หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธรรมและการฟังการแสดงในพุทธศาสนา
230
อภิธรรมและการฟังการแสดงในพุทธศาสนา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 230 (ในฎีกาแห่งสังคีติสูตรและทสุตตรสูตร) ว่า "ก็การแสดง การฟัง และความเห็นตรง ย่อมถึงความสงเคราะห์เข้าในภาวนานัย เพราะเป็น การเสพกุศลธร
…ฟังสามารถนำไปสู่การพัฒนาในภาวนาและการสะสมบุญกิริยาวัตถุได้ เช่น การให้ธรรมทานที่มีอานิสงส์มาก ตามที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ว่า 'การให้ธรรมย่อมชนะการให้ทั้งปวง' นอกจากนั้นยังมีความหมายเชื่อมโยงกับทิฏฐชุกรรมที่เกี่ยวข้องกั…
การบวชในสงฆ์ฝ่ายเดียว
34
การบวชในสงฆ์ฝ่ายเดียว
…หญิงผู้ตอบสมปทเทปกะเอวกรา เทือเขิน ไม่อาจตอบได้ ภิกษุทั้งหลายกราบดูเรื่องนั้นแต่พระผู้มีพระภาคเจ้า พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า “ดูท่านภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตให้นางอุปสมบทเทปกะอุปสมบทในสงฆ์ฝ่ายเดียว บริสุทธิ์ในภิภาคนีสงฆ์ แล…
…มาของการบวชในสงฆ์ 2 ฝ่ายและการเปลี่ยนแปลงนี้ รวมถึงการวิเคราะห์เหตุผลที่ทำให้เกิดการบวชฝ่ายเดียว โดยพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่าเป็นการบริสุทธิ์ในภิภาคนีสงฆ์การบวชที่เกิดขึ้นในพระพุทธศาสนาเหล่านี้มีทั้งความสำคัญทางประวัติศาสต…
ปฐมสมณปัจจาสำหรับแปลภาค ๑ - อรรถาธิบายบท ๔ ของบุคคล ๕ ประเภท
298
ปฐมสมณปัจจาสำหรับแปลภาค ๑ - อรรถาธิบายบท ๔ ของบุคคล ๕ ประเภท
…มาบัติทั้ง ๔ เกิดขึ้นแล้ว จึงเข้ามาน ที่มีอธิษฐานเป็นบาท แล้วออกจากสมาบัติ ปราณาอธิษฐาน มีมัย ดังที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ว่า " แม่เป็นคน ๆ เดียว กลับเป็น มากคนก็ได้ " ดังนี้ จึงให้เกิดขึ้น มานทั้งหลายของบุคคลเหล่านัน ย…
เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงบุคคล ๕ ประเภท และวิธีการที่พวกเขามีความดีและประโยชน์ต่อกัน ว่าด้วยมานและวิปัสสนา พร้อมการอธิบายถึงการพัฒนาตนเองด้วยสมาบัติ ทั้ง ๕ แห่ง โดยเน้นถึงบทบาทของอิทธิฤทธิ์ในชีวิตของคนแต
วิสุทธิมรรค: การสำรวจจิตและการควบคุมอารมณ์
49
วิสุทธิมรรค: การสำรวจจิตและการควบคุมอารมณ์
…่อดทนก็ดี ความเกียจคร้านก็ดี เกิดขึ้นไซร้ ความไม่สำรวม ก็มีขึ้น ก็ความไม่สำรวมที่มีขึ้นอย่างนี้นั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ความไม่สำรวมในจักขุนทรีย์ เพราะเหตุไร ? เพราะเหตุว่าเมื่อความ ไม่สำรวมนั้นมีอยู่ แม้ทวารก็เป็นอั…
บทความนี้กล่าวถึงปรัชญาในวิสุทธิมรรคที่เกี่ยวข้องกับจิตและการควบคุมอารมณ์ โดยเฉพาะในเรื่องของการเกิดและดับของรูปารมณ์ผ่านกระบวนการของจักษุและมโนธาตุ พร้อมยกตัวอย่างการควบคุมการไม่สำรวมในจิต ตัวอย่างกา
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
343
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ที่เป็นภายในและภายนอก ฯ ถามว่า ก็เพราะเหตุไร เมื่อมีธรรมเป็นเหตุแห่งทุกข์แม้อย่างอื่น ตัณหาเท่านั้น พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่าสมุทัยฯ แก้ว่า เพราะเป็นเหตุ
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกาอธิบายถึงความสำคัญของขันธ์ในการเกิดทุกข์และการพ้นจากทุกข์ ซึ่งปรกฏว่า พระผู้มีพระภาคทรงยกขันธ์เป็นตัวแทนแห่งธรรมต่าง ๆ ที่มีความแตกต่างและเก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 411
411
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 411
…วามเป็นพระอรหันต์เป็นต้นเป็นอารมณ์ ชื่อว่าพุทธานุสสติ ฯ อนุส ઘ્ન สติที่มีพระธรรมคุณมีความเป็นธรรมที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสดีแล้วเป็น ต้นเป็นอารมณ์ ชื่อว่าธัมมานุสสติ ฯ อนุสสติที่มีสังฆคุณมีความ เป็นผู้ปฏิบัติดีแล้วเป็นต้นเ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงประเภทของซากศพต่าง ๆ ที่มีการกัดกินหรือมีการทำลาย รวมถึงคำอธิบายเกี่ยวกับการระลึกถึงคุณของพระพุทธเจ้าหรือ จาคานุสสติ โดยมีการแบ่งประเภทการระลึกถึงเป็นหลายลักษณะ เช่น อนุสสติที่เกี่ยว
ความสำคัญของกัลยาณมิตรในพระธรรมวินัย
81
ความสำคัญของกัลยาณมิตรในพระธรรมวินัย
…ระ บรมศาสดาว่า ความเป็นผู้มีกัลยาณมิตรนี้ เป็นกึ่งแห่งพรหมจรรย์ คือความบำเพ็ญศาสนกิจที่ เดียว สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า อานนท์อย่ากล่าวอย่างนั้น เป็นพรหมจรรย์ทั้งมวล ทีเดียว ภิกษุผู้มีกัลยาณมิตรจักอาจยังอริยอัฏฐิงคิก…
เนื้อหาเกี่ยวกับกัลยาณมิตรซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการบรรลุนิพพาน และบทบาทของกัลยาณมิตรในพระธรรมวินัย โดยยกตัวอย่างเรื่องราวของพระราชกุมารที่สามารถพ้นจากอำนาจของนางยักขินีได้ และอานนท์ผู้ที่รู้ถึงความสำคั
พระธรรมสอนคุณสมบัติแห่งสุขวัฑฒนธรรม
143
พระธรรมสอนคุณสมบัติแห่งสุขวัฑฒนธรรม
…ฏฐาภิบาลโนบาย สาธกในเบื้องต้นด้วย พลวัฑฒนธรรม พอเป็นนิทัสสนนัย สุขวัฑฒนธรรม ธรรมเป็นเครื่องเจริญสุข พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ในจักกวัตติสูตร นำด้วยพระพุทธภาษิตตรัสสอนให้มีตนเป็นเกาะ (อัตตทีป) มีตนเป็นที่พึ่ง (ตัสสรณ) อย่าม…
เนื้อหาวิเคราะห์และแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของสุขวัฑฒนธรรมและมงคลวิเสสตามแนวทางของพระพุทธศาสนา อธิบายถึงแนวทางการดำเนินชีวิตที่มีพระธรรมเป็นเกาะ เป็นที่พึ่งพิง ซึ่งนำมาซึ่งสุขและความเจริญในหลายด้าน ทั้
ความสุขและสมาธิในพระพุทธศาสนา
144
ความสุขและสมาธิในพระพุทธศาสนา
…ษฎรทั้งปวงตามพระราชประสงค์ พระราชทานถวายวิสัชนา สุขวัฑฒนธรรม เป็นมงคลวิเสสที่ ๑ จึงรับ โภควัฑฒนธรรม พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ในจักกวัตติสูตรต่อจากสุขวัฑฒนธรรมว่า กิญฺจ ภิกฺขเว ภิกขุโน โภคสม เป็นต้นแปลความว่า “ดูก่อนภิกษุทั…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการบรรลุฌานและความสุขในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการปฏิบัติสมาธิซึ่งเป็นสิ่งสำคัญในการสร้างสุขทางใจ โดยรวมถึงการบรรลุฌาน 4 ขั้นที่ส่งผลต่อความสงบสุขของภิกษุ รวมถึงการเชื่อมโยงระหว่าง
การกำเนิดสราวสดิวาว
6
การกำเนิดสราวสดิวาว
…ีร์กถาวัตถุอรรถกถา ล่าวไว้ดังนี้ ในประเด็นนี้เป็นความคิดเห็นของพวกเหตุวาทั้งหลาย ที่พิจารณาว่า [พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า อธิษฐานมรรด คือ ทุกชนิดอธิษฐานเป็นปัญหา (ทางที่จะมุ่งไปสู่วิถีทุกข์) ดังนั้น ยกเว้น 5 มีพิท…
บทความนี้เป็นตอนต่อจากบทความก่อนหน้าเรื่องการกำเนิดนิยายสราวสดิวาว ซึ่งจะกล่าวถึงมติธรรมของเหตุวาตในคัมภีร์กถาวัตถุและกถาวัตถุอรรถภา โดยนำเสนอหัวข้อที่มีความสำคัญในอดีต 5 หัวข้อ รวมถึงการวิเคราะห์ความ
40 วิธี เข้าถึงพระธรรมกาย
41
40 วิธี เข้าถึงพระธรรมกาย
…รา จะเข้าสู่ได้ต้อง ทำให้หยุดนิ่งอย่างเดียว การฝึกใจให้หยุดนิ่งจึง เป็นสิ่งที่สำคัญเราต้องเอาใจใส่ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ในคัมภีร์สูตรว่า "ยสส โป นสมอ ตาเสภา ตกฺขตา สุตฺตา นิรุตฺตา มูสตา ตทีวา อสํารฺยาม นมณา พราหมณาน ว…
บทความนี้เสนอ 40 วิธีในการเข้าถึงพระธรรมกายซึ่งเป็นแก่นของพระพุทธศาสนา การฝึกใจให้หยุดนิ่งเป็นสิ่งสำคัญเพื่อค้นพบพระธาตุภายในตัวเอง การปฏิบัติตามพระธรรมวินัยและการมีศรัทธาในการปฏิบัติจะนำพาไปสู่ความสง
อาจาระและโคจรในพระพุทธศาสนา
45
อาจาระและโคจรในพระพุทธศาสนา
…โดยปุคคลาธิษฐาน- เทศนาด้วยบทว่า ปาฏิโมกขสวรสวโต เพียงบทเดียวนี้ ส่วนคำว่า อาจารโคจรสมฺปนฺโน เป็นต้น พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสเพื่อทร ข้อปฏิบัติอันเป็นทางถึงพร้อมแห่งศีลนั้นทั้งหมดนั้นแก่ผู้ปฏิบัติ [ อินทรียสังวร ] เพื่อทรงแสด…
บทความนี้กล่าวถึงอาจาระและโคจรในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการเข้าถึงและการประกอบพร้อมด้วยอาจาระและโคจร บทนี้อธิบายถึงแนวทางการปฏิบัติและความสำคัญของศีลในสิกขาบท รวมทั้งการรักษาฝ่ายปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการ
ความสำคัญของสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
173
ความสำคัญของสิกขาบทในพระพุทธศาสนา
…ัติ สิกขาบทแก่สาวกทั้งหลาย ทรงแสดงปาฏิโมกข์ โดยประการที่พรหมจรรย์ศาสนานี้จึงดำรงอยู่ นาน ตั้งอยู่นานพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้โดยความว่า จงรออยู่ก่อน ตถาคตจักรู้กาลในการ บัญญัติสิกขาบทนั้น พระศาสดายังไม่บัญญัติสิกขาบทแก่สาว…
บทความนี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของสิกขาบทในพระพุทธศาสนา ซึ่งพระพุทธเจ้าทรงบัญญัติสิกขาบทเพื่อรักษาเอกลักษณ์และความเป็นระเบียบของสงฆ์ โดยมีการแสดงปาฏิโมกข์ให้กับสาวกและการบัญญัติศีลสำหรับคฤหัสถ์เพื่อให้พ
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และการเลือกธรรมมาของพระราชา
293
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์และการเลือกธรรมมาของพระราชา
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) พ. ศ. ๒๔๗๑ ๒๙๘ ในปีนี้ ( พ.ศ. ๒๔๗๑ ) จะเลือกธรรมมารับพระราชทานถวายวิสัชนา ๔ ประการ คือ อัตถกามตา ธิติ พหุปปิยตา และ รัฏฐาภิบาลโนบาย พอเป็น นิทัศนนัย อัตถกามตา ค
…ระการ โดยอัตถกามตา สอนให้ผู้อื่นสนใจประโยชน์แก่สังคม และมีแนวทางในการประพฤติปฏิบัติที่เหมาะสม สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า พระวาจาที่ตรัสควรเพ่งประโยชน์ การประพฤติปฏิบัตินี้มีความสำคัญในการชักนำศีลธรรมของพุทธศาสนิกชน
การพัฒนาจิตด้วยวิถีแห่งวิสุทธิมรรค
10
การพัฒนาจิตด้วยวิถีแห่งวิสุทธิมรรค
…ป็นคนฉลาด มีความเพียร มีปัญญา บริหารตน ตั้งอยู่ในศีลแล้ว อบรมจิตและปัญญา อยู่ นั้น พึงถางชัฏนี้ได้" พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสในพระคาถานั้นว่า เป็นผู้ฉลาด ด้วย ปัญญาใด กิจที่ผู้นั้นจะพึงทำในปัญญานั้นหามีไม่ เพราะปัญญานั้น สำเร…
บทความนี้กล่าวถึงวิสุทธิมรรคและกระบวนการพัฒนาจิต โดยเน้นถึงการใช้ปัญญาและความเพียรเพื่อเผากิเลส ผ่านการตั้งอยู่ในศีลและการอบรมสมาธิและวิปัสสนา พระผู้มีพระภาคเจ้าจึงสอนให้ผู้ที่มีกำลังกล้าและฉลาดตั้งอย
เจตนาและสังวรในวิสุทธิมรรค
16
เจตนาและสังวรในวิสุทธิมรรค
…ย์คือจักษุ ย่อมถึงความ สังวร ไรอินทรีย์คือจักษุ” (เป็นต้น) นี้ชื่อว่าสติสังวร สังวรที่กล่าว ไว้ว่า "พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสตอบว่า ดูก่อนอชิตะ กระแส [แห่งตัณหา] ทั้งหลายเหล่าใดมีอยู่ในโลก สติเป็นเครื่องกั้นกระแสเหล่านั้น เรา…
บทนี้กล่าวถึงเจตนาของบุคคลผู้เว้นจากโทษ อาทิ ปาณาติบาต ซึ่งเป็นเจตนาศีลและเจตสิกศีล พร้อมนำเสนอสังวร ๕ ประการ เช่น ปาฏิโมกข์สังวร และสติสังวร โดยยกตัวอย่างการปฏิบัติและหลักธรรมในบริบทของกฎเกณฑ์ปฏิบัติ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - ศีลและอานิสงส์
20
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - ศีลและอานิสงส์
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - [ ปัจจุปัฏฐาน ปทัฏฐาน ] ศีลนี้นั้นผู้รู้พรรณนาไว้ว่า มีความสะอาดเป็นปัจจุ ปัฏฐาน โอตตัปปะและหิรินั่นแล เป็นปทัฏฐาน แห่งศีลนั้น. - หน้าที่ 1 18 แท้จริง ศีลนี้นั้น
…ะเกิดขึ้นได้ และอานิสงส์ของศีลนั้นนำมาซึ่งความไม่ต้องเดือดร้อนใจ เป็นผลที่สำคัญของการรักษาศีล ตามที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้
ธรรมวาร วิวาสวิชาการวารวิหารพระพุทธศาสนา
22
ธรรมวาร วิวาสวิชาการวารวิหารพระพุทธศาสนา
…3 แต่กล่าวถึง ภิกษุผู้ทำสงฆ์ให้แตกแยกกันจะต้องไปนรกมหากใหม่ตลอดกัลป์ ในพระวินัยปิฎก สังฆเภทกว่าว่า พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า ดูก่อนอุบาลี ภิกษุผู้ลากษงมั ประกอบด้วยองค์ 5 ย่อมเป็นผู้เข้าถึงอบาย ตกนรกมหากใหม่อยู่ ตลอดกัลป์…
บทความนี้กล่าวถึงประเด็นสำคัญในพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับศีลของพระภิกษุและผลของการบิดเบือนหลักธรรม โดยมีการอ้างอิงถึงพระไตรปิฎกที่ระบุว่า ภิกษุผู้ยุยงให้เกิดความแตกแยกในสงฆ์จะต้องถูกลงโทษในนรกตลอดกัลป์ การ
เจตโก เอโกทิกวะ และความตั้งอยู่แห่งจิต
279
เจตโก เอโกทิกวะ และความตั้งอยู่แห่งจิต
…ก่ความตั้งอยู่แห่งจิต ๙ ล ๙ ความตั้งในมันชอบ ดังนี้ ก็อธรรมนานี้ร่วมกับปฐมในคัมภีร์- วิ่งดังนั้น ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ดังนี้ ย่อมไม่ผิด ย่อม เทียบเคียง และเสมอกันได้โดยแท้ ฉันใด บัณฑิต พึงทราบอรรถ- วรรณานั้น ฉันนั้น…
บทความนี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับเจตโก เอโกทิกวะ รวมถึงการอธิบายที่เกี่ยวข้องกับความตั้งอยู่แห่งจิตซึ่งมีการเชื่อมโยงกับคำสอนของพระผู้มีพระภาคเจ้า ซึ่งชี้ให้เห็นถึงการไม่มีวิตกและวิจารในบางสภาวะทางจิ
อารักขโคจรและอุปนิพันธโคจรในวิสุทธิมรรค
44
อารักขโคจรและอุปนิพันธโคจรในวิสุทธิมรรค
…จร ] อุปนิพันธโคจรเป็นไฉน ? อุปนิพันธโคจร ได้แก่สติปัฏฐาน ๔ ซึ่ง เป็นที่นำจิตเข้าไปผูกไว้ สมดังคำที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้ว่า "(ถาม ว่า) ดูกรภิกษุทั้งหลาย อะไรเล่าเป็นโคจรของภิกษุ ? (ตอบว่า) ธรรมที่เป็นวิสัยของบิดาของตน…
ในวิสุทธิมรรคภาคแรกนี้ กล่าวถึงการศึกษาและปฏิบัติธรรมที่สำคัญต่อการพัฒนาจิตใจและศรัทธา โดยเฉพาะการข้ามความสงสัยและทำจิตใจให้ผ่องใส ทั้งยังพูดถึงอารักขโคจรที่มีหลักการในการปฏิบัติที่มุ่งเน้นการระมัดระว