ปญฺจ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 25 / 129

…ตอน ไหน ให้เรียงไว้ตอนนั้น เช่น : : สาวตฺถีวาสี กิเรโก กุฏมพิโก ภริยาย กาลกตาย ปพฺพชิ ฯ สา กิร ฯเปฯ ปญฺจโครสทาน ททมานา ทหรานญจ สามเณรานญฺจ ปตฺต์ ปิทหิตวา อล์ อนฺติ นิวาเรนตานมปิ อิท มธุร์ อิท มนาปนฺติ อทา…

กฎเกณฑ์การเรียงประโยคที่ถูกต้องในภาษาไทยนั้นรวมถึงการใช้ตัวนามและตัวกิริยาอย่างเหมาะสม โดยตัวนามจะประกอบด้วยฉัฏฐีวิภัตติ ขณะที่ตัวกิริยาจะมี ต อนุต มาน ปัจจัย และเป็นฉัฏฐีวิภัตติเช่นเดียวกัน... เมื่อม

… เช่น : อเสส นครโต อวิทูเร ฐาเน เต โยธา สุทธิ์ ปุตเตหิ สีส์ ฉินฺทสุ ฯ (๓/๑๘) : มย์ ภนฺเต ติสรเณน สห ปญฺจ สีลานิ ยาจาม ๆ แบบที่ว่านี้เป็นแบบเฉพาะของท่าน หากจะเรียงใหม่ให้ยึดแบบ นิยมเป็นดีที่สุด ไม่มีทางพลา…

ในบทความนี้ได้อธิบายกฎเกณฑ์การเรียงประโยคที่เกี่ยวข้องกับคำว่า สุทธี และ สห โดยเน้นถึงการใช้คำขยายที่จะต้องมีการเรียงตามลำดับที่เหมาะสม เช่น คำขยายที่ทำหน้าที่ขยาย สุทธี ควรอยู่ข้างหน้า ขณะที่คำขยายที

…สา - อนาถปิณฑิโกปิ วิสาขาปี มหาอุบาสิกา นิพัทธ์ ทิวสสฺส เทว วาเร ตถาคตสฺส อุปฏฺฐานํ คจฉนฺติ ฯ (๑/๔) ปญฺจมี อฏฐมี จาตุททสี ปณฺณรํสี ชุณหปกเข จตุตาโร, ตถา กาฬปกเขติ มาสสส อฏฐ ทิวสา ปกติอุโปสถสฺส กาโล ฯ (มงค…

มคธคือระบบที่เกี่ยวข้องกับการนับวัน เดือน ปี ซึ่งมีการใช้สำนวนไทยในการสร้างรูปแบบต่าง ๆ เช่น ทิวสสส เทว วารา สำหรับวันละสองครั้งเดือนละหกวัน ตลอดจนการใช้ในการสรรเสริญพระพุทธเจ้าและอาจารย์ โดยใช้สำนวนท

…: แม้ภิกษุ ๕๐๐ รูป ผู้อยู่ประจำทิศ ออกพรรษาแล้ว เข้าไปเฝ้าพระอานนท์ อ้อนวอนว่า... เดิม ทิสาวาสิโนปิ ปญฺจสตา ภิกขู วุตถวสุสา =

บทนี้สอนเกี่ยวกับการขยายกิริยาในภาษาไทยเป็นมคธ โดยอธิบายขั้นตอนการสร้างประโยคใหม่ การเพิ่มยเข้าประโยคแรกเพื่อการขยาย การเปลี่ยนกิริยาในประโยคให้เหมาะสม และแสดงตัวอย่างการใช้ โดยเฉพาะการขยายประธาน เพื่

…วอย่างขยายกรรม : การแปลงประโยคและการล้มประโยค ๒๓๙ อานนฺทตฺเถร์ อุปสงฺกมิตวา ฯเปฯ ยาจึสุ ฯ (๑/๕๕) เย ปญฺจสตา ภิกขู ทิสาวาสิโนปิ โหนฺติ, เต วุฒิตวสสา อานนฺทตฺเถร อุปสงฺกมิตวา ยาสุ ฯ ครั้งนั้น ลิงตัวหนึ่งเห็…

บทความนี้กล่าวถึงตัวอย่างการขยายกรรมและบทเหตุในพระพุทธศาสนา โดยเสนอวิธีการแปลงประโยคและการล้มประโยคอย่างละเอียด เช่น การใช้คำสั่งที่เหมาะสมในบริบทและการเปลี่ยนรูปประโยคเพื่อให้เข้าใจง่ายขึ้น โดยเน้นที

…ติ เอตฺถ ปน สยนฺติ สาม อปรเนยโย หุตวา ๆ อภิญญาติ อภิญฺญาย อธิเกน ญาเป็น ญตวาติ อตฺโถ ฯ สจฺฉิกตุวาติ ปญฺจกฺข์ กตฺวา ฯ ปเวเทตีติ โพเธติ ญาเปติ ปกาเสติ ฯ (สมนฺต ๑/๑๓๔) (๕) ในกรณีที่มีการแก้ค่าในบทตั้งหลายๆ ค…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้นำเสนอวิธีการแปลและตีความคำศัพท์ในบริบทต่างๆ รวมถึงการอธิบายความหมายของคำว่า 'อภิญญา' ที่หมายถึงความรู้ยิ่งด้วยญาณและคำว่า 'สัจฉิกตวา' ซึ่งหมายถึงการทำให้ประจักษ์ ในรายละเอีย

…สติปัจจยตา วฏฏติ ความว่า การได้ ความที่มีสติเครื่องพิจารณาเป็นปัจจัย ย่อมควร ฯ : สติปจฺจยตา วฏฺฏ ติ ปญฺจเวกขณสฺสติยา ปัจจยตต์ ลัทธิ์ วฏฺฏติ ฯ (มงคล ๑/๙๘) ในการแก้ค่าเช่นตัวอย่างที่ยกมานี้ มีข้อความที่ควรค…

บทนี้อธิบายการเรียงประโยคภาษาไทย โดยใช้หลักการจากสติปัจจยตา ที่ช่วยในการพิจารณาและแก้ไขศัพท์ในประโยค เพื่อให้มีความชัดเจนและไม่ซ้ำซ้อนกัน การวิเคราะห์จะรวมถึงการเลือกแก้ศัพท์อย่างเหมาะสม เช่น ไม่ควรแก

…ฺถ อปริคคหิตธุดงฺคสฺส สงฺฆโต วา คุณโต วา ธมฺม เทสนาทีห์ จสุส คุเณหิ ปสนฺนาน คิดีน สนฺติกา อุปฺปนฺนา ปญฺจยา ปริสุทธุปปาทา นาม ปิณฑบาตจริยาที่หิ ปน อติปริสุทธุปปาทาเยว ๆ ปริคคหิตธุดงฺคสฺส ปิณฑปาต- จริยาที่ห…

เอกสารนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับการเรียงประโยคในภาษาไทย โดยลงรายละเอียดเกี่ยวกับการใช้งานแบบต่างๆ ตั้งแต่การใช้เพื่อแก้อรรถ การอธิบายความไปจนถึงการเรียงประโยคที่มีนามศัพท์กำกับ ซึ่งส่งผลต่อความสละสลวยและค

…เป็น หรอ ไม่ใช่ : ตตฺถ ปฏิปทาวิสุทธิ์ นาม สสมภาริโก อุปจาโร, อุเปกขา พรูหนา นาม อปปนา, สมุป สนา นาม ปญฺจเวกขณา ฯ (วิสุทธิ์ ๑/๑๘๙) : ตตฺถ สสมภาริโก อุปจาโร ปฏิปทาวิสุทธิ์ นาม อปปนา อุเปกขานพรหนา นาม, ปัจจเ…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ประกอบด้วยทฤษฎีการแปลจากไทยเป็นมคธในระดับ ป.ธ. ๔-๙ เนื้อหาพูดถึงเรื่องต่างๆ เช่น อัปปนาโกศลและการทำวัตถุให้เรียบร้อย รวมถึงคำศัพท์ต่างๆ ที่ใช้ในสำนวน เพื่อช่วยในการศึกษาและการน

การเรียงประโยคอธิบายความ ๒๗๗ เทสนาทีห์ จสุส คุเณหิ ปสนฺนาน คิดีน สนฺติกา อุปฺปนฺนา ปญฺจยา ปริสุทฺธุปปาทา นาม, ปิณฑบาตจริยาที่ ปน อติปริสุทฺธูปปาทาเยว ฯ ชี้แจง : ประโยคหลังละคำว่า อุปปันนา…

บทความนี้ชี้แจงถึงการเรียงประโยคในภาษาบาลีซึ่งมีความซับซ้อนและหลากหลาย โดยผู้เขียนระบุว่าภาษาบาลีมีการเปลี่ยนแปลงตามยุคสมัยและวรรณกรรมในอนาคต การศึกษาในด้านนี้จะช่วยให้นักศึกษาเข้าใจและมีความรู้ที่ลึก

…น แล้วจึงแยกแต่งทีละข้อธรรมทีหลัง โดยใช้ศัพท์นิทธารณะและนิทธารณียะ เป็นตัวเชื่อมความ เช่น : ตตฺริเม ปญฺจ สนฺธโย อุคฺคโห ปริปุจฉนา อุปฏฐาน อปปนา ลักขณนฺติ ฯ ตตฺถ อุคฺคโห นาม กมฺมฏฺฐานสุส อุคคณหน้า ๓. ในกรณ…

เอกสารนี้กล่าวถึงหลักการแต่งไทยในรูปแบบมคธ โดยเน้นที่การใช้ศัพท์วิชาการในการอธิบายข้อธรรมแต่ละอย่างให้ชัดเจน และแนะนำวิธีการเตรียมเนื้อหาที่มีอุปมาอุปไมยอย่างเป็นระบบ นอกจากนี้ยังเสนอการแต่งเติมคำเชื่

… พาราณสีย์ พฺรหฺมทตฺเต รัชช์ กาเรนเต โพธิสตฺโต กปิโยนีย์ นิพฺพตฺติ ฯ โส หิ วยปปตโต ลงฺฆนาลงฺฆณปคุโณ ปญฺจหตุ พลาติพลูเปโต อสีติกปิสหสฺสปริวาโร หิมวนเต วสิ ฯ (สนามหลวง ๒๕๑๑) ไทย : การสืบอายุพระศาสนาตามที่พุ…

เนื้อหานี้นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับการสืบอายุพระศาสนาและวิธีการแต่งภาษาไทยเป็นมคธ ตั้งแต่ยุคพุทธกาลจนถึงปัจจุบัน โดยมุ่งเน้นถึงหลักเกี่ยวกับบุคคลและวัตถุ ซึ่งมีความละเอียดลึกซึ้งและเป็นแนวทางให้กับนักศ

…ง เช่น - ตสฺมา ต์ ทิวส์ สตฺถา ฯเปฯ อนุปุพพิกถ์ กเถ เสยฺยถีทำ ? ทานกถ์ สีลกถ์ ฯเปฯ (๑/๕) : สงฺขิตเตน ปญฺจุปาทานขันธา ทุกขา เสยฺยถีท รู ปูปาทาน ขนฺโธ ฯเปฯ กล ตามปกติแปลว่า อย่างไร แต่สำนวนแปลว่า คือ ใช้ในกร…

บทความนี้กล่าวถึงการใช้คำและสำนวนในภาษาไทย โดยเฉพาะการใช้คำว่า ยทท เช่นในการแสดงส่วนย่อยที่มีอย่างเดียว และ เสยฺยถีทำ ที่ใช้แสดงส่วนย่อยหลายๆ อย่าง นอกจากนี้ยังพูดถึงคำว่า "เพราะ" ที่มีที่มาจากรูปแบบต

…ฐิ ถือว่าขาดสูญ เมื่อละตัณหาได้ อุปาทานก็ไม่มี แต่ลำพังขันธ์ 5 อย่างเดียว ไม่ใช่ตัวทุกข์ ได้ในคำว่า ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา ทุกขา รวมความก็ว่า ปล่อยอุปาทานไม่ได้ เป็นทุกข์ ปล่อยได้ หมดทุกข์ ถอดกายทิพย์ออกเสียจา…

เนื้อหานี้กล่าวถึงความทุกข์และการถืออุปาทานตามหลักพุทธศาสนา โดยระบุถึงสาเหตุของทุกข์ที่เกิดจากตัณหา ทั้งกามตัณหา ภวตัณหา และวิภวตัณหา การเข้าถึงพระธรรมกายที่ช่วยให้เห็นธรรมะและเปลี่ยนแปลงจากทุกข์สู่นิ

…ลัย, 2525, เล่มที่ 13 ข้อที่ 707 หน้า 648. (สุตฺตนฺตปิฏเก มชฺฌิมปุณฺณาสก์ มชฺฌิมปณฺณาสก์ พราหมณวคโค ปญฺจโม วาเสฏฐสุตต อฏฺฐม) 2 วาเสฏฐสูตร ขุททกนิกาย สุตตนิบาต, มก. เล่มที่ 47 หน้า 581. 46 DOU สมาธิ 8 วิ ป…

ในบทนี้ นักศึกษาเรียนรู้เกี่ยวกับกรรมที่เกิดจากกิเลส และวิบากกรรมที่ตามมา องค์สมเด็จพระอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ตรัสว่า โลกและสัตว์ทั้งหลายดำเนินไปตามกรรม ซึ่งมีความสำคัญในการทำความเข้าใจเรื่องของการก

…ดียรัจฉาน เปรต อสุรกาย ก็หนักทั้งนั้น ขันธ์ 5 นี่เป็นของหนัก ท่านจึงได้ยืนยันตามพระบาลีว่า ภารา หเว ปญฺจกฺขนฺธา ขันธ์ทั้ง 5 เป็นของหนัก ภารหาโร จ ปุคฺคโล บุคคลผู้นำขันธ์ 5 ที่หนักนั้นไป จ ภาราทานํ ทุกข์ โ…

เนื้อหากล่าวถึงความหนักของขันธ์ 5 และความจำเป็นในการปล่อยขันธ์ 5 เพื่อไปสู่นิพพาน การจัดการกับขันธ์ 5 ที่เป็นทุกข์ และการหยุดยึดติดในโลกนี้ โดยมีการชี้ชัดว่าแม้จะมีการเกิดหรือเกิดใหม่ แต่เป็นสิ่งที่ผู

…น ขันธ์ 5 เหล่านี้นะ ถ้าแม้ว่าขึ้น ไปยึดถือมันเข้าไว้ละก็ เป็นทุกข์ ท่านถึงได้วางตำรับตำราเอาไว้ว่า ปญฺจุปาทานขันธ์ ทุกขา ยึดถือมั่นในเบญจขันธ์ 5 นั่นเป็นทุกข์ ถ้าหากว่าปล่อยเบญจขันธ์ 5 เสียได้ก็เป็นสุข แ…

เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของการเข้าใจและปล่อยเบญจขันธ์ทั้ง 5 ว่าการยึดถือมันไว้จะนำไปสู everyus และถ้าปล่อยได้จะพบกับความสุข ทั้งนี้ยกตัวอย่างเปรียบเทียบกับเด็กที่กุมถ่านร้อนและความยากลำบากในการปล่อยเบญจ

…ดชีวิต ยิ่งเวลาเจ็บป่วยก็จะเป็นภาระอันหนักยิ่งขึ้น เพราะฉะนั้นพระพุทธองค์จึงทรง แสดงไว้ว่า ภารา หเว ปญฺจกฺขนฺธา ภาร-นิกเขปน์ สุข ขันธ์เป็นภาระอันหนักแท้ การปลงภาระอันนี้เสียได้เป็นความสุข ส่วนนามขันธ์เป็น…

บทความนี้สำรวจและวิเคราะห์ความหมายของทุกข์ตามหลักพระพุทธศาสนา โดยแบ่งความทุกข์ออกเป็น 2 ประเภท คือ ทุกข์ที่เกิดจากร่างกาย เช่น การทำงานหนักแต่ไม่มีผลสำเร็จ และทุกข์ที่จิตใจ เช่น ความปรารถนาที่ไม่สมหวั

กล่าวโดยย่อ อุปาทานในขันธ์ 5 เป็นทุกข์ ดังบาลีพระพุทธภาษิตที่ว่า สงฺขิตเตน ปญฺจุ ปาทานกฺขนฺธา ทุกขา ซึ่งแปลความว่า ความเข้าไปยึดถือขันธ์ 5 เป็นทุกข์ ซึ่งก็คือ เห็น จำ คิด รู้ นั่น…

บทความนี้กล่าวถึงอุปาทานในขันธ์ 5 ที่เป็นสาเหตุของทุกข์ โดยอธิบายว่าความยึดถือขันธ์ 5 ส่งผลให้เกิดทุกข์ ต้องการรอยัลเพื่อเข้าใจเกี่ยวกับทุกข์และสมุทัย ตลอดจนสาเหตุของทุกข์ที่ซ่อนไว้ในใจกลางของขันธ์ 5

… ไฟป่าย่อมไหม้เรือนของผู้นั้น เพราะความแตกแห่งกาย เขาผู้มีปัญญาทราม ย่อมเข้าถึงนรก ปุพเพว สนนิวาเสน ปญฺจุปฺปนฺนหิเตน วา เอวนฺนํ ชายเต เปม์ อุปปลิว ยโถทเกติ. ความรักนั้น ย่อมเกิดด้วยเหตุ ๒ ประการ อย่างนี้ …

คาถาธรรมบทนี้พูดถึงสภาพจิตและความรู้สึกต่างๆ ที่เกิดขึ้นในชีวิต โดยเฉพาะการฟุ้งซ่านของจิตใจและความรักที่เกิดจากการเชื่อมโยงกันในอดีตและปัจจุบัน คาถายังสอนให้เห็นถึงไฟของความทุกข์และความเสื่อมเสียที่เก