กลาง : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 7 / 83

…ทั้งในมโนทวาร ฯ က [อธิบายอารมณ์ของวิบากจิต] က บทว่า อิฏเฐ คือ ในอิฏฐมัชฌัตตารมณ์ (อารมณ์ที่ชอบใจปาน กลาง)ฯ จริงอยู่ ท่านอาจารย์จักแยกกล่าวอติอิฏฐารมณ์ไว้ต่างหาก ฯ สัมพันธ์ความว่า ในอิฏฐารมณ์ ปัญจวิญญาณ สั…

ข้อความนี้อธิบายเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่การเกิดของกิริยาชวนะในรูปแบบต่าง ๆ และวิเคราะห์ผลทั้ง ๓ ที่เกิดในวิถีสมาบัติ เช่น สุขปุญญมหา อัปปนา ของกิริยาชวนะที่สั

…และพระราชทานพระบรมรา ชานุญาติให้บริษัททุนจำกัดพวกหนึ่ง ทำรางรถสายพระพุทธบาท และทรงสร้างถนนราชดำเนิน กลาง สะพานข้ามคลอง ๔ ตำบล, อนึ่ง มีพระราชบัญญัติรถลากเพื่อจัดการสัญจรในถนนให้ เป็นระเบียบไม่ก้าวก่าย เป็…

สมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรสทรงมีพระราชกรณียกิจที่สำคัญหลากหลาย ตั้งแต่การสร้างกฎหมายเพื่อการดูแลผู้สูงอายุ การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานอย่างทางรถไฟ สู่การจัดระเบียบสังคมผ่านกฎหมายต่าง ๆ และการ

…่วนดี อกุสลา ธมฺมา ธรรมทั้งหลายเป็นอกุศล คือส่วนชั่ว อพยากตา ธมฺมา ธรรมทั้งหลายเป็นอัพยากฤติ คือส่วนกลาง ๆ ไม่พยากรณ์ว่าดีหรือชั่ว หรือดังที่แสดงว่า พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้พระธรรม คือทรงตรัสรู้อริยสัจจ์ ๔ ไ…

บทความนี้พูดถึงสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก และการรับพระราชทานเพื่อประดับพระปัญญาบารมี นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของธรรมและวินัยในชีวิต โดยเน้นที่ความแตกต่างระหว่างกุศลธรรมกั

…ี่ไม่มีอุเบกขาเพราะช่วยโดยปราศจากอคติมุ่งธรรมเป็น ที่ตั้ง ดังที่กล่าวไว้ข้างต้นว่า “แยกตนออกมาเป็นคนกลาง ที่เรียกว่า มีอาการมัธยัสถ์เป็น กลาง พิจารณาถึงกรรมเป็นหลัง หมายถึงพิจารณาหาความจริง ว่าอะไรผิดอะไร…

…้นถึงความสำคัญของอุเบกขาในพระพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นประโยชน์ของอุเบกขาในการดำเนินชีวิต รวมถึงการมีใจกลางในความยุติธรรมและการแบ่งอุเบกขาบารมีออกเป็นสามระดับ ทั้งยังได้กล่าวถึงพระราชกรณียกิจซึ่งพิจารณาในแง่…

…ทาน ชนเหล่า ใดมีอธิมุติอัธยาศัยอ่อน ก็ทรงสั่งสอนด้วยทิฏฐธัมมิกัตถประโยชน์ ชนเหล่าใดมีอธิมุติเป็นปาน กลาง ก็ทรงพร่ำสอนในทางสัมปรายิกกัตถประโยชน์ ชนเหล่าใดมีอธิมุติกล้า ก็ตรัสเทศนาด้วย ปรมัตถประโยชน์ ในเวลา…

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ได้เผยแพร่แนวทางการปกครองที่ถูกต้องและเป็นธรรมด้วยอุบายโกศล ทั้งยังสอนให้กษัตริย์ และประชาชนปฏิบัติตนตามหลักธรรมเพื่อให้เกิดความเจริญรุ่งเรืองและความสุข เป็นการเน้นถึงความสำคัญขอ

…อันตรายแห่งฌานนั้น เพราะหมดจดแล้ว จิตก็เป็น ธรรมชาติปราศจากเครื่องกั้น ดำเนินไปสู่สมถนิมิตอันเป็นสายกลาง อัปปนาสมาธิอันเป็นไปสม่ำเสมอนั่นเอง ชื่อว่าสมถนิมิตอันเป็นสาย กลาง” ก็แลอันเป็นอนันตรปัจจัยแห่งอัปป…

…ด้วยการอัปปนาในวิสุทธิมรรค แสดงให้เห็นถึงบทบาทของจิตที่หมดจดจากกิเลสและนิวรณ์เพื่อนำไปสู่สมถนิมิตสายกลาง โดยอธิบายว่าจิตต้องเผชิญกับปัจจัยที่ทำให้เข้าถึงสถานะมั่นคงและทำให้เกิดความปราศจากอุปสรรค ทั้งยังมี…

…ือ พระสูตรที่มีอนุสนธิต่างๆ ก็งามในเบื้องต้นด้วย อนุสนธิแรก งามในเบื้องปลายด้วยอนุสนธิท้าย งามในท่ามกลางด้วย อนุสนธิที่เหลือ อีกอย่างหนึ่ง ชื่อว่างามในเบื้องต้น เพราะมีทั้งคำ นิทานและคำแสดงเหตุเกิดขึ้น (แ…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เกี่ยวกับพระสูตรในศาสนาพุทธ โดยเน้นที่ความงามในเบื้องต้น กลาง และปลายของศาสนธรรม การใช้อนุสนธิในการถ่ายทอดเหตุการณ์และแนวคิด ซึ่งช่วยกระตุ้นความเข้าใจและศรัทธาใน…

…เธอสำเหนียกว่า เราจักเป็นผู้รู้ตลอดกายทั้งหมดหายใจ ออก----หายใจเข้า" นั้น คือเธอใส่ใจว่าเราจักทำต้น กลาง ปลาย แห่งกายคือลมหายใจทั้งสิ้นให้เป็นสิ่งที่เรารู้ คือทำ (ลมหายใจนั้น) ให้เป็นสิ่งที่เห็นชัดหายใจออ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการบำเพ็ญสติปัฏฐานโดยการรู้ลมหายใจออกและเข้า, ทั้งความรู้สึกในระยะยาวและระยะสั้น ซึ่งช่วยให้บัณฑิตเข้าใจลมหายใจตลอดทั้งร่างกาย โดยเรียกชื่อเธอว่าเป็นผู้รู้เรื่องลมหายใจอย่างชัดเจนว่า

…ะวุ่นวาย" ดังนี้ เพราะเหตุนั้น เมื่อจะมนสิการ โดยวิธีอนุ พันธนา อย่าพึ่งมนสิการโดย (ตามไปกำหนด) ต้น กลาง ปลาย ที่แท้มนสิการ โดยวิธีผุสนาและธูปนานั่นแล แท้จริง การมนสิการโดยวิธีผุสนาและวิธีฐปนา หาได้มีเป็น…

เอกสารนี้พูดถึงการมนสิการในวิสุทธิมรรค โดยการอธิบายถึงวิธีการต่างๆ เช่น อนุพันธนาและผุสนา การนับลม และการตั้งจิต ที่ช่วยให้บัณฑิตเข้าใจถึงแนวทางการปฏิบัติอย่างถูกต้อง พร้อมกับอุปมาที่ช่วยอธิบายแนวความ

…นิมิตนั้นแหละด้วยสติ เมื่อติดตามไป ด้วยสติ ตั้งจิตไว้ (มั่น) ตรงที่ลมกระทบนั้นนั่นแหละ ย่อมเห็น ต้น กลาง ปลาย ของลมอัสสาสะปัสสาสะ ในที่ ๆ มันมาและไปกระทบอยู่ โดยลำดับ แต่ไม่ขวนขวายที่จะดูมัน นี่เป็นอุปมาด…

ในบทนี้มีการบรรยายเกี่ยวกับการฝึกจิตโดยใช้ความหมายของลมอัสสาสะและปัสสาสะเป็นอุปมาให้เข้าใจได้ง่าย โดยนำเอาอุปมาของคนรักษาประตูมาใช้ในการอธิบายว่าภิกษุไม่ควรสนใจสิ่งที่ไม่เกี่ยวข้องกับลมที่เข้ามาและออก

…2 จะฆ่าก่อน ถามว่า เปรียบอย่างไร ? ตอบว่า เปรียบเหมือนราชบุรุษ ทั้งหลายมัดโจรที่จับได้พร้อมทั้งของ (กลาง) โดยพระราชบัญชาว่า จงฆ่ามันเสีย ให้ประหาร (เฆี่ยน) ๑๐๐ ที ๆ ทุกที่สี่แพร่ง นำไปสู่ ตะแลงแกง คนทั้งห…

เนื้อหานี้จัดการกับการสร้างความเข้าใจเกี่ยวกับคนที่มีความสุขแต่ทำบาป โดยใช้ตัวอย่างเปรียบเทียบกับราชบุรุษที่มีความกรุณาต่อโจร เพื่อเน้นถึงความสำคัญของกัลยาณกรรมที่ต้องทำเพื่อหลีกเลี่ยงทุกข์ในอนาคตแม้ใ

…มิใช่ แล้วจึงวางเฉยอยู่ฉะนั้น" ดังนี้ เพราะเหตุนั้น พระโยคาวจรครั้นยังอุเบกขาให้เกิดขึ้นได้ ในบุคคล กลาง ๆ โดยนัยที่กล่าวแล้ว ทีนี้จึงยังอุเบกขาให้เกิดในบุคคลที่รัก แต่ นั้นในสหายนักเลง ต่อนั้นในคนที่เป็น…

เนื้อหาในบทความนี้พูดถึงการเจริญอุเบกขาในพระโยคาวจร โดยกล่าวถึงการเสริมสร้างจิตใจให้มีความเป็นกลางต่อบุคคลทั้งสามประเภท ได้แก่ ผู้ที่รัก ตัวเอง และผู้ที่เป็นศัตรู นอกจากนี้ยังได้อธิบายถึงจตุตถฌานและ…

…อที่ว่าบุคคลจักอุเบกขาด้วย จักยินดีและ ยินร้ายไปด้วย นั่นเป็นอฐานะ (คือเป็นไปไม่ได้) [เบื้องต้น ท่ามกลาง ที่สุด อารมณ์และการขยายอารมณ์ แห่งพรหมวิหาร] อนึ่ง พรหมวิหารทุกข้อนั่น มีกัตตุกามตาฉันทะ (ฉันทะคือ …

บทความนี้นำเสนอการเจริญอุเบกขาในบริบทของพรหมวิหาร โดยอธิบายถึงกระบวนการขยายอารมณ์และความสำคัญของการมีจิตใจที่อ่อนโยนในการภาวนา หลักการปฏิบัติถูกเปรียบเทียบกับแนวทางการทำสวนของชาวนา ซึ่งเริ่มจากการกำหน

…ธาตุที่ย่อยจนเป็น ชนิดปรมาณู เป็นละอองละเอียด ในสรีระนี้ เมื่อกำหนดถือเอาโดย ประมาณ (ร่างกายคนขนาด) กลาง จะพึงมีสักโทณะหนึ่ง (เท่านั้น) ปฐวีธาตุนั้น อันอาโปธาตุซึ่งมีประมาณกึ่งโทณะนั้น ช่วยยึดไว้ (ให้ ติด…

บทความนี้พูดถึงอาการ ๑๒ ตามแนวคิดของวิสุทธิมรรค ซึ่งอธิบายถึงธรรม ๘ ที่รวมกันเพื่อสร้างความสมมติในคำว่า "ผม" และการทำงานของธาตุทั้ง ๔ ในสรีระมนุษย์ โดยเน้นเรื่องการทำงานร่วมกันระหว่างปฐวีธาตุ อาโปธาตุ

…๒ - หน้าที่ 124 [เรื่องพระจุลปันถก] ได้ยินมาว่า ท่านสองพี่น้องนั้นได้นามว่าปันถูก เพราะท่านเกิด ใน (กลาง) ทาง ท่านทั้งสองนั้น ผู้พี่ชื่อว่ามหาปันถูก ท่านบวชแล้ว ได้บรรลุพระอรหัตพร้อมทั้งปฏิสัมภิทา ครั้นเป…

บทนี้กล่าวถึงพระจุลปันถกและพระมหาปันถูกที่มีความสำคัญในพระพุทธศาสนา เมื่อพระมหาปันถูกบวชและบรรลุพระอรหัต ก่อนที่จะบวชพระจุลปันถก แต่พระจุลปันถกมีปัญหาในด้านการท่องคาถาและถูกขับออกจากวิหารโดยพระเถระ เน

…นต์ธรี ทุกจินต์ธรี โสมาสนินรีย์และ โมแมนสันนิรีย์ การที่คอยยังสาชาติธรรมทั้งหลายให้ถึงซึ่งอาการเป็น กลาง ๆ เป็นอาการที่ละเอียดประณีต เป็นกิจแห่งอุปนิรีย์ การที่ครองจำเสียงศัพท์ปฏิบัติธรรม (ธรรมฝ่ายตรงข้าม…

เนื้อหานี้สัมผัสถึงการปฏิบัติธรรมและบทบาทของสาชาติธรรมในชีวิต ประกอบด้วยการเลี้ยงสาชาติธรรมให้เจริญ, การจัดแจงเครื่องหมายและอากรแห่งจริง รวมถึงการแต่งกายของหญิงและชาย การดำเนินกิจกรรมที่ทำให้สาชาติธรร

ประโยคย่อ - วิชธรรมรามเปลศ 3 ตอนที่ 1 - หน้า 313 ส่วนว่าด้วยอยางดำ รูป ๑๑ ด้วยอาณาแห่ง (กลาง ๑ คือ) ชีวาหลกสกาย กายสกาย วัตถุกสกาย ย่อมเกิดขึ้นแก่คนยอดแต่กำเนิด คนหนุาหกแต่กำเนิด คนอนมองว้า(ไม…

เอกสารนี้กล่าวถึงความต่างและไม่ต่างของการจุติและการพิจารณาเรื่องจิตและปฏิสังขิ โดยได้รับการพัฒนาจากความรู้ด้านธรรมะ สร้างความเข้าใจในรูปแบบต่าง ๆ และการกำหนดรู้ในแง่ที่มีการเปรียบเทียบว่าจิตและปฏิสังข

…งเป็นทุกข์เป็นอนัตตา" [ช่วงว้น ๑ เป็น ๒ ส่วน] แต่นั้น ยกขึ้นสู่ราศีลักษณ์โดยเกณฑ์ (แบ่งว้น ๑ เป็น) กลาง คืนกลางวันว่า "รูปลักษณ์เป็นไปในกลางก็คล go in ในกลางคืนมันเอง ไม่ถึงกลางวัน รูปลักษณ์เป็นไปในกลางว…

…ยงของรูปลักษณ์ในวิชาทิธรรม โดยการแบ่งเวลาเป็นส่วนๆ และการอธิบายรูปลักษณ์ที่เกิดขึ้นในช่วงต่างๆ เช่น กลางวัน กลางคืน และยามต่างๆ รูปลักษณ์ถูกตั้งข้อเสนอว่าเป็นสิ่งที่ไม่เที่ยงเป็นทุกข์เป็นอนัตตา ซึ่งถือเป็…

… 222 ต่าง ๆ มีความงามในเบื้องต้นด้วยอนุสนธิแรก มีความงามในที่สุด ด้วยอนุสนธิในที่สุด มีความงามในท่ามกลาง ด้วยอนุสนธิที่เหลือ ศาสนธรรมแท้สั้น มีความงามในเบื้องตน ด้วยสีอ่อนเป็นธรร ของตนบ้าง มีความงามในท่าม…

…สิ่งเหล่านี้มีอิทธิพลต่อวิถีชีวิตและการปฏิบัติในศาสตร์แห่งพระพุทธศาสนา ความงามต่างๆ ทั้งในเบื้องต้น กลาง และที่สุด เชื่อมโยงกับความสำเร็จและความสุขจากการปฏิบัติอย่างถูกต้องและเหมาะสม ซึ่งส่งผลให้ผู้ปฏิบัต…

… มีความงามในเบื้องต้น ด้วยความบริสุทธิ์แห่งแผนเกิด เพราะศาสนธรรมมีที่พึ่งเป็นแผนเกิด มีความงามในท่ามกลางด้วย ความบริสุทธิ์แห่งอรรถ มีความงามในที่สุดด้วยความบริสุทธิ์แห่งกิจ เพราะฉะนั้น สมเด็จพระผู้มีพระภา…

ประโยคนี้กล่าวถึงความงามของการประกาศพระธรรมที่มีความงามในเบื้องต้น กลาง และที่สุด ซึ่งมีความบริสุทธิ์ในแต่ละด้าน รวมถึงการทรงแสดงธรรมของพระผู้มีพระภาคเจ้าที่ครบถ้วน การแสด…