หน้าหนังสือทั้งหมด

การศึกษาเปรียบเทียบรูปแบบการพัฒนาจิตของกรมฐาน 5 สายในสังคมไทย (ต่อ)
46
การศึกษาเปรียบเทียบรูปแบบการพัฒนาจิตของกรมฐาน 5 สายในสังคมไทย (ต่อ)
… | เวทนานุปัสสนา | √ | √ | √ | √ | √ | จิตตานุปัสสนา | √ | √ | √ | √ | √ | อิ่มมนุปัสสนา |…
การศึกษาเปรียบเทียบสติฐาน 5 สายในการพัฒนาจิตในประเทศไทย แสดงให้เห็นถึงความเหมือนและแตกต่างในการปฏิบัติและการสอน โดยรวมถึงการวัดผลกลยุทธ์ต่างๆ เช่น พุทธโธ อานาปานสติ และรูปนาม การยืนยันว่าทุกสำนักมีการ
พระธรรมเทศนาและการบรรพชาในพระพุทธศาสนา
31
พระธรรมเทศนาและการบรรพชาในพระพุทธศาสนา
…ากมายให้เป็นมหาสติปัฏฐาน ดำเนินการพิจารณาใน อนุปัสสนาทั้ง ๔ คือ ๑. กายานุปัสสนา ๒. เวทนานุปัสสนา ๓. จิตตานุปัสสนา ๔. ธัมมานุปัสสนา ทิวาราตรีผ่านไป ไม่ช้านานเท่าใด พระภิกษุผู้บวชใหม่ จํานวนมากมายเหล่านั้น ซึ่งพากัน…
พระธรรมเทศนาอันวิจิตรพิสดารนี้กล่าวถึงการบรรพชาอุปสมบทของกุลบุตรจำนวนมากถึง 50,000 ท่าน โดยมีผู้ทรงศักดิ์สูงถึง 1,500 พระองค์ การสั่งสอนวิปัสสนากรรมฐานให้แก่พระภิกษุใหม่โดยสองพระอรหันต์ พระโสณะ และพระ
สัมมาสติ: การระลึกชอบในพุทธศาสนา
198
สัมมาสติ: การระลึกชอบในพุทธศาสนา
…นาภายนอกคือเวทนาของกายมนุษย์ เวทนาภายใน คือ เวทนาของกายภายใน ตั้งแต่กายมนุษย์ละเอียด เข้าไปตามลำดับ จิตตานุปัสสนา คือ การพิจารณาเห็นจิตในจิตทั้งภายในและภายนอกอยู่เนืองๆ การพิจารณาเห็น จิตในจิตอยู่เนืองๆ หมายถึง กา…
สัมมาสติ หมายถึง การระลึกชอบในพุทธศาสตร์ ซึ่งได้รับการอธิบายว่าเป็นการระลึกในสติปัฏฐาน 4 ได้แก่ กาย เวทนา จิต และธรรม เพื่อการเข้าใจและไม่หลงในสิ่งเหล่านั้น สติปัฏฐาน 4 ถูกยกย่องในพระบาลีว่าเป็นทางสู่
การรับรู้เวทนาในธรรมวินัย
30
การรับรู้เวทนาในธรรมวินัย
…กามคุณ 5 สุขที่ไม่มีอามิส หมายถึง สุขที่ไม่ต้องอาศัยกามคุณ เป็นสุขที่เกิดจากการที่ใจสงบ เป็นต้น (3) จิตตานุปัสสนา หมายถึง การตามเห็นจิตในจิต คือ เห็นจิตของตนในขณะนั้นๆ เป็นอย่างไร เช่น มีราคะ ไม่มีราคะ มีโทสะ ไม่ม…
เนื้อหาในบทความนี้อธิบายการรับรู้เวทนาของภิกษุในธรรมวินัย โดยมีการแบ่งประเภทของเวทนาเป็น สุขเวทนา, ทุกขเวทนา และ อทุกขมสุขเวทนา พร้อมทั้งคำอธิบายเกี่ยวกับอามิสหรือเหยื่อล่อที่เกี่ยวข้องกับความรู้สึกต่
ความเพียรในชีวิตทางธรรมและการทำสมาธิ
199
ความเพียรในชีวิตทางธรรมและการทำสมาธิ
…คือ 7.1 กายานุปัสสนา พิจารณากาย 7.2 เวทนานุปัสสนา พิจารณาเวทนา คือ สุข ทุกข์ และไม่สุข ไม่ทุกข์ 7.3 จิตตานุปัสสนา พิจารณาจิตว่ามีราคะ โทสะ โมหะหรือไม่มี จิตเป็น อย่างไร พิจารณาตามรู้ 7.4 ธัมมานุปัสสนา พิจารณาธรรมท…
ในบทความนี้พูดถึงความเพียร 4 ประการที่สำคัญในการปฏิบัติธรรม เช่น สัมมาสติ ซึ่งรวมถึงการพิจารณากาย เวทนา จิต และธรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต และช่วยสกัดกั้นกิเลส นอกจากนี้ยังอธิบายถึงการทำสมาธิทั้ง 3 ระด
การศึกษาเปรียบเทียบแนวปฏิบัติของจิตประเภทของรวมฐาน 5 สายในสังคมไทย
14
การศึกษาเปรียบเทียบแนวปฏิบัติของจิตประเภทของรวมฐาน 5 สายในสังคมไทย
…รู้สึกสุข ทุกข์ หรือเฉย ๆ ทั้งที่เป็นชนิดมีอามิส และไม่มีอามิส ก็รู้ชัดตามที่ปรากฏตามสภาวะนั้น ๆ 3. จิตตานุปัสสนา การพิจารณารู้เท่าทันจิตตนเอง คือ รู้ว่าจิตของตนในขณะนั้น ๆ มีราคา ไม่มีราคา มีโสะ ไม่มีโทสะ มีโมหะ …
บทความนี้ศึกษาเปรียบเทียบแนวปฏิบัติการพัฒนาจิตในสังคมไทย โดยนำเสนอรายละเอียดวิธีการพัฒนาจิตตามพระไตรปิฎก โดยเฉพาะพระสูตรสติปัฏฐานสูตร มีการอธิบาย 4 หัวข้อหลัก คือ การพิจารณากาย การพิจารณาเวทนา การพิจา
ความบริสุทธิ์และดวงปฐมมรรค
108
ความบริสุทธิ์และดวงปฐมมรรค
…านุปัสสนา เมื่อสังขารสงบมีความสุขเกิดขึ้น เรียกว่า เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน จิตคิดว่าเป็นสุข เรียกว่า จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน ในเมื่อสติปัฏฐานทั้ง ๓ ส่วนพร้อมกันเข้า เกิดเป็นดวงใสขึ้น เท่า ฟองไข่แดง หรือเท่าดวงจันทร์…
…ทธิ์ของกาย วาจา และใจ ซึ่งมีความสำคัญในการบรรลุสติปัฏฐานทั้ง 3 ได้แก่ กายานุปัสสนา เวทนานุปัสสนา และจิตตานุปัสสนา เพื่อให้เกิดสภาพจิตที่สงบและเข้าถึงดวงธรรมที่บริสุทธิ์เหมือนกระจกที่ใส ซึ่งเรียกว่า พระธรรมดวงแก้ว …
สัมมาอาชีวะ และ แนวทางการทำมาหากินที่สุจริต
170
สัมมาอาชีวะ และ แนวทางการทำมาหากินที่สุจริต
… 3) พิจารณาจิต คือให้รู้เท่าทันความนึกคิด เช่น จิตมีราคะหรือไม่มีราคะ มี โทสะหรือไม่มีโทสะ เป็นต้น (จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน) 4) พิจารณาธรรมให้เกิดปัญญารู้เท่าทันสภาวะความเป็นจริง เช่น พิจารณาขันธ์ 5 เป็นต้น (ธัมมาน…
ในพระพุทธศาสนา มีแนวทางในการทำมาหากินที่ชอบหรือตรงตามหลักธรรม เช่น สัมมาอาชีวะ หมายถึงการทำมาหากินด้วยอาชีพที่สุจริต โดยเว้นจากการทำมาหากินที่ไม่ดี อาทิเช่น การค้ามนุษย์ การค้าอาวุธ และการค้าเสพติด นอ
แนวทางการดำเนินชีวิตของพระภิกษุ
86
แนวทางการดำเนินชีวิตของพระภิกษุ
…นเวทนาในเวทนา คือ ความรู้สึกสุข ทุกข์ หรือไม่สุขไม่ทุกข์ของกายต่างๆ ที่ซ้อนกันอยู่ในกายมนุษย์นี้ 3. จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน หมายถึง การตั้งสติตามเห็นจิตในจิต คือ ดวงจิตของกายต่างๆ ที่ ซ้อนกันอยู่ในกายมนุษย์ 4. ธัมม…
บทความนี้กล่าวถึงแนวทางการดำเนินชีวิตของพระภิกษุ โดยเน้นที่โคจรที่ควรปฏิบัติและอโคจรที่ควรหลีกเลี่ยง ซึ่งรวมถึงการตั้งสติในกาย เวทนา จิต และธรรม นอกจากนี้ยังพิจารณาโทษของการเข้าไปในอโคจร เช่น สถานที่บ
การตั้งสติในพระธรรม
142
การตั้งสติในพระธรรม
…วทนาในเวทนา คือ ความรู้สึกสุข ทุกข์ หรือไม่สุขไม่ ทุกข์ของกายต่าง ๆ ที่ซ้อนกันอยู่ในกายมนุษย์นี้ ๓. จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน หมายถึง การตั้งสติ ตามเห็นจิตในจิต คือ ดวงจิตของกายต่าง ๆ ที่ซ้อนกันอยู่ใน กายมนุษย์ ๔. ธั…
เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน คือ การตั้งสติในการเห็นเวทนาในตนเอง เช่น ความรู้สึกสุข ทุกข์ หรือไม่สุขไม่ทุกข์ของร่างกาย การตั้งสติในจิตก็เป็นสิ่งสำคัญเช่นกัน โดยพิจารณาถึงจิตที่ซ้อนกันในร่างกายมนุษย์ นอกจากน
โคจรและอโคจรสำหรับพระภิกษุสงฆ์
73
โคจรและอโคจรสำหรับพระภิกษุสงฆ์
…นเวทนาในเวทนา คือ ความรู้สึกสุขทุกข์ หรือไม่สุขไม่ทุกข์ ของกายต่างๆ ที่ซ้อนกันอยู่ในกายมนุษย์นี้ 3) จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน หมายถึงการตั้งสติตามเห็นจิตในจิต คือดวงจิตของกายต่างๆ ที่ซ้อนกันอยู่ในกายมนุษย์ 4) ธัมมานุ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับโคจรที่พระภิกษุควรเข้าไปอาศัย รักษา และใส่ใจ โดยแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะ คือ 1) โคจรที่ควรเข้าไปอาศัย เช่น กัลยาณมิตรที่ดี 2) โคจรที่ควรรักษา เช่น มรรยาทที่ดีงาม และ 3) โคจรที่ควรใ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาล
42
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาล
…ตฺโต มิสสกสงฺคโห โพธิปักขิยสงฺคเห จตฺตาโร สติปฏฐานา กายานุปัสสนาสติ ปฏฺฐานํ เวทนานุปสฺสนาสติปฏฺฐานํ จิตตานุปัสสนาสติปฏฺฐานํ ธมฺมา- นุปสฺสนาสติปัฏฐานญฺจ ฯ จตฺตาโร สมุมปปธานา อุปปันนาน ปาปกานํ อกุสลานํ ธมฺมานํ ปหานา…
เนื้อหาวิชาการนี้มีการสำรวจอภิธธรรมและการใช้สามารถในชีวิตประจำวัน การลงลึกในประเด็นต่างๆ เช่น วิจิกิจฉาจิตต์, ปัจจัยแห่งการปฏิบัติต่างๆ และธรรมนูญที่สามารถนำไปใช้ในชีวิตเพื่อลดสิ่งที่ไม่ดีและเสริมสร้า
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา สรุปมูลแห่งธรรม
313
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา สรุปมูลแห่งธรรม
…กัน) ฯ ในโพธิปักขิยสังคหะ พึงทราบสติปัฏฐาน ๔ คือ กายานุปัสสนา- สติปัฏฐาน ๑ เวทนานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ จิตตานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ ธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน ๑ ฯ สัมมัปปธาน ๔ คือ เพียงละบาปอกุศลธรรมที่เกิดขึ้นแล้ว ๑ เพียงเพ…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการศึกษาธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งได้กล่าวถึงองค์ฌาน ๕ อย่าง องค์มรรค ๕ อย่าง อินทรียธรรม ๑๖ ประการ และพลธรรม ๕ อย่าง รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับสติปัฏฐาน ๔ ประการ อาหารทางธรรม ๔
การศึกษาอภิธัมมะในพระพุทธศาสนา
333
การศึกษาอภิธัมมะในพระพุทธศาสนา
…ห่งสัมประโยคและภูมิ ด้วยอำนาจแห่งสราคจิตและมหัคคตจิตเป็นต้น (คือการเห็นแจ้งด้วยอำนาจบริกรรม) ชื่อว่าจิตตานุปัสสนา ฯ การตาม เห็นธรรมคือสัญญาและสังขาร ซึ่งมีลักษณะแตกต่างกันทีเดียว ชื่อว่า ธัมมานุปัสสนาฯ [อธิบายสัมม…
…ิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยอธิบายความสำคัญของการเห็นจิตและธรรมจากลักษณะต่างๆ ผ่านจิตตานุปัสสนาและธัมมานุปัสสนา รวมถึงการอธิบายสัมมัปปธานและอิทธิบาทที่เกี่ยวข้องกับความเพียรและความสำเร็จในธรรมะ ท…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล
84
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล
…โมเจนโต อสฺสสติ เจว ปสฺสสติ จ เตน วุจจติ วิโมจิย์ จิตต์ อสฺสสิสฺสามิ ปสฺสสิสฺสามีติ สิกฺขตีติ ฯ เอว จิตตานุปัสสนาวเสน อิท จตุกฺก ภาสิตนฺติ เวทิตพฺนํ ฯ จตุตถจตุกเก ปน ฯ อนิจจานุปสฺสติ เอตฺถ ตาว อนิจจ เวทิตพฺพ์ อนิจ…
เนื้อหานี้เน้นการสอนเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและการปฏิบัติธรรมผ่านการวิปัสสนา โดยกล่าวถึงอันตรายจากการมีจิตใจขัดแย้ง สอนว่าการมีความระมัดระวังและสมาธิในการสังเกตสภาวะต่างๆ เช่น อนิจจา, ทุกข์ และอนัตตา เป็น
วิสุทธิมคฺค: ปกรณ์วิเสสสฺว
330
วิสุทธิมคฺค: ปกรณ์วิเสสสฺว
ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 330 วิสุทธิมคเค วิปสฺสนาย ปวตฺตมานาย จุททสวิเธน กาย ปริคคุณหโต จ กายานุปัสสนาสติปัฏฐาน นววิเธน เวทน์ ปริคคุณหโต จ เวทนานุ ปสฺสนาสติปัฏ
…ามเป็นจริงของจิตใจ มีการแยกแยะการฝึกปฏิบัติในหลายๆ รูปแบบ เช่น การฝึกกายานุปัสสนา, เวทนานุปัสสนา และจิตตานุปัสสนา โดยมุ่งหวังให้ผู้ฝึกสามารถเข้าถึงความรู้และความเข้าใจในธรรมชาติของการเกิดและดับของอารมณ์ เมื่อฝึกอย…