หน้าหนังสือทั้งหมด

ภพและโลกในพุทธศาสนา
137
ภพและโลกในพุทธศาสนา
…้แก่ พรหมปริตตสุภา พรหมอัปปมาณสุภาและพรหมสุภกิณหา เนวสัญญานาสัญญายตนะ อากิญจัญญายตนะ วิญญาณัญจายตนะ อากาสานัญจายตนะ อกนิฏฐา สุทัสสี สุทัสสา อตัปปา อวิหา เวหัปผลา อสัญญีสัตตา ปริตตสุภา อัปปมาณสุภา สุภกิณหา ปริตตาภา อ…
เนื้อหาเกี่ยวกับภพต่างๆ ในพุทธศาสนาได้แก่ ภพมนุษย์, ภพสวรรค์ทั้ง 6 และภพของพรหมที่ได้ปฐมฌาน, ทุติยฌาน, ตติยฌาน รวมถึงการอธิบายถึงประเภทต่างๆ ของสวรรค์และนรก ภาพรวมความสำคัญของฌานทั้งสามในภพของพรหมพร้อ
การเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏ
17
การเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏ
… อตัปปา สุทัสสา สุทัสสี และอกนิฏฐา และอรูปพรหมผู้ได้บรรลุฌานสมาบัติที่ละเอียดกว่ารูปพรหม 4 ภูมิ คือ อากาสานัญจายตนะ วิญญาณัญจายตนะ อากิญจัญญายตนะ และเนวสัญญานาสัญญายตนะ ในหัวข้อนี้ นักศึกษาได้ทำความเข้าใจมากขึ้น ในเ…
สัมพุทธเจ้าตรัสถึงการเวียนว่ายตายเกิดในสังสารวัฏในมหาสีหนาทสูตร โดยแสดงให้เห็นว่าหมายถึงการเวียนว่ายในภูมิที่ต่างกัน ซึ่งแบ่งออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ เหฏฐิมสงสาร, มัชฌิมสงสาร, และอุปริมสงสาร โดยมีการวิ
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
43
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
…ระดับ ได้แก่ 1. ปฐมฌาน 2. ทุติยฌาน 3. ตติยฌาน 4. จตุตถฌาน 2) ฌานในขั้น อรูปฌาน มี 4 ระดับ ได้แก่ 1. อากาสานัญจายตนะ 2. วิญญาณัญจายตนะ 3. อากิญจัญญายตนะ 4. เนวสัญญานาสัญญายตนะ ในรูปฌาน ฌานที่เกิดขึ้นนั้นจะมีองค์ฌานที…
อาการที่เกิดจากการรวมจิตเป็นเอกัคคตาจะทำให้ผู้ปฏิบัติตกใจได้เนื่องจากไม่เคยประสบมาก่อน แต่หากสามารถประคองจิตให้เป็นกลางจะทำให้จิตรวมเป็นหนึ่งได้ โดยมีองค์ฌานต่างๆ เกิดขึ้นตามมา ความสำคัญของเอกัคคตาคือ
สมาธิและฌานตามหลักคำสอนของพระมงคลเทพมุนี
62
สมาธิและฌานตามหลักคำสอนของพระมงคลเทพมุนี
…ุดนิ่งกลางดวงถูกส่วนมีผุดขึ้นมาอีกดวงหนึ่งเป็นดวงที่สี่จตุตถ ฌาน เข้าถึงกายอรูปพรหม เข้าอรูปฌาน คือ อากาสานัญจายตนะ วิญญาณัญ จายตนะ อากิญจัญญายตนะ เนวสัญญานาสัญญายตนะ” มูลนิธิพุทธภาวนาวิชชาธรรมกาย, ชีวประวัติ ผลงานแ…
ในบทนี้อธิบายการเข้าถึงกายมนุษย์ละเอียดและกายทิพย์ โดยเริ่มจากการหยุดใจที่กลางดวงธรรม จนมีการสร้างดวงปฐมมรรคของกายละเอียดขนาดเท่าฟองไข่แดง การปฏิบัติต่อไปจะนำไปสู่การเข้าถึงฌานต่าง ๆ ประกอบไปด้วยฌาน 1
พุทธิจริตและกัมมัฏฐานในหลักสมาธิ
111
พุทธิจริตและกัมมัฏฐานในหลักสมาธิ
…10 อย่าง ก. อรูปกัมมัฏฐาน 4 คือ การเอาอารมณ์ที่ไม่มีรูปมาเป็นที่ตั้งแห่งการทำงานของใจ ประกอบด้วย 1. อากาสานัญจายตนะ กำหนดช่องว่างอันหาที่สุดมิได้ ซึ่งเกิดจากการเพิกกลิ่นออกไป เป็นอารมณ์ 2. วิญญาณัญจายตนะ กำหนดวิญญาณ…
บทความนี้กล่าวถึงพุทธิจริตที่เกี่ยวข้องกับการเจริญกัมมัฏฐาน 4 อย่าง ได้แก่ มรณานุสติ อุปสมานุสติ อาหาเรปฏิกูลสัญญา และจตุธาตุววัฏฐาน ซึ่งสนับสนุนให้มีการพิจารณาถึงคุณธรรมในการตอบแทนสังคม นอกจากนี้ยังแ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
250
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
…๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 249 ส่วนนัยแห่งอัปปนาแม้ในอากิญจัญญายตนะนี้ บัณฑิตก็พึงทราบ ตามนัยที่กล่าวแล้ว (ในอากาสานัญจายตนะ) เถิด แต่นี่เป็นความ แปลกกัน คือ เมื่ออัปปนาจิตนั้นเกิดขึ้นแล้ว (โยคาวจร) ภิกษุนั้น เห็นความรู้สึกท…
เนื้อหานี้กล่าวถึงนัยที่สำคัญของอัปปนาในบริบทของอากิญจัญญายตนะ โดยอธิบายว่าการเกิดขึ้นของอัปปนาจิตนั้นทำให้บัณฑิตเห็นความรู้สึกในอากาศ อย่างไรก็ดี เมื่อมนสิการว่า “ไม่มี” ความรู้สึกนั้นก็หายไป ทำให้เห
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การทำความเข้าใจเกี่ยวกับอาการของจิต
265
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การทำความเข้าใจเกี่ยวกับอาการของจิต
… ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 264 บุรุษที่เกาะมณฑป (โหนอยู่) เพราะเกลียดที่ไม่สะอาด วิญญา ณัญจายตนะอันปรารภอากาสานัญจายตนะที่มีอากาศเป็นอารมณ์เป็นไป พึงเห็นเหมือนคนที่อาศัย (เกาะ) บุรุษผู้เกาะมณฑป อากิญจัญญา ยตนะอันไม่ทำอา…
เนื้อหาเกี่ยวกับการทำความเข้าใจเกี่ยวกับอากิญจัญญายตนะและเนวสัญญานาสัญญายตนะ โดยเน้นว่าสิ่งเหล่านี้มีความสำคัญในกระบวนการคิดและการดำรงอยู่ ลักษณะของบุรุษที่เกาะมณฑปถูกใช้เป็นอุทาหรณ์เพื่ออธิบายความไม่
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 232
233
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 232
…ระโยคาวจรนั้น ครั้นเห็นโทษในรูปาวจรจตุตถฌานนั้นอย่างนี้ แล้ว ตัดความไยดี (ในฌานนั้น) เสีย ทำในใจซึ่งอากาสานัญจายตนะ โดย (ว่า) เป็นธรรมละเอียด แผ่กสิณไปจนตลอดเขตจักรวาล หรือ มหาฎีกาช่วยเล่าขยายความว่า สุนัขตัวหนึ่งพอ…
ในเนื้อหานี้ได้กล่าวถึงการพิจารณาเกี่ยวกับความกลัวและการหลีกหนีในบริบทของฌาน โดยพระโยคาวจรได้เห็นโทษในรูปาวจรจตุตถฌานว่าเป็นอารมณ์ที่มีลักษณะหยาบและมีการประมวลด้วยอุปมาของสุนัขที่ถูกสุกรขวิดและคนที่กล
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
254
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…นั้นของเขาเป็นกรรมภพ ดังนี้เป็นต้น อีกคนหนึ่ง ปรารถนาว่าเราจักเสวยสมบัติในอรูปภพ แล้ว เจริญสมาบัติมีอากาสานัญจายตนะเป็นอาทิ เพราะกามุปาทานเป็น ปัจจัยเช่นเดียวกัน ครั้นบริบูรณ์ไปด้วยภาวนา เขา (ตายไป) ก็เกิด ในอรูปภพน…
เนื้อเรื่องเกี่ยวกับกรรมที่เป็นเหตุแห่งการอุบัติในสภาวะต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นอบาย สวรรค์ หรือพรหมโลก อธิบายถึงการประพฤติและการเจริญภาวนาเป็นปัจจัยที่นำพาไปสู่การเกิดในภพที่ดีตามกรรมที่สร้างขึ้น ทุกอย่างขึ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: วิสัยภูมิแห่งเปรตและอสุรกาย
188
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: วิสัยภูมิแห่งเปรตและอสุรกาย
…ี ๕ ชั้น คือ อวิหา ๑ อตัปปา ๑ สุทัสสา ๑ สุทัสสี ๑ อกนิฏฐา ๑ ฯ ภูมิแห่งอรูปาวจรมี ๔ ชั้น คือ ภูมิแห่งอากาสานัญจายตนะ ๑ ภูมิแห่งวิญญาณัญจายตนะ ๑ ภูมิแห่งอากิญจัญญายตนะ ๑ ภูมิแห่ง เนวสัญญานาสัญญายตนะ ๑ ฯ
บทความนี้กล่าวถึงประเภทของภูมิในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งแบ่งออกเป็นหลายชนิด โดยเฉพาะกามสุคติภูมิที่มี 11 ประเภท รวมถึงมนุษย์และเทวดาในชั้นต่างๆ ในที่นี้ยังมีการระบุจำนวนและชั้นของภูมิแห่งฌานแต่ละประเภ
ธรรมะเพื่อประชาชน: สามคุกใหญ่ของสรรพสัตว์
392
ธรรมะเพื่อประชาชน: สามคุกใหญ่ของสรรพสัตว์
ธรรมะเพื่อประชาช ภพ สาม คุกใหญ่ของสรรพสัตว์ ๓๕๑ เกตุดอกบัวตูม มีอยู่ ๔ ชั้นด้วยกัน คืออากาสานัญจายตนะ วิญญานัญญจายตนะ อากิญจัญญายตนะ และเนวสัญญาณา สัญญายตนะ อายุของพวกเขาก็ยืนนานมากทีเดียว เขาไม่นับ กั…
บทความนี้นำเสนอการกล่าวถึงอรูปพรหมและการเรียนรู้ธรรมะจากพระพุทธเจ้า ภายใต้บริบทของอาจารย์อาฬารดาบสและอุทกดาบสที่มรณภาพและเกิดใหม่ในอรูปพรหม อธิบายถึงลักษณะของชีวิตที่ยาวนานเกินกว่าที่มนุษย์จะเข้าใจ ทำ
ธรรมะเกี่ยวกับหมู่สัตว์และอรูปฌาน
473
ธรรมะเกี่ยวกับหมู่สัตว์และอรูปฌาน
…ณ์ว่า อากาศหาที่สุดมิได้ เมื่อตายไปจึง มาอุบัติในอรูปพรหมแห่งนี้ ประเภทที่ ๗ คือหมู่สัตว์ที่ก้าวล่วงอากาสานัญจายตนะ แล้วเพ่งวิญญาณที่หาที่สุดมิได้ จนได้เข้าถึงวิญญาณัญจายตนะ ประเภทที่ ๘ หมู่สัตว์พวกหนึ่ง ที่ก้าวล่วง…
เนื้อหาเสนอการวิเคราะห์ผลิตภาพของหมู่สัตว์ตามธรรมะ โดยเฉพาะประเภทที่ไม่มีสัญญาและวิธีการเข้าถึงอรูปฌาน ซึ่งระบุถึงความละเอียดและประณีตในการบรรลุธรรมที่สูงสง่า ปัญหาเกี่ยวกับไตรลักษณ์ และการหลุดพ้นจากว
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
244
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - หน้าที่ 243 เข้าถึงอากาสานัญจายตนะอยู่" นั้น มีอรรถวิเคราะห์ว่า สิ่งที่ชื่อ อนันตะ เพราะไม่มีที่สุด อากาศเป็นอนันตะ จึงชื่ออากาสานันตะ…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงอากาสานัญจายตนะ ซึ่งเป็นฌานที่ไม่มีที่สุดในอากาศ โดยมีการวิเคราะห์ความหมายของคำว่าอากาสานัญจายตนะ ทำให้เข้าใจถึงการ…
การวิเคราะห์คำในวิสุทธิมรรค
252
การวิเคราะห์คำในวิสุทธิมรรค
…ี ความเป็น อกิญจนะ ชื่อว่า อากิญ ธัญญะ คำนี้เป็นคำเรียกความปราศไปแห่งวิญญาณ (ความรู้สึกที่มีอยู่) ในอากาสานัญจายตนะ (นั่นเอง) อากิญจัญญะนั้น ชื่อว่าเป็นอายตนะ โดยอรรถว่าเป็นที่อาศัยอยู่แห่งฌานนั้น ดังคำว่า เทวายตนะข…
ในเนื้อหานี้มีการวิเคราะห์คำว่า 'นตฺถิ กิญจิ' ซึ่งหมายถึงการทำให้วิญญาณไม่เหลืออยู่ และอธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงอากิญจัญญายตนะ ว่ามีอรรถที่กล่าวถึงการปราศไปแห่งวิญญาณ โดยในสภาวะนี้ไม่มีแม้แต่ความรู้สึ
การเข้าปฐมฌานและการข้ามกสิณ
90
การเข้าปฐมฌานและการข้ามกสิณ
…มื่อโลหิตกสิณเพิก ปรากฏมีกสิณุคฆาฎิมากาส (อากาศตรงที่ดวงกสิณเพิก) ไม่ทำในใจกสิณุคฆาฎิ มากาสนั้น เข้าอากาสานัญจายตนะฌานแล้ว ทำความปราศไปแห่งวิญญาณที่เป็นไปอยู่ ในอากาสานัญจายตนะนั้น ให้เป็นอารมณ์แล้วเข้าอากิญจัญญายตน…
บทความนี้อธิบายถึงกระบวนการการเข้าปฐมฌานซึ่งเริ่มจากการเข้าปฐวีกสิณและเลื่อนไปยังเตโชกสิณ รวมถึงการข้ามกสิณต่าง ๆ ด้วยการควบคุมจิตใจ เพื่อให้เกิดสมาธิและอ่านเข้าใจความหมายของฌานต่าง ๆ ให้ดีขึ้น สู่การ
ปัจฉิมโอวาทของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
178
ปัจฉิมโอวาทของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…้าทุติยฌาน ออกจากทุติยฌานแล้ว เข้าตติยฌาน ออกจากตติยฌานแล้ว เข้าจตุตถฌาน ออกจากจตุตถ ฌานแล้ว ทรงเข้าอากาสานัญจายตนะ ออกจากอากาสานัญจายตนสมาบัติแล้ว เข้าวิญญาณัญจายตนะ บทที่ 7 พุทธประวัติ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าองค์ปัจจุ…
ในช่วงสุดท้ายก่อนปรินิพพาน พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงอนุญาตให้สงฆ์ถอดสิกขาบทเล็กน้อย และได้ตรัสเตือนให้ภิกษุทั้งหลายรู้จักไม่ประมาท โดยทางพระองค์ก็ทรงสงบเสงี่ยม ก่อนจะเข้าสู่สมาบัติ 9 ขณะซึ่งประกอบด้วย
สังสารวัฏ: การเวียนว่ายตายเกิดในพุทธศาสนา
16
สังสารวัฏ: การเวียนว่ายตายเกิดในพุทธศาสนา
…เหล่าหนึ่งมีกายอย่างเดียวกัน มีสัญญา อย่างเดียวกัน เช่น สุภกิณหพรหม 5. สัตว์เหล่าหนึ่งผู้เข้าถึงชั้นอากาสานัญจายตนะ 6. สัตว์เหล่าหนึ่ง ผู้เข้าถึงชั้นวิญญาณัญจายตนะ 7. สัตว์เหล่าหนึ่งผู้เข้าถึงชั้นอากิญจัญญายตนะ สัตต…
พระดำรัสของพระพุทธเจ้าให้เห็นว่า ชีวิตมนุษย์ยังต้องเวียนว่ายตายเกิดในภูมิต่างๆ ตามผลของการกระทำในอดีต สังสารวัฏหมายถึงการเดินทางของวิญญาณในสามภพและการกำเนิดในทั้งสี่ประเภท เราจะค้นหาความหมายเหล่านี้ใน
การเข้าถึงนิพพานและการตายด้วยนิพพาน
58
การเข้าถึงนิพพานและการตายด้วยนิพพาน
ลำดับที่ ๑๓ เข้านิพพานเป็นและนิพพานตาย ตลอดจนสุดหยาบสุดละเอียด วิธีเข้านิพพานเป็น นิพพานตาย ประกอบดวงธรรมที่ทำให้เป็นพระโสดา เป็นปฐมฌาน ประกอบดวงธรรมที่ทำให้เป็นพระสกิทาคามี เป็น ทุติยฌาน ประกอบดวงธรร
…ามี, พระอนาคามี และพระอรหัตต์ รวมถึงการเข้าใจในเหตุว่างจากฌานต่าง ๆ ที่นำไปสู่การเข้าถึงนิพพาน เช่น อากาสานัญจายตนะฌาน และวิญญาณัญจายตนะฌาน ซึ่งทั้งหมดนี้ช่วยให้ผู้ปฏิบัติทำความเข้าใจในเส้นทางการเข้าสู่นิพพานได้ชัดเ…
วิธีเข้านิพพานและสมาบัติ
35
วิธีเข้านิพพานและสมาบัติ
…ของพระอนาคามีเป็นตติยฌาน ธรรมที่ ทําให้เป็นธรรมกายของพระอรหัตต์เป็นจตุตถฌาน ว่างของ ปฐมฌานประกอบเป็นอากาสานัญจายตนะฌาน รู้ในว่างของ ทุติยฌานเป็นวิญญาณัญจายตนะฌาน รู้ที่ละเอียดในเหตุว่าง ของตติยฌานเป็นอากิญจัญญายตนะฌ…
วิธีเข้านิพพานเป็นกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินการทำสมาบัติในระดับต่าง ๆ โดยเริ่มจากการทำฌานตามลำดับเพื่อเข้าถึงธรรมกายของพระที่แตกต่างกัน เช่น พระโสดา, พระสกิทาคามี, พระอนาคามี, และพระอรหัตต์. แ
การเข้าถึงฌานในธรรมกาย
28
การเข้าถึงฌานในธรรมกาย
…ยน้อมไปในเหตุว่างของ ปฐมฌาน เห็นเป็นดวงใสเท่าจตุตถฌาน ธรรมกายก็นั่งบนดวง นั้น เมื่อธรรมกายนั่งอยู่บนอากาสานัญจายตนะฌานดังนี้แล้ว ใจธรรมกายน้อมไปในรู้ในเหตุว่างของทุติยฌาน อากาสานัญ จายตนะฌานก็จางหายไป เกิดวิญญาณัญจา…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าสูฌานของธรรมกาย โดยเริ่มจากการเข้าตติยฌานซึ่งหายไปและเปลี่ยนไปเป็นจตุตถฌาน โดยธรรมกายจะนั่งในนั้นและเพ่งดูดวงธรรมที่ศูนย์กลางกายอรูปพรหม สัมผัสถึงอากาศและวิญญาณในกระบวนการน้อมใจ