ตทาลัมพนะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…๑๑ เหล่านั้น สันตีรณจิตที่สหรคตด้วย อุเบกขา ๒ ชื่อว่ามีกิจ ๕ อย่าง ด้วยสามารถแห่งปฏิสนธิ ภวังค์ จุต ตทาลัมพนะ และสันติรณะ ฯ มหาวิบากจิต ๔ ชื่อว่ามีกิจ ๔ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งปฏิสนธิ ภวังค์ จุติ และตทาลัมพนะ ฯ มห…

บทบาทและลักษณะของจิตในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา แสดงให้เห็นถึงความแตกต่างของประเภทจิตและกิจที่เกี่ยวข้อง เช่น มหาวิบากและสันติรณจิต ซึ่งมีบทบาทแตกต่างกันในกระบวนการทางจิตวิญญาณ พระผ

… ก็เป็นภวังคบาต (จิตตกภวังค์) แต่ในอวิภูตารมณ์ ภวังคบาต (จิตตกภวังค์) ย่อมมีในที่สุดชวนะ เท่านั้น ฯ ตทาลัมพนะไม่เกิด ฉะนี้แล ฯ ๆ [สังคหคาถา] ในมโนทวารนี้ บัณฑิตกล่าววิถีจิตไว้เพียง (และกล่าว) จิตตุปบาทไว้ ๑๐ แ…

…ถสังคหบาลี กล่าวถึงมโนทวารและผลของวิธีการจิต รวมทั้งการเจาะลึกไปยังภวังคบาต (จิตตกภวังค์) การเกิดของตทาลัมพนะ และการระบุชวนะที่เกิดขึ้นต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับญาณ ไม่ว่าจะเป็นกามาวจรชวนะหรืออัปปนาชวนวาร ทั้งนี้แ…

…งสัมปฏิจฉันนะ เหมือนเวลาเก็บ (ผลมะม่วง)ฯ เวลาแห่งสันตีรณะ เหมือนเวลาบีบดูๆ เวลารับประทาน ฯ เวลาแห่ง ตทาลัมพนะ เหมือนเวลากลืนมะม่วงที่อยู่ในปากเข้าไปพร้อมกับ เสมหะ ฯ เวลาแห่งภวังค์ใหม่ ก็เหมือนเวลานอนหลับอีก ฯ …

บทความนี้นำเสนอการตีความเกี่ยวกับอุปมาในการดำเนินชีวิต ซึ่งเปรียบเทียบเหตุการณ์ต่างๆ ในชีวิตด้วยการอุปมาเกี่ยวกับมะม่วง เช่น การนอนหลับ การตื่น การรับรู้ การเก็บ และการเสวยรสของอารมณ์ โดยเฉพาะหลักการท

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 161 เป็นกิจของตทาลัมพนะฯ ก็จิตที่เป็นไปอยู่อย่างนี้พึงทราบว่า เป็นไป ด้วยอำนาจจิตนิยมเท่านั้น ดุจฤดูนิยมและพืชนิยมเป็นต้นฉะ…

เนื้อหานี้อภิปรายเกี่ยวกับการเกิดขึ้นของตทาลัมพนะในปริบทของจิตและอารมณ์ โดยชี้ให้เห็นถึงการไม่มีการเกิดตทาลัมพนะซ้ำใน ๒ หน่วยอารมณ์ เนื่องจากไม่เพียง…

…จักแยกกล่าวอติอิฏฐารมณ์ไว้ต่างหาก ฯ สัมพันธ์ความว่า ในอิฏฐารมณ์ ปัญจวิญญาณ สัมปฏิจฉันนะ สันตีรณะ และตทาลัมพนะ เป็นกุศลวิบาก ๆ แต่ในอิฏฐารมณ์สันตีรณะและ ตทาลัมพนะ สหรคตด้วยอุเบกขาเท่านั้น เพราะฉะนั้น ท่านอาจารย…

ข้อความนี้อธิบายเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่การเกิดของกิริยาชวนะในรูปแบบต่าง ๆ และวิเคราะห์ผลทั้ง ๓ ที่เกิดในวิถีสมาบัติ เช่น สุขปุญญมหา อัปปนา ของกิริยาชวนะที่สั