อเหตุกะ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…้น โดยความต่างแห่งธรรมที่หยั่งลงสู่ภายในแห่งอกุศลวิบาก และกิริยา คือ อกุศลวิบาก ๗ กุศลวิบากเหตุกะและอเหตุกะ ๑๖ รวมวิบากจิต ๒๓ อย่างนี้ อกุศลจิต ๑๒ กุศลจิต ๘ รวมทั้งกุศลจิตและ อกุศลจิตเป็น ๒๐ อเหตุกะ ๓ สเหตุก…

เนื้อหานี้อธิบายถึงจิตในกามภพและประเภทต่างๆ ของจิต โดยแบ่งเป็นจำนวน ๕๔ รวมทั้งอธิบายถึงธรรมที่เกี่ยวข้องกับอกุศลวิบากและกุศลวิบาก เช่น อกุศลจิตและกุศลจิต พร้อมรายละเอียดของปฐมฌานกุศลจิตที่ประกอบด้วยธร

…วิ เหตุกะ เพราะอรรถว่า ชนเหล่านี้มีเหตุ ๒ คือ อโลภะ และ อโทสะ ที่สหรคตด้วยปฏิสนธิวิญญาณ ฯ ที่ชื่อว่าอเหตุกะ เพราะไม่มีเหตุเช่น นั้น ฯ ม อักษรที่การต่อบท ฯ อัปปนาชวนะย่อมไม่ได้ เพราะมี เครื่องกั้นคือวิบาก ๆ จ…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงคำว่า 'ทวิเหตุกะ' ที่แสดงถึงเหตุสองประการ คือ อโลภะและอโทสะ ในขณะที่ 'อเหตุกะ' หมายถึงการไม่มีปัจจัยเช่นนั้น การวิเคราะห์ของท่านอาจารย์โชติปาลเถระเกี่ยวกับตทาลัมพนะที่อาจเกิดขึ้…

…กา - หน้าที่ 284 ที่แสดงไว้แล้ว ท่านอาจารย์จึงกล่าวคำมีอาทิว่า สพฺพญ ปเนต ดังนี้ ฯ 1 l รูปที่ชื่อว่าอเหตุกะ เพราะไม่มีเหตุมือโลภะเป็นต้น ที่สัมปยุต ที่ชื่อว่าสปัจจยะ เพราะมีปัจจัยตามที่เป็นของตน ฯ ที่ชื่อว่า…

เนื้อหานี้กล่าวถึงรูปธรรมจำแนกตามลักษณะต่าง ๆ เช่น อเหตุกะ, สปัจจยะ, สาสวะ และอัชฌัตติกรูป พร้อมการอธิบายเกี่ยวกับการเข้าใจในธรรมชาติของรูปตามหลักอภิธัมมะ โดย…

… - วร อุปปวน และโลภุตระ ใน ๔ นี้นี้นั่น กมาวจรเป็น ๒ คือ กุลลวิบาก ๑ อกุศลวิบาก ๑ (ถามวากุศลวิบาก - อเหตุกะ) กุศลวิบากเล่านี้เป็น ๒ คือเป็นอเหตุกะ ๑ สาเหตุ ๑ ในกุศลา- วิบท ๒ นั้น วิญญาณอันเวียนจากวิบากเหตุ (…

บทนี้เน้นศึกษาเกี่ยวกับธรรมวจรซึ่งประกอบด้วยองค์ความรู้ด้านจิตใจและสภาวะต่างๆ โดยแบ่งประเภทดวงและแนวการเกิดขึ้นที่สัมพันธ์กับโสมัสและความรู้สึก ทางการวิจัยความเข้าใจในเรื่องโทมนัส รวมถึงการปฏิบัติและอ

…ม่มีปัจจัยที่อาศัย เสมอกัน ฉะนั้น สัมปฏิจฉันนะจึงทุรพล ประกอบด้วยอุเบกขาในอารมณ์ ฯ จิตที่ชื่อว่าเป็นอเหตุกะ เพราะเว้นจากสัมปยุตเหตุ เป็นวิบาก แห่งกุศล เพราะฉะนั้น จึงชื่อว่ากุศลวิบากอเหตุกจิต ฯ ก็กุศลวิบาก อ…

บทความนี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับจิตอเหตุกะ และอุเบกขาที่เกี่ยวข้องกับวิบากทางจิต ภายในบริบทของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา อธ…

…ญาณมารวมมูล) [ถามว่ารกุสลวิปาก- สหฏกะ] ส่วนอัพยากฤทธิวิญญาณที่ประกอบด้วยวิบากเหตุ มือโลกะเป็นต้น ชื่อเหตุกะ สหฏกะอัพยากฤทธนั้นมีก็ ฯ โดยต่างแห่งสมบูรณธรรมมี โสมันต์เป็นต้น ดังมาวารกฤทธิวิญญาณ แต่อสตะกะอัพยาก…

เนื้อหาครอบคลุมเกี่ยวกับวิญญาณทั้ง ๕ ที่ถูกกำหนดตามอารมณ์และรูป รวมถึงการแบ่งประเภทของวิญญาณที่เกี่ยวข้องกับกุศลวิบากและอัพยากฤทธิวิญญาณ อธิบายถึงการใช้มโนธาตุในชีวิตและกิริยาที่สัมพันธ์กับอารมณ์ทั้ง

…ณ ได้แก่เป็นนิยตมิจฉาทิฏฐิ และเป็นอุภโตพยัญชนก เป็นบัณเฑาะก์ คำว่ากอบด้วยวิปากาวรณ ได้แก่ปฏิสนธิเป็นอเหตุกะและเป็นทวิเหตุกะ คำว่า ไม่มีศรัทธา คือไร้ความเชื่อในพระรัตนตรัยมีพระพุทธเจ้าเป็นต้น คำว่าไม่มีฉันทะ …

บทความนี้กล่าวถึงการบำเพ็ญกสิณและอุปสรรคที่อาจพบในการปฏิบัติ โดยเน้นถึงกัมมาวรณ, กิเลสาวรณ และวิปากาวรณ ที่ทำให้สัตว์ไม่สามารถก้าวไปสู่ความสำเร็จในธรรมได้ รวมถึงปัจจัยที่ส่งผลต่อการดำเนินในมรรคของผู้ป

…ตนทรีย์และอรูปชีวิตนทรีย์) ฯ องค์ฌานไม่ได้ในปัญจวิญญาณ พละไม่ได้ในจำพวกอวิริยะ องค์มรรคไม่ได้ในจำพวกอเหตุกะ ฯ อนึ่ง เอกัคคตาในจิตที่สัมปยุตด้วยวิจิกิจฉา ไม่ถึงความเป็นมรรค อินทรีย์และ พละ ฯ เฉพาะในทวิเหตุกชว…

บทความนี้กล่าวถึงโทมนัสสิทรีย์และพละ ๕ ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยระบุถึงอิทธิพลของอินทรีย์ต่าง ๆ ที่มีต่อการเกิดญาณและชีวิต แต่ละองค์ของอินทรีย์มีบทบาทสำคัญต่อการฝึกจิตและการเข้าถึงอรหัตผล และสามารถแยก

…อภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 261 [รูปวิภาค] ก็แล รูปทั้งหมดนี้ แม้มีอย่างเดียวเช่นนี้ (คือ) เป็นอเหตุกะ มีปัจจัย มีอาสวะ เป็นสังขตะ เป็นโลกิยะ เป็นกามาวจร ไม่มีอารมณ์ ละไม่ได้เลย ก็ถึงความแตกต่างกันมากหล…

เนื้อหานี้นำเสนอการวิเคราะห์รูปทั้ง ๑๒ อย่าง อธิบายถึงความแตกต่างระหว่างรูปภายในและรูปภายนอก พร้อมทั้งปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความเป็นสังขตะ โลกิยะ และกามาวจร รูปต่างๆ เช่น อัชฌัตติกรูป และพาหิรรูป ถูกนำ

…ารฌานนั้น ย่อมมีได้ เพราะความที่ภาวะแห่งอุปจารฌานมีกำลังฯ ทุเหตุกปฏิสนธิและติเหตุกปฏิสนธิ ที่เว้นจากอเหตุกะ พึงมีต่อจาก รูปาวจรจุติ (จุติแห่งรูปวจรสัตว์) ด้วยอานุภาพแห่งอุปจารฌาน อย่างเดียว ฯ ปฏิสนธิที่เป็นอ…

บทความนี้กล่าวถึงการตีความของพระอาจารย์เกี่ยวกับปฏิสนธิและจุติของสัตว์ รวมถึงความสัมพันธ์ระหว่างกรรมกับอารมณ์ที่เกิดขึ้นในวาระสำคัญในการเกิดใหม่ โดยมีคำอธิบายเกี่ยวกับกรรมนิมิตและจุติในแต่ละชั้นของอรู

…นกรรมที่กุศลเจตนา ดวงเดียว ประมวลมาแล้วนี้แล มีประมาณ ๑๒ อย่าง (ด้วยอำนาจ ทุเหตุกปฏิสนธิ) แม้ที่เป็นอเหตุกะก็มี 4 อย่าง (ด้วยอำนาจอเหตุก ปฏิสนธิ)" ดังนี้แล้ว บัดนี้ เพื่อจะแสดง (ความเป็นไปแห่งวิบาก เหล่านั้น…

…ิและความเป็นไปแห่งวิบาก ซึ่งวิบากจะเกิดจากเจตนาดวงเดียวที่มีมากถึง ๑๖ อย่าง ทั้งในกรรมที่เป็นกุศลและอเหตุกะ ตามอาจารย์ที่มีชื่อเสียงในด้านนี้ การวิเคราะห์ในส่วนนี้แสดงให้เห็นถึงความลึกซึ้งของอภิธัมมศาสตร์ที่…

…ว เพราะเป็นเจตนาที่มีวิบากนิดหน่อย เพราะไม่ได้ การเสพคุ้น เพราะเหตุนั้น เจตนาดวงแรกนั้น จึงให้ผลเป็นอเหตุกะ เพียงวิบากในปวัติกาล ดุจเพียงดอกไม้ในอัตภาพนี้เท่านั้น ฯ ส่วนชวนเจตนาที่ ๒ ที่ให้สำเร็จประโยชน์ เป็…

บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์เจตนาในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งแยกความแตกต่างระหว่างเจตนาดวงแรกที่ไม่ได้ชื่อว่าเป็นตัวกรรมและเจตนาอุปปัชชเวทนียกรรม ซึ่งให้ผลในภพหน้า การทำความเข้าใจเกี่ยวกับเจตนาและกรรม

…ผล็ดวิบาก ๑๒ อย่าง ที่เว้นจากติเหตุกกรรม ในปวัติกาล ฯ ส่วนทวิเหตุกกุศลกรรมอย่างต่ำ ให้ปฏิสนธิที่เป็นอเหตุกะอย่างเดียว และย่อมเผล็ดเฉพาะอเหตุกวิบากในปวัติกาลเท่านั้น ฯ [สังคหคาถา] พระเถระทั้งหลายบางพวก กล่าวไ…

บทนี้ศึกษาเรื่องกรรมและวิบากในบริบทของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยกล่าวถึงกรรมที่เป็นอรูปวจรกุศลและความแตกต่างของอารมณ์ที่มีผลต่อการปฏิสนธิในอบายภูมิและสุคติ พร้อมอธิบายถึงผลของอกุศลกรรมในแต่ละภูมิและวิบาก

…มาก แล่นไปแล้ว หรือบางครั้ง เมืออกุศลชวนะของบุคคลผู้สั่งสมแล้วโดยมากในกุศลชวนะแล่นไปแล้ว ตทารมณ์เป็นอเหตุกะ แม้ต่อจากติเหตุกชวนะ ย่อมมีโดยความ คุ้นเคยที่เป็นไปในลำดับแห่งอกุศลชวนะ อนึ่ง แม้ตทารมณ์เป็นไตร เหต…

เนื้อหาในหลักพระอภิธรรมเกี่ยวกับชวนะทั้งกุศลและอกุศล ที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดตทาลัมพนะ โดยชวนะที่ผสมด้วยอุเบกขา การวิเคราะห์สถานะที่ไม่เปลี่ยนแปลงของชวนะต่อการเข้าใจว่าตทารมณ์อาจแปรผันได้ อันส่งผลกระท

… บทว่า โสมนสฺสสหคตกุริยาชวนาวสาเน คือ ในที่สุดกิริยาชวนะทั้ง ๕ ที่ สหรคตด้วยสุขทั้งที่เป็นสเหตุกะและอเหตุกะ (มีเหตุและไม่มีเหตุ)ฯ แม้กิริยาชวนะทั้งหลาย ย่อมเป็นไปตามสมควรแก่อารมณ์เหมือนกัน

บทที่ 170 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา นำเสนอการวิเคราะห์อารมณ์อย่างละเอียด โดยเน้นการกำหนดอารมณ์ของจิตในบริบทของกุศลและอกุศล สิ่งนี้สะท้อนให้เห็นว่าจิตมีความหลากหลายในการรับสัมผัส

…อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 125 ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่สหรคตด้วยสุขเป็นอเหตุกะ ฯลฯ ขันธ์ ๒ ดังนี้ ฯ แต่ไม่ทางยกปฏิจจนัยขึ้นด้วยอำนาจปฏิสนธิกาล โดยนัย เป็นต้นว่า ในขณะแห่งปฏิสนธิท…

เนื้อหาในหน้านี้กล่าวถึงการอธิบายขันธ์ที่เกี่ยวข้องกับจิตและธรรมชาติของอารมณ์ อธิบายถึงกาลที่เป็นอเหตุกะ รวมถึงความไม่มีอำนาจของปฏิสนธิกาลที่ส่งผลต่อความเป็นไปของจิตซึ่งให้ความเข้าใจในเรื่องของสันตีรณะที่…

…ย ดังนี้ ด้วยอำนาจแห่งปวัติกาลและปฏิสนธิกาล อย่างนี้ว่า ขันธ์ ๓ อาศัยขันธ์ ๑ ที่สหรคตด้วยอุเบกขาเป็นอเหตุกะเกิดขึ้น ขันธ์ ๑ อาศัย ขันธ์ ๓ เกิดขึ้น ขันธ์ ๒ อาศัยขันธ์ ๒ เกิดขึ้น ขันธ์ ๓ อาศัย အ ค 0 ขันธ์ ๑ ที…

ในหน้านี้ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายถึงฐานแห่งสัมปฏิจฉันนจิตและการพิจารณาธรรมต่างๆ เช่น สันตีรณะ กับชวนะ และวิธีการที่สันตีรณะแสดงถึงปฏิสนธิภวังค์และจุติ โดยยกตัวอย่างการทำงานร่วมกันของขันธ์ในลักษณะ

…๑ โมหะ ๑ เหตุที่เป็นกุศล และอัพยากฤตก็มี ๓ เหมือนกัน คือ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ อโมหะ ๑ ท่านกล่าวจิตที่เป็นอเหตุกะไว้ ๑๘ ที่เป็นเอก เหตุกะ ๒ ที่เป็นทุเหตุกะ ๒๒ ที่เหลือเป็น ติเหตุกะ ๔๗ ฯ ชื่อว่ากิจ ในกิจสังคหะ มี ๑…

เนื้อหานี้อธิบายถึงประเภทต่างๆ ของอกุศลและกุศล โดยระบุตัวอย่างของจิตที่ถูกแบ่งตามเหตุและกิจต่างๆ เช่น โลภะ โทสะ โมหะ รวมถึงกิจที่สัมพันธ์กับจิตประเภทต่างๆ และรายละเอียดเพิ่มเติมเกี่ยวกับการจำแนกจิตตาม

…ฉะนั้น ๆ บทว่า อเหตุกปฏิสนธิยุคเล ได้แก่ ใน อุเบกขาสันตีรณะทั้งคู่ฯ ประกอบความว่า ในจิตตุปบาทที่เป็นอเหตุกะ ๑๘ มีการสงเคราะห์

เนื้อหานี้สำรวจแนวคิดเกี่ยวกับอารมณ์ที่แตกต่างกันในหลักอภิธัมมาซึ่งไม่มีการเกิดในวิจิกิจฉาจิต รวมถึงการจำแนกและอภิปรายถึงความสัมพันธ์ของธรรมต่างๆ ที่ตั้งอยู่ในจิตหลายดวง โดยอธิบายถึงอาการและการประกอบ

…ังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 43 ถึงความทุกข์มีทุกข์ในอบายเป็นต้น และจากจิตที่ชื่อว่าอเหตุกะ เพราะ ไม่มีการสัมประโยคกับเหตุ มีประมาณ ๕๓ ด้วยสามารถแห่งกามา- วจรจริต ๒๔ มหัคคตจิตและโลกุตตรจิต ๓๕…

บทอ่านจากอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา แสดงถึงความทุกข์ที่เกี่ยวข้องกับจิต โดยเฉพาะอย่างยิ่งจิตที่ไม่มีสัมฤทธิ์กับเหตุ สรุปถึงการแบ่งประเภทจิตเป็นหลายรูปแบบ พร้อมทั้งการวิเคราะห์เกี่ยว