สุต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 28 / 166

124 พระธรรมกิตติวงศ์ (ทองดี สุรเตโช) ธมฺมกาโม สุตาธาโร ภเวยฺย ปริปุจฺฉโก สกุกจฺจํ ปฏิรูปาเสยย สีลวนเต พหุสฺสเต ฯ ผู้มีครอบครัว ควรรักคุณธรรม จดจำอรรถ…

ขุมทรัพย์ทางปัญญาจากชาดก 161 สกิเทว สุตโสม สพฺภิ กุพเพก สนุกว สา นํ สงฺคติ ปาเลติ นาสพ พหุ สงฺคโม ฯ การได้สนิทสนมคุ้นเคยกับคนดี แม้จะเพียงค…

ขุมทรัพย์ทางปัญญาจากชาดก 201 ธนมปิ ธนกามาน นสฺสติ อิติ เม สุต มาตร อปริจริตวาน กิจจ์ วา โส นิคจฺฉติ ฯ ข้าพเจ้าได้ฟังมาอย่างนี้ว่า เพราะไม่ปรนนิบัติดูแลมารดาบิดา …

ขุมทรัพย์ทางปัญญาจากชาดก 225 สพฺพ์ สุตมธีเยถ หีนมุกกุฏรมชฺฌิม สพฺพสฺส อตฺถ ชาเนยย น จ สพพ์ ปโยชเย ฯ อันวิชาความรู้ ควรศึกษาทุกอย่างไป ไม่ว…

ขุมทรัพย์ทางปัญญาจากชาดก 297 ตามา ตุเลยยมตตาน สีลํ ปญญ์ สุตกิจ คุณ วา ปริทเร ธีโร เอโก วาปิ ปริพพเช ฯ ดังนั้น ผู้ฉลาดจึงพิจารณาดูตัวเอง คือดูศีล ปัญญา และวิชาค…

…ความสุข มีทรัพย์ภายในที่ทำให้เป็นสุขมาก เพราะเรามีทรัพย์ของพระอริยเจ้าครบ ๗ ประการ คือ มีศรัทธา ศีล สุตะ จาคะ หิริ โอตตัปปะ และปัญญา ใครมีอริยทรัพย์นี้ ไม่ ชื่อว่าเป็นคนจน” สุปปพุทธะตอบแล้วก็เดินหลีก หนี…

ในเนื้อหานี้ สุปปพุทธะได้อธิบายถึงความสำคัญของทรัพย์ภายใน และการที่สามารถสุขได้โดยไม่ต้องพึ่งพาทรัพย์สินภายนอก ซึ่งเขาแสดงให้เห็นว่าที่จริงแล้ว ทรัพย์ที่สำคัญที่สุดคือการมีศรัทธาและปัญญาอันเป็นอริยทรั

…ยู่ พระองค์ ทรงเคยได้ยิน หรือทรงเคยได้เห็น ณ ที่ไหนบ้าง : กห์ ตยา ปฐวิสฺสโร ราชา นาคเรหิ ปราชัยมาโน สุตปุพฺโพ วา ทิฏจปุพฺโพ วา (๖/๕๒) - สินไหมอันท่านได้ยกขึ้นแล้ว จงมีแก่ท่านนั่นแหละ ตยา อาโรปิตทณโฑ ตุยห…

บทความนี้พูดถึงหลักเกณฑ์การเรียงประโยคในวรรณกรรมไทย โดยเสนอแนวทางและตัวอย่างที่มีความหลากหลาย เช่น การเรียงประโยคเพื่ออธิบายบทไหน กระบวนการเรียงประโยคกับหลักทางภาษา รวมถึงตัวอย่างต่าง ๆ ที่แสดงถึงการเ

…้หน้าประธาน โดยมากก็คือ ศัพท์ที่ประกอบด้วย “ตวา” ปัจจัย ที่แปลว่า “เพราะ, เว้น หรือ ครั้นแล้ว” เช่น สุตวา ทิสวา สเปตวา กตวา นิสสาย เป็นต้น เช่น : อิท กิร ฐาน ทิสวา ตถาคโต เทวทัตต์ ปพพาเชส ฯ (๑/๑๓๗) : อิท…

เนื้อหาในคู่มือนี้นำเสนอเทคนิคและหลักการในการแปลภาษาไทยเป็นมคธ รวมถึงการใช้ศัพท์ที่มีปัจจัยและโครงสร้างประโยคที่ถูกต้อง เช่น การเรียงศัพท์ที่ประกอบด้วย 'ตวา' และการวางกิริยาในการแปลเพื่อให้สัมพันธ์กับ

…ตวาสิโน หิ เทว กุลปุตตา สหายกา วิหาร คนตวา ฯเปฯ สาสเน ธุร์ ปุจฉิตวา วิปสฺสนาธุรญจ คนถธุรญจ วิตถารโต สุตวา, เอโก ตาว อห์ ภนฺเต ฯเปฯ อรหัตต์ ปาปุณ ฯ (๑/๑๔๔) : สรีร์ มชฺเม ภิชชิตวา, เอโก ภาโค โอริมตีเร ปติ …

เนื้อหาเกี่ยวกับการเรียงประโยคในภาษา โดยเฉพาะการใช้กิริยาปธานนัย และการแยกประโยคที่สามารถทำได้ในหลายวิธี การวิเคราะห์โครงสร้างประโยคที่ซับซ้อนพร้อมตัวอย่างที่ชัดเจน ซึ่งช่วยให้เข้าใจถึงหลักการและกฎเกณ

…ในประโยคที่มีข้อความเลขในยาว นิยมเรียง กิริยาไว้ข้างหน้า อิติ เพื่อให้สังเกตกิริยาได้ง่าย เช่น : ต์ สุตฺวา มหาปาโล กุฎมพิโก จินฺเตสิ “ปรโลก คจฉนต์ ปุตตรีตโร วา โภคา วา นานุคจฉนฺติ ฯเปฯ ปพฺพชิสฺสามีติ ฯ (…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับการจัดเรียงกิริยาในประโยคและการเลือกใช้คำในบริบทต่าง ๆ สำหรับผู้ที่ศึกษาหรือสนใจในภาษา มคธ โดยมุ่งเน้นที่การวิเคราะห์และการประยุกต์ใช้ในการแปล ความสำคัญของก

…โล อริยสาวเก คนธมาลาทิหตุเถ วิหาร์ คจฺฉนฺเต ทิสวา “อย์ มหาชโน กุห์ คนที่ติ ปุจฉิตวา “ธมฺมสฺสวนายาติ สุตฺวา “อห์ปิ คมิสสามีติ, คนตวา สัตถาร วันทิตวา ปริสปริยนฺเต นิสีทิ ฯ (๑/๕) เรียงใหม่ว่า

เนื้อหาเกี่ยวกับการเรียงประโยคจัดว่าเป็นสิ่งสำคัญในภาษาที่ช่วยให้การสื่อสารชัดเจน โดยเฉพาะในกรณีที่มีการใช้คำพูดหรือความคิด การแปลคำในวงเล็บช่วยในการทำความเข้าใจได้ง่ายขึ้น เช่น เมื่อมีการซ้อนประโยคหล

…าโล อริยสาวเก คนธมาลาทิหตุเถ วิหาร คจฺฉนฺเต ทิสวา “อย์ มหาชโน กุรี คนที่ติ ปุจฉิตวา “ธมฺมสฺสวนายาติ สุตฺวา “อห์ปิ คมิสสามีติ คนตวา สัตถาร วันทิตวา ปริสปริยตฺเต นิสีทิ ฯ (๑/๕) กาลพิเศษ กาลพิเศษ หมายถึง กา…

เอกสารนี้เป็นคู่มือการศึกษาเกี่ยวกับการแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ โดยเน้นการใช้งานของปัจจัยในกิริยาอาการเพื่อกำหนดความหมายที่ถูกต้อง เช่น อนุต มาน ปัจจัยที่ใช้กับกิริยาที่กำลังทำอยู่ และการสื่อสารในกาลพิเศ

…เป็นการยก หรือเน้นตัวกัตตาไปเสีย ขอให้ดูประโยคต่อไปนี้เพิ่มเติม เพื่อความเข้าใจดียิ่งขึ้น : เอวมฺเม สุต ฯ : : เตน วุตต์ : อมุมตาตา มยา ภิกขุสหสฺสํ นิมนต์ ฯ (๑/๗๑) อก กี ทวีตีห์ สทฺโท น สุขุยติ ฯ (๒/๓๐) อ…

บทความนี้เน้นการศึกษาและการใช้งานไวยากรณ์ในพระไตรปิฎก โดยเฉพาะการเน้นและยกตัวอย่างประโยคที่ถูกต้องเพื่อให้เข้าใจในการสื่อสารทางธรรมได้ดียิ่งขึ้น โดยมีการอธิบายว่าประโยคต่าง ๆ สามารถเขียนในรูปแบบที่เน้

…ิยานอน) (๑/๖๓) : (อยเยน) อกุสเตน ภวิตพพ์ อารทธวิริเยน ฯ (๑/๖๓) (เน้นความเป็น) : (อยเยน) สาย สพฺเพสุ สุตฺเตสุ วิหารโต อาคนฺตพฺพ ปจ สกาเล ส เพสุ อนุฏฐหิเตสุเยว วิหาร คนต พี ฯ (เน้นกิริยาอาการ) (๑/๖๓) มีข้อ…

คู่มือการแปลไทยเป็นมคธนี้จัดทำขึ้นเพื่อช่วยนักเรียนในระดับ ป.ธ.๔-๙ แนะนำการใช้ภาษาที่ถูกต้อง โดยมีการอธิบายเกี่ยวกับประโยคภาววาจกและเหตุกัตตุวาจก โดยเฉพาะประเด็นสำคัญว่าประโยคภาววาจกมีการใช้ที่เป็นพื้

๑๓๒ คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ ประโยคว่า : อตฺตโน ภาคิเนยฺยสฺส ทีฆนขปริพพาชกสุส เวทนาปริคคหสุตฺตนฺเต เทสียมาเน (๑/๔๗) แต่งเสียว่า : อตฺตโน ภาคเนยยสฺส ฯเปฯ สุตฺตนฺเต เทสิยนฺเต (ผิด) (๖) อนุต ปัจจ…

คู่มือนี้ได้อธิบายเกี่ยวกับการแปลภาษาไทยเป็นมคธโดยใช้หลักการของการลงปัจจัยที่ถูกต้องและวิธีการจัดรูปศัพท์ต่างๆ เช่น การเปลี่ยนแปลงของรูปคำในบริบทที่แตกต่างกัน คำแนะนำ และตัวอย่างการใช้ปัจจัยในการแปลเพ

…อโก ทหรภิกขุ กติวสุสา ตุมเหติ ปุจฉาวา ฯเปฯ (๑/๓๖) : เอโก กร สาวตถีวาสี กุลปุตโต สตฺถิ สนฺติเก ธมฺมก สุตวา สาสเน อุร์ ทตวา ปพฺพชิโต ลทรูปสมฺปโท ติสฺสตฺเถโร นาม อโหสิ ฯ (๒/๑๔๕) นอกจากนี้ ยังใช้กรณีที่แยกส่…

คู่มือฉบับนี้นำเสนอวิธีการใช้เอกศัพท์ที่แปลว่า 'หนึ่ง' ซึ่งทั้งเป็นสังขยาและสัพพนาม โดยมีการอธิบายถึงความแตกต่างและวิธีการใช้งานในประโยค รวมทั้งตัวอย่างการใช้คำในบริบทต่าง ๆ พร้อมทั้งความสำคัญของการแย

…ป็น ประดุจถูกหลาวแทงที่หูทั้งสอง ถึงความไม่สบาย กาย และเสียใจ ฯลฯ (สนามหลวง ป.ธ.๗/๒๕๒๖) : เต ต์ สทท สุตวาว สิเนรุมตเตน บุคคเรน สีเส ปหฎา วิย กณฺเมสุ สเลน วิทธา วิย ทุกฺขโทมนสฺสมฺปตฺตา ฯเปฯ (มงคล ๑/๑๒๐) :…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธนี้จัดทำขึ้นสำหรับนักศึกษาในระดับ ป.ธ. ๔-๙ โดยนำเสนอเนื้อหาเรียงลำดับบทเปรียบเทียบ พร้อมทั้งจัดระเบียบศัพท์และวรรณกรรมภาษามคธที่มีความเกี่ยวข้อง ช่วยให้ผู้เรียนสามารถเข้าใจและใช

…ปิตุอุปฏฐาโก จ นาม วิสปีเดน สเรน วิทโธปิ มรณทุกข์โต มุจฺจติ สุวณฺณสาโม วิย ยกฺขสนฺติก คโตปิ มุจฺจติ สุตโน นาม ทุคฺคโต วิย : โย ปน ฯเปฯ อญฺญตเรว โอภาสาทหิ อุปปนน ปาจเย ปฏิเสวติ, เอส ปโมส เลขวุตตีติ วุจฺจต…

เนื้อหาเกี่ยวกับการจัดเรียงประโยคในภาษาไทย โดยเฉพาะการใช้คำว่า วิย, ยถา, และ เสยฺยถา ในแต่ละตำแหน่งของประโยค นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงการใช้ประโยคอุปมาและการแบ่งประโยคเพื่อให้สื่อความหมายได้ชัดเจนยิ่

…เหมือนอย่างพวกเด็กหนุ่ม เมื่อจะทดลองกำาลัง ของตนจึงเหยียดแขน (เต็มที่) ขว้างก้อนดินไป ฉะนั้น ส่วนพระสุตตันติกะทั้งหลาย กล่าวว่า ก้อน ดินที่ขว้างไปโดยทำนองไล่กา ฯ : ตสฺส ลักขณมปิ ยถา ตรุณมนุสสา อตฺตโน พล …

…นดินเพื่อทดลองกำลังของตนในบริบทข้อเขียนทางพระพุทธศาสนา และมุ่งเน้นการตีความหมายของคำต่าง ๆ ตามที่พระสุตตันติกะได้กล่าวไว้ เช่น เรื่องการไม่ถูกรบกวนจิตใจ โดยมีการเปรียบเทียบการขว้างก้อนดินซึ่งคล้ายคลึงกับ…

…บบที่พึงจดจำมี ดังนี้ ๑. ประโยคต้นเรื่อง เช่น ....ติ ธมฺมเทสน์ สตฺถา วิหรนโต อารพุภ กเถสิ ฯ เอวมฺเม สุต ๆ เอก สมย์ ภควา ๒. ประโยคคอคาถา เช่น อนุสนธิ์ คเหตุวา ธมฺม เทเสนฺโต อิม คาถมาห์ ๆ อนุสนธิ์ ฯเปฯ อิม…

เนื้อหานี้พูดถึงหลักการและแนวทางในการแต่งภาษาไทยให้อยู่ในรูปแบบของมคธ สำหรับผู้ที่สนใจเรียนรู้การแต่งประโยคตามแบบดั้งเดิม โดยมีตัวอย่างประโยคสำหรับต้นเรื่อง คอคาถา และเอตทัคคะ กำหนดรูปแบบให้ผู้ศึกษาได