ข้อความต้นฉบับในหน้า
C
ไม่พูดเท็จ
៣២
๕. ไม่ดื่มสุราของมึนเมา
คนไทยท่องได้ว่าศีล ๕ มี ๕ ข้อดังกล่าว
แต่ถ้าถามถึงเหตุและผลว่าทำไมถึงต้อง ๕ ข้อนี้ด้วย
ก็ชักจะไม่แน่ใจว่าศีล ๕ ที่ตัวเองรู้นั้น จริงๆ แล้ว
เข้าใจแค่ไหนกันแน่
ทำไมจึงห้ามฆ่าสัตว์
คำตอบก็คือ สิ่งที่เรารักที่สุดในชีวิตของเรา
คือตัวเราเอง ซึ่งรวมตั้งแต่มือ นิ้ว แขน ขา อวัยวะ
ในร่างกายทั้งหมดที่เป็นตัวของเรา ไม่มีใครรักอย่าง
อื่นยิ่งกว่าชีวิตของตัวเอง
เพราะฉะนั้น นอกจากเราแล้ว คนอื่นเขารัก
ชีวิตของตัวเองไหม
ช้าง ม้า วัว ควาย มันรักชีวิตของตัวเองไหม
รัก!
มันบอกหรือเปล่า เปล่า แต่เวลามีใครจะมา
ทำร้ายมัน มันเผ่นอ้าวเลย เพราะฉะนั้นแม้มันไม่ได้
บอกออกมาเป็นคำพูด แต่ท่าทางมันบอกว่า ช้าง ม้า
วัว ควาย มันก็รักชีวิตของมันเอง
เพราะฉะนั้น จึงเป็นปกติของธรรมชาติว่าใครๆ
๓๓
ก็ต้องไม่ฆ่าใคร เพราะใครๆ ก็รักชีวิตของตนเองทั้ง
นั้น ศีลข้อที่ ๑ จึงเกิดขึ้นมาว่า ห้ามฆ่า
ทำไมจึงห้ามลักทรัพย์
ก็ต้องถามว่า ชีวิตอยู่ได้ด้วยอะไร ชีวิตอยู่ได้
ด้วยปัจจัย ๔ หรือถ้าใช้ศัพท์ง่ายๆ คือ ชีวิตอยู่ได้
ด้วยสมบัติ
ไม่มีข้าวปลาอาหาร เรามีชีวิตอยู่ได้ไหม
ไม่ได้
ไม่มีเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่ม เรามีชีวิตอยู่ได้ไหม
ไม่ได้
ไม่มีบ้าน ไม่มียารักษาโรค เรามีชีวิตอยู่ได้ไหม
ไม่ได้
เพราะฉะนั้น โดยย่อแล้ว ปัจจัย ๔ นี้คือ
สมบัติในการเลี้ยงชีวิต
ทีนี้ ถ้าสมบัติของเรา ถูกลัก ถูกขโมย ถูก
โกงไป ยังไม่ถึงกับต้องฆ่าแกงกันให้ตายหรอก แต่เรา
ก็ขาดแคลนแทบตายทีเดียว
เพราะแค่ทำงานแล้วเงินเดือนไม่ขึ้นก็ย่ำแย่แล้ว
ยิ่งถ้าถูกลดเงินเดือน แม้ยังไม่ต้องถูกโกงก็แทบตาย
ทีเดียว