หน้าหนังสือทั้งหมด

การระลึกถึงความตายและอายุทุพพลโต
83
การระลึกถึงความตายและอายุทุพพลโต
…งพลาดล้มลงก็ได้ อาหารที่เราบริโภคแล้วไม่ย่อยเสียก็ได้ดีของเราจึงซ่านก็ได้เสมหะของเรา จึงกำเริบก็ได้ ลมมีพิษดังศาสตราของเราจึงกำเริบก็ได้ มนุษย์ทั้งหลาย จึงเบียดเบียนเราก็ได้ พวกอมนุษย์จึงเบียดเบียนเราก็…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาอันตรายจากสัตว์มีพิษ เช่น งูและแมลงป่อง ที่อาจเป็นสาเหตุให้เกิดความตาย พร้อมกับการระลึกถึงความอ่อนแอของอายุที่ผูกพันกับการหายใจ และการเดินทางของอิริยาบถในชีวิตมนุษย์ ทั้งนี้ส
การเจริญอานาปานสติและความหมาย
137
การเจริญอานาปานสติและความหมาย
…อน ให้อันตรธานสงบไปโดยพลัน ฉะนั้น” 5.2 ความหมายของอานาปานสติ อานาปานสติมาจากคำ 3 คำ ได้แก่ อานะ คือ ลมหายใจเข้า อปานะ คือ ลมหายใจ ออก สติ คือ ความระลึก ในคัมภีร์มหานิเทศกล่าวว่า อานาปานสติ หรือ อานาปานั…
การเจริญอานาปานสติเป็นวิธีการที่สำคัญในการเข้าถึงความสงบภายใน โดยการตั้งสติอยู่ที่ลมหายใจเข้าและออก ซึ่งพระพุทธเจ้าทรงสอนให้ผู้ปฏิบัติหาโอกาสอยู่ในที่สงบ เพื่อทำความเข้าใจลมหายใจ ทั้งน…
การเจริญอานาปานสติและเสนาสนะที่เหมาะสม
139
การเจริญอานาปานสติและเสนาสนะที่เหมาะสม
…แนะนำอิริยาบถที่สงบ และไม่เป็นไปในฝ่ายของความหดหู และฟุ้งซ่าน คือ อิริยาบถนั่ง ท่านั่งที่นั่งได้นาน ลมหายใจเดินได้สะดวก ทรงแนะนำให้นั่งในท่า คู่บัลลังก์ ตั้งกายตรง ดำรงสติอยู่เฉพาะหน้า คือ นั่งพับขาทั้ง…
…รมอย่างเหมาะสม โดยเฉพาะในการเจริญอานาปานสติช่วงฤดูต่างๆ อธิบายถึงท่านั่งที่ถูกต้องและการตั้งสติระลึกลมหายใจทั้งยาวและสั้น โดยการทำเช่นนี้ทำให้ผู้ปฏิบัติสามารถบรรลุอริยผลอย่างมีระเบียบและมีความก้าวหน้าใน…
การรู้ลมหายใจและปฏิบัติการทางจิต
140
การรู้ลมหายใจและปฏิบัติการทางจิต
ลมหายใจของช้างและงูยาว ส่วนลมหายใจที่เข้าไปในร่างกายของของสุนัขและกระต่าย ซึ่งมี ลำตัวสั้นและเล็ก เต็ม…
เริ่มต้นด้วยการทำความเข้าใจเกี่ยวกับการหายใจของสิ่งมีชีวิตต่างๆ เช่น ช้าง งู สุนัข และกระต่าย ลมหายใจยาวหรือสั้นสามารถจำแนกได้จากเวลาในการหายใจ การฝึกกำหนดรู้อย่างมีสติในลมหายใจจะช่วยให้การหายใจเข…
การศึกษาเกี่ยวกับการหายใจและสมาธิ
141
การศึกษาเกี่ยวกับการหายใจและสมาธิ
4. ย่อมศึกษาว่าเราจักยังกายสังขารให้สงบหายใจเข้าออก กายสังขาร หมายถึง ลมหายใจเข้าออก การหายใจเข้าออกด้วยกายสังขาร เช่น โน้มตัวลง ก้มตัวลง โค้งตัวลงโน้มไป ข้างหน้า เอี้ยวตัว…
บทนี้เน้นการศึกษาเกี่ยวกับการกำหนดลมหายใจเข้าออกเพื่อทำให้กายสังขารสงบและเข้าสู่ระดับฌานที่แตกต่างกัน ตั้งแต่การทำจิตให้สงบผ่านการหายใจเ…
การทำจิตให้รู้เท่าทันอารมณ์
142
การทำจิตให้รู้เท่าทันอารมณ์
…ด้วยอำนาจสมาธิและวิปัสสนา 11. ย่อมศึกษาว่าเราทำจิตให้ตั้งมั่นหายใจเข้าออก นั้นคือ ผู้ปฏิบัติใส่ใจถึงลมหายใจ ที่เข้ามาและออกไป ได้ทำจิตให้ตั้งมั่นอยู่กับอารมณ์และด้วยฌาน เมื่อทำจิตให้ตั้งมั่นแล้ว ความ สำ…
เนื้อหานี้สอนเกี่ยวกับการทำจิตให้รู้เท่าทันการเข้ามาและออกไปของอารมณ์ผ่านการสังเกตลมหายใจและการพัฒนาสมาธิ กอปรกับการเรียนรู้เพื่อความหลุดพ้นจากสภาวะอารมณ์ต่างๆ เช่น ความเฉื่อยชา ความฟุ…
การฝึกอานาปานสติเพื่อความสงบ
143
การฝึกอานาปานสติเพื่อความสงบ
…ชี้ข้างขวาจรดปลายนิ้วหัวแม่มือข้างซ้าย การนั่งในท่านี้ มีผลดี คือ ทำให้ตัวตรง เลือดไหลเวียนได้สะดวก ลมหายใจเดินสะดวก นั่งได้นาน สำหรับผู้ที่ มีปัญหาสุขภาพที่ทำให้ไม่สามารถนั่งขัดสมาธิได้ จะนั่งห้อยเท้าห…
…นที่ที่สงบและหลีกเลี่ยงเสียงรบกวน ในระหว่างการนั่งสมาธิควรตั้งกายให้ตรงและหายใจอย่างช้า ๆ ตระหนักถึงลมหายใจเข้าออก การนับลมหายใจและความเข้าใจใน 4 ขั้นตอนของมนสิการจะช่วยเพิ่มสมาธิให้กับผู้ฝึก อานาปานสติ…
การฝึกสมาธิด้วยการกำหนดลม
146
การฝึกสมาธิด้วยการกำหนดลม
ให้กำหนดจดจ่ออยู่เพียงจุดกระทบของลมที่ปลายจมูกหรือริมฝีปาก (ผุสนาและรูปนา) ดัง อุปมาด้วย คนง่อย คนเฝ้าประตู และคนเลื่อยไม้ 1. อุปมาด้วย…
บทความนี้กล่าวถึงการกำหนดจุดที่ลมกระทบระหว่างการหายใจ เพื่อให้สติอยู่กับการสัมผัสของลมที่ปลายจมูกหรือริมฝีปาก โดยเสนออุปมา 3 ตัวอย่าง…
การเจริญอานาปานสติกับการเข้าถึงสมาธิ
147
การเจริญอานาปานสติกับการเข้าถึงสมาธิ
…ยงหรือนั่งก็ไม่โยกไม่ลั่น เครื่องปูลาดก็ไม่ยับ เพราะกายที่ไม่กระสับกระส่าย เป็นกายที่เบา ฉันใด เมื่อลมหายใจละเอียดมากขึ้น ความกระวนกระวายทางกายก็สงบไป จึงมี ความรู้สึกว่ากายเบาเหมือนลอยอยู่บนอากาศ ๆ ง. …
เนื้อหาเกี่ยวกับการฝึกอานาปานสติ ซึ่งนำไปสู่อาการของร่างกายที่เบา รู้สึกเหมือนลอย และหยุดหายใจขณะปฏิบัติภาวนา สิ่งเหล่านี้เป็นส่วนหนึ่งของการพัฒนาจิตใจ และสามารถพาไปสู่ระดับที่สูงกว่าในสมาธิ การทำความ
เรื่องพระเถระ 2 พี่น้อง
150
เรื่องพระเถระ 2 พี่น้อง
…ฐานย่อมได้รับผล เต็มที่ เพราะว่าอานาปานสติไม่ได้มีความลึกซึ้งกว้างขวางมากนัก อีกทั้งปรากฏชัดอยู่ทุก ลมหายใจเข้าออก จึงมีความเหมาะสมแก่ผู้ที่มีจริตทั้งสอง แม้ผู้ที่ไม่ได้ตั้งใจบำเพ็ญกัมมัฏฐาน เป็นคนทั่วไ…
เรื่องราวของพระเถระสองพี่น้องที่ได้บรรลุเป็นพระอรหันต์จากการเจริญอานาปานสติและวิปัสสนา วันหนึ่งในวันอุโบสถ ท่านทั้งสองได้ออกจากอาวาสและประชุมกับพระภิกษุเกี่ยวกับการปรินิพพาน พบว่ามีหลายรูปผู้ปรินิพพาน
จตุธาตุววัตถาน
128
จตุธาตุววัตถาน
…าโยธาตุ 6 ปฐวีธาตุ ได้แก่ ปฐวีธาตุที่มีอยู่ในโกฏฐาสที่มีลักษณะเป็นก้อนเป็นแท่ง มี 20 คือ เกสา (ผม) โลมา (ขน) นขา (เล็บ) ทันตา (ฟัน) ตโจ (หนัง) มังสัง (เนื้อ) นหารู (เอ็น) อัฏฐิ (กระดูก) อัฏฐิมิญชัง (เยื…
…นเนื้อและกระดูก, อาโปธาตุเกี่ยวข้องกับของเหลวในร่างกาย, เตโชธาตุแสดงถึงอุณหภูมิภายใน และวาโยธาตุเป็นลมที่มีบทบาทในการหายใจและการเคลื่อนไหว, สรุปโดยรวมคือการเข้าใจถึงองค์ประกอบพื้นฐานของร่างกายที่ส่งผลต่…
การวิเคราะห์ธาตุในร่างกายและการปฏิบัติธรรม
142
การวิเคราะห์ธาตุในร่างกายและการปฏิบัติธรรม
ภายในลำไส้ กำหนดยังคมังคานุสาริวาต โดยเป็นลมแล่นไปตามอังคาพยพใหญ่น้อย กำหนด จับอัสสาสะปัสสาสะ โดยเป็นลมหายใจเข้าและหายใจออก แล้ว ยังมนสิการให้เป…
บทความนี้สำรวจลมในร่างกายที่เป็นโกฏฐาสซึ่งไม่มีความคิดและวิญญาณ โดยแบ่งออกเป็นหลายกลุ่มตามลักษณะของธาตุ เพื่อพัฒนาสม…
ลักษณะและประเภทของธาตุในธรรมชาติ
145
ลักษณะและประเภทของธาตุในธรรมชาติ
…หงื่อ น้ำลาย น้ำมูก เกิดจากฤดูและจิต ไฟซึ่งเป็นตัวย่อยอาหารที่บริโภค (ปาจกเตโช) เป็นต้น เกิดจากกรรม ลมหายใจเข้าออก เกิดจากจิต ที่เหลือทั้งหมดเกิดจากกำเนิด ทั้ง 4 อย่าง 6. นานาตเอกตุตโต โดยความต่างกันและ…
เนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะและการระบุธาตุในธรรมชาติ ตามปัจจุบัน อธิบายถึงธาตุต่างๆ เช่น ปฐวีธาตุที่มีความแข็ง, อาโปธาตุที่มีการไหล, เตโชธาตุที่อบอุ่น, และวาโยธาตุที่มีความเคร่งตึง รวมถึงการกำเนิดและความแตก
ฐานวิญญาณ 7 และการรับรู้
18
ฐานวิญญาณ 7 และการรับรู้
…าวได้ว่าฐานทั้ง 7 เป็นที่ตั้งของอายตนะใน การรับรู้ กล่าวคือ ฐานที่ 1 เป็นทางเข้าออกของกายสังขาร คือ ลมหายใจ ฐานที่ 2 เป็นศูนย์รวมของการได้กลิ่น ฐานที่ 3 เป็นศูนย์รวมของการเห็น ฐานที่ 4 เป็นศูนย์รวมของกา…
…านที่ 7 ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการเชื่อมโยงเสียง สัมผัส และความรู้สึกต่าง ๆ เพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกายผ่านลมหายใจ.
การทำใจหยุดและการเชื่อมโยงกับลมหายใจ
19
การทำใจหยุดและการเชื่อมโยงกับลมหายใจ
พอหยาบเข้าไปแล้ว เข้าไปตามลม ไปสุดลมหายใจที่ฐานที่ 7 มันก็จะไปขยายส่วนใน เห็น จำ คิด รู้ ไปดึงดูดเอากิเลสภายใน ความโลภ ความโกรธ …
บทความนี้กล่าวถึงการเชื่อมโยงระหว่างใจและลมหายใจ โดยมีการระบุถึงความสำคัญของการทำใจหยุดให้เป็นจุดเดียวกันตามที่พระมงคลเทพมุนีได้สอน วิธีนี้จะช่…
ธาตุไฟและธาตุลมในร่างกาย
100
ธาตุไฟและธาตุลมในร่างกาย
…เผาผลาญร่างกายให้วิปริตได้ 4. ชิร เตโช 5. ปาจกเตโช ทำให้ร่างกายทรุดโทรมแก่ลง ทำหน้าที่ย่อยอาหาร ธาตุลม มีลักษณะ เคร่งตึงและเคลื่อนไหว มี 6 อย่าง ได้แก่ 1. อุทฺธงฺคมวาโย ลมที่พัดขึ้นสู่เบื้องบน 2. อโธคมว…
บทความนี้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับธาตุไฟและธาตุลมซึ่งมีบทบาทสำคัญในการทำงานของร่างกายมนุษย์ โดยธาตุไฟแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามคุณสมบัติ เช่น อุสุมาเตโ…
ขันธ์ 5 ส่วนกลาง
238
ขันธ์ 5 ส่วนกลาง
11.1.2 ขันธ์ 5 ส่วนกลาง น้ำ ลม อากาศ ดิน วิญญาณ ไฟ ขันธ์ 5 ในส่วนกลางนี้ จะมีดวงธาตุอยู่ที่ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 เป็นดวงธาตุที่ทำ ห…
…วบคุมธาตุหยาบในร่างกาย โดยเชื่อมโยงกับดวงธรรมที่ทำให้เป็นมนุษย์ที่ฐานที่ 6 มีศูนย์ประกอบด้วยดิน น้ำ ลม ไฟ วิญญาณ และอากาศธาตุ ดวงเห็น จำ คิด และรู้ อยู่ในดวงวิญญาณธาตุ โดยมีขนาดที่แตกต่างกันเพื่อทำหน้าท…
การศึกษาเกี่ยวกับวิญญาณธาตุและขันธ์ 5
239
การศึกษาเกี่ยวกับวิญญาณธาตุและขันธ์ 5
… ส่วนหยาบ รูป คือ สิ่งที่มองเห็นได้ และสัมผัสได้ เป็นส่วนของร่างกายนี้ ประกอบด้วยธาตุ 4 คือ ดิน น้ำ ลม ไฟ เช่น ธาตุดินคือเนื้อหนัง ขน เล็บ ฟัน เป็นต้น ธาตุน้ำคือน้ำเลือด น้ำหนอง น้ำตา เป็นต้น ธาตุลมคือล…
เอกสารนี้กล่าวถึงความแตกต่างระหว่างวิญญาณธาตุและวิญญาณขันธ์ โดยวิญญาณธาตุคือส่วนที่ประกอบด้วยความสามารถในการเห็น จำ คิด และรู้ ขณะที่วิญญาณขันธ์เป็นเพียงผลผลิตของการรับรู้เท่านั้น ขันธ์ 5 ประกอบด้วย ร
ธรรมะเพื่อประชา: เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๓
101
ธรรมะเพื่อประชา: เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๓
ธรรมะเพื่อประชา เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๓ (กำเนิด พระเวสสันดร) ๑๐๐ ขณะนั้นเอง ลมกรรมชวาตก็ปั่นป่วน พระราชาทรงให้ทำ พลับพลาสําหรับประสูติทันที ครั้นพระโพธิสัตว์ออกมาจากครรภ์ของพระมา…
ในตอนที่ ๓ ของเวสสันดรชาดก เล่าถึงการประสูติของพระเวสสันดรที่เกิดจากพระมารดาในบรรยากาศทันทีที่เกิด พระโพธิสัตว์แสดงออกถึงความเมตตาโดยการขอให้บริจาคทานตั้งแต่วัยเยาว์ ขณะที่พระราชามีการเตรียมการต่างๆ เ
มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๒ (ยอดนักสังเกต)
386
มโหสถบัณฑิต ตอนที่ ๒ (ยอดนักสังเกต)
…ับรถแล้วยังกลับมากับรถได้อีก นับเป็นคนผิดมนุษย์ทั่วไป หยาดเหงื่อแม้แต่สักนิดจากร่างกายของเขาก็ไม่มี ลมหายใจ เข้าออกก็ไม่มี ไม่มีความสะทกสะท้านเลย ประดุจผู้เป็นจอม แห่งบุรุษทั้งหลาย แสดงว่าท่านผู้นี้ต้อง…
ในตอนที่ ๒ ของมโหสถบัณฑิต แสดงให้เห็นถึงความสามารถและการวินิจฉัยที่ยอดเยี่ยมของมโหสถ โดยมีท้าวสักกเทวราชซึ่งแสดงอานุภาพของตนมาชมเชยเขา และอามาตย์ของพระราชายังภูมิใจในตัวมโหสถที่สามารถวินิจฉัยคดีได้อย่