อวิคตปัจจัย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

… ๒ ตอน ๒ - หน้าที่ 75 สมุฏฐาน ย่อมเป็นต้น โดยเป็นสหชาตปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย นิสสยปัจจัย อัตถิปัจจัย อวิคตปัจจัย และโดยเป็นที่ตั้งด้วย แห่งธาตุ นอกนี้ (มีอาโปธาตุเป็นต้น) ที่มีกรรมเป็นสมุฏฐาน (ด้วยกัน) (แต่) หาเป…

เนื้อหาอภิปรายเกี่ยวกับสมุฏฐานและปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับมหาภูต ซึ่งมีกรอบแบบจำกัดในการที่จะถือว่าเป็นปัจจัยชนกหรือที่ตั้ง โดยการวิเคราะห์องค์ประกอบของธาตุทั้งหลายที่เกิดขึ้นตามหลักการของสหชาตปัจจัย อัญ

…อินทริยปัจจัย ฌานปัจจัย มัคคปัจจัย สัมปยุตตปัจจัย วิปปยุตตปัจจัย อัตถิปัจจัย นัตถิปัจจัย วิคตปัจจัย อวิคตปัจจัย ดังนี้ ชื่อว่าปัฏฐานนัย ในอธิการแห่งปัจจัยสังคหะนี้ ฯ ในปัฏฐานนัยนั้น ฯ คืออย่างนี้ [สังคหถาถา] ปัจ…

ในงานนี้จะนำเสนอประเด็นเกี่ยวกับปัจจัยต่าง ๆ รวมถึงพิจารณามิติของปัจจัยที่ส่งผลต่อการดำเนินชีวิตและการศึกษาในปรัชญาพุทธศาสนา พร้อมเชื่อมโยงแนวคิดกับหลักฐานทางอักษรศาสตร์ หากต้องการศึกษาหรือแลกเปลี่ยนค

…จัย ๑ อัญญมัญญปัจจัย ๑ นิสสยปัจจัย ๑ อาหาร ปัจจัย ๑ อินทรีย์ปัจจัย ๑ วิปปยุตตปัจจัย ๑ อัตถิปัจจัย ๑ อวิคตปัจจัย ๑) ดังนี้ ให้พิสดาร ท่านอาจารย์จึงกล่าวคำเป็นต้นว่า ตตฺถ ครุกตมา ลมุพน์ ดังนี้ ฯ คำว่า ครุกตมาลมุพน…

เนื้อหาตัวอย่างนี้พิจารณาความหมายของคำว่า สทฺธาทโย ที่ประกอบด้วยศีล จาคะ และปัญญา มีความสำคัญต่อการพัฒนาของตนและของคนอื่น โดยอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างศรัทธาและศีลกับสุขทุกข์ รวมถึงบุคคลที่เป็นกัลยา

…- หน้าที่ 74 อาหารเป็นชนกปัจจัยแห่งธาตุทั้งหลายที่มีอาหารเป็นสมุฏฐาน เป็นอาหารปัจจัย อัตถิปัจจัย และอวิคตปัจจัยแห่งธาตุที่เหลือ ฤดู เป็นชนกปัจจัยแห่งธาตุทั้งหลายที่มีฤดูเป็นสมุฏฐาน เป็น อัตถิปัจจัย และอวิคตปัจจั…

ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงบทบาทของอาหาร ธาตุ และสาเหตุหลักที่ส่งผลต่อการเกิดของมหาภูตต่างๆ ทั้งในแง่ของกรรม จิต และฤดู พิจารณาถึงลักษณะของปัจจัยที่เข้ามามีบทบาทในการเกิดและการดำรงอยู่ของธาตุ ซึ่งล้วนมีเค

…จัย สหชาต ปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย นิสสยปัจจัย อาหารปัจจัย อินทริยปัจจัย วิปปยุตตปัจจัย อัตถิปัจจัย และอวิคตปัจจัย ฯ 0 บรรดาปัจจัยเหล่านั้น อธิปติปัจจัยมี ๒ อย่างคือ อาลัมพนะ ที่จิตเจตสิกทำให้หนักแน่น เป็นปัจจัยแก่…

ในเนื้อหานี้จะกล่าวถึงปัจจัยแก่นามรูปซึ่งมีความสำคัญในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งเป็นประเภทต่างๆ ตามอาการ 8 อย่าง รวมถึงอธิปติปัจจัย สหชาตปัจจัย อัญญมัญญปัจจัย และอื่น ๆ ที่เป็นส่วนสำคัญในการเกิดนามรู

… ๑ ปุเรชาตปัจจัย ๑ ปัจฉา ชาตปัจจัย ๑ กวฬิงการาหาร ๑ รูปชีวิ- ตินทรีย์ ๑ โดยประการทั้งปวง ฉะนี้และ ฯ อวิคตปัจจัยเหมือนกัน (คือมี ๕ อย่างเหมือนอัตถิปัจจัย) ฯ ก็ ปัจจัยแม้ทั้งหมด ย่อมถึงการประมวลลงในอารัมมณปัจจัย อ…

…ู่ในอารัมมณปัจจัยและปัจจัยอื่นๆ ที่มีผลต่อการกระทำและผลกระทบในชีวิตมนุษย์ โดยอธิบายถึงอัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัยที่มีอยู่ทั้งหมด 5 อย่างด้วย

…ุปการะจริง ๆ แก่ธรรม ทั้งหลายซึ่งจะเป็นไปไม่ได้ โดยสภาพของตนไม่หมดไป โดยเป็นธรรม (ยอม) จากไปเสีย ชื่อวิคตปัจจัย ฯ อัตถิปัจจัยนั่นเอง เป็นอุปการะ ๆ

บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดเกี่ยวกับอุปการะในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยให้ความสำคัญกับการแยกประเภทธรรมและความสัมพันธ์ระหว่างจิตและเจตสิก การเกิดขึ้นของธรรมในลักษณะต่างๆ เป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับความเชื่อมโย

…ภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 376 ด้วยอำนาจแห่งการไม่เข้าถึงความดับหมด ชื่ออวิคตปัจจัย ฯ แม้เมื่อ ไม่มีความแปลกกันแห่งธรรมของปัจจัยทั้ง ๒ นั้น บัณฑิตก็พึงทราบ ความเป็นปัจจัยที่แปลกกัน อย…

เนื้อหาในหน้านี้นำเสนอความเข้าใจในธรรมและปัจจัยที่มีความแตกต่างกัน โดยเฉพาะการมีอัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย บัณฑิตต้องทำให้เกิดสุตมยญาณและภาวนายญาณ เพื่อเข้าใจความพิเศษในปัจจัยที่ตรัสไว้ในพระธรรม ่การพัฒนาคว…

…พระผู้มีพระภาคก็ตรัสไว้แล้วดังนี้ จึงกล่าวคำมีอาทิว่า โอกฺกนฺติกฺขเณ วตฺถุ ดังนี้ ฯ 0 อัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย มีถึง ๕ อย่างดังนี้ คือ ปัจจัยชายที่เกิด ร่วมกัน ๓ อย่าง ๑ ที่เกิดก่อน ๒ อย่าง ๑ ที่เกิดภายหลังอย่า…

ในหน้านี้มีการวิเคราะห์อัตถิปัจจัยและอวิคตปัจจัย โดยอธิบายความหมายและบทบาทของนามรูปและอารมณ์ที่เกิดจากวัตถุ ในการสัมประโยค ธรรมต่างๆ ที่ไม่มีการรังเ…

…ุงด้วย แห่งธาตุอีก ๘ ๓ (แต่) หาเป็นโดยเป็นชนกปัจจัยไม่ เป็นปัจจัยโดยเป็น นิสสยปัจจัย อัตถิปัจจัย และอวิคตปัจจัย แห่งมหาภูตที่เนื่องกันอีก ๙ (คือที่มี จิต อาหาร ฤดู เป็นสมุฏฐาน) เหมือนกัน (แต่) มิได้เป็น โดยเป็นเ…

บทความนี้สนทนาเกี่ยวกับมหาภูตที่มีกรรมเป็นสมุฏฐาน และอธิบายเกี่ยวกับธาตุทั้ง ๓ ว่ามีความสัมพันธ์กันอย่างไร โดยเฉพาะธาตุ ๒ ที่อาศัยธาตุ ๒ จะได้แก่ธาตุข้างหน้าและธาตุข้างหลัง ซึ่งในเรื่องนี้จะมีการนำเสน