คัมภีร์ภิกขุภาวะและบทสวดมนุษยานัสติฏิกถา : หน้า 39/68

10. คัมภีร์ ภิกขุภาวะพระธรรมกายฉบับลานดิน จารเป็นอักษรขอมไทย ภาษาบาลี ในสมุดไทยดำ อยู่ในช่วงรัตนโกสินทร์ตอนต้น (พุทธศักราช ๒๒๕๔–๒๒๕๙) หลายเดิมยังพบสมุดไทยด้านเรื่องพระธรรมมาลัยและแปลต่าง ๆ พระธรรมมาลัยแปลลงศัพท์ จารเป็นอักษรขอม-ไทย ภาษาบาลี-ไทยด้วยเช่นกัน 11. บทสวดมนุษยานัสติฏิกถา พ.ศ.๒๓๒๒-๒๓๒๒ ฉบับพระสมุดวิริญญาณ เป็นหลักฐานประเภทสมุดพิมพ์ ซึ่งกรมพระยาเดิรางราชานุวัฒน์นำต้นฉบับมาจากวัดโมลี-โลกายาราม(กทม.) และจังหวัดเพชรบุรี ซึ่งบทสวดมนุษยานัสติฏิกถากำลังกล่าวนี้ มีข้อความเนื้อหาที่เกี่ยวข้องใน ๓ ประเด็นคือ ๑) บทพรรณนาส่วนต่าง ๆ ของพระธรรมกาย นับตั้งแต่พระเดชไปถึงพระญาณและพระพุทธคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ๒) บทสรรเสริญพระคุณของพระสัมมาสัมพุทธเจ้ามากว่านมนุษย์และเทวาทั้งหลายด้วยพระธรรมกาย ๓) บทรวมความที่แนะนำให้โยคาวาจารกูลดุทั้งหลาย ผู้อุปถัมภนพระสัพพัญญญาณนั้น พึงละถึงพระธรรมกายเนื่อง ๆ 12. คัมภีร์ภิกษุภาวะในชุดคัมภีร์พระไตรปิฎกฉบับร้อยกรอง รักษากษิ ๑ เป็นคัมภีร์ที่มีความสำคัญอย่างยิ่งฉบับหนึ่ง เนื่องจากเป็นหลักฐานอีกฉบับหนึ่งที่เนื้อหาไม่แตกต่างจากบทสวดมนุษยานัสติฏิกถา และยังเป็นฉบับที่เชื่อกันว่าพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชได้ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างขึ้นเพื่อทรงใช้สวดเป็นการส่วนพระองค์ทำให้เป็นที่มาของการเรียกชื่อคัมภีร์ฉบับนี้ว่าเป็น “ฉบับรองทรง” ดังกล่าว 13. จารึกพระธรรมกายพุทธจักร ๒๐๕๒ เป็นหลักฐานชิ้นสำคัญอีกชิ้นหนึ่งที่อ้างว่า มีความเก่าแก่ โดยบอกว่าถูกสร้างขึ้นในรัชสมัยสมเด็จพระมหาจักรพรรดิแห่งราชอาณาจักร