สระ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 11 / 21

…ทิพย์ ดุจรัศมี แห่งพระจันทร์อันขึ้นมาเหนืออากาศฉันนั้น อีกทั้งปราสาททอง ของท่านประดับไปด้วยยอดงดงาม สระโบกขรณีมีน้ำใสสะอาด น่ารื่นรมย์ มีท่าสวยงามดาษดื่นด้วยทรายทอง ดารดาษไปด้วย ปทุมชาตินานาพันธุ์ ครั้นม…

…สื่อสารถึงความงามของกัณฐกวิมาน ด้วยการเปรียบเทียบกับพระจันทร์และดาวนานาชนิด พร้อมรายละเอียดเกี่ยวกับสระและพรรณไม้ที่มีอยู่ในวิมาน เมธีได้สอบถามถึงสาเหตุที่ทำให้กัณฐเทพบุตรได้วิมานทองที่งดงาม กลับได้รับคำ…

…่ครองเรือน จึงตัดสินใจสละความสุขสบายทางโลก ออกบวชเป็นดาบส เข้าไปอยู่ในป่า ซึ่งใกล้ๆ ที่พักของท่าน มีสระที่เต็มไปด้วยบัวกําลังบานสะพรั่งส่งกลิ่นหอมหวล วันหนึ่ง ท่านเดินลงไปใกล้ๆ สระ ยืนอยู่ใต้ลมเพื่อสูดกล…

…มื่อมีเทพธิดากล่าวหาว่าการสูดดมกลิ่นดอกบัวถือเป็นการขโมย โดยเมื่อเปรียบเทียบกับชายที่ทำลายความงามของสระบัว โดยไม่ถูกตำหนิ สะท้อนให้เห็นถึงการมองข้ามบาปเล็กน้อยและบทเรียนในการดำเนินชีวิตที่ไม่ควรมองข้ามคว…

…้อยโยชน์ ด้วยผลแห่งไม้ช่อฟ้าของนางสุธรรมา จึงบังเกิดเทวสภา ชื่อสุธรรมา กว้างสามร้อยโยชน์ ด้วยผลแห่ง สระบัวของนางสุนันทา เกิดสระบัว อนันทากว้างห้าสิบโยชน์ และด้วยผลแห่งสวนพุ่มไม้ดอกไม้ประดับของนางสุจิตรา …

เรื่องราวเกี่ยวกับการดำเนินชีวิตในการสร้างบุญกุศลและการเข้าถึงสวรรค์ โดยนางสุชาดาไม่เห็นคุณค่าของการทำบุญ จนต้องมาเกิดใหม่เป็นนกกระยาง และได้รับการสั่งสอนจากพระอินทร์ผ่านการบอกเล่าเกี่ยวกับสมบัติในสวร

…็น น้ำที่ใสบริสุทธิ์ เหมือนกับพรายแก้วมณีล้อมรอบมหาวิมาน ตรงสองฝั่งแห่งแม่น้ำและใกล้ๆ ประตูอุทยาน มีสระโบกขรณี ขนาดใหญ่บังเกิดขึ้น สระนั้นประดับด้วยดอกปทุมทิพย์ทั้งหลาย มีสีสวยงาม มากบังเกิดขึ้นพร้อมกับน…

การถวาย น้ำดื่มแด่พระสงฆ์ในวันนั้นสร้างความปีติและความทรงจำที่ยาวนานในใจของนางตรี เมื่อเวลาผ่านไปหลายสิบปี บุญนั้นพานางไปสู่ภพดาวดึงส์ โดยมีมหาวิมานและแม่น้ำทิพย์ ซึ่งมีความงามแสนพิเศษ พร้อมดอกปทุมทิพ

…ระดับองค์แล้วนั่งบนคชสารตัวประเสริฐ งามไปด้วยแก้ว และทอง วิจิตรด้วยข่ายทอง ที่งาทั้งสองของคชสารก็มี สระโบกขรณี ดารดาษด้วยดอกปทุมทิพย์ เทพอัปสรพากัน ขับร้องประสานเสียงไพเราะ สมบัติอันพิเศษกว่าเทพเหล่าอื่น

บทความนี้เล่าถึงอานิสงส์ของการถวายผ้าหนึ่งคู่กับพระบรมศาสดา โดยเฉพาะอย่างยิ่งผลบุญที่ทำให้เทพนารีผู้มีบุญได้รับสมบัติอันเลิศจากการถวาย. เทพนารีรู้สึกปีติและเพลิดเพลินกับสมบัติที่ได้รับ และการส่งลงมาจา

…นถาร คอยอำนวยความสะดวก สงเคราะห์ผู้มาพัก ทั้งนี้ภรรยาทั้งสามของมฆมาณพก็ได้มี ส่วนร่วมในการสร้างศาลา สระน้ำ และสวนดอกไม้ด้วย มีเพียง แต่ภรรยาคนที่ชื่อว่าสุชาดาเท่านั้น ที่เอาแต่หมกหมุ่นอยู่กับ การแต่งตัว …

เรื่องราวเกี่ยวกับมฆมาณพและเพื่อนที่ร่วมกันสั่งสมบุญทำให้ได้รับผลในสวรรค์ ทุกคนที่เข้าร่วมในการทำบุญมีความสุขและได้รับดวงดีติดตาม แต่สุชาดาผู้ที่ไม่ร่วมทำบุญกลับต้องประสบกับโชคร้ายที่เกิดเป็นนกยางเป็น

…ไม่เป็นของแข็งอย่าง ๑. [๒] อักขระที่ใช้ในบาลีภาษานั้น ๔๑ ตัว คือ อ อา อิ อี อุ อู เอ โอ 4 ตัวนี้ชื่อสระ, ก ข ค ฆ ง จ ฉ ช ฌ ญ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ ด ถ ท ธ น ป ผ พ ภ ม ย ร ล ว ส ห ฬ ตัวนี้ชื่อพยัญชนะ, 0 ๓๓ 0 [๓] ในอั…

…ทของเสียงและตัวหนังสือ ทั้งในแง่ของการใช้ภาษาและความหมายของอักขระ 41 ตัวในบาลี ได้อธิบายถึงประเภทของสระและพยัญชนะ รวมถึงการออกเสียงที่ถูกต้องที่เป็นพื้นฐานในการศึกษาภาษา.

ประโยค - บาลีไวยกรณ์ สมัญญาภิธานและสนธิ - หน้าที่ 7 เหมือนคำว่า เสยฺโย โสตฺถิ เป็นต้น, สระที่เป็นทีฆะล้วน และสระ ที่เป็นรัสสะมีพยัญชนะสังโยค และนิคคหิตอยู่เบื้องหลัง ชื่อครู มี เสียงหนัก เหม…

เนื้อหาพบกับการศึกษาเกี่ยวกับบาลีไวยกรณ์ โดยเฉพาะความสำคัญของสระในฐานะอักขระที่สร้างเสียงและความหมาย. เสียงสระแบ่งออกเป็นทีฆะ และรัสสะ ซึ่งทั้งสองมีบทบาทสำคัญในการก…

…ี่เป็นทันตชะ, ฐานของตนเป็นกรณ์ของอกขระที่เหลือ จากน. [๘] เสียงอักขระ มาตราที่จะว่าอักขระนั้น ดังนี้ สระสั้นมาตราเดียว, สระยาว ๒ มาตรา, สระมีพยัญชนะสังโยคอยู่เบื้องหลัง ๓ มาตรา, พยัญชนะทั้งปวงกึ่งมาตรา, เ…

เนื้อหาเกี่ยวกับบาลีไวยกรณ์ ซึ่งอธิบายถึงวิธีการเกิดเสียงของอักขระโดยแบ่งออกเป็นกรณ์ต่างๆ รวมถึงการกำหนดมาตราของเสียงอักขระและความแตกต่างของพยัญชนะที่มีเสียงใกล้เคียงในภาษาไทย เพื่อให้ผู้ศึกษาเรียนรู้

ประโยค - บาลีไวยกรณ์ สมัญญาภิธานและสนธิ - หน้าที่ 13 พยัญชนะอื่น ก็ทำให้สระที่อยู่ข้างหน้าตน ออกเสียงมีลมมากขึ้น เหมือนคำว่า พฺรหฺม ถ้าพยัญชนะ 4 ตัว ณ ณ น ม ย ล ว ฬ, นำหน้า มี…

เอกสารนี้กล่าวถึงความสำคัญของพยัญชนะที่มีผลต่อการออกเสียงสระในภาษาบาลี ซึ่งรวมถึงการใช้งานของพยัญชนะกึ่งมาตราและอัฑฒสระ รวมถึงลำดับการเรียงอักขระและนิสสัยต่างๆใ…

…ญญาภิธานและสนธิ - หน้าที่ 14 เมื่อจะเรียงอักขระให้เป็นลำดับ จำจะต้องเรียงนิสสัยไว้ก่อน ท่านจึง เรียงสระก่อน ก็สระนั้นเล่า ก็เป็น ๒ อย่าง เกิดในฐานเดียวบ้าง เกิดใน ๒ ฐานบ้าง, ควรจะเรียงสระที่เกิดในฐานเดีย…

ในบทนี้ได้ศึกษาเกี่ยวกับการเรียงอักขระในบาลี โดยเริ่มจากการเรียงนิสสัยซึ่งรวมถึงการจัดเรียงสระที่เกิดในฐานเดียวและ 2 ฐาน โดยสระในฐานเดียวต้องเรียงก่อนตามลำดับของฐานที่เกิด ทั้งนี้ควรให้ความสำคัญ…

…ควรเรียนให้เข้าใจเนื้อ ความก่อน ก็การต่ออักขระด้วยอักขระนั้น จัดเป็น ๓ ตามความที่ เป็นประธานก่อน คือสระสนธิ ต่อสระ ๑ พยัญชนะสนธิ ต่อ พยัญชนะ ๑ นิคคหิตสนธิ ต่อนิคคหิต ๑, สนธิกิริโยปกรณ์ วิธี เป็นอุปการะแก…

…้นการใช้สนธิซึ่งช่วยในการสร้างภาษาที่สละสลวยและย่นอักขระให้สั้นลง มีการแยกประเภทการต่อที่สำคัญ เช่น สระสนธิ พยัญชนะสนธิ นิคคหิตสนธิ และเสนอวิธีอุปการะในการทำสนธิ 8 ประการ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงอักษรและเสีย…

ประโยค - บาลีไวยกรณ์ สมัญญาภิธานและสนธิ - หน้าที่ 18 สระสนธิ [๑๕] ในสระสนธิ ได้สนธิกิริโยปกรณ์เบื้องต้นครบทั้ง 4 ขาด แต่ สญฺโญโค อย่างเดียว, โลโป ที่ต้นมี ๒…

เอกสารนี้กล่าวถึงแนวทางและกฎของสระสนธิในบาลีไวยกรณ์ โดยอธิบายวิธีการลบสระในคำศัพท์ต่างๆ และอุทาหรณ์สำหรับการใช้งานที่สมเด็จพระมหาสมณเจ…

…ภิธานและสนธิ - หน้าที่ 19 ไม่ต้องทีฆะก็ได้ เหมือน Q. ว่า จตูหิ-อปาเยหิ เป็น จตุหปาเยหิ เป็นต้น ] ถ้าสระหน้า เป็นทีฆะ สระเบื้องปลาย เป็นรัสสะ ถ้าลบแล้ว ต้องทีฆะสระหลัง เหมือน อุ. ว่า สทฺธา-อิธ เป็น สทฺธีธ…

บทความนี้อธิบายการใช้ทีฆะและรัสสะในภาษาบาลี ผ่านตัวอย่างต่าง ๆ ที่แสดงถึงการลบและการแปลงสระในคำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการใช้ตัวอักษรและสระในการสร้างศัพท์ใหม่ เช่น การแปลง อิ เอ หรือ โอ และผลกระทบต…

ประโยค - บาลีไวยกรณ์ สมัญญาภิธานและสนธิ - หน้าที่ 20 แปลงสระเบื้องปลายนั้น ถ้ามีสระอยู่ข้างหน้า แปลง เอ ตัวหน้าแห่ง เอง ศัพท์อันตั้งอยู่เบื้องปลายเป็น 3 ได้บ้าง…

เนื้อหานี้พูดถึงการแปลงสระเบื้องปลายในภาษาบาลี โดยจะมีวิธีการและตัวอย่างการใช้สระในตำแหน่งต่างๆ ขึ้นอยู่กับการวางพยัญชนะคู่กัน…

…บาลีไวยกรณ์ สมัญญาภิธานและสนธิ - หน้าที่ 21 อุ ว่า โก-อิม ก็คง เป็น โกอิม. [๒๔] ทีฆ์ เป็น ๒ คือ ทีฆะสระหน้าอย่าง ๑ ทีฆะสระหลัง ทีฆะสระนั้น ดังนี้ สระหน้า เมื่อสระหลังลบแล้ว ทีฆะได้บ้าง อุ. ว่า สุ-อิธ เป็…

เอกสารนี้นำเสนอเกี่ยวกับบาลีไวยกรณ์ ที่มีการพูดถึงกฎการใช้สระและพยัญชนะในการสร้างคำในภาษา การแสดงกฎต่างๆ เช่นการลบหรือเปลี่ยนแปลงสระและพยัญชนะ ในการสนธิกิริยา ฯล…

…า สุ-อุชุ เป็น สุหุช, สุ-อุฏฐิติ เป็น สุหุฏฐิต [๒๔] ปกติพยัญชนะนั้นก็ไม่วิเศษอันใด เหมือนกันกับปกติ สระ เป็นแต่เมื่อลักษณะที่จะลบหรือแปลง ลงอาคมหรือซ้อนพยัญชนะ ลงได้ หาทำไม่ คงรูปไว้ตามปรกติเดิม เหมือนคำ…

…ี้กล่าวถึงหลักการของบาลีไวยกรณ์ โดยเฉพาะเรื่องของอาคมและการซ้อนพยัญชนะ รวมถึงการเปลี่ยนแปลงรูปแบบของสระและพยัญชนะ โดยยกตัวอย่างเช่นคำที่ซ้อนพยัญชนะและรักษาโครงสร้างเดิมไว้ เช่น สาธุ ที่ไม่แปลงรูป เป็นต้น…

…d อหิ วิธี วธ ถปติ ช่างไม้ วีหิ ข้าวเปลือก นธ ขุมทรัพย์ สมาธิ สมาธิ วิธีเปลี่ยน วิภัตติ และ การันต์ สระที่มิใช่ อ อยู่หน้า ลบ สิ เสีย, โย อยู่หลัง เอา อิ ปุ๊ เป็น อ ก็ได้, ลบ โย เสียแล้ว ทีฆะ สระ อิ อุ ใ…

ในบทนี้กล่าวถึงการใช้คำว่า 'มุนิ' ที่เป็นตัวอย่างของอิ การันต์ โดยการจัดการแบ่งประเภทคำ เช่น เอก พหุ รวมถึงการแสดงรูปแบบต่างๆ ของคำ นอกจากนี้ยังมีการจัดการเกี่ยวกับวิธีเปลี่ยนวิภัตติและการันต์ในภาษาบา

…หน้าที่ 89 วิธีเปลี่ยน วิภัตติ และ การันต์ ๑ เอา อิม ใน ปุ๋. อิต. กับ สิ เป็น อย. ๒ นา อยู่หลัง เอา สระ อ ที่สุดแห่ง อิม เป็น อิ, อีกอย่างหนึ่ง เอา อิม เป็น อน แล้วเอา นา เป็น เอน. ๓ ส สุมา สม อยู่หลัง เ…

บทนี้นำเสนอเกี่ยวกับการเปลี่ยนวิภัตติและการันต์ในภาษาบาลี โดยมีตัวอย่างและการแจกจ่ายของศัพท์ในอิตถีลิงค์ เพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจการใช้ในรูปแบบต่าง ๆ ของคำเช่น อิม อิมา และอื่น ๆ รวมถึงการบ่งชี้ถึงคำที่เ

…อุปมาย ภาโว โอปมุม ความเป็น แห่งอุปมา ชื่อ โอปัมมะ ในที่นี้ ผู้ศึกษาพึงสังเกต ปุ๋ย ปัจจัยนี้ พฤทธิ์ สระ ตัวหน้า ที่เป็นรัสสะ ล้วน และต้องลบ ตามพวกปัจจัยที่มี ณ อักษร ที่กล่าว แล้วในโคตตตัทธิตข้างต้น [๑๐๓…

เนื้อหานี้เน้นการวิเคราะห์หลักทางไวยกรณ์บาลี โดยนำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับสมณสุส ภาโว ซึ่งสื่อถึงความเป็นของสมณะ พร้อมทั้งอธิบายเกี่ยวกับคำต่างๆ ที่มีความหมายและการใช้ปัจจัยในการสร้างศัพท์ เช่น โสหัชชะ, โป