หน้าหนังสือทั้งหมด

คำอธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
31
คำอธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…ีย ๑. อนุราช พระราชาน้อย ๕. เทวราช เทวดาผู้พระราชา ๒. อภิราช พระราชายิ่ง ๖. นาคราช นาคผู้พระราชา ๓. อุปราช อุปราช เนื้อผู้พระราชา ๔. จกฺกวฤติราช พระราชาจักร- พรรดิ ๓. มิคราช ๘. สุปณฺณณาช ครุฑผู้พระราชา ๔. ห…
บทเรียนนี้นำเสนอวิธีการแจกศัพท์ในบาลี โดยเน้นที่ราชาศัพท์และวิธีการเปลี่ยนแปลงระหว่างเอกและพหุ حسب способов. เราสามารถเห็นถึงความหลากหลายของศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับพระราชาและการส่งผ่านความหมายในแต่ละบริบ
บุตรช่างกัลลก ในอรรถกถาศิลาลชาดก
137
บุตรช่างกัลลก ในอรรถกถาศิลาลชาดก
…] ในอดีตกาล ในกรุงพาราณสี ยังมีพระราชาพระนามว่า กิฏวาสะ พระราชโอรสของพระองค์ พระนามว่า ทุจราภา เป็น อุปราช แต่ในกาลที่พระโอรสองค์นั้นประสูติ พวกโหรผู้ทำนาย ลักษณะท่านบอกว่า " ขอตะ พระราชโอรสนี้ ไม่ได้บ่าวคร…
…ภา หลังจากที่ได้รับคำทำนายเกี่ยวกับชะตาชีวิต ทำให้พระราชาได้สร้างสะโบกธนูเพื่อป้องกัน โดยในหนึ่งวัน อุปราชได้พบเจอกับพระปิ่นฉกอย่างน่าอัศจรรย์ โดยการแสดงความเคารพและการสรรเสริญพระปิ่นฉกนี้ แสดงให้เห็นถึงควา…
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
29
บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาคที่ ๒: นามและอัพพยศัพท์
…นี้ แจกเหมือน มหาราช อนุราช พระราชาน้อย นาคราช นาคผู้พระราชา อภิราช พระราชยง มิคราช เนื้อผู้พระราชา อุปราช อุปราช สุปณฺณราช ครุฑผู้พระราชา จกฺกวฤติราช เทวราช พระราชจักรพรรดิ ห์สราช หงส์ผู้พระราชา เทวดาผู้พร…
เนื้อหานี้นำเสนอการเรียนรู้ศัพท์บาลีเช่น มหาราช อนุราช พระราชาน้อย และอื่นๆ นอกจากนี้ยังอธิบายวิธีการเปลี่ยนแปลงวิภัตติและการันต์ เพื่อความเข้าใจที่ลึกซึ้งขึ้นในภาษาและปรัชญาบาลี โดยอาจารย์อธิบายว่า ส
การเสริมสร้างทายาทแห่งพระพุทธศาสนา
6
การเสริมสร้างทายาทแห่งพระพุทธศาสนา
…ทรงเห็น พระมหินทกุมารซึ่งประทับยืนอยู่ไม่ไกล ทรงรำพึงว่า “เราประสงค์จะสถาปนาพระกุมารนี้ไว้ในตำแหน่ง อุปราช แต่ตำแหน่งนั้นก็ไม่ประเสริฐกว่าการเป็น สมณะ เพราะการบรรพชาเป็นสิ่งประเสริฐกว่า ตำแหน่งอุปราชอย่างเท…
ในเรื่องนี้ พระเถระได้ชี้ให้พระเจ้าอโศกมหาราชเห็นถึงความสำคัญของการบวชในพระพุทธศาสนา โดยระบุว่าผู้ที่มีศรัทธาและได้บุตรธิดาเข้าบวชจะได้รับการนับถือเป็นทายาทของพระศาสนา แม้พระราชาจะบริจาคทานแต่ยังไม่ถื
อุปราชผู้ผดุงความยุติธรรม
31
อุปราชผู้ผดุงความยุติธรรม
veen man paintural www.alamitra.org อุปราช ผู้ผดุงความยุติธรรม พระจันทกุมารเป็นพระโอรสของพระเจ้าเอกราช และพระนางจันทาเทวี แห่งเมืองปุปผิวดี ทร…
พระจันทกุมารเป็นอุปราชการแห่งเมืองปุปผิวดี ผู้มีน้ำพระทัยเมตตาและชอบตัดสินคดีด้วยความยุติธรรม ในวันหนึ่ง พระองค์นำคดีที่ขั…
การแบ่งอำนาจตุลาการในแคว้นวัชชี
166
การแบ่งอำนาจตุลาการในแคว้นวัชชี
…่ายสอบสวน, มหาอำมาตย์ฝ่ายผู้พิพากษา, มหา อำมาตย์ฝ่ายที่ชื่อว่าลูกขุน, มหาอำมาตย์ 8 ตระกูล, เสนาบดี, อุปราช และ พระราชา บางคดีก็สิ้นสุดที่มหาอำมาตย์ฝ่ายสอบสวน กล่าวคือ หากฝ่ายนี้สอบสวนจำเลยแล้ว พบว่า “บริสุท…
ในแคว้นวัชชี การแบ่งอำนาจตุลาการมีความชัดเจน โดยแบ่งเป็น 7 ชั้น ได้แก่ มหาอำมาตย์ฝ่ายสอบสวนจนถึงพระราชา ซึ่งพระราชามีบทบาทในการตัดสินคดีความที่ไม่สามารถระงับได้ในชั้นต้น การเปรียบเทียบกับระบอบประชาธิป
เสียดายโอกาสยิ่งนัก
113
เสียดายโอกาสยิ่งนัก
…ทองยังคงเฝ้าคิดถึงนางอย่างผูกพันไม่คลาย จึงคิดหา อุบายจัดทําเครื่องประดับอันงดงามประณีตไปถวายพระมหา อุปราช เครื่องประดับถูกพระทัยพระองค์มากถึงกับตรัสถาม ว่า “ท่านนำเครื่องประดับอันงดงามนี้มามอบแก่เรา ท่าน ต…
…านครอบครัวของช่างทองที่ตกหลุมรักธิดาเศรษฐี เขาพยายามจัดทำเครื่องประดับที่งามสดงดงามเพื่อนำเสนอพระมหาอุปราช ขณะที่ธิดาเศรษฐีกำลังจะถูกส่งต่อให้กับชายอื่น พระมหาอุปราชช่วยเหลือช่างทองให้ได้ใกล้ชิดกับนางโดยการ…
ธรรมะและธรรมทายาทในพระพุทธศาสนา
71
ธรรมะและธรรมทายาทในพระพุทธศาสนา
…็นพระมหินทกุมารซึ่งประทับยืนอยู่ในที่ไม่ไกล ทรง รำพึงว่า “เราประสงค์จะสถาปนาพระกุมารนี้ไว้ในตำแหน่ง อุปราช แต่ตำแหน่งนั้นก็ไม่ประเสริฐกว่าการเป็นสมณะ เพราะ การบรรพชาเป็นสิ่งประเสริฐกว่าตำแหน่งอุปราชอย่างเที…
บทความนี้นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับธรรมะและความสำคัญของการเป็นธรรมทายาทในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งการกระทำของพระเจ้าอโศกมหาราชที่ทรงมองหาทายาทที่เหมาะสมเพื่อเผยแผ่พระศาสนา ผ่านการบวชของพระมหินทกุมา
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
133
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล
…โยทเปนติ สตฺตานํ หิตสุขตฺถาย นิจจ์ วิริยมารภนฺติ อุตตมวิริยวเสน วีรภาว์ ปตฺตาปิ จ สตฺตานํ นานปุปการ อุปราช ขมนุติ อิท โว ทสฺสาม กริสสามาติ กติ ปฏิญญ์ น วิสวาเกนติ เตส์ หิตสุขาย อวิจลาธิฏฐานา โหนติ เตสุ อวิจ…
บทความนี้เสนอมุมมองที่สำคัญเกี่ยวกับเรื่องจิตและวิญญาณ รวมถึงการพัฒนาจิตใจให้เข้าสู่ความสงบและได้รับประโยชน์จากการปฏิบัติธรรม โดยมีการเน้นเสียงประสบการณ์ที่เกิดจากการปฏิบัติสมาธิและการเข้าใจสภาพธรรม ด
พระธัมมปทีปฏิญาณแปล ภาค 6 - หน้าที่ 185
187
พระธัมมปทีปฏิญาณแปล ภาค 6 - หน้าที่ 185
…ระศาสดา. บัดนี้ ใครจักทราบเล่า ? พระญาติหล่าน.thenาษถาม. ถามตลอดถึงพวกกลและกรรมวะ โดยอุบายนั้นว่า " อุปราช จักทราบ, เสนาบดี จักทราบ" เป็นต้น แล้วกราบทูลว่า " ทะเลกันเพราะน้ำ พระเจ้าข้า." พระศาสดา. น้ำดีราค่…
ในบทนี้ พระศาสดาได้เสด็จไปพบพระญาติในขณะที่ท่านเห็นว่าหากไม่ไปจะนำมาซึ่งความเลวร้าย ท่านตั้งคำถามเกี่ยวกับมูลค่าของน้ำและกายตรี ว่ามีค่าหรือไม่ โดยอธิบายว่าควรจะให้ความสำคัญกับสิ่งที่มีอยู่และมีค่าต่อ
คำเดชพระมหามุนีและความสำคัญในการปกครอง
104
คำเดชพระมหามุนีและความสำคัญในการปกครอง
…คำว่า อย่ติเลอป โอ. ฟ้อนแห่งหญิงนี้ ราชา เป็นพระราชา ( โหติ ) ย่อมเป็น อย่ติเลอป อ. ฟ้อนแห่งหญิงนี้ อุปราชา เป็นพระอุปราช ( โหติ ) ย่อมเป็น อย่ติเลอป อ. ฟ้อนแห่ง หญิงนี้ เสนาบดี เป็นเสนาบดี ( โหติ ) ย่อมเป็…
…ศ์ พร้อมทั้งความสำคัญของบรรณาการและความสัมพันธ์ระหว่างพระมหากษัตริย์และประชาชน โดยเน้นถึงบทบาทของพระอุปราชาและความสัมพันธ์ในราชวงศ์.
ธรรมะเพื่อประช
157
ธรรมะเพื่อประช
…้วยบุญบารมี ๑๕๖ ต่างพากันสละทรัพย์ส่วนพระองค์ สร้างมหาวิหารไว้ใน พระพุทธศาสนา ๗ แห่ง วันหนึ่ง พระมหาอุปราชเกิดดำริว่า “พระน้องนางทั้ง ๗ ได้สร้างมหาวิหารถวายแด่สงฆ์ เราเป็นถึงมหาอุปราชฝ่ายหน้า มีอำนาจใหญ่ในแ…
ในอดีต พระมหาอุปราชได้สร้างมหาวิหาร 500 หลังถวายแด่สงฆ์ เพื่อเป็นการสร้างบุญบารมีและทานที่ยิ่งใหญ่ เขาศรัทธายิ่งในพระพุ…
เรื่องราวของพระกุมารยุธัญชัยและหยาดน้ำค้าง
15
เรื่องราวของพระกุมารยุธัญชัยและหยาดน้ำค้าง
…งมีพระโอรส ๑,๐๐๐ พระองค์ และได้สถาปนาพระโพธิสัตว์ซึ่งเป็นพระราชโอรสองค์ ใหญ่ พระนามว่า ยุธัญชัย เป็นอุปราชประจำพระองค์ วันหนึ่ง เมื่อพระกุมารยุธัญชัยประทับบนราชรถ เสด็จ ไปพระราชอุทยาน ทรงทอดพระเนตรเห็นหยาดน…
เนื้อหาเล่าถึงการที่พระกุมารยุธัญชัยประทับบนราชรถและเห็นหยาดน้ำค้างในพระราชอุทยาน ซึ่งสะท้อนถึงความไม่แน่นอนและความเปลี่ยนแปลงในชีวิต นอกจากนี้ยังมีการเชื่อมโยงกับชีวิตของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่เคยออก
ปฐมมัณฑปในศาสนาพุทธ: บทสนทนาของพระราชาและพระกุมาร
87
ปฐมมัณฑปในศาสนาพุทธ: บทสนทนาของพระราชาและพระกุมาร
…ั้นทอดพระเนตรเห็นแล้ว ท้าวเธอก็ทรงพระjingดังนี้ว่า " เราประสงค์จะถวายบาลพระอุปถัมภ์นี้ไว้ในตำแหน่งอุปราช จำเดิม แต่เวลาอดิสราญพรหมจรรย์แล้ว ก็จริงอยู่ ถึงอย่างนั้น การบรรพชาสละ เป็นคุณชาติดูดูกว่าตำแห…
…เล่าถึงการสนทนาระหว่างท้าวเธอและพระกุมารเกี่ยวกับการบวชในศาสนาพุทธ โดยท้าวเธอแสดงความปรารถนาที่จะให้อุปราชมีบทบาทในพระศาสนา พระกุมารซึ่งมีความประสงค์จะบวชได้สอบถามเกี่ยวกับการบวชและได้รับการสนับสนุนจากพระรา…
เรื่องราวของเศรษฐีกับผลวิบากกรรม
96
เรื่องราวของเศรษฐีกับผลวิบากกรรม
…ที่เสด็จไปเฝ้าพระบรมศาสดา พระราชาก็มักจะพาอชาตศัตรูราชกุมารพระราชโอรส ซึ่ง พระองค์ทรงแต่งตั้งให้เป็นอุปราชไปด้วยเสมอ พระเทวทัตเป็นพระญาติองค์หนึ่งของพระบรมศาสดา ได้ออกผนวชพร้อมกับศากยกุมาร อีก 5 องค์ ภายหลั…
เนื้อหาชี้ให้เห็นถึงการใช้ชีวิตของเศรษฐีที่ขาดการสั่งสมบุญและเสื่อมจากความร่ำรวย สุดท้ายกลายเป็นขอทานในวัยชรา สะท้อนถึงผลจากการไม่บำเพ็ญบุญและการตกอยู่ในอบายมุข การวิเคราะห์ยังสะท้อนให้เห็นถึงการที่คน
การรักษาศีล 5 และการถวายกุรุธรรม
157
การรักษาศีล 5 และการถวายกุรุธรรม
…ุธรรมของพระนางจะไม่บริสุทธิ์ เพราะเคย เผลอจิตคิดไปว่า ถ้าพระราชาสวรรคตแล้ว พระนางได้ร่วมอภิเษกกับมหาอุปราชก็จะได้ดำรงตำแหน่ง อัครมเหสีอีกพวกราชทูตจึงกราบทูลว่า ศีลของพระนางมิได้ด่างพร้อย แล้วทูลขอจดกุรุธรรม…
ในเนื้อเรื่องนี้ สะท้อนถึงการรักษาศีล 5 ของพระเจ้าธนัญชัยโกรพยะ ที่ส่งผลให้ฝนตกในอาณาจักรทุก 15 วัน เมื่อพระองค์ได้รับข้อเสนอจากหมู่อำมาตย์ให้ถ่ายทอดกุรุธรรมลงในแผ่นทอง เพื่อความสุขของประชาชน แม้จะมีค
เรื่องราวของการเกิดใหม่ในชาดก
77
เรื่องราวของการเกิดใหม่ในชาดก
…ลัง ได้เป็นโกลิตเศรษฐีในครั้งนั้น ได้เป็น สารีบุตร นายสารถี ได้เป็นอนุรุทธพราหมณ์ ได้ เป็นกัสสปเถระ อุปราชได้เป็นนันทบัณฑิต พระมเหสี ได้เป็นมารดาของราหุล พระชนนี ได้เป็นพระนาง มายาเทวี พระเจ้ากุรุ ได้เป็นพร…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเกิดใหม่ในชาดกของบุคคลต่างๆ เช่น ปุณณะ อำมาตย์ที่เป็นภิกษุ, กัจจายนภิกษุ, สารีบุตร, พระโพธิสัตว์ และอื่นๆ โดยมีการกล่าวถึงคุณสมบัติของภิกษุที่มีความสำรวมในทุกด้าน และการรักในธรรมที่
อสูรพิภพและการปกครอง
268
อสูรพิภพและการปกครอง
…าณาเขตกว้างใหญ่ ไพศาล ท่านท้าวสัมพรอสูร ทรงเป็นองค์อธิบดีปกครอง แล้วทรงแต่งตั้งให้ไพจิตตาสูรเป็นองค์อุปราช ทางด้านทิศใต้ ท้าวอสัพพราสูรเป็นองค์อธิบดี มีท้าวสุลิอสูรเป็นองค์อุปราช ด้านทิศตะวันตก มีท้าวเวลาสู…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปกครองในอสูรพิภพ แบ่งออกเป็นเขตต่างๆ มีการแต่งตั้งผู้นำในแต่ละทิศ และกล่าวถึงความรู้สึกของอสูรเมื่อเห็นต้นแคฝอยออกดอก ซึ่งทำให้พวกเขานึกถึงอดีตในดาวดึงส์ และเกิดความเคืองแค้นที่ต้อง
การทดสอบม้าอาชาไนยของพระเจ้าพาราณสี
109
การทดสอบม้าอาชาไนยของพระเจ้าพาราณสี
… เรียกม้าอาชาไนยให้วิ่งไปในอากาศ พระมหากษัตริย์เห็นเช่นนั้น ทรงอัศจรรย์ใจยิ่งนัก จึงพระราชทานตำแหน่งอุปราชให้แก่ พ่อค้าม้า พร้อมอภิเษกม้านั้นให้เป็นม้ามงคลอาชาไนยคู่บารมี
…ะทำสิ่งมหัศจรรย์หลายประการ เช่น การวิ่งบนผิวน้ำ ทำให้พระเจ้าพาราณสีทรงอัศจรรย์ใจ และพระราชทานตำแหน่งอุปราชให้กับพ่อค้าม้าที่ขี่ม้าอาชาไนย พร้อมการอภิเษกม้านั้นเป็นม้ามงคลที่คู่บารมี.
ธรรมะเพื่อประช: ปัญญาพาพ้นภัย
324
ธรรมะเพื่อประช: ปัญญาพาพ้นภัย
…รพสัตว์ เมื่อเรียนจบได้อ่าลาอาจารย์ เพื่อ เสด็จกลับนครพาราณสี พระบิดาทรงตั้งพระองค์ไว้ในตำาแหน่ง มหาอุปราช ถึงแม้จะทรงตั้งไว้ในตำแหน่งนั้น พระบิดาก็ไม่ทรง ปรารถนาที่จะให้พระโพธิสัตว์ได้สืบทอดราชสมบัติ กลับ …
ในกาลก่อน พระเทวทัตพยายามจะฆ่าพระโพธิสัตว์แต่ไม่สำเร็จ พระโพธิสัตว์ถือกำเนิดในนครพาราณสีและเรียนวิชาในนครตักสิลา พระราชาต้องการปลงพระชนม์พระโพธิสัตว์ แต่เรื่องราวยังคงมีบทเรียนเกี่ยวกับการกระทำของตนเอ