยเป็นมคธต้องยึดภาษามคธเป็นหลัก โดยเมื่อแปลกลับจะต้องถูกต้องตามภาษไทย เช่น การเขียนว่า 'ทรงเป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระเ…
รางวัลงานสํานักเรียนบาลีประจําปี ๒๕๖๘
48
รางวัลงานสํานักเรียนบาลีประจําปี ๒๕๖๘
…นทั่วประเทศ วันที่อาทิตย์ที่ ๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๕๖๘ ณ สถารถธรรมยาตรา จ.จุฬามณีธรรมราชา จ.ปราจีนบุรี “ภาษามคธ” หรือ “ภาษามคฺ” เป็นภาษาที่พระบรมศาสดา สัมภาษณ์พุทธ์เจ้าชายให้ใช้สอนประชาชน ครับต่อมพระพุทธศาสนาได้…
…๘ จะมีพิธีมอบโล่เกียรติยศและทุนการศึกษาแด่นักเรียนบาลีดีเด่นทั่วประเทศ ณ สถานธรรมยาตรา จ.ปราจีนบุรี ภาษามคธหรือภาษาบาลีได้รับการปรับปรุงเพื่อให้มีความเหมาะสมในการสอนพระธรรมวินัย การเรียนภาษาบาลีถือเป็นการสืบ…
การถ่ายทอดพระไตรปิฎกและมุขปาฐะ
152
การถ่ายทอดพระไตรปิฎกและมุขปาฐะ
…ายนาครั้งที่ 5 ซึ่งจัดขึ้นที่ประเทศศรีลังกาใน พ.ศ.433 ในรัชสมัยของ พระเจ้าวัฏฏคามณีอภัย โดยจารึกด้วยภาษามคธดังหลักฐานว่า “ในพุทธศตวรรษที่ 5 พระสงฆ์ใน ศรีลังกาได้ปรารภกันว่า ความทรงจำของบุคคลได้เสื่อมลง การที…
…้ศิษย์ฟัง การศึกษาระบบนี้เรียกว่า มุขปาฐะ การจารึกเริ่มมีขึ้นในสังคายนาครั้งที่ 5 ที่ศรีลังกา โดยใช้ภาษามคธหรือบาลี ซึ่งหมายถึงคำพูดที่พระพุทธเจ้าสอน บาลีใช้ในการอุปสมบทและบทสวดมนต์ ภาษาไทยใช้คำบาลีจำนวนมาก …
การปล่อยวางและการเห็นอารมณ์อย่างรู้เท่าทัน
109
การปล่อยวางและการเห็นอารมณ์อย่างรู้เท่าทัน
…ในอารมณ์อยู่ปล่อยขันธ์ 5 ไม่ได้ การยึดอารมณ์ยินดีในอารมณ์ ท่านยกเป็นตำรับตำราไว้ เป็นเนติแบบแผน เป็นภาษามคธว่า สุภานุปสฺส วิหรนต์ อินทริเยสุ อสวุฒิ โภชนมุหิ อมตฺตญฺญุง กุสีต หินวิริย์ ติ เว ปสหติ มาโร วาโต ร…
บทความนี้พูดถึงการปล่อยวางอารมณ์ที่เกาะติดและการเห็นอารมณ์งามในมุมมองต่าง ๆ การเข้าใจหลักการสำคัญในการไม่ยึดติดในอารมณ์สามารถนำไปสู่การใช้ชีวิตอย่างมีสติมากขึ้น โดยอ้างอิงถึงคาถาที่มีความหมายในการดำเน
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
236
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
๒๒๐ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ปัจจัยใหม่ เพื่อให้เป็นกิริยาในประโยคกัมม. อาขยาต เช่น ถ้าเป็นกิริยา ก็ต้องลง ย ปัจจัย และลง อิ อาคมหน้า ย ถ้าเป็น กิริยากิตก์ ก็เป็น ต ปัจจัยเป็นต้น ตัวอย่างเช่น ค
…้ให้เห็นถึงการใช้ศัพท์ที่ถูกต้องในรูปกิริยาอาขยาตและกิริยากิตก์ สำหรับผู้ที่สนใจศึกษาเกี่ยวกับการใช้ภาษามคธในการประสานกับภาษาไทย สามารถเข้ามาศึกษาได้ที่เว็บไซต์ dmc.tv
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
342
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ิ นาม “ประโยค หิ นาม” หรือที่โบราณเรียกชื่อเต็มว่า “ประโยค ภวิสสันติ หิ นาม” ถือว่าเป็นประโยคพิเศษในภาษามคธ เพราะมี ลักษณะการปรุงประโยคผิดไปจากประโยคทั่วไป กล่าวคือ ประโยคที่มี หิ นาม วางไว้ต้นประโยค นิยมปรุ…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้อธิบายถึงประโยคพิเศษในภาษามคธ โดยเฉพาะประโยคที่มี 'หิ นาม' ซึ่งมีรูปแบบการปรุงประโยคที่ไม่ทั่วไป ทำให้ต้องคำนึงถึงวิธีการแปลในเชิ…
ความหมายของคำศัพท์ในพุทธศาสนา
18
ความหมายของคำศัพท์ในพุทธศาสนา
…สือ มหาสังิกะ 36 Skt: Sthavira; Pāli: thera; Chi: 上座, 他伽羅, 上座弟子. คำว่า "เถรวา" เป็น ศัพท์ที่เรียกตามภาษามคธเก่า หรือที่เรียกว่ามาลีในกลุ่มเดิม ถ้ารือกตามศัพท์สันสกฤต คือ "สทิร" แต่ในภาษาไทยตามพจนานุกรมฉบับบร…
…นการใช้ศิลปะภาษาความหมายของคำตามที่ปรากฏในแต่ละพจนานุกรม รวมถึงศัพท์เฉพาะที่มาจากภาษาไทย สันสกฤต และภาษามคธ ซึ่งแสดงให้เห็นถึงความหลากหลายของภาษาที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการศึกษานิทานพุทธศาสนาและการต…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
52
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
๓๖ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ๓. วินา - น มย์ วินา ภิกขุสงเมน วตฺตาม ฯ อญฺญตร : อชฺชตคเคทานาห์ อาวุโส อานนฺท อญฺญตเรว ภควตา อญฺญตร ภิกขุสงฆา กริสฺสามิ ฯ (๑/๑๓๒) อารา : อารา โส อาสวกฺขยา ฯ อุโปสถ์
…ธ โดยเริ่มจากการอธิบายคำศัพท์และรูปแบบประโยคที่นำมาใช้ในการแปล รวมถึงยกตัวอย่างการใช้ประโยคต่าง ๆ ในภาษามคธ และบทวิเคราะห์ที่ช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจการใช้ภาษานี้ได้ดียิ่งขึ้น การนำเสนอแตกต่างในแต่ละกรณีที่เกี่…
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
286
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
๒๗๐ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ตัวอย่างที่ ๓ ความไทย เป็น ชี้แจง : มูลของรูปรสนั้นซึ่งสำเร็จด้วยตัณหา และอวิชชา ถูกถอนขึ้นเสียแล้วด้วยมีด คืออริยมรรค เพราะ เหตุนั้น จึงชื่อว่ามีมูลอันถูกถอนขึ้นเส
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้จัดทำขึ้นเพื่อให้ผู้อ่านสามารถเข้าใจและวิเคราะห์ภาษามคธอย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีการนำเสนอคำอธิบายเกี่ยวกับมูลที่ถูกถอนและการสื่อความหมายผ่านตัวอย่างต่างๆ เช…
พระพุทธเจ้าทรงพยาบาลและทรงแสดงธรรม
225
พระพุทธเจ้าทรงพยาบาลและทรงแสดงธรรม
…้ว ในที่สุดแห่งการอาบของเธอ ผ้ามันนั้นแห้งแล้ว ที่นั้นพระศาสดา ทรงช่วยเธอให้ผ้ามันนั้น ทรง ๑. สำนวนภาษามคธ ใช้หาชัด
ในเนื้อหานี้ พระพุทธเจ้าทรงพยาบาลพระฤาษีและแสดงธรรมเพื่อชี้แนะแก่ภิกษุที่ถูกทอดทิ้ง พระองค์ทรงเข้ามาช่วยพระฤาษีในการอาบน้ำและดูแลอย่างใกล้ชิด การกระทำเหล่านี้แสดงให้เห็นถึงความเมตตาและความเอาใจใส่ของพ
การศึกษาในพระพุทธศาสนาและความสำคัญของภาษามคธ
17
การศึกษาในพระพุทธศาสนาและความสำคัญของภาษามคธ
…้จากธรรม ดังนั้น จึงเป็นความจำเป็นยิ่งที่จะต้องศึกษาทำความเข้าใจในหลักภาษาที่ทรงใช้ประกอบหลักธรรมคือภาษามคธ คืออริติ การเรียนมาสึ จึงเป็นสิ่งสำคัญลำดับต้น ๆ ที่โปรดมามากระแสให้ถึงคนอชนแบบนี้ไว้เป็นลำดับบำ คณ…
บทความนี้พูดถึงความสำคัญของการศึกษาในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการเรียนรู้ภาษามคธซึ่งเป็นพื้นฐานในการเข้าใจหลักธรรมและการเผยแพร่ให้แก่ประชาชน วัดปากน้ำได้มีบทบาทสำคัญในการสนับสนุนกา…
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
7
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…น้อย สังเกตตามภาษาไทยว่า "เกิน เปรียบ, ยิ่งนัก, ที่สุด" แนบอยู่กับศัพท์อันแสดงลักษณะนั้น, สังเกต ตามภาษามคธมีอุปสัคและนิบาต คือ อติวิย (เกินเปรียบ) นำหน้า เช่น อติวิยปณฺฑิโต เป็นบัณฑิตเกินเปรียบ เป็นบัณฑิตยิ…
ในบทนี้จะอธิบายเกี่ยวกับคำอธิบายทางไวยากรณ์บาลีโดยเน้นไปที่คำและศัพท์ที่มีความหมายพิเศษ เช่น คำที่มีอุปสรรค ‘อติ’ ที่ใช้ในผู้แสดงสถานะเช่น ‘อติปณฺฑิโต’ ซึ่งหมายถึงการยกย่องและเปรียบเทียบ. จะได้ทำความเ
การศึกษาภาษามคธและการแปลประโยค
20
การศึกษาภาษามคธและการแปลประโยค
ประโยค๑ - อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒ - หน้าที่ 18 ๒๘๕. เทสนาวสาเน พหู ชนา โสตาปนนา อเห ๒๘๖. อปฺปมตตา โหถ. ๒๔๓. อรหนฺโต ปรมาย วิสุทธิยา วิสุทฺธา โหนติ ๒๘๘. นวกสฺส ภิกขุโน อนภิรติ อุปปันนา โหติ ๒๘๔. อิ
บทความนี้นำเสนอวิธีการแปลประโยคในภาษามคธ โดยมีตัวอย่างประโยคที่หลากหลายที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาและการแปลในบริบทของการเรียนรู้ โดยชี้ให้เห็นถ…
คู่มือการแปลภาษาไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
314
คู่มือการแปลภาษาไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ังกล่าวถึงเรื่องอะไรอยู่ ประโยคจบลงแค่ไหน เป็นต้น เมื่อตีความในภาษาไทยได้แล้ว จะต้องมากำหนดตีความใน ภาษามคธอีกทอดหนึ่ง กล่าวคือต้องคำนึงถึงว่าความไทยที่ตีใหม่นั้นจะ สามารถนำมาแต่งเป็นภาษามคธได้หรือไม่ หรือเม…
…่มีความซับซ้อน ทำให้ผู้เรียนสามารถจับประเด็นสำคัญ และเข้าใจความหมายที่ถูกต้อง ก่อนที่จะนำมาปรับใช้ในภาษามคธได้อย่างเหมาะสม ซึ่งจะทำให้การแปลที่ได้มีความสมบูรณ์และไม่ส่งผลกระทบต่อความหมายดั้งเดิม.
ความสำคัญของวันมาฆบูชาและโอวาทปาฏิโมกข์
23
ความสำคัญของวันมาฆบูชาและโอวาทปาฏิโมกข์
…ป็นคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งหลาย คำว่า “พุทธาน สาสน์” ก็คือพุทธศาสนานั่นเอง คำว่า “สาสน์” เป็นภาษามคธหรือที่รู้จักกัน ทั่วไปว่าภาษาบาลี ส่วนคำว่า “ศาสนา” เป็นภาษาไทยซึ่งมาจากภาษาสันสฤตว่า “ศาสน เหตุที่…
วันมาฆบูชาเป็นวันที่มีความสำคัญในพุทธศาสนา โดยเป็นวันที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงแสดงคำสอนโอวาทปาฏิโมกข์ ซึ่งเน้นการไม่ทำบาป การทำความดี และการทำจิตให้ผ่องแผ้ว ความรู้ในเรื่องนี้ช่วยให้เกิดความเข้าใจในพร
อนุโมทนาคาถา และความเคารพในพระพุทธศาสนา
4
อนุโมทนาคาถา และความเคารพในพระพุทธศาสนา
…ุโมทนาคาถา (ความเคารพ) ๘ มกราคม ๒๔๙๘ นโม... ยถา วาริวหา ปูรา... พระภิกษุท่านทำภัตตานุโมทนา ให้พรเป็นภาษามคธ แปลว่า ยถา วาริวหาฯ ทานที่ท่านให้แล้ว ย่อมสำเร็จประโยชน์แก่ท่านผู้ละโลกนี้ไปแล้ว เหมือนห้วงน้ำที่ เ…
ในเนื้อหาเกี่ยวกับอนุโมทนาคาถาและความเคารพในพระพุทธศาสนา มีความสำคัญในการสร้างผลดีแก่ผู้ที่ปฏิบัติ โดยกล่าวถึง 4 ประการที่เสริมสร้างความเจริญ ได้แก่ อายุ วรรณะ สุขะ พละ ซึ่งขึ้นอยู่กับการเคารพจากทุกคน
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
146
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…ั้น การใช้ปัจจัยจึงต้องพิถีพิถัน พอสมควร โดยเฉพาะปัจจัยในอาขยาตซึ่งใช้ประกอบกับวาจก หาก นักศึกษาแต่งภาษามคธไม่เข้าใจใช้ปัจจัย หรือใช้สับกัน โดยนำปัจจัย ในกัตตุวาจกไปใช้ในกัมมวาจก เป็นต้น ก็จะทำให้ผิดวาจก ผิด…
…างถูกต้องจะช่วยให้นักเรียนสามารถสื่อสารได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ทำให้สามารถเรียนรู้และเข้าใจภาษามคธได้ดีขึ้น. การฝึกฝนและทบทวนช่วยในการเสริมสร้างความมั่นใจในทักษะการแปลและแต่งประโยคตามที่เรียนรู้.
หลักการแต่งไทยเป็นมคธ ป.ธ.๙ ๒๔๗
303
หลักการแต่งไทยเป็นมคธ ป.ธ.๙ ๒๔๗
…ตอน แต่ต้องการเพียงตอนเดียว มีสันธานว่า หรือ ไม่เช่นนั้น มิฉะนั้น เป็นต้น เป็นตัวเชื่อมประโยค ส่วนในภาษามคธใช้นิบาตบอกคำถามคือ วา อุทาห์ อาทิ เป็นตัวเชื่อม ประโยค เช่น เธออยากจะเป็นทหารตำรวจ หรืออยากจะเป็นอะ…
บทความนี้นำเสนอหลักการแต่งไทยเป็นมคธ โดยยกตัวอย่างการใช้ภาษาที่มีความแตกต่างกันระหว่างสองรูปแบบ ควรสังเกตถึงการใช้งานและตัวเชื่อมประโยคที่สำคัญสำหรับการเรียนรู้ โดยจะกล่าวถึงวิธีการสังเกตตัวอย่างและเป
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
164
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
๑๔๘ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ หรือแปลเฉพาะตัวก็ได้ ความนิยมเช่นนี้เป็นความนิยมของภาษา ที่ต้องการตัดคำที่ซ้ำกันรุงรังออกเสียบ้าง และเพื่อให้ฟังเข้าใจได้รวดเร็ว เช่น - เมื่อไปในเวลาก่อนภัต ให้คนถื
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อให้ผู้เรียนสามารถแปลข้อความจากภาษาไทยเป็นภาษามคธได้อย่างชัดเจน โดยเฉพาะในกรณีที่มีความนิยมในการจัดเรียงคำให้เข้าใจง่ายขึ้น เช่น การอธิบายเหตุการณ์ที…