หน้าหนังสือทั้งหมด

การข่มจิตและเจริญภาวนา
80
การข่มจิตและเจริญภาวนา
…กิเลส” ของสมาธิ 11 ประการ ที่อาจเกิดขึ้นได้ในระหว่างการประคองใจรักษานิมิตดังนี้ คือ 1. วิจิกิจฉา 2. อมนสิการ 3. ถีนมิทธะ 4. ฉิมภิตัตตะ 5. อุพพิละ 6. ทุฏจุลละ 7. อัจจารัทธวิริยะ 8. อติลีนวิริยะ ความลังเล หรือค…
บทความนี้เสนอแนวทางการข่มจิตและการเจริญภาวนา วิธีการทำให้จิตใจสงบ รวมถึงการสร้างเสริมความเชื่อในการปฏิบัติธรรม และการเว้นจากบุคคลที่มีจิตใจไม่สงบ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงอุปกิเลสที่เกิดขึ้นในระหว่างการรัก
การสอนเกี่ยวกับนิวรณ์และอุปกิเลสในพระพุทธศาสนา
20
การสอนเกี่ยวกับนิวรณ์และอุปกิเลสในพระพุทธศาสนา
… ในที่นี้หมายถึง กิเลสที่เกิดขึ้นใน ขณะปฏิบัติสมาธิ ซึ่งมีอยู่ด้วยกัน 11 ประการ คือ 1. วิจิกิจฉา 2. อมนสิการ 3. ถีนมิทธะ 4. ฉัมภิตัตตะ 5. อุพพิละ 6. ทุฏจุลละ 7. อัจจารัทธวิริยะ 8. อติลีนวิริยะ ความลังเลสงสัย …
บทความนี้พูดถึงนิวรณ์และอุปกิเลสที่เป็นอุปสรรคต่อการปฏิบัติสมาธิและการเข้าถึงความสงบสุขภายใน และแนะนำเกี่ยวกับการขจัดอุปสรรคเหล่านี้ เพื่อให้สามารถทำจิตให้สงบได้ และพบเจอกับประสบการณ์ภายในที่ดีขึ้น กา
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี
265
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี
…กาสกสิณสฺส อุคฆาเฏามสกุกุเณยยตฺตา วุตติ อากาสวชชิเต สูติ ฯ กสิณนฺติ กสิณปฏิภาคนิมิตต์ ฯ อุคฆาฏตวาติ อมนสิการ วเสน อุทธริตวา ฯ อนนตวเสน ปริกมุม กโรนฺตสุชาติ อนนต์ อากาส์ อนนต์ อากาสนฺติ อากาส์ อารพุก ปริกมุม ก…
บทความนี้สำรวจการศึกษาของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ อภิธมฺมตฺถวิภาวินี ที่อธิบายถึงปฏิบัติกรรมฐานและการเข้าถึงสมาธิอย่างลึกซึ้ง โดยเน้นการปฏิบัติและการเข้าใจในธรรมะต่างๆ เช่น กสิณาและวิญญาณ ซึ่งช่วยให้
อุปกิเลสของสมาธิ
68
อุปกิเลสของสมาธิ
…ปัจจัยให้แสงสว่างและการเห็นรูปนั้นหายไป อุปกิเลสเหล่านี้ คือ ๑. วิจิกิจฉา ความลังเลหรือความสงสัย ๒. อมนสิการ ความไม่ใส่ใจไว้ให้ดี ๓. ถีนมิทธะ ความท้อและความเคลิบเคลิ้มง่วงนอน ๔. ฉิมภิทัตตะ ความสะดุ้งหวาดกลัว …
เนื้อหาว่าด้วยอุปกิเลสของสมาธิที่พระพุทธองค์ได้ตรัสแก่ภิกษุสามรูป โดยพระองค์ได้อธิบายว่าอุปกิเลสเหล่านี้เป็นเหตุให้แสงสว่างและการเห็นรูปหายไป โดยได้ระบุถึง 11 ประการที่ทำให้สมาธิเสียหาย การเข้าใจอุปกิ
ภาวนานัยในวิสุทธิมรรคแปล
26
ภาวนานัยในวิสุทธิมรรคแปล
…ายเป็นธาตุ ดิน โลมา ปฐวีธาตุ - ขนทั้งหลายเป็นธาตุดิน " ดังนี้เป็นต้น จะ ปรากฏเป็นชักช้าไป แต่เมื่อเธอมนสิการ (แต่โดยลักษณะ) ว่า "สิ่งที่มีลักษณะกระด้าง เป็นธาตุดิน สิ่งที่มีลักษณะซึมซาบ เป็น ธาตุน้ำ สิ่งที่มี…
บทความนี้นำเสนอแนวทางการภาวนาในธาตุกรรมฐาน โดยมีการแยกประเภทธาตุตามลักษณะเช่น ธาตุดิน น้ำ ไฟ ลม สำหรับภิกษุที่มีปัญญากล้า การปฏิบัติจะชัดเจนมากขึ้น โดยยกตัวอย่างการสวดภาษาบาลีเป็นอุปมาเพื่อเปรียบเทียบ
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอน ๑ - อธิโมกข์ และ มนสิการ
83
วิทยาธรรมภาค ๓ ตอน ๑ - อธิโมกข์ และ มนสิการ
…นดังเสาเขือน เพราะความที่นิงอยู่ในอารมณ์ [๑ มนสิการ] ความทำ ชื่อว่าการ ความทำ (อารมณ์ไว้) ในใจ ชื่อมนสิการ นัยหนึ่ง เจตสิกธรรมโดยอ้อมทำให้ใจไม่มีเหมือนเดิม คือใจว่างคง เหตุนี้เจตสิกธรรมนี้จึงชื่อมนสิการ (แป…
เนื้อหาในวิทยาธรรมภาค ๓ ตอน ๑ พิจารณาแนวคิดเกี่ยวกับอธิโมกข์และมนสิการ เช่นการทำให้จิตใจว่างจากความฟุ้งซ่านและการเรียนรู้ที่จะจัดการอารมณ์ที่เกิดขึ้นในใจ โดยมีการอธิบายลักษณะและความสำคัญของมนสิการในกา
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 81
81
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 81
…กลืนกินลงไปเล่า ก็ปรากฏดุจของที่ เขาใส่ลงไปในกองโกฏฐาส (ไปสิ้น) [นิมิตและอัปปนา] ในลำดับนั้น เมื่อเธอมนสิการเนือง ๆ ว่า "ปฏิกูล ๆ ตามมน สิการโกศลวิธีต่อไปมีวิธีปล่อยลำดับเป็นต้น อัปปนาจะเกิดขึ้นโดย ลำดับ ในกา…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับการปฏิบัติทางจิตใจของพระโยคาวจร ที่อธิบายถึงกรรมฐานอสุภ และความสามารถในการเข้าถึงอัปปนา โดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับการปรากฏของโกฏฐาสและการเกิดขึ้นของปฐมฌาน การทำความเพียรในโกฏฐาสต่างๆ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - โกฏฐาสและอุปมาน้ำเสียงพราน
38
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - โกฏฐาสและอุปมาน้ำเสียงพราน
…ยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 38 ดำเนินไปจนสุดโกฏฐาสต้น คือ เกสา นี้เหมือนกัน ทีนี้เมื่อมนสิการ ไป ๆ โกฏฐาสลางเหล่าก็ปรากฏ ลางเหล่าก็ไม่ปรากฏ โกฏฐาส เหล่าใด ๆ ปรากฏ เธอพึงทำงาน (มนสิการ) ในโกฏฐาส…
ในบทนี้กล่าวถึงการปรากฏของโกฏฐาสในกระบวนการมนสิการที่มีลักษณะเฉพาะของโกฏฐาสแต่ละเหล่า รวมถึงการใช้ภาพอุปมาในการอธิบายวิธีการที่จิตใจตอบสนองต่อเสียงและการกระทำ เช่นเดียวกับที่พรานใช้เสียงในการไล่ลิงในด
มนสิการในพระโยคาวจร
37
มนสิการในพระโยคาวจร
…กะมนสิการ (โดยอนุโลม เริ่ม) ว่า เกสา มนสิการก็ดำเนินไปจนสุดจดโกฏฐาสปลาย คือ มุตติ นี้ทีเดียว และเมื่อมนสิการ (โดยปฏิโลม) ว่า มุตติ มนสิการ
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับกระบวนการมนสิการของพระโยคาวจร โดยเริ่มจากการไม่ฟุ้งซ่านและการเลิกทำตามบัญญัติ การนำน้ำในป่าเป็นตัวอย่าง เพื่อทำความเข้าใจเกี่ยวกับการตั้งจิตไว้ในความเป็นปฏิกูล การปล่อยลำดับในก
การเดินทางสู่ความสำเร็จในธรรมะ
36
การเดินทางสู่ความสำเร็จในธรรมะ
…่เรื่องนัก ก็ฉันเดียวกับมนสิการโดยไม่ อนึ่ง แม้มนสิการโดยไม่เรื่องนัก ก็ฉันเดีย เร่งนัก เพราะว่าเมื่อมนสิการเรื่องนัก กรรมฐานจะไม่ถึงที่สุด ไม่ เป็นปัจจัยแห่งความได้คุณวิเสส เปรียบเหมือนเมื่อบุรุษผู้ใคร่จะเดิ…
บทความนี้อธิบายถึงการเดินทางในธรรมะที่ต้องระวังไม่ให้จิตฟุ้งซ่านและต้องมีการป้องกันอารมณ์หลากหลาย โดยเปรียบเทียบการเดินทางกับการเข้าใจกรรมฐานเพื่อไม่ให้บิดเบือนจากจุดหมาย และมีแนวทางในการระมัดระวังการ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
35
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ว่างเสียขั้น ๑ ก็จะเหนื่อยกาย (จน) ตก ไม่ยังการขึ้นให้สำเร็จได้ฉะนั้น [มนสิการ โดยไม่เร่งนัก แม้เมื่อมนสิการ โดยลำดับ ก็พึงมนสิการ โดยไม่เร่งนักด้วย เพราะเมื่อมนสิการเร่งนัก กรรมฐานคงถึงที่สุดเป็นแท้ก็จริง แต…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงกรรมฐานในปฏิกูลมนสิการและแบ่งเป็นสมถกรรมฐาน 6 วิธี รวมถึงการทำมนสิการโกสัลละ 10 วิธี โดยย้ำว่าควรมีกระบวนการที่ชัดเจน และไม่ควรเร่งในการปฏิบัติ เพื่อป้องกันความเหนื่อยใจและทำให้เกิ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - วิญญาณและอนันตะ
247
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - วิญญาณและอนันตะ
…ญาณเป็นอนันตะ" ดังนี้ อีกนัยหนึ่ง วิญญาณนั้นเป็นอนันตะ ด้วยอำนาจมนสิการ จริงอยู่ พระโยคาวจรนั้น เมื่อมนสิการถึงวิญญาณ ซึ่งมีอากาศเป็นที่ยึดหน่วงอยู่นั้นโดยไม่มีส่วนเหลือ ก็เท่ากับมนสิการว่า (วิญญาณ) ไม่มีที่ส…
ในบทนี้พูดถึงการวิเคราะห์ความหมายของวิญญาณที่เชื่อมกับอากาศ โดยใช้หลักของมนสิการที่กล่าวถึงลักษณะของวิญญาณว่าเป็นอนันตะ ซึ่งไม่สามารถนับจำนวนได้และวิเคราะห์เพิ่มเติมเกี่ยวกับวิญญาณในทางพระพุทธศาสนา บท
วิธีเจริญธาตุกัมมัฏฐานสำหรับผู้มีปัญญากล้า
27
วิธีเจริญธาตุกัมมัฏฐานสำหรับผู้มีปัญญากล้า
…การกำหนด ธาตุอย่างพิสดารไปตามอาการมีผมเป็นต้น ก็ปรากฏเป็นชักช้าสำหรับ ภิกษุผู้มีปัญญากล้า ต่อเมื่อเธอมนสิการอย่างสังเขปโดยนับว่า "สิ่ง ที่มีลักษณะกระด้าง เป็นธาตุดิน " เป็นต้น กรรมฐานจึงปรากฏ สำหรับอีกรูปหนึ่…
บทความนี้กล่าวถึงวิธีการเจริญธาตุกัมมัฏฐานสำหรับภิกษุที่มีปัญญากล้า โดยเน้นการปลีกตัวไปสู่ที่ลับเพื่อทำกรรมฐานอย่างมีประสิทธิภาพ เช่น การกำหนดธาตุต่าง ๆ อนุญาตให้เกิดความชัดเจนในกรรมฐาน และควรหลีกเลี่
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
275
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…เขต นาสกุ อุปกิเลสวิมุตติ ปน สกฺโกติ ตสฺมา ลักขณสกุลกฺขณตถเมตฺถ ปุน โยโค กรณีโย ฯ ลักขณานิ ปน กิสฺส อมนสิการา เกน ปฏิจฉนฺนตฺตา น อุปฏฐหนฺติ ฯ อนิจจลักขณ์ ตาว อุทยพุพยาน อมนสิการา สนฺตติยา ปฏิจฉนุนตฺตา น อุปฏฐ…
บทนี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคและการประยุกต์ใช้ปฏิปทาญาณทสฺสนอย่างละเอียด โดยอธิบายเกี่ยวกับลักษณะและความหมายของอุปกิเลสที่ส่งผลต่อการรู้แจ้งข้อมูลเป็นสำคัญในธรรมชาติและพฤติกรรมของมนุษย์ สร้างความเข้าใจในอน
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
140
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…ีสมุป์ สัญญา นานๆตา นานาสภาวา อญฺญมญญ์ อสทิสา ตสฺมา นานอุตสญฺญาติ วุตตา ฯ ตานํ สพฺพโส นานตฺตสญฺญาน์ อมนสิการา อนาวชุชนา อสมนฺนาหารา อปจจเวกขณา ฯ ยสฺมา ตา นาวชฺชติ น มนสิกโรติ น ปจจเวกฺขติ ตสมาติ วุตต์ โหติ ฯ …
เนื้อหาเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺค และการวิเคราะห์การทำงานของจิตที่มีผลต่อการปฏิบัติธรรม โดยเฉพาะในด้านสัญญาและการไม่ยึดถือในรูปแบบที่ต่างกัน นอกจากนี้เนื้อหายังกล่าวถึงการอธิบายธาตุของปัญญาและการถูกต้องในกา
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
139
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…ลาโม อรูปสมาปันโน ปญฺจมตตานิ สกฏสตานิ นิสสาย อติกฺกมนฺตานิ เนว อททส น สทท อสฺโสสีติ ฯ นานตฺตสญฺญาน์ อมนสิการาติ นานตฺเต วา โคจเร ปวตฺตาน สญฺญาน์ นานตฺตานํ วา สัญญาน ฯ ยสฺมา หิ เอตา ตตฺถ กตมา นานๆตสญฺญาโย ยา อ…
เนื้อหาจะอธิบายลักษณะและการพัฒนาของฌานตามวิสุทธิมคฺค อธิบายการปฏิบัติที่นำไปสู่การเข้าถึงฌานต่าง ๆ การเข้าใจในธรรมชาติของการเกิดและดับ พร้อมชี้ให้เห็นถึงขั้นตอนและข้อควรระวังในการปฏิบัติ การพูดถึงอากา
วิสุทธิมคฺคสฺส: อารุปปนิทฺเทโส
137
วิสุทธิมคฺคสฺส: อารุปปนิทฺเทโส
…เยว เปกฺขมาโน วิหรติฯ เอตฺตาวตา เจส สพฺพโส รูปสญฺญาน์ สมติกฺกมา ปฏิม สัญญาน อตฺถึงฺคมา นานๆตสัญญาน์ อมนสิการา อนตฺโต อากาโสติ อากาสานญจายตน์ อุปสมฺปชฺช วิหรตีติ วุจจติ ฯ ตตฺถ สพฺพโสติ สพฺพากาเรน ฯ สพฺพาส วา อ…
บทความนี้กล่าวถึงการเข้าใจรูปลักษณ์และความสัมพันธ์ของอากาศในขอบเขตของวิสุทธิมคฺคสฺส โดยประยุกต์ใช้แนวคิดเกี่ยวกับอารยธรรมและการสื่อสารในอารมณ์ต่างๆ ทำให้ผู้อ่านได้จัดการกับอารมณ์ในชีวิตประจำวันและการพ
พระวิสุทธิมรรค
136
พระวิสุทธิมรรค
…ส อากาโสติ มนสิกโรนฺโต กสิณ อุคฆาภูติ นาม ฯ กสิณมปิ อุคฺฆาฏิยมาน เนว อุพพฏฏติ วิวฏฺฏติ เกวล์ อิมสฺส อมนสิการญจ อากาโส อากาโสติ มนสิการญจ ปฏิจจ อุคฆาฏิติ นาม โหติ ฯ กสิณคุฆาฏิมากาสมาติ ปญฺญาย ๆ กสิณคุฆาฏิมากาส…
วิสุทธิมรรคเป็นข้อความสำคัญในพระพุทธศาสนาที่พูดถึงการฝึกสมาธิและพัฒนาจิตใจให้บริสุทธิ์ โดยอธิบายถึงกระบวนการทำจิตให้สงบและเข้าใจธรรมชาติของอากาศ เพื่อเข้าถึงการตรัสรู้ โดยมองว่าความเข้าใจที่ถูกต้องในเ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล
74
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล
… ปริจิตา ยถา พุทเธน เทสิตา โสม โลก ปภาเสติ อนุภา มุตโตว จนทิมาติ ฯ อย กกจุปมาฯ อิธ ปนสฺส อาคตคตวเสน อมนสิการมตฺตเมว ปโยชนนติ เวทิตพฺพ์ ฯ อิท กมฺมฏฺฐานํ มนสิกโรโต กสฺสติ น จิเรเนว นิมิตฺตญฺจ อุปปชชติ อวเสสชฺฌา…
บทความนี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคสฺส ซึ่งเน้นการปฏิบัติในด้านการทำสมาธิและฝึกจิต โดยมีการอธิบายเกี่ยวกับการทำอานาปานสติและวิธีการทำจิตให้สงบในสถานการณ์ต่างๆ เพื่อให้เกิดความสงบสุขและเข้าใจถึงหลักธรรมที่ถูก
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
250
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 249 ส่วนนัยแห่งอัปปนาแม้ในอากิญจัญญายตนะนี้ บัณฑิตก็พึงทราบ ตามนัยที่กล่าวแล้ว (ในอากาสานัญจายตนะ) เถิด แต่นี่เป็นความ แปลกกัน คือ เมื่ออัปปนาจิตนั้นเกิด
…ิญจัญญายตนะ โดยอธิบายว่าการเกิดขึ้นของอัปปนาจิตนั้นทำให้บัณฑิตเห็นความรู้สึกในอากาศ อย่างไรก็ดี เมื่อมนสิการว่า “ไม่มี” ความรู้สึกนั้นก็หายไป ทำให้เห็นแต่ความว่างเปล่าและไม่มีสิ่งใดเกิดขึ้น การวิเคราะห์นี้มีค…