หน้าหนังสือทั้งหมด

การพิจารณาโกฏฐาสะในพระธรรม
127
การพิจารณาโกฏฐาสะในพระธรรม
… เมื่อปฏิกูลนิมิตปรากฏแล้ว ผู้เจริญก็พึ่งก้าวล่วงบัญญัติฉันนั้น 6. อนุปุพฺพมุญจนโต การพิจารณาโดยทิ้งโกฏฐาสะที่ไม่ปรากฏ โดยทิ้งสี สัณฐาน ที่เกิด ที่ตั้ง ขอบเขต ตามลำดับ คือ ในขณะที่พิจารณาไปตามลำดับตั้งแต่ เก…
เอกสารนี้เกี่ยวกับการพิจารณาโกฏฐาสะซึ่งมีการเลือกสรรโดยละทิ้งที่น้อยชัดเจน จนเหลือเพียงหนึ่งเดียวและเข้าถึงฌาน เนื้อหาทำเปรียบเทียบการป…
คุณสมบัติและกรรมฐานที่เหมาะสมตามจริต
255
คุณสมบัติและกรรมฐานที่เหมาะสมตามจริต
…หมาะสมกับจริตของตน ๔.๑ ราคจริต ผู้มีราคะเป็นความประพฤติปกติ หนักไปทางรัก สวยรักงาม ควรเจริญอสุภะ ๑๐ โกฏฐาสะ ๓๒ (กายคตาสติ) ๔.๒ โทสจริต คนใจร้อน หงุดหงิดง่าย กรรมฐานที่เหมาะคือ พรหมวิหาร และกสิณ โดยเฉพาะ วัณณ…
เนื้อหาเสนอคุณสมบัติของบุคคลที่ควรค่าแก่การทำตาม ควบคู่กับแนวทางกรรมฐานที่เหมาะสมสำหรับแต่ละจริต โดยละเอียดตั้งแต่การเจริญสมาธิ สติปัฏฐาน การฟังธรรม และการอยู่กับครูเพื่อให้สมาธิสมหวัง และพัฒนาตนเองให
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
415
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…์นั้น ๆๆ ท่านอาจารย์ กล่าวคำว่า ปริยาเยน เพราะอารมณ์บางอย่างไม่ชัดเจน ๆ จริงอยู่ เฉพาะ ในกสิณ อสุภะ โกฏฐาสะ (กายคตาสติ) และอานาปานัสสติเท่านั้น มีนิมิตชัดเจนแลฯ หลายบทว่า ปฐวีมณฑลาที่สุ นิมิตต์ อุคฺคณฺหนฺตสฺ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมที่เกี่ยวข้องกับเมตตากรุณาและอุเบกขาซึ่งเป็นคุณธรรมสำคัญในพระพุทธศาสนา ในส่วนนี้กล่าวถึงการสร้างจิตที่ปราศจากโทมนัสและการนำไปสู่อัปปมัญญา รวมถึงวิธีพัฒนาจิตที่สงบนิ่งจาก
การศึกษาโกฏฐาสะในพุทธศาสนา
98
การศึกษาโกฏฐาสะในพุทธศาสนา
…นคือ อตฺถิ อิมสฺม กาเย และบทสุดท้ายคือ บทอิติ ที่อยู่ ท้าย มุตฺตนฺติ ไม่ต้องบริกรรม คงบริกรรมแต่ 32 โกฏฐาสะ หรืออาการ 32 มี เกสา เป็นต้น จนถึง มุตต์ เป็นที่สุดเท่านั้น ในการท่องชื่อและพิจารณาให้ขึ้นใจนั้น เน…
ในร่างกายมนุษย์ประกอบด้วยโกฏฐาสะ 32 ประการที่มีความสำคัญ เช่น ผม ขน เล็บ และอวัยวะภายใน ซึ่งการจำและพิจารณาทั้งหมดนี้อาจแบ่งออกเป็น …
ปอดและไส้ใหญ่: ความรู้เกี่ยวกับอวัยวะในร่างกาย
115
ปอดและไส้ใหญ่: ความรู้เกี่ยวกับอวัยวะในร่างกาย
…างนมทั้ง 2 ในภายในร่างกาย โดยปริจเฉท : ก็กำหนดด้วยส่วนของปอดเอง มีอยู่โดยเฉพาะในร่างกาย มิใช่อยู่ใน โกฏฐาสะอื่นๆ 16. ไส้ใหญ่ (อนฺต์) ไส้ใหญ่ ได้แก่ลำไส้ ของผู้ชายยาวประมาณ 32 ศอก ของผู้หญิงยาวประมาณ 28 ศอก ข…
…่วนไส้ใหญ่มีความยาวแตกต่างกันระหว่างเพศ ซึ่งทั้งสองมีบทบาทสำคัญในร่างกายมนุษย์และมิได้มีลักษณะอยู่ในโกฏฐาสะอื่นๆ ทั้งนี้สามารถศึกษาข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ dmc.tv
พังผืดและม้ามในร่างกาย
114
พังผืดและม้ามในร่างกาย
…เนื้อ เบื้องบนกำหนดด้วยหนัง เบื้องขวางกำหนด ด้วยส่วนของพังผืดเอง มีอยู่โดยเฉพาะในร่างกาย มิใช่อยู่ในโกฏฐาสะอื่น ๆ 14. ม้าม (ปิหก์) ม้าม ได้แก่เนื้อเป็นลิ้นอยู่ในท้อง ๆ โดยสี : มีสีเขียวดุจสีดอกคนที่สอ สีคราม…
บทความนี้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับพังผืดในร่างกายมนุษย์ ซึ่งแบ่งออกเป็นพังผืดปกปิดและพังผืดเปิดเผย มีสีขาวคล้ายเปลือกไม้แก่และมีลักษณะตามที่อยู่ในร่างกาย สำหรับม้ามนั้นมีสีเขียวและมีลักษณะคล้ายลิ้นของโคดำ
การศึกษาเกี่ยวกับไส้และอาหารใหม่ในร่างกาย
116
การศึกษาเกี่ยวกับไส้และอาหารใหม่ในร่างกาย
…งล่างติดอยู่ที่ทวารหนัก โดยปริจเฉท : กำหนดด้วยส่วนของไส้ใหญ่เอง มีอยู่โดยเฉพาะในร่างกาย มิใช่อยู่ใน โกฏฐาสะอื่นๆ 17. ไส้น้อย (อนุตคุณ) ไส้น้อย คือไส้อันป็นสายพันอยู่ตามขนดไส้ใหญ่ โดยสี : มีสีขาวดังสีรากจงกลน…
เนื้อหาในบทนี้ว่าด้วยรายละเอียดของไส้ในร่างกายมนุษย์ รวมถึงลักษณะ สี และที่ตั้งของไส้ใหญ่และไส้น้อย รวมไปถึงอธิบายเกี่ยวกับอาหารใหม่ในกระเพาะอาหารซึ่งมีความสำคัญต่อการย่อยอาหารและการดูดซึมสารอาหาร โดย
การเจริญกัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
126
การเจริญกัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
…โกสัลละ 10 อย่าง หลังจากอุคคหโกสัลละ ทั้ง 7 ผู้ปฏิบัติ ไม่จำต้องท่องบ่นด้วยวาจาอีกต่อไป คงใช้พิจารณาโกฏฐาสะ 32 เหล่านั้นด้วยใจ คือ 1. อนุปุพฺพโต การพิจารณาไปตามลำดับ เริ่มตั้งแต่ สี สัณฐาน ที่ตั้ง ที่เกิด ขอ…
เอกสารนี้เสนอการพิจารณาในมนสิการโกสัลละ 10 อย่างซึ่งต้องการให้ผู้ปฏิบัติระลึกถึงหลักการอย่างหนักแน่น ข้อปฏิบัติทั้งหมดต้องดำเนินการด้วยความระมัดระวังในขั้นตอนต่าง ๆ เพื่อให้การพิจารณาไม่คลาดเคลื่อนไปจ
มูตรและการพิจารณาความปฏิกูลในร่างกาย
124
มูตรและการพิจารณาความปฏิกูลในร่างกาย
…วะ โดยปริจเฉท : กำหนดด้วยภายในแห่งกระเพาะปัสสาวะและส่วนแห่งมูตร มีอยู่ โดยเฉพาะในร่างกาย มิใช่อยู่ในโกฏฐาสะอื่น ๆ ผู้เจริญกายคตาสติ ควรท่องจำอาการ 31 - 32 นี้ ทั้งตามลำดับ (อนุโลม) และย้อนลำดับ (ปฏิโลม) โดยไ…
เนื้อหาเกี่ยวกับมูตรหรือปัสสาวะ ในรูปแบบและสัณฐานที่เกิดขึ้นในร่างกายมนุษย์ การพิจารณาเห็นถึงความเป็นปฏิกูลแห่งกาย และการฝึกจิตให้สงบผ่านการมองเห็นความไม่งดงามของร่างกาย เพื่อลดการยึดติดต่อสิ่งที่เป็น
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
416
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…น้อย ๆ มีการปลงผลและตัดเล็บเป็นต้น แล้วกระทำดวงกสิณเป็นต้นข้างหน้า ๆ ตั้งจิตไว้ที่ลมหายใจเข้าออก และโกฏฐาสะ (กายคตรสติ) เป็นต้น นั่นกำหนดนิมิตในอารมณ์นั้น นั้น ๆ มีปฐวีกสิณเป็นต้น ตามลำดับแห่ง ภาวนานั้น ๆ โด…
ในเนื้อหานี้อธิบายถึงวิธีการภาวนาที่ต้องประกอบไปด้วยองค์ประกอบที่จำเป็น ทั้งการตัดปลิโพธ การปลงผล การทำดวงกสิณ และการตั้งจิตให้มั่นอยู่ที่ลมหายใจ รวมถึงการกำหนดนิมิตในอารมณ์ โดยมีการกล่าวถึงความต่างขอ
พุทราพันธุ์อินเดียและลักษณะหนังในร่างกาย
107
พุทราพันธุ์อินเดียและลักษณะหนังในร่างกาย
… : เบื้องล่างกำหนดด้วยพื้นที่มันตั้งอยู่ เบื้องบนกำหนดด้วยอากาศ มีอยู่ โดยเฉพาะในร่างกาย มิใช่อยู่ในโกฏฐาสะอื่นๆ บ า ที่ 4 ก า ย ค ต า ส ติ DOU 97
บทความนี้พูดถึงลักษณะของหนังในร่างกายที่ได้จากการศึกษาเกี่ยวกับพุทราพันธุ์อินเดีย โดยมีการอธิบายรายละเอียดเกี่ยวกับสัญลักษณ์ของหนังในที่ต่างๆ ของร่างกาย เช่น หนังนิ้วมือ หนังแขน และส่วนต่างๆ ของร่างกา
การศึกษาส่วนประกอบของร่างกาย: เล็บ ฟัน และหนัง
106
การศึกษาส่วนประกอบของร่างกาย: เล็บ ฟัน และหนัง
…อากาศ ด้านขวางกำหนดด้วยเล็บ ด้วยกัน เล็บ 2 ใบไม่มีรวมอยู่ด้วยกัน มีอยู่โดยเฉพาะในร่างกาย มิใช่อยู่ในโกฏฐาสะอื่นๆ 4. ฟัน (ทนฺตา) ฟันทั้งหลาย คือกระดูกฟัน มีจำนวน 32 ซี่ บางคนมีเพียง 28-29 ซี่ โดยสี : มีสีขาว …
เนื้อหานี้พูดถึงเล็บซึ่งมีจำนวน 20 อัน สีขาวและมีสัณฐานคล้ายเกล็ดปลา โดยแสดงตำแหน่งในร่างกายที่แบ่งเป็นเล็บเท้าและเล็บมือ ฟันนั้นมีจำนวน 32 ซี่ สีขาวและมีรูปทรงต่างๆ รวมถึงการจัดเรียงตัวของฟันในช่วงต่
การวิเคราะห์ลักษณะของอุจจาระและขนในเด็ก
105
การวิเคราะห์ลักษณะของอุจจาระและขนในเด็ก
…ด้วยกัน ขน 2 เส้นไม่มีการขึ้นติดกันเป็นเส้นเดียว เส้นใครเส้นมัน มีอยู่โดยเฉพาะใน ร่างกาย มิใช่อยู่ในโกฏฐาสะอื่นๆ บ า ที่ 4 ก า ย ค ต า ส ติ DOU 95
บทความนี้สำรวจถึงลักษณะของอุจจาระเด็กเล็กและขนในร่างกาย โดยเปรียบเทียบถึงสีและสัณฐานที่ไม่เป็นปฏิกูล แม้จะมีลักษณะไม่รังเกียจแต่มีกลิ่นที่ไม่พึงประสงค์ บทความยังชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการกำหนดความปฏ
การพิจารณาอาการทางกายกับการปฏิบัติกัมมัฏฐาน
103
การพิจารณาอาการทางกายกับการปฏิบัติกัมมัฏฐาน
…ต้องกับจริตอัธยาศัย การที่เจริญกายคตาสติสามารถปรากฏได้ทั้งวัณณนิมิต ปฏิกูลนิมิต หรือธาตุนิมิต เพราะ โกฏฐาสะทั้ง 32 มีลักษณะทั้ง 3 เป็นองค์ประกอบอยู่ด้วยทุกโกฏฐาสะ นิมิตทั้ง 3 นี้ วัณณนิมิต และปฏิกูลนิมิตปราก…
…แพร่วิธีการพิจารณาอาการทั้ง 32 ที่ผู้ปฏิบัติสามารถนำไปใช้ได้จริง เช่น การพิจารณาสี รูปร่าง และทิศของโกฏฐาสะ
การทำงานของระบบย่อยอาหารและการสร้างสารในร่างกาย
118
การทำงานของระบบย่อยอาหารและการสร้างสารในร่างกาย
…ฉะนั้น โดยปริจเฉท : กำหนดกระพุ้งอาหารเก่าและด้วยส่วนแห่งอุจจาระ มีอยู่โดยเฉพาะใน ร่างกาย มิใช่อยู่ในโกฏฐาสะอื่นๆ 20. มันสมอง (มตฺถลุงค์) มันสมอง ได้แก่ กองเยื่ออันตั้งอยู่ภายในกะโหลกศีรษะ โดยสี : มีสีขาวดังก…
บทความนี้อธิบายถึงการทำงานของกระเพาะอาหารใหม่ ในการเผาผลาญสารอาหาร รวมถึงการสร้างมันสมองและดีในร่างกาย โดยมันสมองมีลักษณะเฉพาะและแบ่งออกเป็นประเภทต่าง ๆ ดีมีทั้งที่มีฝักและไม่มีฝักซึ่งส่งผลต่อสุขภาพขอ
การศึกษาเกี่ยวกับน้ำมูกและไขข้อ
123
การศึกษาเกี่ยวกับน้ำมูกและไขข้อ
…ง อยู่จนเต็มช่องจมูกนั่นเอง โดยปริจเฉท : กำหนดด้วยส่วนของน้ำมูก มีอยู่โดยเฉพาะในร่างกาย มิใช่อยู่ใน โกฏฐาสะอื่นๆ 31. ไขข้อ (ลสิกา) ไขข้อ ได้แก่ ซากมีกลิ่นเป็นมันภายในแห่งข้อต่อในร่างกาย โดยสี : มีสีดังยางดอก…
น้ำมูกและไขข้อเป็นส่วนสำคัญในร่างกายมนุษย์ โดยน้ำมูกเป็นน้ำที่มีสีและสัณฐานตามที่ตั้งอยู่ในช่องจมูก มีความสำคัญในกรณีที่สัตว์ร้องไห้และเกิดธาตุกำเริบจากอาหารและฤดู ส่วนไขข้อเป็นซากมีกลิ่นที่ช่วยหล่อลื
ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ
125
ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ
4.4.5 ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ โดยความเป็นสี สัณฐาน ทิศ โอกาส ปริจเฉท ตามธรรมดาคนทั้งหลาย เมื่อได้เห็นกันและกันแล้ว ย่อมสำคัญผิดยึ…
การพิจารณาโกฏฐาสะตามความเป็นสีและสัณฐานช่วยลดความทุกข์ของจิตใจโดยการทำให้เห็นความจริงแท้ของร่างกาย ทำให้ผู้ปฏิบัติหลุ…
การเจริญกายคตาสติและการศึกษาเบื้องต้น
96
การเจริญกายคตาสติและการศึกษาเบื้องต้น
…เก มัตถลุงคัง) กายคตาสติที่พระอรรถกถาจารย์และพระพุทธองค์ทรงยกย่องชมเชยนี้ มิได้มุ่งหมาย แต่เฉพาะ 32 โกฏฐาสะอย่างเดียว แม้อสุภะ 10 ก็ดี อานาปานสติก็ดี การกำหนดอิริยาบถ ใหญ่น้อยก็ดี พิจารณาธาตุทั้ง 4 ก็ดี เหล่…
เนื้อหาเน้นการเจริญกายคตาสติ โดยมีหลักการสำคัญที่ต้องรู้ก่อนปฏิบัติ เช่น อุคคหโกสัลละ และ มนสิการโกสัลละ ซึ่งประกอบไปด้วยความฉลาดในการศึกษา 7 อย่าง ช่วยให้เข้าใจและสามารถฝึกฝนการเจริญสติได้อย่างมีประส
ความสำคัญของกายคตาสติ
95
ความสำคัญของกายคตาสติ
…ายใน 4.2 ความหมายของกายคตาสติ กายคตาสติ คือ การระลึกถึงส่วนต่างๆ ของร่างกาย ซึ่งเป็นที่ประชุมกันด้วยโกฏฐาสะ 32 หรือ อาการ 32 กายคตาสตินี้มีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า ทวัตติงสาการกัมมัฏฐาน ในกายคตาสติสูตรได้กล…
ในธรรมะกล่าวถึงว่าอกุศลธรรมที่ยังไม่เกิดนั้นไม่สามารถเกิดขึ้นได้ และการเปิดเผยความจริงเกี่ยวกับร่างกายมีความสำคัญต่อการปฏิบัติเพื่อให้จิตเป็นอิสระจากการยึดมั่นในร่างกาย พระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงเสนอแนวทา
แนวคิดการเจริญกายคตาสติในพระพุทธศาสนา
93
แนวคิดการเจริญกายคตาสติในพระพุทธศาสนา
…จะทำให้ละอกุศลธรรม และเป็นเหตุแห่งการบรรลุมรรคผลนิพพาน 2. การเจริญกายคตาสติ ใช้วิธีการเจริญอาการหรือโกฏฐาสะ 32 ประการในร่างกาย โดยมีกิจที่ต้องศึกษา 2 ประการใหญ่ๆ ที่เรียกว่า อุคคหโกสัลละ และมนสิการโกสัลละ 3.…
กายคตาสติเป็นวิธีการเจริญกัมมัฏฐานที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสรรเสริญเป็นอย่างยิ่ง ช่วยให้ละอกุศลธรรมและบรรลุมรรคผลนิพพาน การเจริญกายคตาสติมีขั้นตอนในการศึกษาอาการ 32 และกิจที่เรียกว่าอุคคหโกสัลละและมนส