หน้าหนังสือทั้งหมด

กิเลสและกรรมในพระพุทธศาสนา
63
กิเลสและกรรมในพระพุทธศาสนา
…มโกรธ ความขัดเคือง ความขุ่นเคือง ความแค้น ความพลุ่งพล่าน ความคิดประทุษร้าย การคิดปองร้าย ความดุร้าย ความอาฆาต ความปากร้าย ความไม่แช่มชื่นแห่งจิต โทสะเป็นกิเลสที่ทำให้จิตร้อน อยากล้างผลาญ อยากทำความพินาศให้แก่ค…
บทความนี้สำรวจลักษณะและอำนาจของกิเลสสามประเภท ได้แก่ โลภะ โทสะ และโมหะ ซึ่งส่งผลกระทบต่อจิตใจและการกระทำของบุคคล โลภะเป็นความปรารถนาที่ไม่มีที่สิ้นสุด โทสะเป็นความโกรธและความเกลียดชัง ขณะที่โมหะเป็นคว
นิวรณ์และจิตประภัสสร
14
นิวรณ์และจิตประภัสสร
…้ายผู้โดยสาร ฉะนั้น นิวรณ์ มีอยู่ 5 อย่าง คือ 1. กามฉันทะ ความรักใคร่ในทางกาม 2. พยาบาท ความปองร้าย ความอาฆาต 3. ถีนมิทธะ ความท้อแท้และความง่วงซึม 4. อุทธัจจกุกกุจจะ ความฟุ้งซ่านและความรำคาญ 5. วิจิกิจฉา ความส…
บทความนี้พูดถึงคำว่า “จิตผุดผ่องหรือประภัสสร” ที่หมายถึงจิตที่ปราศจากอาคันตุกกิเลส ซึ่งไม่ใช่การปราศจากกิเลสโดยสิ้นเชิง กิเลสที่ทำให้จิตเศร้าหมองเรียกว่า “นิวรณ์” ซึ่งแบ่งเป็น 5 ข้อ ได้แก่ กามฉันทะ, พ
การเจริญเมตตาและอาฆาตในพระพุทธศาสนา
165
การเจริญเมตตาและอาฆาตในพระพุทธศาสนา
…ห้กระจ่าง อาฆาตปฏิวินัยสูตร ในปัญจกนิบาต (ดัง) นี้ว่า "ดูกรอาวุโส อาฆาตปฏิวินัย ๕ นี้ ซึ่งเป็นที่ ๆ ความอาฆาตอันเกิดขึ้นแก่ภิกษุแล้ว พึงถูกขจัดเสียได้ โดยประการทั้งปวง" ดังนี้เป็นต้น บัณฑิตพึง ๕ (นำมากล่าว) ให…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเจริญเมตตา และการจัดการกับอาฆาตในพระพุทธศาสนา มีการอ้างอิงถึงอาฆาตปฏิวินัยสูตรในปัญจกนิบาต ซึ่งสอนให้เข้าใจว่าการอาฆาตมีแต่ทำให้ตนเองทุกข์ และการรักษาใจให้สงบเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้ป
การพิจารณาความตั้งอยู่และดับไปในอุปทานขันธ์
34
การพิจารณาความตั้งอยู่และดับไปในอุปทานขันธ์
… จึงเข้าไปใกล้ ง เพื่อจะสังงง ฉันใด พระ โยคาวาจร เมื่อจะเข้าไปใกล้โลกอันมากไปด้วยปฏิม* ความโกธร และ ความอาฆาต อันครอบงำด้วยความบาดหมาง การทะเลาะเบาะแว้ง ก็ท้ด้วยยา คื เมตตาเสียงก่อน จึงจะทำให้โลกดับความร้อนด้า…
…หารในที่ใกล้เคียง ในขณะเดียวกันยังเน้นให้เห็นถึงความจำเป็นในการมีเมตตาต่อโลกที่เต็มไปด้วยความโกรธและความอาฆาต เพื่อช่วยลดทุกข์ในชีวิต
ระดับของการเจริญสมาธิและอุปสรรค
194
ระดับของการเจริญสมาธิและอุปสรรค
…่งเมื่อเกิดขึ้นแก่ผู้ใด จิตใจก็เร่าร้อนประดุจดังไฟเผาจิตใจของบุคคลผู้นั้น 2. พยาบาท คือ ความปองร้าย ความอาฆาต การผูกพยาบาทอาฆาตปองร้ายนั้นเปรียบเสมือน ไฟที่เผาผลาญจิตใจของเรามิให้สุขสงบ 3. ถีนมิทธะ คือ ความท้อ…
บทความนี้กล่าวถึงระดับของการเจริญสมาธิ แบ่งออกเป็น 3 ระดับ ได้แก่ ขณิกสมาธิ อุปจารสมาธิ และอัปปนาสมาธิ โดยอุปสรรคในการเจริญสมาธิคือ นิวรณ์ที่มีด้วยกัน 5 อย่าง คือ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ ซึ่งทำให้จิต
การสะสมความโลภและผลกระทบทางสังคม
25
การสะสมความโลภและผลกระทบทางสังคม
…ยชน์ ย่อมเศร้าโศกเสียใจ เป็นทุกข์ ขณะเดียวกันก็รู้สึกโกรธแค้น เกลียดชัง ๑๑ ฝ่ายที่ชนะ นี่คือชนวนแห่งความอาฆาตพยาบาท จองเวร แก้แค้นกันใน สังคม ความรู้สึกเช่นนี้จะรุนแรงมากน้อยเพียงใด ย่อมขึ้นอยู่กับมูลค่า ของผล…
…างความไม่เท่าเทียมในสังคม บทนี้ชี้ให้เห็นถึงผลเสียของความโลภที่นำไปสู่ความเข้าใจผิด ความเศร้าโศก และความอาฆาตพยาบาทในสังคมไทย เพื่อเตือนสติให้เราเข้าใจถึงข้อจำกัดของทรัพยากรที่มีอยู่
กฎแห่งกรรมในการฆ่าสัตว์
39
กฎแห่งกรรมในการฆ่าสัตว์
…ณธรรมมาคำนวณ ร่วมด้วยเสมอ นอกจากนี้แล้วยังต้องดูที่เจตนาอีกด้วยว่ามีเจตนาฆ่าที่ รุนแรงไหม ถ้าฆ่าด้วยความอาฆาตพยาบาท บาปก็มากไปตามส่วน โดยสรุปก็คือ การฆ่าสัตว์บาปจะมากหรือน้อย ขึ้นอยู่กับองค์ ประกอบเหล่านี้ คือ…
กฎแห่งกรรมระบุว่าการฆ่าสัตว์ใหญ่บาปมากกว่าการฆ่าสัตว์เล็ก เช่น ฆ่าช้างกับฆ่ามด ความบาปขึ้นอยู่กับหลายองค์ประกอบ รวมถึงคุณธรรมและเจตนาในการฆ่าด้วย ถ้าคนหนึ่งเป็นคนดีและอีกคนเป็นคนชั่ว การฆ่าคนดีจะบาปมา
การพัฒนาจิตใจด้วยสังคหวัตถุ ๔
183
การพัฒนาจิตใจด้วยสังคหวัตถุ ๔
…ู้อื่นเสมอ ๒. ปิยวาจา การเจรจาไพเราะ ถ้อยคำมุสาวาททุกแบบนอกจาก จะบั่นทอนกำลังใจกันแล้ว ยังก่อให้เกิดความอาฆาตพยาบาทและเป็น ศัตรูกันอีกด้วย ดังนั้นคนเราจึงจำเป็นต้องเจรจากันด้วยถ้อยคำไพเราะ ผู้ที่เจรจาไพเราะได้…
บทความนี้พูดถึงความสำคัญของสังคหวัตถุ ๔ ในการพัฒนานิสัยและจิตใจของคนในสังคม โดยเน้นการให้ทาน การใช้วาจาที่ไพเราะ และการประพฤติช่วยเหลือ ซึ่งจะช่วยให้เกิดความเมตตาและความรักในสังคม การพัฒนาจิตใจผ่านการ
ความเข้าใจเรื่องการเกิดใหม่และจิตวิญญาณ
9
ความเข้าใจเรื่องการเกิดใหม่และจิตวิญญาณ
…็เสื่อมไปตามความดีความชั่วในใจ ในขณะนั้นผู้อ่านก็เลยถามว่า ในเทวะ คงมีอะไรอีกไหม ซึ่งคำตอบก็คือ ก็มีความอาฆาตแค้น และอารมณ์ร้าย ซึ่งเป็นอดีตกรณีของเขา ถึงแม้ว่าความจะดับลงแล้วก็สามารถเป็นของสุญในขณะนี้ อีกด้วย…
…ายว่าความคิดและความรู้สึกในใจมีผลต่อการเกิดใหม่ และการต่อสู้กับอารมณ์ของตนเอง ผู้อ่านถูกถามเกี่ยวกับความอาฆาตแค้นและความทรงจำในอดีตที่ยังตามหลอกหลอน ทั้งนี้ยังมีการเน้นว่า การบรรลุความสงบสุขต้องเริ่มจากการอยู่…
การเห็นกรรมนิมิตก่อนตาย
17
การเห็นกรรมนิมิตก่อนตาย
…วยมีโทสะที่จะ ชกคู่ต่อสู้ให้บาดเจ็บหรือเมื่อถูก คู่ต่อสู้ช แล้วก็เกิดความแค้น อยากที่จะยกคืน จึงเกิดความอาฆาตแค้น ทำให้ไปเกิดในมหานรก ถ้ามีบุญปนโทสะก็จะไปเกิดเป็นยักษ์ ดิ่งลงสู่...มหานรกทันที แต่ถ้าไม่ได้ทำบุญ…
บทความนี้อธิบายถึงบุคคลทั้ง 5 ประเภทที่มีจิตเศร้าหมองก่อนตาย โดยเฉพาะนักมวยที่เห็นกรรมนิมิตที่เกิดจากโทสะ และการที่โทสะส่งผลต่อการเกิดในมหานรกหรือตำแหน่งอื่นๆ ขึ้นอยู่กับกรรมที่ทำในชีวิต หากมีบุญผสมกั
ธรรมะเพื่อประช: บุญคุณและการตอบแทน
86
ธรรมะเพื่อประช: บุญคุณและการตอบแทน
ธรรมะเพื่อประช บุญคุณต้องทดแทน ៨៥ ว่ายตัดกระแสน้ำไปฉุดท่อนไม้ช่วยพระกุมาร และสัตว์ทั้งสาม ให้รอดพ้นจากความตาย ฤาษีได้ก่อไฟให้สัตว์ทั้ง ๓ ก่อน ส่วน พระกุมารก่อให้ทีหลัง แม้แต่การให้อาหาร ท่านจะให้กับสั
…ี่เกี่ยวกับการช่วยเหลือและการตอบแทนบุญคุณ โดยฤาษีได้ก่อไฟและให้อาหารแก่สัตว์ก่อนพระกุมาร ซึ่งนำไปสู่ความอาฆาตในใจของพระกุมารที่มองว่าตนมีฐานะสูงกว่า สัตว์ทั้งสามได้แสดงความกตัญญูด้วยการปวารณาตนต่อฤาษี แต่พระกุ…
พระธรรมเทศนาเกี่ยวกับพระสารีบุตรและการวินิจฉัยคดี
327
พระธรรมเทศนาเกี่ยวกับพระสารีบุตรและการวินิจฉัยคดี
…งการ แม้ทราบประจักษ์ใจอยู่ว่า ตนไม่ผิด แต่เมื่อมีโจทย์แล้วก็ไม่ยอมเป็น จำเลยมาสู่ภิกษุสันนิบาต ไม่มีความอาฆาตแค้นเคืองแก่โจทก์ ชำระตนให้พ้นมลทินโทษโดย ธรรมิกอุบาย ตัดทางติฉินของตนทั้งหลายว่าเป็นคนดื้อ ถือแต่ใจ…
บทความนี้กล่าวถึงการวินิจฉัยของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับพระสารีบุตรที่ถูกโจทก์ฟ้อง และความสำคัญของการวินิจฉัยที่เป็นธรรม พระองค์ได้ทำการพิจารณาคดีอย่างละเอียดเพื่อไม่ให้เกิดความเข้าใจผิดเกี่ยวกับการกระทำขอ
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าและการกล่าวถึงพระรัตนตรัย
111
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าและการกล่าวถึงพระรัตนตรัย
…้อนั้น” “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย คนเหล่าอื่นจะพึงกล่าวติเรา ติพระธรรม พระสงฆ์ ก็ตาม เธอทั้งหลาย ไม่ควรทำความอาฆาต โทมนัส แค้นใจในคนเหล่านั้น แต่ให้พิจารณาว่า ในคำที่เขากล่าวตินั้น คำที่ไม่จริง เธอทั้งหลายควรแก้ให้…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสให้ภิกษุทั้งหลายพิจารณาความจริงในคำสรรเสริญและการติเตียน โดยไม่ให้เกิดความดีใจหรือโกรธ. พระองค์ยังได้ตรัสถึงประวัติในอดีตของพระโพธิสัตว์ เพื่อเตือนใจว่าทุกคนสามารถทำผิดได้. การเ
บทพระราชประวัติของพระเจ้าพิมพิสารและพระเจ้าอชาตศัตรู
29
บทพระราชประวัติของพระเจ้าพิมพิสารและพระเจ้าอชาตศัตรู
พระเจ้าพิมพิสารแทนที่จะทรงพิโรธโกรธแค้น กลับทรงสละราชบัลลังก์ให้แก่พระราชโอรส ด้วยความเต็มพระทัยยิ่ง แล้วทรงมีรับสั่งให้ถอดยศมหาอำมาตย์พวกแรก ทรงให้ลดตำแหน่งมหาอำมาตย์ พวกที่สอง และทรงเลื่อนตำแหน่ง พร
…ตัดสินใจสละราชบัลลังก์ให้พระโอรส พระเจ้าอชาตศัตรู เพื่อความสงบในอาณาจักร แต่กลับนำไปสู่ความแตกแยกและความอาฆาตพยาบาทระหว่างพระเจ้าพิมพิสารและพระเจ้าอชาตศัตรู ซึ่งสุดท้ายทำให้พระเจ้าพิมพิสารได้รับผลกรรมและสวรรคต…
หิริโอตตัปปะ และ ขันติ โสรัจจะ: ธรรมะคุ้มครองโลก
61
หิริโอตตัปปะ และ ขันติ โสรัจจะ: ธรรมะคุ้มครองโลก
…มเหล่านี้ท่าน เรียกว่า ธรรมสำหรับคุ้มครองโลก เพราะย่อมคุ้มครองโลกให้อยู่กันด้วยความรัก สามัคคี ไม่มีความอาฆาต พยาบาทปองร้ายกันและกัน ทำให้การเป็นอยู่ร่วมกัน มีความสงบสุขร่มเย็น นอกจากนี้ หิริโอตตัปปะยังเป็น เค…
หิริโอตตัปปะเป็นธรรมที่ช่วยให้ผู้คนระมัดระวังในการกระทำความชั่ว โดยเน้นการมีความละอายใจและเกรงกลัวต่อผลของบาป ทำให้สังคมอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข ในขณะที่ขันติและโสรัจจะส่งเสริมให้เกิดความอดทนและเสงี่ยมอ
การจัดการกับความโกรธ
443
การจัดการกับความโกรธ
…ใหญ่หลวง บัณฑิตทั้งหลายย่อมไม่มีความโกรธ แม้ใครๆ จักมีความโกรธ แต่ท่านก็ไม่โกรธตอบ บุคคลใดมีความโกรธความอาฆาตพยาบาทต่อกัน นั่น เป็นสิ่งที่ไม่ดี เพราะจะทำให้เกิดความแตกแยก อันเกิดจาก ความแตกต่างของจิตใจที่ไม่เส…
ความโกรธทำให้เรามืดบอดและเพิ่มความทุกข์ในชีวิต หากเราปล่อยให้มันครอบงำเราจนกลายเป็นนิสัย จะส่งผลถึงการเกิดทุคติภูมิ บัณฑิตควรละความโกรธเพื่อป้องกันการเสื่อมเสียและยุติการแตกแยกทางจิตใจ การเคารพซึ่งกัน
การเจริญเมตตาและการบรรเทาความโกรธ
48
การเจริญเมตตาและการบรรเทาความโกรธ
…ไปบังเกิดในมหานรก 8 ขุม และในอุสสทนรก (นรกขุมบริวาร) อย่างแน่นอน เพราะอาศัยความกรุณาแม้เพียงเท่านี้ ความอาฆาตเคียดแค้นก็สามารถสงบไปได้ คนบางคนมีมารยาทสงบเรียบร้อยครบทั้ง 3 อย่าง สำหรับคนเช่นนี้ ผู้เจริญเมตตา ม…
เนื้อหานี้เสนอแนวทางในการเจริญเมตตาและการบรรเทาความโกรธ โดยเสนอวิธีคิดที่ช่วยให้ผู้คนเข้าใจถึงความทุกข์ที่เกิดจากความโกรธ ว่าแท้จริงแล้วมันคือการทำร้ายตนเอง พร้อมทั้งให้มุมมองการใช้เมตตาแม้ในผู้ที่มีม
การกำจัดความโกรธในหลักธรรม
330
การกำจัดความโกรธในหลักธรรม
…จส่วนนั้นใน ส่วนความประพฤติทางกายบริสุทธิ์ส่วนใดของเขา กิริยพึงโล่งใจในส่วนนี้ ฉันนั้น บุคคลพึงระงับความอาฆาตในบุคคลนั้นอย่างนั้น อัง.ปัญจคล. (พุทธ) มก. ๖/๘๕
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการมองความโกรธจากมุมมองของหลักธรรมในพุทธศาสนา โดยเริ่มจากการระบุลักษณะของบุคคลที่มีความโกรธและผลกระทบของอารมณ์นี้ ต่อด้วยวิธีการในการจัดการหรือกำจัดความโกรธอย่างมีประสิทธิภาพ โ
ธรรมะและการจัดการอารมณ์
281
ธรรมะและการจัดการอารมณ์
…พลุ่งพล่านอยู่ในใจ แต่ก็ไม่ถึงกับ หลุดออกมาข้างนอกให้คนอื่นได้ยิน พอเราหยุดนิ่งสักพักหนึ่ง ความโกรธ ความอาฆาตพยาบาทนั้นก็จะหายไป ถ้ามีความเห็นผิดเกิดขึ้น ดวงจิตพร่ามัว ทําอะไรก็ ผิดพลาดไปหมด ก็ให้หยุดใจนิ่งๆ ไ…
การฝึกฝนจิตใจเพื่อหยุดความอยากและความโกรธเมื่อเผชิญอุปสรรค เป็นกุญแจสำคัญในการเอาชนะกิเลสตัวโลภะ ด้วยการสร้างความสงบให้กับจิตใจ เมื่อเราหยุดนิ่ง ความโลภและความโกรธจะค่อยๆ หายไป และเราสามารถเข้าใจความจ
การพัฒนาคุณภาพชีวิต
143
การพัฒนาคุณภาพชีวิต
…รของพระโอวาทของพระ เจ้าที่ดีศิลป์ให้ไว้ ทีมชาวมุจฒารบอกว่า "อย่าเห็นยาวดีคำสั้น หมายถึง การผุผวนด้วยความอาฆาตพยาบาท ป้องร้ายกันยาว มุ่งล้าง
เนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตและความสำคัญของการให้ชีวิตแก่กัน โดยยกตัวอย่างจากพระราชนิพนธ์เกี่ยวกับเจ้าชายและพระเจ้าพรหมทัต การมองเห็นคุณค่าของชีวิต และการให้อภัยสามารถนำไปสู่การพัฒนาที่ยั่งยืน