หีบพระธรรมวัดบุญยืน จังหวัดน่าน : หน้า 38/40

ภาพด้านบน: หีบพระธรรมวัดบุญยืน จังหวัดน่าน เป็นทรงสี่เหลี่ยม ฝาดกฐินปัมปี สลักภาพพุนต่ำและปั้นรักประดับ สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2338 แสดงภาพเล่าเรื่องศิริจุฑามณีซาดาก เป็นหนึ่งในปัญญาสาด ซึ่งเป็นวรรณกรรมทางพระพุทธศาสนาที่พระเถระนักปราชญ์ล้านนารวบรวมเรื่องราวปรปฎ่าที่เป็นนิทานท้องถิ่นแล้วนำมาจัดเป็นชาดาวด้านหน้ามีปรากฏรอยอักษรธรรมล้านนาเขียนด้วยรักสีแดง จำนวน 6 บรรทัดความว่า “จตุสราว 1157 พระสงฆมาว่าพาทพลังการเป็นประธานแก่ชเยยุกคน โดยมีมหาชลลงเป็นองค์ผู้นำพร้อมด้วยอนุปนฺน นางไนยา และชาวบ้านน้ำลัดร่วมกันสร้างหีบพระธรรม โดยขอให้ได้พบสุข 3 ประการ ซึ่งมีนภิพานเป็นยอด” ภาพด้านบน: โครงสร้างลดลายเป็นภาพเล่าเรื่อง มักเป็นเรื่องราวเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา เน้นภาพที่ดูคุณกลางแผ่น แล้วจึงคลอดลายออกไปด้านข้างโดยน้ำหนองคอประกอบภาพ 2 ข้างสมดุลกัน ขอขอบคุณพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ น่าน ที่อธิบายภาพถ่ายและข้อมูลที่บันทึกพระธรรมวัดบุญยืน รวบรวมมาจากพระธรรมไทย ภาคเหนือ ๑๔ : ๒๕๙๙-๒๕๗๐. กรุงเทพฯ : มูลนิธิวรนาถรรม วัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์, ๒๕๔๔. สุริสิทธิ์ ไทยวัฒนา. คำรับิาลานในประเทศไทย. กรุงเทพฯ : มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ๒๕๕๕. ข้อมูลจาก : Tipitaka (DTP)