หน้าหนังสือทั้งหมด

การศึกษาอภิธรรมในโลกุตตรจิต
64
การศึกษาอภิธรรมในโลกุตตรจิต
…ห่งภูมิอีก ท่านอาจารย์จึงได้กล่าวคำ มีอาทิว่า จตุปัญญาสธา กาเม ดังนี้ ฯ อธิบายว่าบัณฑิตจึงกล่าวจิตในกามภพ ๕๔ พึงกล่าวจิตในรูป ภพ ๑๕ จึงกล่าวจิตในอรูปภพ ๑๒ และพึงกล่าวจิตในหมวดธรรม ๕ อย่างอันยอดเยี่ยม ๘ ดัง…
…คหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเจาะลึกในการอธิบายถึงจิตในประเภทต่าง ๆ ที่แบ่งตามประเภทของภพ ทั้งกามภพและรูปภพ รวมถึงความสัมพันธ์ที่มีระหว่างจิต ต่าง ๆ ระบุความสามารถและการรวมการนับจิตในภูมิที่กล่าวถึงว…
อภิธัมมัตถสังคหะ: วัตถุและวิญญาณธาตุ
116
อภิธัมมัตถสังคหะ: วัตถุและวิญญาณธาตุ
…ต ไม่อาศัยหทัยวัตถุเลย ย่อมเป็นไป ฉะนี้แล ฯ [สังคหคาถา] มโนวิญญาณธาตุ ๒ อาศัยวัตถุ ๖ ท่านกล่าว ไว้ในกามภพ มโนวิญญาณธาตุ ๔ อย่าง อาศัย วัตถุ ๓ ท่านกล่าวไว้ในรูปภพ มโนวิญญาณ อย่างเดียว ไม่อาศัย (วัตถุ) ท่านก…
…นกามโลก รวมถึงการที่มโนวิญญาณธาตุและวิญญาณธาตุอาศัยวัตถุอย่างไร ทั้งนี้ในแต่ละภพแบ่งออกได้ชัดเจนคือ กามภพ รูปภพ และอรูปภพ พร้อมทั้งการทำงานร่วมกันระหว่างวัตถุและจิต
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
323
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…เพราะอรรถว่า เป็นเครื่องเดือนร้อน หรือ รบกวนจิต ฯ บทว่า กามภวนาเมน คือ โดยชื่อแห่งอาลัมพนะ กล่าวคือ กามภพ ฯ บทว่า ตถาปวตฺติ คือ ที่เป็นไปด้วยสามารถแห่งการยึดถือ ศีลและพรตเป็นต้น โดยประการอย่างอื่น ๆ อาสวะ …
บทความนี้มีการเจาะลึกเรื่องอนุสัยและกิเลสตามหลักอภิธรรมของพุทธศาสนา โดยอธิบายความหมาย และความสัมพันธ์ของอนุสัยกับกิเลส รวมถึงลักษณะต่าง ๆ ของอาสวะและนีวรณ์ เห็นถึงความสำคัญของการเข้าใจธรรมชาติของจิตแล
การทำลายสังสารจักรในวิสุทธิมรรค
252
การทำลายสังสารจักรในวิสุทธิมรรค
…เพราะมีชรามรณะ อยู่ปลาย ในธรรมเหล่านั้น ความไม่รู้ในอริยสัจมีทุกข์เป็นอาทิชื่อว่า อวิชชา และอวิชชาในกามภพ ย่อมเป็นปัจจัยแห่งสังขารทั้งหลายใน กามภพ อวิชชาในรูปภพย่อมเป็นปัจจัยแห่งสังขารทั้งหลายในรูปภพ อวิชช…
…งของสังสารจักรที่ไม่มีที่สิ้นสุด และกำหนดให้ความไม่รู้เป็นสาเหตุหลักในทุกข์ ที่เกิดจากการเวียนว่ายในกามภพ รูปภพ และอรูปภพ ซึ่งส่งผลต่อปฏิสนธิวิญญาณในกามภพและการนำไปสู่นามรูปในกามภพด้วย
การวิเคราะห์นามรูปและอายตนะในภพต่างๆ
253
การวิเคราะห์นามรูปและอายตนะในภพต่างๆ
…น้าที่ 251 ในรูปภพก็อย่างนั้น (แต่) ในอรูปภพ ( ปฏิสนธิวิญญาณ ) เป็นปัจจัย แห่งนามอย่างเดียว นามรูปในกามภพ เป็นปัจจัยแห่งอายตนะครบ ๖ ในกามภพ นามรูปในรูปภพเป็นปัจจัยแห่งอายตนะ ๓ ในรูปภพ นามในอรูปภพ เป็นปัจจั…
บทนี้พูดถึงการเป็นปัจจัยของนามรูปและอายตนะในภพต่างๆ โดยแสดงให้เห็นว่าในกามภพมีความสัมพันธ์กับเวทนาและตัณหาอย่างไร รวมถึงการกระทำที่อาจเกิดจากกามตัณหา การทำผิดศีลเพื่อให้บรรลุสิ…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 258
260
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 258
…สิณ ๑๐ , อนุสติ ๑๐ สัญญา ๑๐ โดยมีอุทธุมาตกสัญญาเป็นต้น อาการ ๓๒ มีผมเป็นต้นอายตนะ ๑๒ ธาตุ ๑๘ ภพ ๕ มีกามภพเป็นต้น” ฌาน ๔ มีปฐมฌานเป็นต้น ๑. ข. สุ. ๒๕/๔๔๔ เพราะเหตุที่คาถานิ กล่าวถึงความรู้อริยสัจ แต่ไม่จำแน…
…รรู้จักการเจริญและการละในธรรมะ โดยเน้นเรื่องจักษุและความสัมพันธ์กับทุกข์รวมถึงการตีความภพต่างๆ เช่น กามภพ รูปภพ อรูปภพ ศัพท์ในบทฐาน ตัวอย่างต่างๆ ถูกผนวกเข้ามาเพื่อให้เข้าใจแก่นแท้ของความจริง และการปฏิบัติ…
วัฒนธรรมเปล่า ภาค ๑ ตอนที่ ๑๗
368
วัฒนธรรมเปล่า ภาค ๑ ตอนที่ ๑๗
…้งหลายที่คิดเพราะกรรม โดยเฉพาะ (ว่า) โดยประเภทมี ๘ อย่าง ดังกล่าวว่า "ในภาพ ๒ นั้น อุปปัณฑภเป็นในาน กามภพ รูปภพ อรูปภพ สัญญาภพ อัสนญาภพ เนวสัญญาสัญญาภพ เอกโวภารา ซึ่งโวภารภาพ ปัญญาโวภารภาพ นี้เรียกว่า อุปป…
บทนี้สำรวจความสัมพันธ์ระหว่างกรรมภพและเจตนาในวัฒนธรรมไทย โดยกล่าวถึงบุญญาสังฆาร อัญญาสังฆาร และอนุญาสังฆาร พร้อมกับการอธิบายอุปปัณฑภที่แสดงถึงการแบ่งประเภทของสถานะทางจิตและกรรมที่ส่งผลต่อชีวิตของสัตว์
การขยายผลแห่งการกระทำดี
307
การขยายผลแห่งการกระทำดี
…้เอาไว้ นอกจากเป็นธรรมเนียมปฏิบัติและกระทำอย่างจริงจังแล้วสามารถขยายไปถึงทั่วพัณฑ์สาม ภพทั้งสาม คือ กามภพ รูปภพ อรูปภพ มีอยู่ทุกจวรรต ที่เราได้ยินได้ฟังว่า แสนโกฏิจักรวาลกับอนันต์จักรวาล จะมีสายตาของท่านผู…
บทความนี้สำรวจถึงผลของการกระทำดีในระดับต่างๆ ตั้งแต่มนุษย์ไปจนถึงเทวดาและจุดหมายปลายทางที่ขยายไปทั่วจักรวาล การรักษาสิ่งดีเหล่านี้มีผลอย่างยิ่งในการสร้างประโยชน์ให้กับโลกและสรรพสิ่งอื่นๆ และมีการเชื่อ
ภารกิจที่แท้จริงของพระพุทธเจ้า
103
ภารกิจที่แท้จริงของพระพุทธเจ้า
…่งรู้ด้วยญาณทัสสนะ เห็นแจ้งด้วยธรรมลักษณะของธรรมภาย เห็นตลอดหมดทั้งนิพพาน ภาพ ๓ โลกันตร์ ภาพ ๓ คือ กามภพ รูปภพ และอรูปภพ รวมทั้งหมด ๓ ภูมิ แบ่งเป็นพวกภูมิของสุคติ และทุคติ ดังนี้ สุคติภูมิ คือ ภูมิของมนุ…
บทความนี้กล่าวถึงการปฏิญาณตนของพระพุทธเจ้า ผู้ซึ่งมีความรู้แจ้งครบถ้วนเกี่ยวกับธรรมและความเป็นไปของโลก ในการเข้าใจถึงภพทั้ง 3 แบ่งออกเป็นสุคติและทุคติภูมิ พระองค์ทรงมองเห็นและเข้าใจธรรมลักษณะของกิเลสท
กามราคะและธรรมะเพื่อประช
576
กามราคะและธรรมะเพื่อประช
…์ที่น่าใคร่ น่าปรารถนา หมายถึง รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ได้แก่กามคุณ ๕ นั่นเอง ซึ่งท่องเที่ยวไปในกามภพ, ซึ่งเกี่ยวข้องอยู่ในกาม อาสวะคือกาม, กิเลสดองอยู่ในสันดานที่ทำให้เกิดความใคร่ กาเมสุมิจฉาจาร ความป…
เนื้อหาเกี่ยวกับกามราคะและความกำหนัดที่เกิดจากกิเลสกาม รวมถึงการพัวพันกับกามสุข และแนวทางการประกอบตนให้พ้นจากความทุกข์ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงการประพฤติชอบทางกาย การเว้นจากการฆ่าสัตว์ การลักทรัพย์ และการ
นิโรธอริยสัจในพระพุทธศาสนา
194
นิโรธอริยสัจในพระพุทธศาสนา
…งคลเทพมุนีนั้น มุ่งหมายเอาตัณหาที่เป็นไปในภพ 3 ที่ทำให้มนุษย์ ติดอยู่กับตัณหาเป็นชั้น ๆ ไป ในชั้นของกามภพ เป็นสุขอย่างหยาบที่ให้ทุกข์มากกว่าภพที่สูง ขึ้นไป แต่เมื่อหลุดจากกามภพที่มีทุกข์เผ็ดร้อน ก้าวเข้าสู…
ในทัศนะพระมงคลเทพมุนีว่าตัณหาที่เกิดขึ้นในภพ 3 ทำให้มนุษย์ยังคงทุกข์ แม้จะหลุดพ้นจากกามภพไปสู่รูปภพและอรูปภพก็ยังพบความทุกข์ได้อยู่ นิโรธหมายถึงการดับทุกข์ด้วยการสงบกิเลส ซึ่งมี 5 ขั้นตอน น…
ความรู้เกี่ยวกับสวรรค์ชั้นต่างๆ ในพระพุทธศาสนา
132
ความรู้เกี่ยวกับสวรรค์ชั้นต่างๆ ในพระพุทธศาสนา
…ิมมิตวสวัตตีเทวภูมิ สวรรค์ชั้นปรนิมมิตวสวัตดี เป็นสวรรค์ชั้นที่ 6 และชั้นสุดท้ายของเทวภูมิ จัดอยู่ในกามภพ เป็น ปรโลกฝ่ายสุคติภูมิ เป็นสวรรค์ที่มีอายุทิพย์ วรรณทิพย์ ยศทิพย์ อธิปไตยทิพย์ รูปทิพย์ เสียงทิพย์…
เนื้อหานี้อธิบายถึงสวรรค์ชั้นต่างๆ ในพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งรัชตวิมาน, สุวรรณวิมาน และปรนิมมิตวสวัตดี ซึ่งแต่ละชั้นมีลักษณะเฉพาะและความยาวนานของอายุที่แตกต่างกันออกไป เช่น อายุของชาวสวรรค์ชั้นนิมม
วิสุทธิวาจา: การเข้าใจสัจจะแห่งกาม
64
วิสุทธิวาจา: การเข้าใจสัจจะแห่งกาม
… ทั้งหลายย่อมไหลไปรวมที่นั่น เมื่อรู้จักน้ำสมุทรสาครดังนี้แล้วละก็ สัตว์โลกจะเป็นหญิงก็ดี ชายก็ ดีในกามภพนี้ รวมอยู่ในกามทั้งนั้น กามบังคับในปี ทั้งหญิงทั้งชาย กิเลสกาม วัตถุกามบังคับในปีทีเดียว ให้ติดอยู่…
ในบทความนี้มีการอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างกามสมุทัยและนิพพาน โดยใช้สัญลักษณ์ของแม่น้ำและมหาสมุทรเพื่อสื่อถึงการที่สัตว์โลกติดอยู่ในกามและไม่สามารถพ้นออกไปได้ เช่นเดียวกับแม่น้ำที่ไหลไปสู่มหาสมุทร สั
การศึกษาเกี่ยวกับพระอนาคามี
31
การศึกษาเกี่ยวกับพระอนาคามี
…ระอริยบุคคลที่จำสังโยชน์เบื้องต่ำทั้ง 5 ได้แล้ว เมื่อโลกไปก็สามารถบรรจุพรรณได้โดยไม่ต้องกลับมาเกิดในกามภพอีก ในพระสูตรทั้งของฝ่ายบาลีและคัมภีร์แปลจีน ปฏิฎชื่อของพระอนาคามีทั้ง 5 ประเภทคล้ายคลึงกัน¹ 60 AK…
บทความนี้กล่าวถึงพระอนาคามีในพุทธศาสนา ซึ่งหมายถึงผู้ไม่เวียนกลับมาอีก โดยจำแนกออกเป็น 5 ประเภทที่เกี่ยวข้องกับอันตราปรินิพพาย และได้แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มตามสถานที่และกาลเวลา เนื้อหาอ้างอิงจากงานศึกษาโด
ศาสตร์แห่งการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
207
ศาสตร์แห่งการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…เข้าใจเนื้อหาโดยภาพรวมทั้งหมดยิ่งขึ้น เริ่มต้นในบทที่ 1 ได้กล่าวถึงโลก อันเป็นที่อยู่อาศัยของเรา ใน กามภพนี้ ว่าเป็นเสมือนคุกที่คุมขังสรรพสัตว์ให้ได้รับความทุกข์ทรมาน และวนเวียนตายเกิดนับภพนับ ชาติไม่ถ้วน …
บทนี้กล่าวถึงการศึกษาและการเข้าถึงการเป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเริ่มจากการเข้าใจการทำงานของใจในกายธรรม และกระบวนการวิปัสสนาที่นำไปสู่การบรรลุถึงภาวะที่เป็นเย็น นอกจากนี้ยังสรุปสาระสำคัญจากบทที่ 1-7 ท
สำรวจสวรรค์ชั้นสูงในพุทธศาสนา
99
สำรวจสวรรค์ชั้นสูงในพุทธศาสนา
…รค์ชั้นนี้เท่ากับ 400 ปีในเมืองมนุษย์ 5. สวรรค์ชั้นนิมมานรดี เป็นสวรรค์ชั้นที่ 5 ในเทวภูมิ จัดอยู่ในกามภพ ฝ่ายสุคติภูมิ สวรรค์ชั้นนี้ ตั้งอยู่สูงกว่าสวรรค์ชั้นดุสิตขึ้นไปในอากาศเป็นระยะทางประมาณ 42,000 โยช…
สวรรค์ชั้นต่างๆ ในพุทธศาสนา ได้แก่ จาตุมหาราชิกา, ดาวดึงส์, ยามา, ดุสิต, นิมานรดี, และ ปรนิมมิตวสวัตดี มีลักษณะเฉพาะตัวและอายุขัยต่างกัน ในที่นี้จะอธิบายเกี่ยวกับคุณลักษณะและสภาพชีวิตของเทวดาในแต่ละชั
โครงสร้างของมนุสสภูมิและภูมิต่างๆ ในพระพุทธศาสนา
70
โครงสร้างของมนุสสภูมิและภูมิต่างๆ ในพระพุทธศาสนา
…ยงต่อกันในแนวตั้งเช่นกันคือ อรูปภพอยู่บนสุดและมีขนาดใหญ่ที่สุด รูปภพอยู่ตรงกลางมีขนาดเล็กกว่าอรูปภพ กามภพอยู่ล่างสุดและมีขนาดเล็กที่สุด สำหรับโครงสร้างของกามภพนั้นให้นักศึกษานึกถึงภาพกาแล็กซีทางช้างเผือกซึ…
ในพระพุทธศาสนา มนุสสภูมิ 1 หมายถึงโลกที่มีมนุษย์อาศัยอยู่ ซึ่งประกอบไปด้วย 4 ทวีปหลัก และอีก 2,000 ทวีปเล็กๆ อบายภูมิ 4 คือภูมิต่ำสำหรับสัตว์ที่ปราศจากความเจริญ เช่น นรกและอโสรกาย เทวภูมิ 6 คือที่อยู่
อายตนะและเส้นทางสู่พระนิพพาน
37
อายตนะและเส้นทางสู่พระนิพพาน
…ูดไปติดอยู่ขั้วมดลูก เกิดเป็น มนุษย์ ๗. อายตนะสวรรค์ 5 ชั้น อายตนะทิพย์ดึงดูดไปกำเนิดในกายทิพย์ ชั้นกามภพมี ๑๑ คือ มนุษย์ ๑ สวรรค์ ๖ อบายภูมิ ๔ ๔. อายตนะรูปภพ เพราะได้ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน แล้วฌ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงอายตนะต่างๆ ตั้งแต่ระดับโลกันต์จนถึงนิพพาน อธิบายถึงผลของกรรมและเหตุที่ทำให้อยู่ในแต่ละอายตนะ ว่าด้วยการข้ามจิตที่เกี่ยวข้องกับธรรมขาวเพื่อนำไปสู่พระนิพพาน ซึ่งพระพุทธเจ้าตรัสว่าอายต
ธรรมะเพื่อประชาช: ปฏิปทาแห่งพรหมโลก
384
ธรรมะเพื่อประชาช: ปฏิปทาแห่งพรหมโลก
… ทำให้ได้ไปบังเกิดในพรหมโลกอีกด้วย ที่ผ่านมาหลวงพ่อได้นำ เรื่องของหมู่สัตว์ที่เวียนว่ายตายเกิดอยู่ในกามภพ มาเล่า ให้พวกเราได้เรียนรู้กันเป็นตอนๆ ไป กามภพก็ประกอบไปด้วย อบายภูมิ ๔ ได้แก่ นิรยภูมิ เปรต อสุรก…
…ะการทำบุญที่มีความสำคัญในขณะที่อยู่ในมนุษย์ โดยมีการอธิบายถึงประเภทของสัตว์ที่เวียนว่ายตายเกิดอยู่ในกามภพ ซึ่งรวมถึงอบายภูมิและมนุษยภูมิ ซึ่งเป็นสถานที่สำหรับการสั่งสมบุญและบาป
กามราคะและธรรมะ
552
กามราคะและธรรมะ
…์ที่น่าใคร่ น่าปรารถนา หมายถึง รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ได้แก่กามคุณ ๕ นั่นเอง ซึ่งท่องเที่ยวไปในกามภพ, ซึ่งเกี่ยวข้องอยู่ในกาม อาสวะคือกาม, กิเลสดองอยู่ในสันดานที่ทำให้เกิดความใคร่ กาเมสุมิจฉาจาร ความป…
บทความนี้นำเสนอความสัมพันธ์ระหว่างกามราคะกับธรรมะ โดยอธิบายถึงความกำหนัดในกิเลสกาม ความสำคัญของการประพฤติชอบทางกาย และการให้ทานที่เหมาะสมตามเวลา สอนให้เข้าใจถึงความดีกับกิเลสที่เข้าครอบงำจิตใจ รวมถึงบ